Səs vermə: Bu videoda çevikliyi
düşündüyümüzdə faiz
dəyişikliklərini niyə hesabladığımızı bir
az aydınlaşdırmaq istərəm.
Yəni, özümüzü xatırlatmaqçün
digər elastiklik növlərinə məruz qalmış
olsaq da, tələbin qiymət
elastikliyinə diqqət edək. Nəzərdən
keçirildikdə, tələbin qiymət
elastikliyi, dolayısıyla tələbin
elastikliyi, qiymətdəki dəyişiklik
nisbətində tələb olunan kəmiyyətdəki faiz
dəyişikliyi olaraq təyin edilir. Buna
görə əvvəl ənənəvi mikroiqtisadiyyat
dərsindəki kimi
hesablayacam. Sonra bunu ənənəvi olaraq
faizləri necə hesablayacağınıza,
mikroiqtisadçıların niyə
belə etmək istədiklərinə görə
hesablayacağam. Əvvəlcə "doğru" yoldan
danışacağıq. Bunu sitat gətirəcəyəm, çünki
düzdür, həqiqətən tərifə görə yalnız
ənənəvi şeydir. Amma ilk dəfə kəmiyyətdəki
bir miqdarda yüzdə bir dəyişikliyi
düşündüyümüzdə, A nöqtəsi ilə B nöqtəsi
arasındakı tələbin elastikliyini
hesablayacağıq. Bəs kəmiyyət
dəyişikliyimiz nə qədərdir? A-dan B-yə
mütləq kəmiyyət dəyişikliyimiz 2 artdı.
Yəni, 2 artdıq. Burada yazacağam.
Bu 2-dən çox olacaq, sonra faizlərimizi
hesablayarkən etdiyimiz biraz qəribə şey.
4-dən 2-yə zəng etmirik.
4 və 6 ortalamasının üstündə 2 deyirik.
Başlanğıc nöqtəmizin və son nöqtəmizin
ortalamasından 2 yuxarı. 4 və 6
ortalama 5-dir. Yəni bu ...
Tələb etdiyimiz kəmiyyətdəki faizləri necə
hesabladığımıza görə 40%
dəyişikliyə sahibik, sonra qiymət
dəyişikliyini həyata keçirək. Yəni, bütün
bunlar qiymətlərdəki faiz
dəyişikliyimizin üstündə olacaq. Mütləq
qiymət dəyişikliyimiz mənfi 1 dollardır.
Mənfi 1 dollar və sonra bunu 2-də başlama
nöqtəmiz üzərində etmək əvəzinə, 150-dən
çox 2-nin ortasında edirik. Mənfi 1
150-yə nisbətdə üçdə ikisi mənfi və ya
təxminən 66.7% mənfi. Yəni bu, burada ...
yüzdələri necə hesabladığımıza və
aydınlaşdırmaq istədiyimə görə, bunu
başlanğıc və bitiş nöqtələrinin orta
nöqtələrində etdiyimiz zaman bir qədər
qəribə bir yoldur, ancaq yüzdə
kəmiyyətimizin A-dan B-yə dəyişdiyini
söyləyirik. Yüzdə dəyişikliyimiz, burada
40% deyirik, sonra qiymət
dəyişikliyinin 66,7% mənfi olduğunu
söyləyirik. İndi bu niyə
dəyərlidir, açığı, gəlin riyaziyyatı
burada aparırsan, 40%,
mənfi 66,7%, bir şey alırsan.
Düşünürəm ki, təxminən 6-da olacaq.
Bir şeyə işarə edin, amma
hesablamaqçün kalkulyator alaq.
40-ı 66.7-ə bölmək sizə 60-a bərabərdir,
beləliklə yuvarlaqlaşdırma təxminən
60 xal təşkil edir. Bu, təxminən 0.60-dır.
597 bir şey idi. Əslində, bunu 60-cı
nöqtədə bu şəkildə qoyacağam.
İndi bunun nə böyük və ya bunun
faydası nədir, bu
səbəbdən səhv etdiyimizçün
A-dan B-yə və ya B-dən çıxdığınızda eyni
cavabı alırsınız. Bu, A-dan B-yə
keçdiyimiz vəziyyətdir, amma B-dən A-ya
keçsək, B-dən A-ya getməyimiz
eynidir. B-dən A-ya keçsək,
kəmiyyət dəyişikliyimiz nədir? Kəmiyyət
dəyişikliyimiz mənfi 2. Mənfi olardı 2,
indi bunu başlanğıc nöqtəsində etməzsən.
Ortalamadan yuxarı
edirsiniz. Buna görə də, hansı istiqamətə
getsək eyni dəyəri alacağıq. Orta
hesabla 4 alırıq və 6,5
olacaq. Bu sona çatacaq. İndi B-dən A-ya
getsək, qiymət dəyişikliyimiz nədir?
Qiymət dəyişikliyimiz artıq 1-ə
bərabərdir. Başlanğıc və son nöqtəmizin
ortalaması olan 150 plus 1-dən çoxdur.
İndi bunlar eyni məbləğlərdir. Hər ikisi
də mənfi rəqəm olacaq. Budur mənfi
aşağıda. Budur mənfi üstdədir. Hər iki
halda və əslində bu mənfi nöqtə 60 idi,
çünki mənfi üzərində müsbət bir şey
var. Bunu düşündüyünüz zaman tamamilə eyni
olacaq. Mənfi 0.60 olacaq. İndi faizləri
ənənəvi şəkildə hesablasaydınız
istər A-dan B-yə, istər B-dən A-ya
keçsəniz, tələbin qiymət elastikliyi üçün
eyni dəyəri əldə etməzdiniz.
Bunu göstərmək üçün sitat gətirəcəyəm.
Ümumiyyətlə bunu etmək "səhv" yol deyil.
Əslində, ənənəvi olaraq qiymət
dəyişikliklərini belə hesablayırsınız,
amma mikroiqtisadi mənada deyil.
Yanlış bir yol etdinizsə ... Mütləq
kəmiyyətinizin A-dan B-yə 2-yə və bazanıza
dəyişdiyini söylədinizsə
Bunun mikroiqtisadiyyat xaricində
edildiyini unutmayın. Bazanız 4,
sonra qiymət dəyişikliyiniz, 1 düşərsiniz
və bazanız A-dan başlayır, yəni bazanız
2-dir. İqtisadiyyat xaricində bunu etmək
yolu budur. Bu, mənfi 50% -ə qarşı mənfi
50% -ə, 50% -ə və 50% -ə bərabər
olacaqdır. Əslində mənfi 1 alırsınız.
Ənənəvi faiz hesablama üsulundan
istifadə edərək A-dan B-yə getmək.
B-dən A-ya keçsəniz nə olar?
B-dən A-ya keçsəniz nolar?
İndi qəfildən miqdar dəyişikliyiniz mənfi
olur 2. Bazanız indi ...
başlanğıc nöqtəsi 6. Başlanğıc
nöqtəniz 6-dır. Sonra qiymət
dəyişikliyiniz, bir də B-dən A-ya keçərək
qiyməti 1 artırırsınız,
buna görə də bu artı 1-dir.
İndi bazanız 1-dir.
Alacaqsınız, bu təxminən
33%, bu mənfi üçüncü,
33.333, 100% -dən çox təkrarlanır.
Bu mənfi nöqtə 33-ə bərabər olacaq.
Diqqət yetirin ki, faizləri ənənəvi
şəkildə hesabladığınız zaman,
A-dan B-yə və ya B-dən A-ya keçin,
fərqli cavab alacaqsınız.
Faizləri götürdüyümüzdə,
bunu niyə başlanğıc
və bitmə ballarımızın
ortalaması ilə başlanğıc
və bitmə nöqtələrimizin
ortalamasının
üstündə
aldığımız dəqiqdir.
beləliklə,
döngənin
bu hissəsi
boyunca
tələbin
elastikliyi
üçün eyni
dəyəri alırıq.
Həqiqətən
də bunu
əyrinin bu
hissəsindəki
tələbin
orta elastikliyi
kimi
görə bilərsiniz
və bu
şəkildə hesablasanız,
A-dan B-yə
və ya B-dən
A-ya keçməyin
heç bir önəmli
əhəmiyyəti yoxdur.