0:00:00.000,0:00:03.000
मी ३०० लहान मुलांशी बोलत होते

0:00:03.000,0:00:05.000
त्यांचे वय ६ ते ८ वर्ष असावे, एका लहान मुलांच्या वस्तुसंग्रहालयात आमची बातचीत चालू होती

0:00:05.000,0:00:09.000
आणि माझ्या बरोबर मी एक पायांची पिशवी आणली होती

0:00:09.000,0:00:11.000
इथे जशी तुम्ही पाहताय तशी

0:00:11.000,0:00:13.000
मी पाय एक टेबलावर मांडले होते, त्या मुलांसाठी

0:00:13.000,0:00:17.000
आणि माझ्या अनुभवाप्रमाणे, लहान मुले मुळातच चिकित्सक असतात

0:00:17.000,0:00:19.000
त्यांना काय माहीत नाही किंवा समजत नाही

0:00:19.000,0:00:21.000
किंवा जे त्यांनी अजुन पर्यन्त पाहिले नाही त्या बद्दल

0:00:21.000,0:00:23.000
ती त्या वेगळेपणाला तेव्हाच भिऊ लागतात

0:00:23.000,0:00:26.000
जेव्हा मोठी माणसे तसे वागण्याविषयी शिकवतात.

0:00:26.000,0:00:29.000
आणि त्यांच्या नैसर्गिक उत्सुकतेवर थोडीफार बंधने घालतात,

0:00:29.000,0:00:32.000
किंवा त्यांच्या प्रश्न विचारण्यावर बंदी घालतात

0:00:32.000,0:00:34.000
त्यांना नम्र मुले बनविण्याच्या दृष्टीने.

0:00:34.000,0:00:38.000
माझ्या डोळ्यांसमोर एक पहिलीच्या बाई येतात, व्हरांडयामध्ये वांड पोरांना सांगणाऱ्या

0:00:38.000,0:00:41.000
"आता, काही करा पण"

0:00:41.000,0:00:43.000
"त्यांच्या पायांकडे पाहू नका."

0:00:43.000,0:00:45.000
पण अर्थातच तोच तर मूळ मुद्दा आहे

0:00:45.000,0:00:48.000
म्हणूनच मी तिथे होते. मला त्यांना पहायला आणि शोधायला आमंत्रित करायचे होते.

0:00:48.000,0:00:52.000
म्हणून मी त्यांच्या पालकांबरोबर करार केला

0:00:52.000,0:00:55.000
की मुले कोणाही प्रौढांविना आत येऊ शकतील दोन मिनिटांसाठी

0:00:55.000,0:00:57.000
त्यांची तीच.

0:00:57.000,0:01:01.000
दारे उघडतात, आणि सर्व मुले ह्या पायांच्या टेबलापाशी येतात.

0:01:01.000,0:01:04.000
आणि मुले एकमेकांना खुणावत, पायांची बोटे हलवत उभी राहतात

0:01:04.000,0:01:06.000
आणि ती त्यांचे संपूर्ण वजन धावण्याच्या पायावर टाकून

0:01:06.000,0:01:08.000
पहात असतात, काय होते ते

0:01:08.000,0:01:10.000
मग मी म्हणाले, "मुलांनो, लगेच सांगा --

0:01:10.000,0:01:14.000
आज मी सकाळी उठले आणि मला एका घरावरून उडी मारावीशी वाटली

0:01:14.000,0:01:16.000
खूप मोठे नाही, बस दोन तीन मजले असलेले

0:01:16.000,0:01:21.000
पण तुम्ही कोणताही प्राणी, कोणताही महानायक, किंवा कार्टून यांचा विचार करू शकला

0:01:21.000,0:01:23.000
कोणतेही जे तुम्हाला आता लगेच सुचू शकेल असे

0:01:23.000,0:01:25.000
तर त्यांपैकी कोणासारखे पाय तुम्ही माझ्यासाठी बनवाल

0:01:25.000,0:01:28.000
आणि लगेचच कोणीतरी म्हणाले, "कांगारू"

0:01:28.000,0:01:30.000
"नको, नको, नको, बेडूक असला पाहिजे"

0:01:30.000,0:01:32.000
"नाही गो गो गॅजेट असले पाहिजे!"

0:01:32.000,0:01:34.000
"नाही, नाही, नाही! दी इन्क्रेडिबल्स असले पाहिजे."

0:01:34.000,0:01:37.000
आणि इतर गोष्टी ज्या मला तेव्हा माहीत नव्हत्या

0:01:37.000,0:01:39.000
मग एक आठ वर्षांचे पोर म्हणाले,

0:01:39.000,0:01:43.000
"तुला उडायला आवडणार नाही काय?"

0:01:44.000,0:01:47.000
आणि ती संपूर्ण खोली माझ्या सोबत म्हणाली , "हो!"

0:01:47.000,0:01:49.000
(हशा)

0:01:49.000,0:01:52.000
आणि तिथल्या तिथे, मी एका अपंग बाईपासून

0:01:52.000,0:01:56.000
जिला ह्या मुलांना "पंगू" म्हणून पहायचे शिक्षण मिळाले असते

0:01:56.000,0:02:01.000
अशी महिला झाले, जिच्या शरीरात अशी क्षमता आहे, जी अजुन त्यांच्या शरीरात नव्हती,

0:02:01.000,0:02:03.000
कोणीतरी जिची क्षमता कदाचित कमालीची आहे.

0:02:03.000,0:02:05.000
गंमतच आहे.

0:02:05.000,0:02:10.000
तर तुम्हापैकी काही लोकांनी माला TED मध्ये ११ वर्षांपूर्वी पाहिले असेल,

0:02:10.000,0:02:14.000
आणि हे संमेलन वक्ता आणि सहभागी ह्या दोघांसाठीही किती जीवन बदलणारे आहे,

0:02:14.000,0:02:18.000
ह्याबद्दल खूप गोष्टी झाल्या आहेत आणि मी ही त्याला अपवाद नाही.

0:02:18.000,0:02:24.000
TED च्या मंचावरूनच मी माझ्या आयुष्याच्या शोधाच्या पुढच्या दशकाकडे पदार्पण केले.

0:02:24.000,0:02:29.000
तेव्हा जे पाय मी प्रस्तुत केले ते कृत्रिम अवयावांमध्ये अतिशय असाधारण होते.

0:02:29.000,0:02:31.000
माझ्याकडे विणलेल्या कार्बन फायबरचे, धावण्याचे पाय होते

0:02:31.000,0:02:33.000
चित्त्याच्या मागच्या पायांचे प्रतिरूप असलेले,

0:02:33.000,0:02:35.000
जे तुम्ही काल TED च्या मंचावर पाहिले असतील

0:02:35.000,0:02:41.000
आणि हो, हे खरेखुरे वाटणारे, स्वाभाविकरित्या रंगवलेले सिलिकोन पायही.

0:02:41.000,0:02:45.000
त्यावेळी मला संधी मिळाली संबोधित करण्याची

0:02:45.000,0:02:49.000
अशा अन्वेशकांना, जे पारंपारिक वैद्यकीय-कृत्रिम अवयव निर्मात्यांच्या घोळक्याच्या बाहेर होते

0:02:49.000,0:02:53.000
त्यांची अक्कल हुशारी पाय निर्माण करण्याच्या

0:02:53.000,0:02:55.000
विज्ञान आणि कला यांमध्ये लावण्यासाठी.

0:02:55.000,0:03:00.000
म्हणजे आपण आकृती, उपयोग आणि सौंदर्य ह्यांच्यात फरक करणे थांबवू शकू

0:03:00.000,0:03:02.000
आणि त्यांना वेगवेगळे मूल्य देणे थांबवू शकू.

0:03:02.000,0:03:06.000
मी भाग्यवान होते म्हणून माझी हाक अनेकांनी ऐकली

0:03:06.000,0:03:11.000
आणि गंमत म्हणजे ती यात्रा, TED संमेलनात हजर असलेल्या एका स्त्री पासूनच सुरू झाली --

0:03:11.000,0:03:14.000
ची पार्लमन, आशा आहे की ती कुठेतरी दर्शकांमध्ये बसली असेल.

0:03:14.000,0:03:17.000
ती तेव्हा एक ID नामक पत्रिकेची संपादक होती,

0:03:17.000,0:03:20.000
आणि तिने माझ्यावर तिच्या पत्रिकेत मुखपृष्ठ सदर लिहिले.

0:03:20.000,0:03:23.000
आणि ही अविश्वसनीय यात्रा सुरू झाली.

0:03:23.000,0:03:25.000
अनेक विचित्र गाठीभेटी माझ्या बरोबर तेव्हा खूपदा होत असत;

0:03:25.000,0:03:28.000
मी तेव्हा अनेक वक्ता म्हणून जाण्याची आमंत्रणे स्वीकारत होते

0:03:28.000,0:03:31.000
जगभरात, चित्त्याच्या पायांच्या रचनेबद्दल सांगायला

0:03:31.000,0:03:34.000
लोक संमेलनानंतर, माझे भाषण झाल्यावर माझ्याशी बोलण्याकरिता येत असत,

0:03:34.000,0:03:36.000
पुरूष व बायका.

0:03:36.000,0:03:38.000
आणि ते संभाषण ह्या प्रमाणे चालायचे

0:03:38.000,0:03:42.000
"तुला माहीत आहे एमी, तू खूप छान दिसतेस"

0:03:42.000,0:03:44.000
"तू अजिबात अपंग दिसत नाहीस."

0:03:44.000,0:03:45.000
(हशा)

0:03:45.000,0:03:47.000
मग मी म्हणायचे "खरच कमाल आहे,

0:03:47.000,0:03:49.000
"कारण, मी विकलांग आहे असे मलाही वाटत नाही."

0:03:49.000,0:03:54.000
आणि मग माझे डोळे उघडले,

0:03:54.000,0:03:56.000
सौंदर्याबद्दल होऊ शकणाऱ्या संभाषणाबाबत

0:03:56.000,0:03:59.000
एक सुंदर स्त्री कशाप्रमाणे दिसली पाहिजे?

0:03:59.000,0:04:01.000
एक मादक शरीर काय आहे?

0:04:01.000,0:04:03.000
आणि अस्तित्वाच्या दृष्टिकोनातून

0:04:03.000,0:04:06.000
विकलांग असण्याचा अर्थ काय आहे?

0:04:06.000,0:04:09.000
म्हणजे पामेला अँडरसन जवळ कदाचित माझ्याहून जास्त कृत्रिम अवयव असतील.

0:04:09.000,0:04:11.000
पण तरी तिला कोणी अपंग नाही म्हणत.

0:04:11.000,0:04:16.000
(हशा)

0:04:17.000,0:04:21.000
तर ही पत्रिका पीटर सॅविल ह्या ग्राफिक डिझायनरांच्या हस्ते

0:04:21.000,0:04:26.000
अलेक्झांडर मॅक्वीन ह्या फॅशन डिझायनरकडे आणि निक नाईट ह्या छायाचित्रकाराकडे जाऊन पोहोचली,

0:04:26.000,0:04:28.000
ज्यांना ते संभाषण पुढे नेण्यात रूची होती.

0:04:28.000,0:04:31.000
TED झाल्यावर ३ महिन्यांनंतर मी विमानात बसले

0:04:31.000,0:04:36.000
मी लंडनला गेले माझ्या पहिल्या फोटो शूटसाठी,

0:04:36.000,0:04:37.000
त्यातून निघाले हे मुखपृष्ठ --

0:04:37.000,0:04:40.000
दिसतेय ना मी फॅशनेबल?

0:04:40.000,0:04:44.000
त्यानंतर ३ महिन्यांनी मी माझा प्रथम फॅशन शो केला, मॅक्वीन ह्यांच्यासाठी

0:04:44.000,0:04:49.000
राखेपासून बनवलेल्या हातांनी नक्षी केलेल्या जड लाकडाच्या दोन पायांवर

0:04:49.000,0:04:52.000
सर्वांना वाटले की ते लाकडी बूट होते.

0:04:52.000,0:04:54.000
खरेतर ते पाय मी आज ह्या मंचावर माझ्या सोबत आणले आहेत:

0:04:55.000,0:04:59.000
द्राक्षांचे वेल, फुले, खरेच अप्रतिम

0:05:00.000,0:05:03.000
कविता महत्त्वाची आहे

0:05:03.000,0:05:08.000
कविता जुनाट आणि दुर्लक्ष केलेल्या गोष्टीला उदात्त करून

0:05:08.000,0:05:10.000
कलेच्या दुनियेत घेऊन जाते.

0:05:10.000,0:05:16.000
ज्या गोष्टीने लोकांना घाबरवले आहे, त्या गोष्टीचा कायापालट करते

0:05:16.000,0:05:18.000
एका अश्या गोष्टीत, जी लोकांना आमंत्रित करते पुढे येऊन पहायला ,

0:05:18.000,0:05:21.000
आणि थोडा जास्त वेळ पहायला,

0:05:21.000,0:05:23.000
कदाचित समजावून घ्यायलासुद्धा.

0:05:23.000,0:05:27.000
हे मी शिकले माझ्या पुढच्या साहसातून.

0:05:27.000,0:05:31.000
कलाकार मॅथ्यू बर्नी एक चित्रपट बनवत होता, "The Cremaster cycle" म्हणून

0:05:31.000,0:05:34.000
तेव्हा एकदम माझ्या डोक्यात प्रकाश पडला की --

0:05:34.000,0:05:36.000
माझे पाय हे एक घालण्यायोग्य शिल्पकृती असू शकतात.

0:05:36.000,0:05:43.000
आणि मी त्या वेळेला सुद्धा, मनुष्यवत दिसणे हा एकच सौंदर्याचा आदर्श

0:05:43.000,0:05:45.000
या कल्पनेपासून दूर जात होते.

0:05:45.000,0:05:49.000
म्हणून आम्ही कृत्रिम पाय बनवले, ज्याला लोक प्रेमाने म्हणत असत काचेचे पाय

0:05:49.000,0:05:53.000
जरी ते पाय खरे तर पारदर्शक पॉलीयुरेथेनने बनवले होते,

0:05:53.000,0:05:55.000
म्हणजे बॉलिंगचे चेंडू ज्यापासून बनवतात ते.

0:05:55.000,0:05:56.000
जड!

0:05:56.000,0:05:58.000
मग आम्ही मातीचे पाय बनवले

0:05:58.000,0:06:02.000
ज्यात बटाटे उगवत होते आणि वरून बीट बाहेर येत होते,

0:06:02.000,0:06:04.000
आणि एक सुंदर पितळी बोटसुद्धा होते त्या पायाला.

0:06:04.000,0:06:06.000
हे त्या बोटाचे जवळचे छायाचित्र आहे.

0:06:06.000,0:06:08.000
आणि अजुन एक पात्र होते अर्ध-स्त्री आणि अर्ध-चित्त्याचे --

0:06:08.000,0:06:10.000
माझ्या माझ्या धावपटू आयुष्याला सन्मान देण्याकरिता

0:06:10.000,0:06:13.000
१४ तासांची कृत्रिम द्रव्याची वेशभूषा

0:06:13.000,0:06:17.000
त्या प्राण्याच्या आत घुसायला. त्या प्राण्याकडे जोडले गेलेले पंजे होते

0:06:17.000,0:06:21.000
नखे व चाबकासारखे फटके मारणारी शेपटीसुद्धा होती

0:06:21.000,0:06:23.000
एका सरड्यासारखी.

0:06:23.000,0:06:24.000
(हशा)

0:06:25.000,0:06:29.000
आणि अजुन एक प्रकारचे पाय आम्ही बनवले, असे होते

0:06:29.000,0:06:31.000
जेली माशासारखे!

0:06:31.000,0:06:33.000
हे पण पॉलीयुरेथेनचेच.

0:06:33.000,0:06:36.000
आणि ह्या पायांचे काम एकच,

0:06:36.000,0:06:39.000
चित्रपटाच्या प्रसंगाबाहेर,

0:06:39.000,0:06:42.000
भावनांना उत्तेजित करणे आणि कल्पनेची ठिणगी पेटवणे

0:06:42.000,0:06:45.000
म्हणून विलक्षणपणा महत्त्वाचा असतो.

0:06:45.000,0:06:51.000
आज माझ्याकडे एक डझनपेक्षा अधिक पाय आहेत.

0:06:51.000,0:06:53.000
जे वेगवेगळ्या लोकांनी माझ्यासाठी बनवले आहेत,

0:06:53.000,0:06:57.000
आणि त्यांच्यामुळे माझ्याकडे जमिनीवरून वेगवेगळ्या रीतीने चालण्याची साधने आहेत

0:06:57.000,0:06:59.000
आणि मी माझी उंची बदलू शकते --

0:06:59.000,0:07:01.000
माझ्याकडे पाच वेगवेगळ्या उंच्या आहेत.

0:07:01.000,0:07:03.000
(हशा)

0:07:03.000,0:07:05.000
आज माझी उंची ६'१" आहे.

0:07:05.000,0:07:08.000
आणि हे पाय मी एका वर्षापूर्वी बनवून घेतले होते

0:07:08.000,0:07:10.000
इंग्लंडमधील डोरसेट ऑर्थोपेडिककडून

0:07:10.000,0:07:12.000
आणि हे पाय मी घरी आणले मॅनहॅटनमध्ये

0:07:12.000,0:07:14.000
शहरातील पहिल्या संध्याकाळी, मी बाहेर गेले एका उच्चभ्रू पार्टीमध्ये

0:07:14.000,0:07:17.000
आणि तिथे एक मुलगी होती, जी अनेक वर्षे ओळखते

0:07:17.000,0:07:19.000
५'८" असलेल्या मला.

0:07:19.000,0:07:21.000
ती मला पाहिल्यावर आश्चर्यचकित झाली

0:07:21.000,0:07:24.000
आणि म्हणाली, "पण तू इतकी उंच आहेस!"

0:07:24.000,0:07:26.000
मी म्हणाले, "हो! किती मजा आहे ना!"

0:07:26.000,0:07:28.000
म्हणजे ते थोडे घोडेकाठी वर घोडेकाठी घालून चालण्यासारखे होते

0:07:28.000,0:07:31.000
आणि दारांच्या चौकटीबरोबर तर माझे वेगळेच नाते जडत होते

0:07:31.000,0:07:33.000
जे मला कधीच वाटले नव्हते.

0:07:33.000,0:07:36.000
आणि मला मजा येत होती.

0:07:36.000,0:07:38.000
ती माझ्याकडे पाहून म्हणाली,

0:07:38.000,0:07:40.000
"पण एमी हा तर अन्याय आहे!"

0:07:40.000,0:07:43.000
(हशा)

0:07:43.000,0:07:45.000
(टाळ्या)

0:07:45.000,0:07:49.000
पण अविश्वसनीय गोष्ट ही होती की ती मुलगी खोटे बोलत नव्हती.

0:07:49.000,0:07:51.000
"खरच तुला तुझी उंची तुला हवी तशी बदलता यावी,

0:07:51.000,0:07:53.000
हा (इतरांवर) एक अन्याय आहे."

0:07:53.000,0:07:55.000
आणि तेव्हा मला माहित पडले की --

0:07:55.000,0:07:58.000
समजाबरोबरच्या संभाषणात

0:07:58.000,0:08:00.000
महत्त्वपूर्ण बदल झाले आहेत

0:08:00.000,0:08:02.000
गेल्या दशकात.

0:08:02.000,0:08:07.000
संभाषण आता उणीव भरून काढण्याबद्दल राहिले नव्हते

0:08:07.000,0:08:09.000
आता हे संभाषण वृद्धीबद्दल चालले आहे.

0:08:09.000,0:08:13.000
संभाषण आहे शक्तीबद्दल.

0:08:13.000,0:08:18.000
कृत्रिम अवयव उणीव पूर्ण करण्यासाठी राहिले नव्हते

0:08:18.000,0:08:21.000
ते प्रतीक आहेत

0:08:21.000,0:08:24.000
वापरणाऱ्यांच्या त्या जागेत जे हवे ते निर्माण करू शकण्याच्या

0:08:24.000,0:08:26.000
शक्तीचे.

0:08:26.000,0:08:29.000
म्हणून समजात अपंग समजले जाणारे लोक

0:08:29.000,0:08:34.000
आता त्यांच्या अस्तित्वाचे निर्माते होऊ शकतात

0:08:34.000,0:08:36.000
आणि खऱ्या अर्थाने ते अस्तित्व कायम बदलू ही शकतात.

0:08:36.000,0:08:38.000
त्यांच्या देहाची रचना करून.

0:08:38.000,0:08:41.000
एका सबळ करण्याच्या जागेतून.

0:08:41.000,0:08:46.000
आणि मला आज ह्या गोष्टीतून अतिशय प्रेरणा मिळत आहे

0:08:46.000,0:08:50.000
की अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाच्या --

0:08:50.000,0:08:52.000
रोबोटिक्सच्या, बायोनिक्सच्या --

0:08:52.000,0:08:54.000
आणि जुन्या-पुराण्या कवितेच्या संगमातून

0:08:54.000,0:09:00.000
आपण आपल्या सामुदायिक माणुसकीच्या अर्थाच्या जवळ जात आहोत.

0:09:00.000,0:09:05.000
आणि जर आपल्याला आपल्या माणुसकीच्या सामर्थ्याचा

0:09:05.000,0:09:07.000
पूर्ण अविष्कार करायचा असेल,

0:09:07.000,0:09:11.000
तर आपण हृदयभंग करणारी ताकद आणि आपल्या सर्वांच्यात असलेले

0:09:11.000,0:09:14.000
तेजोमय पंगुत्व दोन्ही साजरे केले पाहिजेत - .

0:09:14.000,0:09:17.000
मला शेकस्पियरच्या शायलॉकची आठवण येत आहे:

0:09:17.000,0:09:21.000
"तुम्ही जर आम्हाला बोचले, तर आम्हाला रक्त येत नाही काय

0:09:21.000,0:09:24.000
आणि जर तुम्ही आम्हाला गुदगुल्या केल्या, तर आम्ही हसत नाही काय?"

0:09:24.000,0:09:27.000
आपली माणुसकीच आहे,

0:09:27.000,0:09:29.000
आणि त्यातील सर्व सामर्थ्य,

0:09:29.000,0:09:32.000
जी आपल्याला सुंदर बनवते.

0:09:32.000,0:09:33.000
धन्यवाद.

0:09:33.000,0:09:40.000
(टाळ्यांचा गजर)