1
00:00:00,954 --> 00:00:03,094
Chciałbym pomówić o dwóch ideach,

2
00:00:03,094 --> 00:00:06,262
które, z tego, co widzę w Khan Academy,

3
00:00:06,286 --> 00:00:10,164
stanowią podstawowe
czy też kluczowe zasady uczenia się.

4
00:00:10,188 --> 00:00:12,204
Pierwsza to opanowanie materiału,

5
00:00:12,228 --> 00:00:14,013
druga - nastawienie psychiczne.

6
00:00:14,037 --> 00:00:16,871
Zauważyłem to
na początku pracy z kuzynami.

7
00:00:16,895 --> 00:00:19,375
Z początku mieli kłopoty z matematyką,

8
00:00:19,399 --> 00:00:22,453
bo mieli zaległości w nauce.

9
00:00:22,477 --> 00:00:25,466
Kiedy zaczęli algebrę,

10
00:00:25,490 --> 00:00:28,892
pewnie brakowało im trochę podstaw,

11
00:00:28,916 --> 00:00:32,195
przez co uznali, że nie mają
"matematycznego genu".

12
00:00:32,195 --> 00:00:34,498
Na zajęciach z rachunku różniczkowego

13
00:00:34,498 --> 00:00:36,834
czuli się niepewnie
z powodu braków w algebrze.

14
00:00:36,858 --> 00:00:38,428
Zauważyłem to, gdy wrzucałem

15
00:00:38,452 --> 00:00:41,980
filmy Khan Academy na YouTube

16
00:00:42,004 --> 00:00:45,281
i okazało się, że nie tylko
moi kuzyni to oglądają.

17
00:00:45,305 --> 00:00:47,170
(Śmiech)

18
00:00:47,194 --> 00:00:51,060
Z początku komentarze
sprowadzały się do podziękowań.

19
00:00:51,084 --> 00:00:53,053
Pomyślałem, że to ważna sprawa.

20
00:00:53,077 --> 00:00:55,529
Nie wiem, ile czasu spędzacie na YouTube,

21
00:00:55,553 --> 00:00:57,820
ale większość komentarzy
nie brzmi "Dziękuję".

22
00:00:57,820 --> 00:00:59,121
(Śmiech)

23
00:00:59,145 --> 00:01:00,783
Zwykle wyrażają irytację.

24
00:01:00,807 --> 00:01:03,238
Potem komentarze zrobiły się
bardziej intensywne,

25
00:01:03,262 --> 00:01:07,718
coraz więcej uczniów pisało,
że dorastając nie lubili matematyki.

26
00:01:07,742 --> 00:01:10,875
Z każdym nowym zagadnieniem
było im coraz trudniej,

27
00:01:10,875 --> 00:01:12,493
a gdy dotarli do zadań z algebry,

28
00:01:12,517 --> 00:01:15,845
mieli tyle zaległości, że nie mogli
opanować nowego materiału.

29
00:01:15,869 --> 00:01:17,942
Uważali, że nie mają "matematycznego genu".

30
00:01:17,966 --> 00:01:19,446
Lecz gdy podrośli,

31
00:01:19,470 --> 00:01:21,647
postanowili się zaangażować.

32
00:01:21,647 --> 00:01:23,589
Znaleźli źródła takie jak Khan Academy,

33
00:01:23,613 --> 00:01:26,707
nadgonili zaległości,
opanowali zagadnienia,

34
00:01:26,707 --> 00:01:29,377
a przy okazji odkryli,
że nastawienie da się zmienić

35
00:01:29,401 --> 00:01:32,966
i że umieją nauczyć się matematyki.

36
00:01:32,990 --> 00:01:37,043
Właśnie tak uczymy się
w życiu wielu rzeczy.

37
00:01:37,067 --> 00:01:39,366
Na przykład sztuki walki.

38
00:01:39,390 --> 00:01:42,556
Najpierw ćwiczysz na poziomie białego pasa

39
00:01:42,580 --> 00:01:43,993
tak długo, jak potrzeba,

40
00:01:44,017 --> 00:01:45,568
a po osiągnięciu biegłości

41
00:01:45,592 --> 00:01:47,727
otrzymujesz żółty pas.

42
00:01:47,751 --> 00:01:49,822
Tak samo uczymy się grać na instrumentach:

43
00:01:49,846 --> 00:01:52,140
gramy w kółko podstawowe wprawki

44
00:01:52,164 --> 00:01:53,752
i dopiero po ich opanowaniu

45
00:01:53,776 --> 00:01:55,447
przechodzimy do trudniejszych.

46
00:01:55,471 --> 00:01:56,811
Proszę zwrócić uwagę:

47
00:01:56,835 --> 00:02:01,320
to nie jest tradycyjny
akademicki model nauczania.

48
00:02:01,344 --> 00:02:04,679
Model, w którym większość z nas dorastała.

49
00:02:04,703 --> 00:02:06,245
W tradycyjnym modelu akademickim

50
00:02:06,269 --> 00:02:08,688
grupuje się uczniów, zwykle według wieku,

51
00:02:08,712 --> 00:02:09,991
a w szkole średniej według

52
00:02:10,015 --> 00:02:11,861
wieku i postrzeganych umiejętności.

53
00:02:11,885 --> 00:02:14,443
Następnie spędzany ich w jedno miejsce.

54
00:02:15,038 --> 00:02:16,335
Tak to z grubsza wygląda.

55
00:02:16,359 --> 00:02:18,860
Na przykład w szkole średniej

56
00:02:18,884 --> 00:02:20,678
na lekcji o wykładnikach.

57
00:02:20,702 --> 00:02:22,892
Nauczyciel daje wykład,

58
00:02:22,916 --> 00:02:25,201
potem idziemy do domu,
odrabiamy pracę domową.

59
00:02:25,225 --> 00:02:27,279
Następnego ranka, omawiamy pracę domową

60
00:02:27,303 --> 00:02:29,651
słuchamy kolejnego wykładu
dostajemy pracę domową.

61
00:02:29,675 --> 00:02:31,936
Powtarza się to przez dwa, trzy tygodnie,

62
00:02:31,960 --> 00:02:33,135
po czym jest test.

63
00:02:33,159 --> 00:02:36,477
Na teście zdobywam, powiedzmy, 75%,

64
00:02:36,501 --> 00:02:37,918
ty może 90%,

65
00:02:37,942 --> 00:02:39,926
a ty 95%.

66
00:02:39,950 --> 00:02:42,697
Test wykazał braki w wiedzy.

67
00:02:42,721 --> 00:02:44,680
Ja nie znałem 25% materiału.

68
00:02:44,704 --> 00:02:47,676
Nawet piątkowy uczeń
nie znał 5% materiału, prawda?

69
00:02:47,700 --> 00:02:49,513
Pomimo wykazania zaległości

70
00:02:49,537 --> 00:02:52,039
cała klasa przejdzie
do następnych zagadnień,

71
00:02:52,039 --> 00:02:55,611
prawdopodobnie bardziej złożonych,
i opartych na tych zaległościach.

72
00:02:55,611 --> 00:02:58,898
To mogą być logarytmy
lub wykładniki ujemne.

73
00:02:58,922 --> 00:03:01,953
Ten proces się powtarza,
i zaczynasz zdawać sobie sprawę,

74
00:03:01,977 --> 00:03:03,152
jakie to niedorzeczne.

75
00:03:03,176 --> 00:03:05,947
Choć nie znałem 25%
zagadnień podstawowych,

76
00:03:05,971 --> 00:03:08,416
muszę uczyć się zagadnień zaawansowanych.

77
00:03:08,440 --> 00:03:12,152
Ten proces będzie trwać
miesiącami, latami.

78
00:03:12,176 --> 00:03:14,616
Może na algebrze, może na trygonometrii

79
00:03:14,640 --> 00:03:15,897
w końcu uderzę w mur.

80
00:03:15,921 --> 00:03:18,575
Nie dlatego, że algebra
jest zasadniczo trudna,

81
00:03:18,599 --> 00:03:22,591
albo że uczeń nie dość bystry.

82
00:03:22,615 --> 00:03:25,926
Raczej dlatego, że w obliczu
równania z wykładnikami

83
00:03:25,950 --> 00:03:28,679
pojawia się te 30%,
których się nie nauczyłem.

84
00:03:28,703 --> 00:03:31,532
Zaczynam tracić zaangażowanie.

85
00:03:32,469 --> 00:03:35,895
Żeby zrozumieć, jakie to absurdalne,

86
00:03:35,919 --> 00:03:38,664
wyobraźmy sobie inne czynności
organizowane w ten sposób.

87
00:03:39,124 --> 00:03:40,578
Na przykład - budowanie domów.

88
00:03:40,602 --> 00:03:43,275
(Śmiech)

89
00:03:44,878 --> 00:03:48,272
Mówimy budowlańcowi:

90
00:03:48,296 --> 00:03:50,844
"Mamy dwa tygodnie
na zbudowanie fundamentów.

91
00:03:50,868 --> 00:03:52,204
Zrób, co możesz".

92
00:03:52,228 --> 00:03:54,531
(Śmiech)

93
00:03:54,985 --> 00:03:56,777
Więc robią, co mogą,

94
00:03:56,801 --> 00:03:57,957
może pada deszcz

95
00:03:57,981 --> 00:03:59,950
może jakieś materiały nie dojechały.

96
00:03:59,974 --> 00:04:03,284
Po dwóch tygodniach
przyjeżdża inspektor i mówi:

97
00:04:03,308 --> 00:04:05,973
"Tutaj beton jest trochę mokry,

98
00:04:05,997 --> 00:04:08,109
tam jest trochę nieprzepisowo...

99
00:04:08,838 --> 00:04:10,196
daję 80%".

100
00:04:10,220 --> 00:04:11,284
(Śmiech)

101
00:04:11,308 --> 00:04:14,043
Wy na to: "Trója! Super, budujemy parter".

102
00:04:14,067 --> 00:04:15,085
(Śmiech)

103
00:04:15,109 --> 00:04:16,263
Ta sama sytuacja.

104
00:04:16,287 --> 00:04:20,016
Dwa tygodnie robimy, co się da,
przyjeżdża inspektor i daje 75%.

105
00:04:20,020 --> 00:04:21,179
Super, 2+.

106
00:04:21,203 --> 00:04:22,689
Pierwsze piętro, drugie piętro

107
00:04:22,703 --> 00:04:25,085
i podczas budowy drugiego piętra

108
00:04:25,085 --> 00:04:26,841
cała budowla się wali.

109
00:04:26,865 --> 00:04:29,813
Gdyby zareagować tak,
jak zwykle się to dzieje w edukacji

110
00:04:29,813 --> 00:04:31,308
albo jak robi wiele osób,

111
00:04:31,308 --> 00:04:33,604
możnaby powiedzieć,
że mieliśmy złego budowlańca,

112
00:04:33,628 --> 00:04:36,721
albo że potrzebne były
lepsze i częstsze inspekcje.

113
00:04:36,745 --> 00:04:38,994
Ale tak naprawdę problemem był proces.

114
00:04:39,018 --> 00:04:42,047
Ciągle sztucznie ograniczamy czas,
w jakim trzeba coś wykonać,

115
00:04:42,071 --> 00:04:44,444
co praktycznie zapewnia
niejednorodne rezultaty.

116
00:04:44,468 --> 00:04:47,992
Postaraliśmy się sprawdzić
i zidentyfikować braki,

117
00:04:48,016 --> 00:04:49,949
ale potem budujemy, jak gdyby nigdy nic.

118
00:04:49,973 --> 00:04:52,910
Idea opanowania materiału jest odwrotna.

119
00:04:52,934 --> 00:04:55,402
Zamiast sztucznie ograniczać czas

120
00:04:55,417 --> 00:04:57,595
potrzebny na opanowanie materiału,

121
00:04:57,595 --> 00:05:00,113
co na pewno da zróżnicowane rezultaty:

122
00:05:00,113 --> 00:05:02,180
piątka, czwórka, trója, dwójka i jedynka

123
00:05:02,180 --> 00:05:03,664
zróbmy dokładnie na odwrót.

124
00:05:03,844 --> 00:05:05,110
Zmienną jest czas,

125
00:05:05,110 --> 00:05:07,754
jakiego uczeń potrzebuje
na opanowanie materiału,

126
00:05:07,778 --> 00:05:11,025
natomiast wartość stała
to faktyczne opanowanie materiału.

127
00:05:11,445 --> 00:05:13,096
Trzeba uświadomić sobie,

128
00:05:13,120 --> 00:05:16,485
że w ten sposób uczeń
nie tylko lepiej nauczy się wykładników,

129
00:05:16,509 --> 00:05:19,467
ale także wzmocni swoje nastawienie.

130
00:05:19,491 --> 00:05:22,919
Uczniowie zrozumieją wreszcie,
że jeśli nie nauczyli się 20% materiału

131
00:05:22,943 --> 00:05:26,332
to nie dlatego, że mają gen trójkowicza.

132
00:05:26,356 --> 00:05:28,790
tylko że muszą jeszcze przysiąść fałdów.

133
00:05:28,814 --> 00:05:31,306
Trzeba mieć charakter, wytrwałość,

134
00:05:31,330 --> 00:05:33,471
wziąć odpowiedzialność za własną naukę

135
00:05:33,908 --> 00:05:36,898
Sceptycy powiedzą,
że filozoficznie to wszystko ładnie,

136
00:05:36,922 --> 00:05:39,643
idea opanowania materiału

137
00:05:39,667 --> 00:05:41,103
i jej związek z nastawieniem,

138
00:05:41,127 --> 00:05:43,226
odpowiedzialność uczniów za naukę.

139
00:05:43,250 --> 00:05:46,385
Wszystko ma sens,
tylko wydaje się niepraktyczne.

140
00:05:46,409 --> 00:05:49,680
Każdy uczeń musiałby mieć
indywidualny tok studiów,

141
00:05:49,680 --> 00:05:51,494
całkowicie zindywidualizowany.

142
00:05:51,494 --> 00:05:54,660
Każdy musiałby mieć własnego
korepetytora, osobne zestawy zadań.

143
00:05:54,684 --> 00:05:56,127
Te idee nie są nowe,

144
00:05:56,127 --> 00:05:59,093
100 lat temu w Winnetka, Illinois,
przeprowadzono eksperyment.

145
00:05:59,093 --> 00:06:01,279
Uczono aż do opanowania materiału.

146
00:06:01,279 --> 00:06:05,196
Rezultaty były dobre, ale stwierdzono, 
że logistycznie jest to trudne.

147
00:06:05,220 --> 00:06:07,871
Nauczyciel dawał każdemu inne zadania,

148
00:06:07,871 --> 00:06:09,439
prowadził testy na życzenie.

149
00:06:09,463 --> 00:06:11,724
Dziś problem niepraktyczności znika.

150
00:06:11,748 --> 00:06:13,038
Mamy odpowiednie narzędzia.

151
00:06:13,038 --> 00:06:15,843
Uczeń potrzebuje kilkukrotnego
tłumaczenia w swoim tempie?

152
00:06:15,843 --> 00:06:17,352
Mamy dostępne wideo.

153
00:06:17,376 --> 00:06:19,578
Trzeba poćwiczyć?
Potrzeba informacji zwrotnej?

154
00:06:19,578 --> 00:06:23,912
Mamy łatwo dostępne ćwiczenia adaptacyjne.

155
00:06:24,111 --> 00:06:26,905
Kiedy to się dzieje,
rezultatem są różne wspaniałe rzeczy.

156
00:06:26,929 --> 00:06:29,702
Uczniowie umieją opanować materiał,

157
00:06:29,726 --> 00:06:31,921
budują odpowiednie nastawienie,

158
00:06:31,945 --> 00:06:33,742
budują charakter, wytrwałość

159
00:06:33,766 --> 00:06:35,789
i biorą odpowiedzialność za swoją naukę.

160
00:06:35,813 --> 00:06:38,370
Cudowne rzeczy mogą się dziać

161
00:06:38,394 --> 00:06:40,030
w szkolnej sali.

162
00:06:40,054 --> 00:06:42,016
Zamiast skupiać się na wykładzie,

163
00:06:42,016 --> 00:06:43,938
uczniowie wchodzą ze sobą w interakcje,

164
00:06:43,938 --> 00:06:46,146
dzięki czemu jeszcze lepiej
opanowują materiał.

165
00:06:46,146 --> 00:06:48,513
Mogą robić symulacje, dialogi sokratyczne.

166
00:06:48,537 --> 00:06:51,216
Żeby lepiej to uzmysłowić

167
00:06:51,240 --> 00:06:55,287
i pokazać stracony potencjał

168
00:06:55,311 --> 00:06:58,454
posłużę się eksperymentem myślowym.

169
00:06:58,985 --> 00:07:04,051
Gdybyśmy cofnęli się o 400 lat
do zachodniej Europy,

170
00:07:04,075 --> 00:07:07,359
która już wtedy była wtedy jednym
z bardziej wykształconych regionów,

171
00:07:07,383 --> 00:07:11,110
okazałoby się, że około 15%
ludzi potrafi czytać.

172
00:07:11,556 --> 00:07:15,194
Gdybyśmy spytali kogoś,
kto umie czytać,

173
00:07:15,218 --> 00:07:17,114
powiedzmy przedstawiciela kleru,

174
00:07:17,138 --> 00:07:20,750
"Jaki procent populacji
mógłby nauczyć się czytać?",

175
00:07:20,774 --> 00:07:24,335
pewnie odpowiedziałby: 
"Przy świetnej edukacji

176
00:07:24,359 --> 00:07:26,603
jakieś 20 - 30 procent".

177
00:07:27,424 --> 00:07:29,011
Ale w naszych czasach wiemy,

178
00:07:29,035 --> 00:07:32,050
że to bardzo pesymistycznie założenie

179
00:07:32,074 --> 00:07:36,199
i że zdolni do czytania są prawie wszyscy.

180
00:07:36,223 --> 00:07:38,774
Lecz jeśli zadamy podobne pytanie:

181
00:07:39,494 --> 00:07:43,033
"Jaki procent populacji
jest w stanie dogłębnie opanować

182
00:07:43,057 --> 00:07:45,930
rachunek różniczkowy i całki

183
00:07:45,954 --> 00:07:48,967
albo zrozumieć chemię organiczną,

184
00:07:48,991 --> 00:07:52,277
albo wziąć udział
w badaniach nad rakiem?".

185
00:07:52,301 --> 00:07:55,198
Wielu pewnie odpowiedziałoby:
"Przy świetnej edukacji

186
00:07:55,222 --> 00:07:57,244
może jakieś 20 - 30 procent".

187
00:07:57,608 --> 00:07:59,091
A jeśli to założenie bazuje

188
00:07:59,115 --> 00:08:02,502
na naszym doświadczeniu 
z systemem niedouczania,

189
00:08:02,526 --> 00:08:05,358
na własnych doświadczeniach
lub doświadczeniach rówieśników,

190
00:08:05,382 --> 00:08:08,091
gdy brniemy przez materiał
w narzuconym tempie,

191
00:08:08,095 --> 00:08:09,534
gromadząc zaległości?

192
00:08:09,558 --> 00:08:11,199
I nawet jeśli uzyskamy 95%,

193
00:08:11,223 --> 00:08:13,405
to co z pozostałymi 5%?

194
00:08:13,415 --> 00:08:15,886
A to się nawarstwia w kolejnych latach,

195
00:08:15,886 --> 00:08:17,682
aż wreszcie uderzamy w mur i mówimy:

196
00:08:17,706 --> 00:08:19,709
"Nie będę prowadzić badań nad rakiem.

197
00:08:19,733 --> 00:08:22,661
Nie będę fizykiem, nie będę matematykiem".

198
00:08:22,685 --> 00:08:24,662
Uważam, że właśnie w tym tkwi problem.

199
00:08:24,686 --> 00:08:28,512
Lecz jeśli przestawimy się na ideę
opanowania materiału,

200
00:08:28,536 --> 00:08:31,953
jeśli skupimy się bardziej na nauce,

201
00:08:31,977 --> 00:08:33,573
to nawet gdy coś pójdzie źle,

202
00:08:33,597 --> 00:08:36,389
nie szkodzi - porażka to część nauki.

203
00:08:36,413 --> 00:08:40,370
Procent osób zdolnych do opanowania
całek i rachunku różniczkowego,

204
00:08:40,394 --> 00:08:42,154
zrozumienia chemii organicznej

205
00:08:42,178 --> 00:08:44,680
może być wiele bliższa 100%.

206
00:08:45,601 --> 00:08:48,458
To nie jest jakieś pobożne życzenie,

207
00:08:49,019 --> 00:08:51,082
uważam to za imperatyw społeczny.

208
00:08:51,511 --> 00:08:55,362
Epoka industrialna się kończy

209
00:08:55,386 --> 00:08:59,190
i wchodzimy w rewolucję informatyczną.

210
00:08:59,506 --> 00:09:01,680
To jasne, że coś się dzieje.

211
00:09:01,714 --> 00:09:04,077
W epoce industrialnej
społeczeństwo było piramidą.

212
00:09:04,077 --> 00:09:08,633
Na spodzie potrzebowano
wielu pracowników fizycznych,

213
00:09:09,085 --> 00:09:12,418
w środku przetwarzała informacje

214
00:09:12,442 --> 00:09:14,040
klasa biurokratyczna,

215
00:09:14,064 --> 00:09:17,738
a na szczycie byli posiadacze kapitału,

216
00:09:17,762 --> 00:09:19,761
przedsiębiorcy

217
00:09:19,785 --> 00:09:21,237
i klasa kreatywna.

218
00:09:21,534 --> 00:09:23,700
Wiemy jednak, co już zaczyna się dziać,

219
00:09:23,724 --> 00:09:25,739
bo weszliśmy już w rewolucję informacyjną.

220
00:09:25,763 --> 00:09:28,716
W dolnej części piramidy
pojawiła się automatyzacja.

221
00:09:28,740 --> 00:09:29,949
W środkowej podobnie, 


222
00:09:29,949 --> 00:09:32,926
komputery dobrze przetwarzają informacje.

223
00:09:32,926 --> 00:09:34,486
Musimy więc zadać sobie pytanie:

224
00:09:34,510 --> 00:09:37,608
Kto korzysta z tych wszystkich
dobrodziejstw technologicznych

225
00:09:37,608 --> 00:09:39,052
poprawiających produktywność?

226
00:09:39,052 --> 00:09:41,655
Czy są to ludzie ze szczytu piramidy?

227
00:09:41,655 --> 00:09:43,566
A jeśli tak, to co robi reszta?

228
00:09:43,590 --> 00:09:45,056
Jak oni funkcjonują?

229
00:09:45,120 --> 00:09:47,540
A może zrobimy coś ambitniejszego?

230
00:09:47,581 --> 00:09:50,691
Może odwrócimy piramidę,

231
00:09:50,715 --> 00:09:52,716
gdzie klasa kreatywna będzie duża

232
00:09:52,740 --> 00:09:56,421
i prawie każdy będzie przedsiębiorcą,

233
00:09:56,445 --> 00:09:58,390
artystą i badaczem?

234
00:09:58,850 --> 00:10:00,780
Nie uważam, że to utopia.

235
00:10:00,804 --> 00:10:02,602
Naprawdę sądzę, że pomysł

236
00:10:02,602 --> 00:10:05,376
pozwolenia ludziom
na wykorzystanie własnego potencjału

237
00:10:05,400 --> 00:10:07,364
przez uczenie się zagadnień,

238
00:10:07,388 --> 00:10:10,965
przez przejęcie kontroli nad swoją nauką,

239
00:10:10,989 --> 00:10:12,661
może tę piramidę odwrócić.

240
00:10:12,672 --> 00:10:16,492
Dla obywatela świata

241
00:10:16,516 --> 00:10:17,959
to ekscytująca myśl.

242
00:10:17,983 --> 00:10:20,611
Będzie można wyrównać szanse

243
00:10:20,635 --> 00:10:23,839
i osiągnąć równowagę rozwoju cywilizacji.

244
00:10:24,339 --> 00:10:26,552
Patrzę na te zagadnienia
bardzo optymistycznie.

245
00:10:26,576 --> 00:10:30,139
Myślę, że najbliższa przyszłość
będzie bardzo ekscytująca.

246
00:10:30,163 --> 00:10:31,329
Dziękuję,

247
00:10:31,353 --> 00:10:36,830
(Brawa)