1 00:00:08,041 --> 00:00:12,717 1990 yılında İtalya hükumeti, Pisa Kulesini sağlamlaştırmak için 2 00:00:12,717 --> 00:00:16,717 en iyi mühendisleri göreve çağırdı. 3 00:00:16,717 --> 00:00:20,789 Kulenin 800 yıllık tarihinde, onu doğrultmak için birçok girişim olmuştu 4 00:00:20,789 --> 00:00:25,923 ancak bu ekibin bilgisayar modelleri durumun aciliyetini ortaya çıkardı. 5 00:00:25,923 --> 00:00:31,592 5,44 derecelik açıya ulaşırsa kulenin devrileceğini öngörüyorlardı 6 00:00:31,592 --> 00:00:35,132 o sıralar 5,5 derecede eğilmiş durumdaydı. 7 00:00:35,132 --> 00:00:39,857 Hiç kimse kulenin hâlâ nasıl ayakta kaldığını bilmiyordu, ama kriz açıktı: 8 00:00:39,857 --> 00:00:43,987 Mühendisleri çağlar boyunca afallatan bir sorunu çözmek zorundaydılar, 9 00:00:43,987 --> 00:00:46,462 bunu bir de hızlıca yapmaları gerekiyordu. 10 00:00:46,462 --> 00:00:48,102 Durumlarını anlamak için 11 00:00:48,102 --> 00:00:51,832 öncelikle kulenin neden yan yattığını anlamak faydalı olur. 12 00:00:51,832 --> 00:00:55,806 12'nci yüzyılda, varlıklı deniz cumhuriyeti Pisa, 13 00:00:55,806 --> 00:01:00,663 katedral meydanını, görkemli bir binaya dönüştürmeye girişti. 14 00:01:00,663 --> 00:01:04,143 İşçiler var olan kiliseyi güzelleştirip genişlettiler, 15 00:01:04,143 --> 00:01:08,096 meydana bir de devasa kubbeli vaftiz binasını eklediler. 16 00:01:08,096 --> 00:01:15,285 1173'te serbest duran bir çan kulesi için inşaat başladı. 17 00:01:15,285 --> 00:01:19,265 O zamanın mühendisleri ve mimarları mesleklerinin ustalarıydı. 18 00:01:19,265 --> 00:01:21,423 Ama bütün mühendislik bilgilerine rağmen, 19 00:01:21,423 --> 00:01:25,337 üzerine bulundukları zeminle ilgili çok az şey biliyorlardı. 20 00:01:25,337 --> 00:01:29,227 Pisa adı, şehrin altındaki kili, çamuru ve ıslak kumu eksiksiz tarif eden 21 00:01:29,227 --> 00:01:35,336 ve "sulak arazi" anlamına gelen bir Yunanca kelimeden geliyor. 22 00:01:35,336 --> 00:01:39,911 Antik Romalılar benzer sorunları toprağın ana kayasının üzerine koyulan 23 00:01:39,911 --> 00:01:44,161 kazık da denilen devasa taş ayaklarla çözdüler. 24 00:01:44,161 --> 00:01:49,485 Yine de kulenin mimarları nispeten kısa olan yapı için 25 00:01:49,485 --> 00:01:52,005 üç metrelik temelin yeterli olacağını düşündü. 26 00:01:52,005 --> 00:01:55,451 Maalesef, beş yıldan kısa süre sonra 27 00:01:55,451 --> 00:01:59,454 kulenin güney cephesi çoktan yerin altındaydı. 28 00:01:59,454 --> 00:02:03,672 Böylesine hareketli olan temel normalde ölümcül bir kusur olurdu. 29 00:02:03,672 --> 00:02:05,440 İşçiler daha fazla 30 00:02:05,440 --> 00:02:08,687 ağırlık yükleselerdi. Üst katlardan gelen baskı yapıyı çökertirdi 31 00:02:08,687 --> 00:02:11,223 ve kaçınılmaz olarak eğimi artırırdı. 32 00:02:11,223 --> 00:02:15,334 Ama Pisa süregiden bir savaşın içinde olduğundan 33 00:02:15,334 --> 00:02:18,951 inşaat neredeyse yüz yıl süresince dördüncü katta kaldı. 34 00:02:18,951 --> 00:02:22,111 Bu uzun duraklama, toprağın iyice yerleşmesine neden oldu, 35 00:02:22,111 --> 00:02:25,574 ve inşaat 1272'de tekrardan başladığında 36 00:02:25,574 --> 00:02:29,156 inşaatın temeli biraz daha sabit bir temelin üstündeydi. 37 00:02:29,156 --> 00:02:32,708 Mimar Giovanni di Simone'nin yönetiminde, 38 00:02:32,708 --> 00:02:35,694 Güney cephesindeki birkaç katı daha uzun yaparak 39 00:02:35,694 --> 00:02:40,213 işçiler kulenin eğimini bir miktar azaltılar. 40 00:02:40,213 --> 00:02:44,798 Ama koyulan ek taşların ağırlığı bu cephenin daha derine batmasına yol açtı 41 00:02:44,798 --> 00:02:48,138 Yedinci katı ve çan odasını bitirdiklerinde 42 00:02:48,138 --> 00:02:52,263 eğim açısı 1,6 dereceydi. 43 00:02:52,263 --> 00:02:56,776 Mühendisler eğimi irdelemek için yüzyıllar boyunca birçok strateji denedi. 44 00:02:56,776 --> 00:03:01,987 1838'de, çökük temeli incelemek için temelin çevresine kaldırım döşediler. 45 00:03:01,987 --> 00:03:06,047 Ama destek kumunu kaldırmak eğimi daha kötü hale getirdi. 46 00:03:06,047 --> 00:03:12,520 1935'de, İtalyan Mühendisler Birliği güçlendirmek için temele harç kattılar. 47 00:03:12,520 --> 00:03:16,500 Ama, harç temel boyunca eşit miktarda dağıtılmamıştı, 48 00:03:16,500 --> 00:03:19,612 bu da ani bir başka düşüşe neden oldu. 49 00:03:19,612 --> 00:03:23,607 Sürekli çöken temelin yanında bütün bu başarısız denemeler, 50 00:03:23,607 --> 00:03:26,695 kuleyi devrilme noktasına daha da yaklaştırdı. 51 00:03:26,695 --> 00:03:29,853 Toprak niteliği tam olarak bilinmeksizin 52 00:03:29,853 --> 00:03:33,356 mühendisler, kulenin çok önemli olan açısını tam olarak saptayamadılar 53 00:03:33,356 --> 00:03:36,533 veya çöküşünü engellemek için bir yol düşünemediler. 54 00:03:36,533 --> 00:03:38,795 İkinci Dünya Savaşını takip eden yıllarda, 55 00:03:38,795 --> 00:03:42,902 araştırmacılar, böyle eksik değişkenleri saptamak için testler geliştirdiler. 56 00:03:42,902 --> 00:03:48,925 1970'lerde, mühendisler kavisli kulenin ağırlık merkezini hesapladılar. 57 00:03:48,925 --> 00:03:51,715 Bu veriyle ve yeni bilgisayar teknolojisiyle, 58 00:03:51,715 --> 00:03:56,417 mühendisler toprağın ne kadar çok sert olduğunun, ayakta durabilmesi için 59 00:03:56,417 --> 00:04:01,556 gerekli olan kule eğrisinin ve kazının modelleyebildiler. 60 00:04:01,556 --> 00:04:05,236 Ekip, 1992'de kulenin kuzey ucundan 61 00:04:05,236 --> 00:04:10,565 38 metreküp toprağı çıkarmak için çapraz tüneller yaptılar. 62 00:04:10,565 --> 00:04:16,551 Daha sonra, temeli çelik halatlarla örmeden önce 63 00:04:16,551 --> 00:04:19,811 yapıyı geçici olarak 600 ton kurşun külçeyle karşılıklı dengelediler. 64 00:04:19,811 --> 00:04:22,605 İnşaattan altı yüz yıldan fazla bir süre sonra, 65 00:04:22,605 --> 00:04:27,852 kule nihayet dört derecelik eğimle doğrultuldu. 66 00:04:27,852 --> 00:04:29,872 Hiç kimse kulenin yıkılmasını istemiyordu, 67 00:04:29,872 --> 00:04:33,988 ama aynı zamanda görkemli binanın en meşhur özelliğini kaybetmek istemediler 68 00:04:33,988 --> 00:04:38,839 Kule bugün 55, 56 metre uzunluğunda duruyor 69 00:04:38,839 --> 00:04:42,309 ve kusurluluğun güzelliğine bir anıt olarak 70 00:04:42,309 --> 00:04:45,793 en azından üç yüz yıl daha sabit kalmalı.