1
00:00:08,041 --> 00:00:12,717
၁၉၉၀ ခုနှစ်က အီတလီအစိုးရဟာ
ပီဇာမျှော်စင်ကို ပြန်တည့်ဖို့

2
00:00:12,717 --> 00:00:16,717
ထိပ်တန်းအင်ဂျင်နီယာတွေကို
စာရင်းပေးခဲ့ပါတယ်။

3
00:00:16,717 --> 00:00:20,789
သမိုင်းတစ်လျှောက် နှစ် ၈၀၀ အတွင်းမှာ 
တည့်မတ်ဖို့ ကြိုးပမ်းမှုများစွာရှိပေမဲ့

4
00:00:20,789 --> 00:00:25,923
ဒီအဖွဲ့ရဲ့ ကွန်ပျူတာပုံစံတွေကနေ လက်ရှိ
အခြေအနေရဲ့ အရေးကြီးပုံကို ဖော်ပြပါတယ်

5
00:00:25,923 --> 00:00:31,592
တွက်ချက်မှုတွေအရ မျှော်စင်ဟာ ၅.၄၄ ဒီဂရီ
တိမ်းစောင်းတာနဲ့ ပြိုလဲပြီလို့ ဆိုပေမဲ့

6
00:00:31,592 --> 00:00:35,132
လက်ရှိ မျှော်စင်ကြီးက ၅.၅ ဒီဂရီ
စောင်းနေတာပါ။

7
00:00:35,132 --> 00:00:39,857
မျှော်စင်ကြီး ဘာလို့ဆက်ထောင်နေသေးလဲ 
ဆိုတာ ဘယ်သူမှ မသိပေမဲ့

8
00:00:39,857 --> 00:00:43,987
အင်ဂျင်နီယာတွေဟာ ရာစုနှစ်ပေါင်းများစွာ
ရင်ဆိုင်နေတဲ့အခက်အခဲကို ဖြေရှင်းပြီး

9
00:00:43,987 --> 00:00:46,462
မြန်မြန်သွက်သွက် လုပ်ဖို့ လိုနေပါပြီ။

10
00:00:46,462 --> 00:00:48,102
အခြေအနေကို နားလည်ဖို့အတွက်

11
00:00:48,102 --> 00:00:51,832
မျှော်စင်ကြီးဟာ စဆောက်ကတည်းက
ဘာလို့စောင်းနေလဲဆိုတာ သိဖို့လိုပါတယ်။

12
00:00:51,832 --> 00:00:55,806
၁၂ ရာစုက ကြွယ်ဝတဲ့
ပီဇာ ရေကြောင်းမြို့ပြနိုင်ငံဟာ

13
00:00:55,806 --> 00:01:00,663
ဘုရားရှိခိုးကျောင်းမြေနေရာကို
ထင်ရှားတဲ့အမှတ်အသားနေရာ ပြုလုပ်ပါတယ်။

14
00:01:00,663 --> 00:01:04,143
အလုပ်သမားတွေဟာ ရှိပြီးသားဘုရားကျောင်းကို
ချဲ့တာ၊ အလှဆင်တာတွေ လုပ်ခဲ့ပြီး

15
00:01:04,143 --> 00:01:08,096
နှစ်ခြင်းမင်္ဂလာပြုလုပ်ရာ အမိုးခုံးပါ
ကျောင်းကြီးကို ထည့်သွင်းဆောက်လုပ်ပါတယ်။

16
00:01:08,096 --> 00:01:15,285
၁၁၇၃ ခုနှစ်မှာ ခေါင်းလောင်းမျှော်စင်က
စပြီး ဆောက်လုပ်ရေးတွေ စတင်ပါတယ်။

17
00:01:15,285 --> 00:01:19,265
ဗိသုကာပညာရှင်တွေနဲ့ အင်ဂျင်နီယာတွေဟာ
သူတို့ရဲ့ အင်ဂျင်နီယာအတတ်တွေမှာ

18
00:01:19,265 --> 00:01:21,423
တဖက်ကမ်းခတ်ကျွမ်းကျင်ကြသူတွေ ဖြစ်ပေမဲ့

19
00:01:21,423 --> 00:01:25,337
သူတို့အောက်က မြေကြီးအကြောင်းကိုတော့
သိပ်မသိပါဘူး။

20
00:01:25,337 --> 00:01:29,227
ပီဇာ ဆိုတာ ဂရိစကားလုံး ဗွက်တော က
ဆင်းသက်လာတာဖြစ်ပြီး

21
00:01:29,227 --> 00:01:35,336
မြို့အောက်က စိုအိနေတဲ့ သဲနဲ့
ရွှံ့ဗွက်မြေကို ကိုယ်စားပြုပါတယ်။

22
00:01:35,336 --> 00:01:39,911
ရှေးကရောမတွေဟာ ဒီအခြေအနေအတွက်
ဧရာမကျောက်တိုင်ကြီးတွေသုံးပြီး

23
00:01:39,911 --> 00:01:44,161
အောက်ခံကျောက်မြေအထိ
အမာခံယူခဲ့ကြရပါတယ်။

24
00:01:44,161 --> 00:01:49,485
ဒါပေမယ့် မျှော်စင်ဆောက်တဲ့ ဗိသုကာတွေဟာ
သူတို့ဆောက်မယ့် မျှော်စင်နိမ့်အတွက်

25
00:01:49,485 --> 00:01:52,005
သုံးမီတာလောက် အောက်ခံအမာယူရင်
ရပြီထင်ခဲ့ပါတယ်။

26
00:01:52,005 --> 00:01:55,451
သို့သော် ကံမကောင်းစွာပဲ
ငါးနှစ်မတိုင်မှီမှာပဲ

27
00:01:55,451 --> 00:01:59,454
မျှော်စင်ရဲ့ တောင်ဘက်ပိုင်းဟာ
မြေကြီးထဲ ကျွံ့ဝင်သွားပါတယ်။

28
00:01:59,454 --> 00:02:03,672
ဒီလိုမျိုး အောက်ခံစောင်းသွားတာဟာ
အမှားအကြီးကြီး ဖြစ်ပါတယ်။

29
00:02:03,672 --> 00:02:05,440
အလေးချိန် ထပ်ပြီး အထပ်တင်မယ်ဆိုရင်

30
00:02:05,440 --> 00:02:08,687
ဖိအားပိုများလာပြီး
ပိုပြီး နစ်ဝင်မှာဖြစ်သလို

31
00:02:08,687 --> 00:02:11,223
ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ပိုပြီး စောင်းလာမှာပါ။

32
00:02:11,223 --> 00:02:15,334
ဆောက်လုပ်ရေးဟာ လေးထပ်မြောက်မှာ
ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုလောက် ရပ်နေခဲ့ပြီး

33
00:02:15,334 --> 00:02:18,951
ကာလရှည်ကြာ ငြင်းခုန်စရာအခြေအနေ
ဖြစ်လာပါတယ်။

34
00:02:18,951 --> 00:02:22,111
ဒီလို အကြာကြီး နားလိုက်တဲ့အတွက်
မြေကြီးပြန်အသားကျသွားပြီး

35
00:02:22,111 --> 00:02:25,574
၁၂၇၂ မှာ ဆောက်လုပ်ရေးတွေ
ပြန်စပါတယ်။

36
00:02:25,574 --> 00:02:29,156
အောက်ခံကလည်း အနည်းငယ် ပိုပြီး
တည်ငြိမ်လာပါပြီ။

37
00:02:29,156 --> 00:02:32,708
ဗိသုကာပညာရှင် Giovanni di Simone လက်ထက်မှာ

38
00:02:32,708 --> 00:02:35,694
မျှော်စင်စောင်းနေတာကို ဖြေရှင်းဖို့

39
00:02:35,694 --> 00:02:40,213
တောင်ဘက်ခြမ်းကို ပိုရှည်အောင်
ဆောက်လိုက်ပါတယ်

40
00:02:40,213 --> 00:02:44,798
ဒါပေမဲ့ ပိုများလာတဲ့ အင်္ဂတေတွေကြောင့်
ပိုလေးပြီး ပိုပြီးတောင် နစ်လာပါတယ်

41
00:02:44,798 --> 00:02:48,138
ခုနှစ်ထပ်နဲ့ ခေါင်းလောင်းအခန်း
ပြီးတဲ့အခါမှာတော့

42
00:02:48,138 --> 00:02:52,263
တိမ်းစောင်းမှုဟာ ၁.၆ ဒီဂရီ ရှိနေပါပြီ

43
00:02:52,263 --> 00:02:56,776
အင်ဂျင်နီယာတွေဟာ ဆယ်စုနှစ်များစွာ
နည်းပေါင်းစုံနဲ့ ကြိုးပမ်းခဲ့ကြပါတယ်

44
00:02:56,776 --> 00:03:01,987
၁၈၉၃ မှာ မြုပ်နေတဲ့အောက်ခြေကိုကြည့်ဖို့
လမ်းကြောင်းတစ်ခု ပတ်တူးခဲ့ရာ

45
00:03:01,987 --> 00:03:06,047
ထောက်မထားတဲ​့ သဲတွေကို ဖယ်ခြင်းက 
တိမ်းစောင်တာကို ပိုလို့သာဆိုးစေခဲ့တယ်။

46
00:03:06,047 --> 00:03:12,520
၁၉၃၅ မှာတော့ အီတလီအင်ဂျင်နီယာတပ်မကြီးက
အောက်ခြေကို ပိုခိုင်အောင် အင်္ဂတေထိုးပါတယ်

47
00:03:12,520 --> 00:03:16,500
ဒါပေမဲ့ ထိုးထည့်တဲ့အင်္ဂတေဟာ
အောက်ခြေအနှံ့ အညီအမျှ မရောက်လို့

48
00:03:16,500 --> 00:03:19,612
နောက်တစ်ခါ ထပ်ကျွံဝင်သွားပြန်ပါတယ်။

49
00:03:19,612 --> 00:03:23,607
ဒီလို မအောင်မြင်မှု ကြိုးပမ်းမှုတွေနဲ့
တချိန်လုံးကျွံနေတဲ့ အောက်ခံမြေနဲ့အတူ

50
00:03:23,607 --> 00:03:26,695
မျှော်စင်ရဲ့အခြေအနေဟာ
ပြိုလဲဖို့ နီးစပ်လာပါတော့တယ်။

51
00:03:26,695 --> 00:03:29,853
အောက်ခံမြေလွှာရဲ့ သဘောသဘာဝကို
မကျက်မိသ၍

52
00:03:29,853 --> 00:03:33,356
ဘယ်အင်ဂျင်နီယာမှ မျှော်စင်ကို
တည့်မတ်နိုင်မှာ မဟုတ်သလို

53
00:03:33,356 --> 00:03:36,533
ပြိုလဲမသွားဖို့ မတားနိုင်ပါဘူး။

54
00:03:36,533 --> 00:03:38,795
ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပြီးတဲ့ နှစ်တွေမှာ

55
00:03:38,795 --> 00:03:42,902
လေ့လာသူတွေဟာ ဒီမျက်ကွယ်အချက်အလက်တွေကို
စတင်စမ်းသပ်လာပါတယ်။

56
00:03:42,902 --> 00:03:48,925
၁၉၇၀ နှစ်တွေမှာပဲ အင်ဂျင်နီယာတွေဟာ
စောင်းနေတဲ့မျှော်စင်ရဲ့ ဆွဲအားဗဟိုချက်ကို

57
00:03:48,925 --> 00:03:51,715
ကျွန်ပျူတာနည်းပညာတွေ အချက်အလက်တွေနဲ့
တွက်ထုတ်ပါတယ်။

58
00:03:51,715 --> 00:03:56,417
မြေကြီးရဲ့မာကျောမှု နဲ့ 
မျှော်စင်ရဲ့ လားရာလမ်းကြောင်း၊

59
00:03:56,417 --> 00:04:01,556
မပြိုလဲအောင် တူးထုတ်ရမယ့် မြေပမာဏတွေကို
ပုံစံငယ်ပြုလုပ်တွက်ယူပါတယ်။

60
00:04:01,556 --> 00:04:05,236
၁၉၉၂ ခုနှစ်မှာတော့ ဒီအဖွဲ့ဟာ
မျှော်စင်မြောက်ဘက်မြေအောက်က မြေကြီး

61
00:04:05,236 --> 00:04:10,565
၃၈ ကုဗမီတာကို တူးထုတ်ဖို့
ထောင့်ဖြတ်ဥမင်တွေ တူးပါတယ်။

62
00:04:10,565 --> 00:04:16,551
အောက်ခြေမှာ သံမဏိကြိုးတွေနဲ့ မဆိုင်းခင်
ခဏတာ ဘက်မျှအောင်ထိန်းဖို့

63
00:04:16,551 --> 00:04:19,811
ခဲတုံး တန် ၆၀၀ ကို အသုံးပြုခဲ့ပါတယ်။

64
00:04:19,811 --> 00:04:22,605
ဆောက်လုပ်ပြီးကတည်းက
ဆယ်စုနှစ်ခြောက်ခုအကြာမှာပဲ

65
00:04:22,605 --> 00:04:27,852
မျှော်စင်ကြီးဟာ လေးဒီဂရီအထိ
ပြန်လည်တည့်မတ်လာခဲ့ပါတယ်။

66
00:04:27,852 --> 00:04:29,872
ဘယ်သူမှ မျှော်စင်ကြီးကို
မပြိုလဲစေချင်သလို

67
00:04:29,872 --> 00:04:33,988
စောင်းနေတယ်ဆိုတဲ့ ကမ္ဘာကျော်အချက်ကိုလည်း
မပျောက်သွားစေချင်ပြန်ပါဘူး။

68
00:04:33,988 --> 00:04:38,839
ယနေ့ခေတ်မှာတော့ မျှော်စင်ကြီးဟာ
၅၅ (သို့) ၅၆ မီတာ မြင့်ပြီး

69
00:04:38,839 --> 00:04:42,309
နောင်နှစ် ၃၀၀ အထိ တည်မြဲနေမှာဖြစ်သလို

70
00:04:42,309 --> 00:04:45,793
အဆင်မချောတဲ့ အမှတ်တရတစ်ခုအဖြစ်
ရပ်တည်နေပါတော့တယ်။