0:00:06.898,0:00:09.009
Sigara bizler için faydalı değil.

0:00:09.219,0:00:13.865
Bu yeni bir şey değil, on yıllardır [br]sigara içmenin tehlikelerini biliyoruz.

0:00:13.865,0:00:16.610
Peki sigara bize tam olarak [br]nasıl zarar verir?

0:00:16.860,0:00:19.192
İçindeki maddeler vücudumuza girdiğinde

0:00:19.192,0:00:21.991
neler olduğuna bakalım [br]ve sigara içmeyi bırakırsak

0:00:21.991,0:00:25.128
fiziksel faydaları nelerdir öğrenelim.

0:00:25.478,0:00:27.358
Sigara, her solukla

0:00:27.358,0:00:31.158
5.000'den fazla kimyasal maddeyi

0:00:31.158,0:00:33.566
vücut dokularına nüfuz ettiriyor.

0:00:33.766,0:00:37.444
Başından itibaren katran[br]-siyah, reçineli malzeme-

0:00:37.444,0:00:39.825
dişleri ve diş etlerini [br]kaplamaya başlıyor,

0:00:39.825,0:00:43.378
diş minesine zarar veriyor [br]ve sonunda çürüğe sebep oluyor.

0:00:43.708,0:00:47.721
Sigara zamanla burundaki[br]sinir uçlarına da zarar vererek

0:00:47.721,0:00:49.696
koku alma kaybına sebep oluyor.

0:00:50.006,0:00:51.815
Solunum yolları ve ciğerlerdeki

0:00:51.815,0:00:54.604
bronşit ve anfizem gibi[br]kronik hastalıkların yanı sıra

0:00:54.604,0:00:58.547
enfeksiyonların riskini de artırıyor.

0:00:59.277,0:01:04.287
Bunu sile -görevi solunum yollarını [br]temiz tutmak olan küçük tüyümsü yapılar-

0:01:04.287,0:01:07.067
zarar vererek gerçekleştiriyor.

0:01:07.067,0:01:09.644
Sonra alveolleri[br]-kan ile akciğerler arasında oksijen

0:01:09.644,0:01:13.654
ve karbondioksit değiş tokuşunu sağlayan [br]

0:01:13.654,0:01:15.258
küçük hava keseleri- dolduruyor.

0:01:15.258,0:01:19.641
Zehirli bir gaz olan karbonmonoksit [br]zardan geçip kana karışıyor,

0:01:19.641,0:01:21.658
hemoglobine tutunuyor

0:01:21.658,0:01:24.241
ve normalde vücut boyunca [br]taşınan oksijeni

0:01:24.241,0:01:26.121
yerinden ediyor.

0:01:26.771,0:01:30.380
Sigaranın oksijen yoksunluğu [br]ve nefes darlığına yol açmasının

0:01:30.380,0:01:32.284
sebeplerinden biri budur.

0:01:32.954,0:01:35.121
Yaklaşık 10 saniye içinde

0:01:35.121,0:01:38.897
kan akışı beyne, [br]endorfin de dahil olmak üzere

0:01:38.897,0:01:42.413
dopamin ve diğer nörotransmiterlerin[br]salgısını tetikleyerek,

0:01:42.413,0:01:45.779
zevkli hisler oluşturup[br]sigarayı oldukça bağımlılık yapıcı kılan

0:01:45.779,0:01:47.604
nikotin denilen bir uyarıcı taşıyor.

0:01:47.684,0:01:50.043
Sigaradaki nikotin ve diğer kimyasallar

0:01:50.043,0:01:53.006
eş zamanlı olarak kan damarlarında[br]daralmaya sebep oluyor,

0:01:53.006,0:01:55.942
hassas endotelyal astarına zarar veriyor

0:01:55.942,0:01:57.595
ve kan akışını kısıtlıyor.

0:01:57.675,0:02:00.307
Bu damarsal etkiler [br]kan damarı duvarlarında

0:02:00.307,0:02:03.471
kalınlaşmaya yol açıyor [br]ve trombosit yapışkanlığını artırıyor,

0:02:03.471,0:02:06.055
sonra da pıhtı oluşma[br]ihtimalini yükselterek

0:02:06.055,0:02:08.439
kalp krizini ve felci tetikliyor.

0:02:08.929,0:02:12.689
Sigarada bulunan kimyasallardan çoğu, [br]kanser oluşturabilecek

0:02:12.689,0:02:15.665
tehlikeli DNA[br]mutasyonlarını tetikleyebilir.

0:02:15.965,0:02:18.955
Ek olarak,[br]arsenik ve nikel gibi bileşenler

0:02:18.955,0:02:21.524
DNA onarımı sürecini baltalayabilir,

0:02:21.524,0:02:25.443
bu da vücudun birçok kanserle [br]savaşma yeteneğini riske atar.

0:02:25.443,0:02:29.175
Amerika'da her üç kanser[br]ölümünden birinin sebebi

0:02:29.175,0:02:30.778
sigara içmek.

0:02:31.218,0:02:33.571
Sadece akciğer kanseri de değil.

0:02:33.571,0:02:36.598
Sigara, görme bozukluğu

0:02:36.598,0:02:38.335
ve zayıf kemiklerin yanı sıra

0:02:38.335,0:02:40.901
birçok doku ve organda da[br]kansere sebep olabilir.

0:02:40.901,0:02:43.110
Kadınlarda gebe kalmayı zorlaştırır.

0:02:43.110,0:02:46.088
Erkeklerde ereksiyon[br]bozukluğuna sebep olur.

0:02:46.088,0:02:47.785
Ama sigarayı bırakanlar için

0:02:47.785,0:02:50.823
neredeyse anında ve uzun süreli[br]fiziksel fayda sağlayan

0:02:50.823,0:02:53.028
çok büyük artıları var.

0:02:53.328,0:02:57.010
Tiryakinin son sigarasından[br]hemen 20 dk. sonra

0:02:57.010,0:03:00.681
kalp atışları ve kan basıncı [br]normale dönmeye başlar.

0:03:00.841,0:03:04.259
On iki saat sonra karbonmonoksit[br]seviyesi dengelenerek

0:03:04.259,0:03:06.813
kanın oksijen taşıma[br]kapasitesini artırır.

0:03:07.023,0:03:08.540
Bıraktıktan bir gün sonra

0:03:08.540,0:03:13.894
kan basıncı ve kalp atışı normalleştikçe[br]kalp krizi riski azalmaya başlar.

0:03:13.894,0:03:15.170
İki gün sonra

0:03:15.170,0:03:19.794
koku ve tat almakla görevli[br]sinir uçları iyileşmeye başlar.

0:03:20.094,0:03:23.520
Daha az öksürük[br]ve nefes yetmezliği ile akciğerler,

0:03:23.520,0:03:25.705
bir ay içinde daha sağlıklı hale gelir.

0:03:25.875,0:03:28.999
Solunum yollarındaki ve akciğerlerdeki [br]hassas tüyümsü siller

0:03:28.999,0:03:31.077
haftalar içinde iyileşmeye başlar

0:03:31.077,0:03:35.250
ve 9 ay içinde onarılıp[br]enfeksiyonlara dayanıklılık geliştirir.

0:03:35.340,0:03:37.717
Bırakmanın birinci yıl dönümünde

0:03:37.717,0:03:42.761
kan damarlarının işlevini geliştirmesiyle [br]kalp hastalıkları riski yarıya düşer.

0:03:42.761,0:03:44.025
Beş yıl içinde

0:03:44.025,0:03:46.845
pıhtı oluşma ihtimali [br]önemli derecede azalır

0:03:46.845,0:03:49.591
ve felç riski azalmaya devam eder.

0:03:49.751,0:03:53.352
On seneden sonra[br]ölümcül akciğer kanseri oluşma riski

0:03:53.352,0:03:57.068
muhtemelen vücut DNA onarma[br]yeteneğine tekrar kavuştuğu için

0:03:57.068,0:04:00.069
%50 azalır.

0:04:00.169,0:04:04.008
15 sene içerisinde, [br]kroner kalp hastalığına yakalanma riski

0:04:04.008,0:04:07.382
sigara içmeyen bir kişininki ile[br]aynı seviyede olur.

0:04:07.522,0:04:10.818
Başarması çok kolaymış gibi[br]davranmanın lüzumu yok.

0:04:10.818,0:04:13.640
Sigarayı bırakmak, [br]nikotin yoksunluğundan dolayı

0:04:13.640,0:04:15.582
endişeye ve depresyona yol açabilir.

0:04:15.582,0:04:19.292
Neyse ki bu etkiler genellikle geçicidir.

0:04:19.292,0:04:23.830
Giderek artan araçlar sayesinde de [br]sigarayı bırakmak kolaylaşmaktadır.

0:04:23.980,0:04:25.176
Sakız, nikotin bandı,

0:04:25.176,0:04:26.265
pastil

0:04:26.265,0:04:27.289
ve spreyler

0:04:27.289,0:04:29.762
ile nikotin yerine [br]alternatif oluşturan terapiler

0:04:29.782,0:04:32.195
tiryakileri sigaradan soğutmaya [br]yardımcı olabilir.

0:04:32.345,0:04:35.458
Beyindeki nikotin reseptörlerini uyararak

0:04:35.458,0:04:37.850
başka zararlı kimyasal maddeler [br]işe karışmadan

0:04:37.850,0:04:40.398
yoksunluk belirtilerinin önüne geçiyorlar.

0:04:40.758,0:04:42.470
Danışmanlık ve destek grupları,

0:04:42.470,0:04:44.413
bilişsel davranışçı terapi

0:04:44.413,0:04:46.606
ve makul yoğunlukta egzersiz yapmak da

0:04:46.606,0:04:49.751
tiryakilerin sigarasız kalmasına [br]yardımcı olur.

0:04:50.061,0:04:52.418
Sigarayı bırakmak sizi ve vücudunuzu

0:04:52.418,0:04:56.256
sağlıklı yaşam yoluna [br]tekrar ilettiği için, bu iyi haber.