WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:03.000
Tôi đã từng nói chuyện với một nhóm 300 thiếu nhi,

00:00:03.000 --> 00:00:05.000
tuổi từ 6 tới 8 ở một bảo tàng thiếu nhi

00:00:05.000 --> 00:00:09.000
và tôi đã mang tới đó một chiếc túi có rất nhiều chân giả,

00:00:09.000 --> 00:00:11.000
tương tự như những cái bạn thấy ở đây,

00:00:11.000 --> 00:00:13.000
và đặt chúng trên một cái bàn cho bọn trẻ.

00:00:13.000 --> 00:00:17.000
Và từ kinh nghiệm của mình, tôi nhận thấy rằng bọn trẻ bẩm sinh đã rất tò mò

00:00:17.000 --> 00:00:19.000
về những gì chúng không biết hoặc chưa hiểu,

00:00:19.000 --> 00:00:21.000
hoặc những gì lạ lẫm với chúng.

00:00:21.000 --> 00:00:23.000
Chúng chỉ học được sự sợ hãi trước những khác biệt

00:00:23.000 --> 00:00:26.000
khi một người lớn bắt ép chúng phải như vậy,

00:00:26.000 --> 00:00:29.000
và đôi khi cảm nhận thấy bản tính tò mò,

00:00:29.000 --> 00:00:32.000
là họ liền kiểm soát việc đặt câu hỏi của bọn trẻ

00:00:32.000 --> 00:00:34.000
với mong muốn chúng là những đứa trẻ ngoan ngoãn lịch sự.

00:00:34.000 --> 00:00:38.000
Vậy nên tôi đã treo bức tranh về 1 giáo viên cấp I ngoài hành lang

00:00:38.000 --> 00:00:41.000
và với những đứa ngỗ ngịch,tôi nói "Bây giờ, bất cứ điều gì các em làm,

00:00:41.000 --> 00:00:43.000
đừng nhìn vào chân của cô ấy."

NOTE Paragraph

00:00:43.000 --> 00:00:45.000
Nhưng, tất nhiên, đó là điểm đáng nói.

00:00:45.000 --> 00:00:48.000
Đó là lý do vì sao tôi có mặt ở đó, Tôi muốn họ quan sát và khám phá.

00:00:48.000 --> 00:00:52.000
Nên tôi đã có một thỏa thuận nhỏ với các vị phụ huynh

00:00:52.000 --> 00:00:55.000
rằng những đứa trẻ có thể bước vào mà ko có người lớn áp tải, trong vòng 2 phút,

00:00:55.000 --> 00:00:57.000
một mình chúng mà thôi.

00:00:57.000 --> 00:01:01.000
Cánh cửa mở ra, bọn trẻ bước tới cái bàn

00:01:01.000 --> 00:01:04.000
và chúng chọc, đẩy, rồi lắc lắc các ngón chân,

00:01:04.000 --> 00:01:06.000
rồi cố dồn hết sức nặng cơ thể lên một cái chân chạy nước rút

00:01:06.000 --> 00:01:08.000
để xem điều gì xảy ra.

00:01:08.000 --> 00:01:10.000
Và tôi nói, "Các em, rất nhanh thôi--

00:01:10.000 --> 00:01:14.000
Cô thức dậy vào sáng nay, quyết định là sẽ nhảy qua một căn nhà--

00:01:14.000 --> 00:01:16.000
không cao lắm đâu, 2,3 tầng gì đó--

00:01:16.000 --> 00:01:21.000
nhưng nếu có thể, các em hãy nghĩ về bất cứ một con vật, siêu anh hùng, nhân vật hoạt hình nào cũng được

00:01:21.000 --> 00:01:23.000
bất kể ai mà các em nghĩ đến lúc này

00:01:23.000 --> 00:01:25.000
và loại chân nào các em muốn cô sử dụng? "

NOTE Paragraph

00:01:25.000 --> 00:01:28.000
Và ngay lập tức, một giọng nói vang lên " Kangaroo ạ!"

00:01:28.000 --> 00:01:30.000
"Không phải! Nên là 1 con ếch chứ!"

00:01:30.000 --> 00:01:32.000
" Ai bảo. Nó chính là Go Go Gadget"

00:01:32.000 --> 00:01:34.000
" Sai hết. Phải là Gia đình Siêu nhân mới chính xác"

00:01:34.000 --> 00:01:37.000
Và rất rất nhiều thứ khác-- tôi chưa từng hay biết

00:01:37.000 --> 00:01:39.000
Và sau đó, một cậu bé 8 tuổi hỏi,

00:01:39.000 --> 00:01:43.000
" Cô ơi, sao cô không muốn bay ạ? "

00:01:44.000 --> 00:01:47.000
Và cả khán phòng, gồm cả tôi nữa, đều ồ lên " Ừ nhỉ"

00:01:47.000 --> 00:01:49.000
(Tiếng cười)

00:01:49.000 --> 00:01:52.000
Và như vậy, tôi đã đi từ một người phụ nữ

00:01:52.000 --> 00:01:56.000
để bọn trẻ được dạy và nhìn thấy là "tàn tật"

00:01:56.000 --> 00:02:01.000
thành một người có khả năng mà chẳng có em nào có được cả.

00:02:01.000 --> 00:02:03.000
Thành ai đó có thể coi là Siêu nhân cũng chẳng sai.

00:02:03.000 --> 00:02:05.000
Thú vị thật.

NOTE Paragraph

00:02:05.000 --> 00:02:10.000
Và có lẽ một số bạn ở đây đã thấy tôi ở TED, 11 năm trước,

00:02:10.000 --> 00:02:14.000
và có rất nhiều bàn tán xoay quanh cách thức mà cuộc hội thảo này thay đổi cuộc sống con người ta

00:02:14.000 --> 00:02:18.000
đối với diễn giả và thính giả, và tôi cũng không phải là một ngoại lệ.

00:02:18.000 --> 00:02:24.000
TED thực sự bệ phóng cho tôi khám phá cuộc đời mình trong nhiều năm tới.

00:02:24.000 --> 00:02:29.000
Vào thời điểm đó, những đôi chân tôi mang tới đã là những đột phá lớn trong Y học.

00:02:29.000 --> 00:02:31.000
Tôi đã có những đôi chân được làm từ sợi carbon

00:02:31.000 --> 00:02:33.000
lấy ý tưởng từ chân sau của một chú báo

00:02:33.000 --> 00:02:35.000
cặp chân mà bạn có thể đã thấy trên sân khấu ngày hôm qua

00:02:35.000 --> 00:02:41.000
Và nhứng đôi chân rất sống động này, chúng được làm toàn bộ bằng silicon

NOTE Paragraph

00:02:41.000 --> 00:02:45.000
Vậy nên ở thời điểm đó là cơ hội cho tôi để gọi một cú điện thoại

00:02:45.000 --> 00:02:49.000
cho những nhà phát minh vượt ra khỏi cộng đồng y khoa chân tay giả truyền thông

00:02:49.000 --> 00:02:53.000
để mang tài năng của họ cho ngành khoa học và nghệ thuật

00:02:53.000 --> 00:02:55.000
về chế tạo những đôi chân giả.

00:02:55.000 --> 00:03:00.000
Vậy nên chúng ta có thể dừng việc phân chia hình thái, chức năng và giá trị thẩm mỹ,

00:03:00.000 --> 00:03:02.000
và cho những đôi chân này những giá trị hoàn toàn khác.

00:03:02.000 --> 00:03:06.000
Và, thật may mắn làm sao, rất nhiều người trả lời cuộc gọi đó.

00:03:06.000 --> 00:03:11.000
Và chuyến hành trình bắt đầu, với một thính giả của buổi hội thảo hôm đó--

00:03:11.000 --> 00:03:14.000
Chee Pearlman, người có thể đang ngồi đâu đó ngày hôm nay.

00:03:14.000 --> 00:03:17.000
Cô ấy sau này là biên tập viên của một tạp chí tên là ID,

00:03:17.000 --> 00:03:20.000
và cô ấy cho tôi lên trang bìa tạp chí này.

NOTE Paragraph

00:03:20.000 --> 00:03:23.000
Đây là sự khởi đầu cho một hành trình không tưởng.

00:03:23.000 --> 00:03:25.000
Những sự gặp gỡ thú vị xảy ra với tôi vào lúc đó;

00:03:25.000 --> 00:03:28.000
Tôi cũng đã chấp nhận một số lời mời diễn thuyết,

00:03:28.000 --> 00:03:31.000
về thiết kế của đôi chân giả khắp nơi trên thế giới.

00:03:31.000 --> 00:03:34.000
Mọi người đến bên tôi sau cuộc hội thảo, sau cuộc nói chuyện của tôi,

00:03:34.000 --> 00:03:36.000
đàn ông và phụ nữ.

00:03:36.000 --> 00:03:38.000
Và cuộc chuyện trò diễn tiến kiểu như,

00:03:38.000 --> 00:03:42.000
"Chị biết không Aimee, chị thực sự rất hấp dẫn đấy

00:03:42.000 --> 00:03:44.000
Chị trông thật khỏe mạnh làm sao"

00:03:44.000 --> 00:03:45.000
(Tiếng cười)

00:03:45.000 --> 00:03:47.000
Tôi nghĩ" Chà, thật kì lạ,

00:03:47.000 --> 00:03:49.000
vì tôi cảm thấy mình không hề khuyết tật".

00:03:49.000 --> 00:03:54.000
Và nó thực sự định hướng tôi tới cuộc nói chuyện hôm nay,

00:03:54.000 --> 00:03:56.000
để có thể hiểu hơn, về cái đẹp.

00:03:56.000 --> 00:03:59.000
Một người phụ nữ xinh đẹp trông phải thế nào?

00:03:59.000 --> 00:04:01.000
Một cơ thể hấp dẫn phải ra sao?

00:04:01.000 --> 00:04:03.000
Và cũng thú vị không kém, từ quan điểm nhân dạng học

00:04:03.000 --> 00:04:06.000
"khuyết tật" có thể định nghĩa là gì?

00:04:06.000 --> 00:04:09.000
Ý tôi là, mọi người-- Pamela Anderson còn có nhiều vết tích thẩm mỹ hơn cả tôi.

00:04:09.000 --> 00:04:11.000
Chẳng ai gọi cô ta là khiếm khuyết cả.

00:04:11.000 --> 00:04:16.000
(Tiếng cười)

NOTE Paragraph

00:04:17.000 --> 00:04:21.000
Vậy nên tờ tạp chí này, với sự trợ giúp về đồ họa của Peter Saville

00:04:21.000 --> 00:04:26.000
cho đến nhà thiết kế thời trang Alexander McQueen và nhiếp ảnh gia Nick Knight,

00:04:26.000 --> 00:04:28.000
là những người rất hứng thú khi khám cuộc trò chuyện này.

00:04:28.000 --> 00:04:31.000
Vậy nên 3 tháng sau đã có mặt trên máy bay

00:04:31.000 --> 00:04:36.000
bay tới London cho buổi chụp hình đầu tiên của mình.

00:04:36.000 --> 00:04:37.000
kết quả là như các bạn thấy đây--

00:04:37.000 --> 00:04:40.000
Hợp thời trang đấy chứ?

00:04:40.000 --> 00:04:44.000
3 tháng sau đó, tôi tham gia show trình diễn cho Alexander McQueen

00:04:44.000 --> 00:04:49.000
trên đôi chân giả làm thủ công từ gỗ của cây tần bì

00:04:49.000 --> 00:04:52.000
Chẳng ai biết rằng--vì mọi người đều nghĩ đó là một cặp bốt bằng gỗ

00:04:52.000 --> 00:04:54.000
Tôi vẫn có cặp chân này trên sân khấu hôm nay với tôi:

00:04:55.000 --> 00:04:59.000
Nho, mộc lan, thực sự rất ấn tượng.

00:05:00.000 --> 00:05:03.000
Chỉ là vấn đề về thẩm mỹ mà thôi.

00:05:03.000 --> 00:05:08.000
Thẩm mỹ nâng tầm những vật bình thường và bị bỏ quên

00:05:08.000 --> 00:05:10.000
đến một chân trời nghệ thuật.

00:05:10.000 --> 00:05:16.000
Nó có thể biến vật từ thứ khiến con người ta sợ hãi

00:05:16.000 --> 00:05:18.000
thành thứ thu hút mọi ánh nhìn,

00:05:18.000 --> 00:05:21.000
và còn quan sát lâu hơn nữa,

00:05:21.000 --> 00:05:23.000
và thậm chỉ để hiểu ra điều gì đó.

NOTE Paragraph

00:05:23.000 --> 00:05:27.000
Tôi học được điều này lần đầu tiên sau hành trình tiếp theo của tôi.

00:05:27.000 --> 00:05:31.000
Nghệ sĩ Matthew Barney, trong bộ phim của ông với tên gọi "The Cremaster Cycle."

00:05:31.000 --> 00:05:34.000
Nó thực sự có tác động lớn đến tôi--

00:05:34.000 --> 00:05:36.000
rằng đôi chân của tôi có thể là một công trình điêu khắc.

00:05:36.000 --> 00:05:43.000
Và từ lúc đó, tôi bắt đầu chuyển nhu cầu để trông giống người bình thường

00:05:43.000 --> 00:05:45.000
mà chỉ có chân giả là thứ lý tưởng duy nhất.

00:05:45.000 --> 00:05:49.000
Vậy nên chúng tôi tạo ra những cặp chân mà mọi người gọi là chân thủy tinh

00:05:49.000 --> 00:05:53.000
trong khi thực ra chúng toàn bộ là polyurethane trong suốt.

00:05:53.000 --> 00:05:55.000
hay là vật liệu làm viên bi bowling.

00:05:55.000 --> 00:05:56.000
Nặng lắm!

00:05:56.000 --> 00:05:58.000
Rồi chúng tôi chế tạo những cặp chân đúc từ cát

00:05:58.000 --> 00:06:02.000
với một bộ rễ khoai tây mọc ở trong, và củ cải đường mọc ở ngoài,

00:06:02.000 --> 00:06:04.000
và những ngón chân dễ thương màu đồng thau.

00:06:04.000 --> 00:06:06.000
Đây là hình cận cảnh của đôi chân đó.

00:06:06.000 --> 00:06:08.000
Rồi sau đó là những nhân vật khác như cô gái nửa người nửa báo--

00:06:08.000 --> 00:06:10.000
một chút gợi nhớ lại quãng thời gian là vận động viên của tôi.

00:06:10.000 --> 00:06:13.000
14 giờ trang điểm

00:06:13.000 --> 00:06:17.000
để tạo ra mọt sinh vật có móng vuốt nhân tạo

00:06:17.000 --> 00:06:21.000
móng và đuôi ve vẩy,

00:06:21.000 --> 00:06:23.000
y chang con tắc kè vậy.

00:06:23.000 --> 00:06:24.000
(TIếng cười)

00:06:25.000 --> 00:06:29.000
Rồi những đôi chân khác chúng tôi kết hợp...

00:06:29.000 --> 00:06:31.000
trông như xúc tu của loài sứa vậy.

00:06:31.000 --> 00:06:33.000
Vẫn làm từ polyurethane.

00:06:33.000 --> 00:06:36.000
Và mục đích duy nhất những đôi chân này có,

00:06:36.000 --> 00:06:39.000
ngoài bối cảnh trong phim ra,

00:06:39.000 --> 00:06:42.000
là để kích thích giác quan và thúc đẩy trí tưởng tượng,

00:06:42.000 --> 00:06:45.000
Một vấn đề thật kì lạ.

NOTE Paragraph

00:06:45.000 --> 00:06:51.000
Ngày hôm nay, tôi có hàng tá những đôi chân giả ở đây

00:06:51.000 --> 00:06:53.000
mà nhiều người khác nhau làm tặng tôi,

00:06:53.000 --> 00:06:57.000
và tôi linh động khi chọn loại địa hình phù hợp để gắn chúng.

00:06:57.000 --> 00:06:59.000
Tôi có thể thay đổi chiều cao--

00:06:59.000 --> 00:07:01.000
Tôi có hẳn 5 mức chiều cao khác nhau nhé.

00:07:01.000 --> 00:07:03.000
(Tiếng cười)

00:07:03.000 --> 00:07:05.000
Hôm nay, tôi cao 6 feet 1.

00:07:05.000 --> 00:07:08.000
Tôi có đôi chân này hơn 1 năm rồi

00:07:08.000 --> 00:07:10.000
ở vùng Dorset Orthopaedic thuộc nước Anh

00:07:10.000 --> 00:07:12.000
và khi tôi mang chúng tới Manhattan,

00:07:12.000 --> 00:07:14.000
trong buổi tối đầu tiên ở thị trấn, tôi tham gia 1 bữa tiệc rất thú vị.

00:07:14.000 --> 00:07:17.000
Một cô gái ở đó biết tôi đã lâu

00:07:17.000 --> 00:07:19.000
là tôi chỉ cao 5 feet 8.

00:07:19.000 --> 00:07:21.000
Miệng cô ấy há hốc khi thấy tôi,

00:07:21.000 --> 00:07:24.000
và cô nói " Sao cậu cao vầy "

00:07:24.000 --> 00:07:26.000
Và tôi đáp lại "Mình biết. Hay không? "

00:07:26.000 --> 00:07:28.000
Tôi biết nó giống kiểu đi nhiều cái cà kheo chồng lên nhau vậy,

00:07:28.000 --> 00:07:31.000
nhưng tôi lại có sự tiếp xúc khác với cái cửa ra vào

00:07:31.000 --> 00:07:33.000
mà tôi chưa từng nghĩ tôi có thể có.

00:07:33.000 --> 00:07:36.000
Và tôi đang rất vui với nó.

00:07:36.000 --> 00:07:38.000
Cô gái ấy nhìn tôi,

00:07:38.000 --> 00:07:40.000
và nói tiếp "Nhưng Aimee, thật là không công bằng chút nào"

00:07:40.000 --> 00:07:43.000
(Tiếng cười)

00:07:43.000 --> 00:07:45.000
(Vỗ tay)

00:07:45.000 --> 00:07:49.000
Và điều thú vị là cô ấy thực sự nghĩ như vậy.

00:07:49.000 --> 00:07:51.000
Thật là bất công khi bạn có thể thay đổi chiều cao của mình,

00:07:51.000 --> 00:07:53.000
nếu bạn muốn thế.

NOTE Paragraph

00:07:53.000 --> 00:07:55.000
Và khi tôi biết--

00:07:55.000 --> 00:07:58.000
và khi tôi biết rằng những cuộc trò chuyện với mọi người

00:07:58.000 --> 00:08:00.000
đã thay đổi thực sự lớn lao làm sao.

00:08:00.000 --> 00:08:02.000
trong thập niên cuối cùng này.

00:08:02.000 --> 00:08:07.000
Đây không phải là một cuộc trò chuyện về việc vượt qua sự khiếm khuyết bản thân

00:08:07.000 --> 00:08:09.000
Đây là một cuộc trò chuyện về giá trị tăng lên của bản thân.

00:08:09.000 --> 00:08:13.000
Đây là về tiềm năng mà bạn sở hữu.

00:08:13.000 --> 00:08:18.000
Một cái chân hay tay giả không hề có nghĩa là bạn cần thay thế những gì đã mất nữa.

00:08:18.000 --> 00:08:21.000
Nó thực sự mang ý nghĩa của người mang nó.

00:08:21.000 --> 00:08:24.000
mang sức mạnh để tạo ra tất cả những gì họ muốn

00:08:24.000 --> 00:08:26.000
trong khoảng không gian này.

00:08:26.000 --> 00:08:29.000
Vậy thì những người đã từng bị xã hội coi là "tàn tật"

00:08:29.000 --> 00:08:34.000
bây giờ có thể trở thành kiến trúc sư của chính bản thân họ

00:08:34.000 --> 00:08:36.000
và thực sự có thể tiếp tục thay đổi bản thân thêm nữa

00:08:36.000 --> 00:08:38.000
bằng việc thiết kế cơ thể mình

00:08:38.000 --> 00:08:41.000
từ một vị trí được trao họ trao cho sức mạnh.

00:08:41.000 --> 00:08:46.000
Và điều thực sự thú vị với tôi vào lúc này

00:08:46.000 --> 00:08:50.000
là bằng việc kết hợp các công nghệ tân tiến--

00:08:50.000 --> 00:08:52.000
robot, sinh học--

00:08:52.000 --> 00:08:54.000
với một vốn thẩm mỹ lâu đời,

00:08:54.000 --> 00:09:00.000
chúng ta đang tiến gần hơn để hiểu cộng đồng của mình.

00:09:00.000 --> 00:09:05.000
Tôi nghĩ rằng nếu bạn muốn khám phá tiềm năng tối đa

00:09:05.000 --> 00:09:07.000
trong xã hội của mình

00:09:07.000 --> 00:09:11.000
chúng ta cần phải liên kết những sức mạnh lớn lao

00:09:11.000 --> 00:09:14.000
và những khiếm khuyết mà chúng ta đều có.

00:09:14.000 --> 00:09:17.000
Tôi đang nghĩ đến tác phẩm Shylock của Shakespeare:

00:09:17.000 --> 00:09:21.000
" Nếu bạn châm chọc tôi, tôi sẽ đau đớn

00:09:21.000 --> 00:09:24.000
và nếu bạn chọc lét tôi, tôi sẽ cười chứ? "

00:09:24.000 --> 00:09:27.000
Đấy là cộng đồng của chúng ta

00:09:27.000 --> 00:09:29.000
với tất cả tiềm năng sẵn có trong đó,

00:09:29.000 --> 00:09:32.000
nó khiến chúng ta đẹp đẽ hơn.

00:09:32.000 --> 00:09:33.000
Cảm ơn các bạn

00:09:33.000 --> 00:09:40.000
(Vỗ tay)