Xin chào, tôi là Tony, và đây là Every Frame A Painting Một ngày nọ, bỗng dưng có người hỏi tôi về quy trình dựng phim Vậy nên tôi bắt đầu nói về việc tổ chức các footage và cách chọn lựa Và rồi cô ấy nói, “Không, ý tôi là quá trình thực sự; như kiểu, làm sao anh biết khi nào cắt cảnh?” Và tôi không thể nào nói về điều đó Giống như nhiều người dựng phim, tôi dựng dựa trên cảm tính của mình --Không có cách riêng biệt nào cho quá trình dựng phim… --Đó là quy trình của tư duy. --Tôi không dựng dựa trên những gì là ‘kiến thức’. --Tôi phải thực sự hiểu và cảm nhận được nó. Tôi cũng vậy. Tôi phải nghĩ và dựa trên cảm nhận của mình khi dựng Vậy nên hôm nay, tôi muốn nói về quá trình đó: Một người dựng phim nghĩ và cảm nhận như thế nào? Điều đầu tiên bạn cần phải biết về dựng phim chính là đôi mắt Quan trọng hơn bất kì yếu tố nào, đôi mắt sẽ cho bạn biết cảm xúc trong cảnh phim Và diễn viên giỏi hiểu được họ có thể truyền tải cảm xúc qua ánh mắt nhiều hơn là thoại --Tôi nói, ‘Tôi vẫn chưa biết nói gì,’ --Rồi anh ấy nói, ‘Anh nói không có gì để nói là sao?’ --Anh ấy nói ‘Tất nhiên anh có thứ để nói! Nhiều thứ tuyệt vời để chia sẻ nữa là đằng khác. --Nhưng anh chỉ ngồi đó và nghe, nghĩ về điều gì đó thật đặc biệt để nói… --Elliot, anh yêu! --Mhm? --Anh thử chưa? Tuyệt lắm đó! --…và rồi quyết định không nói luôn! --Đó là những gì bạn làm! Và khi tôi xem các footage, những gì tôi tìm kiếm là: Khoảnh khắc tôi có thể thấy sự thay đổi trong ánh mắt của diễn viên Như khi anh ta quyết định điều gì đó Những shot như thế này rất giá trị vì chúng kết nối rất tốt với các shot khác Ví dụ, khi ta cắt từ cảnh đôi mắt đến cảnh thứ anh ta đang quan sát Nó cho ta biết anh ấy đang nghĩ gì mà không cần lời. Concept tiếp theo, với tôi thực sự rất khó để học: Cảm xúc cần thời gian để cảm nhận Khi chúng ta xem một ai đó trên màn hình, ta cảm nhận được sự kết nối với họ Đó là vì chúng ta có thời gian quan sát gương mặt trước khi họ nói và xem được chuyện gì xảy ra ngay sau đó Người dựng phim phải quyết định: “Với cảm xúc này tôi phải để bao lâu thì đủ?” Hãy thử làm một bài tập: nhìn vào shot này Bạn cảm thấy như thế nào trong khi xem? Giờ thì thử lại Bạn cảm thấy thế nào? Cảm xúc có khác trước không? Dựng phim bao gồm rất nhiều quyết định như thế này, Nơi mà 4 giây cũng tạo nên sự khác biệt lớn Những lựa chọn này thực sự rất khó khăn. Cũng không có câu trả lời nào là chính xác. Một số cảm xúc sẽ được thể hiện tốt hơn nếu bạn quan sát chúng ở một shot đơn và tiếp diễn Một số khác lại thể hiện tốt hơn qua các multiple shot Vậy bạn có thể tăng lên hoặc gia giảm Hãy quan sát scene này, nơi Luke Skywalker thử kỹ năng của mình Nói đơn giản hơn, hãy chỉ tập trung quan sát mỗi shot kéo dài bao lâu Hãy chú ý mỗi khi chúng ta dựng cảnh, các shot sẽ mỗi lúc một ngắn hơn trước khi đến đỉnh điểm Nhưng sau 5 shot, chúng ta bắt đầu đạt đến cao điểm và rồi hạ dần Không chỉ shot dài hơn, Chúng còn thực sự được giữ lâu hơn so với lần xuất hiện đầu tiên Cả đoạn này dài khoảng 15 giây, nhưng gấp hai lần số đó lại giảm xuống, vậy nên chúng ta, khán giả, có thời gian để thấy được sự thất bại của Luke --Tôi không thể, nó quá to. Nhưng chuyện gì xảy ra nếu bạn rút ngắn thời gian này? Hãy quan sát một scene tương tự như vậy, được thực hiện gần đây Hãy xem bạn có thể cảm thấy được sự khác biệt không --Anh có thể làm được mà Scott, cố lên! --Chúng đâu có nghe tôi! Bạn có tin vào cảm xúc đó không? Vì trong scene này, sự thất bại của Scott chiếm 30 frame Hãy cùng so sánh, khi Luke Skywalker thất bại mất khoảng 30 giây Con người không phải máy móc, Chúng ta vẫn cần thời gian để cảm nhận, Và nếu phim không tạo cho ta cảm giác đó… Chúng ta sẽ không tin được. --Tôi nhận thấy trong các bộ phim, gần đây, --nhiều thứ mà tôi chả thể tin được. --Tôi nghĩ họ cứ dựng lên như vậy, --Rồi muốn mọi người tin vào nó, --Nhưng họ không làm cho bạn tin được nó. Và chính việc khiến mọi người tin mới thực sự khó. --Để Red đi đi. Vì canh thời gian không có một quy trình mang tính lý trí, Bạn chỉ phản ứng lại sự việc, Mỗi shot đều có nhịp điệu tự nhiên của nó --Luôn luôn có mối quan hệ giữa câu chuyện và --cách kể chuyện, cũng như nhịp điệu khi bạn kể nó, --Và dựng phim chính là … --70% về nhịp phim. Thỉnh thoảng nhịp phim khá rõ ràng, Như khi ta thấy diễn viên đang làm gì đó Nhưng những lúc khác lại không dễ thấy được Ví dụ như nhịp khi mọi người đi qua đi lại Hay nhịp điệu trong một nhà hàng, với đầu bếp, khách hàng, phục vụ… Những nhịp này gần với những gì chúng ta cảm thấy trong cuộc sống hàng ngày, Và tôi nghĩ nó còn khó dựng hơn Nhưng nếu bạn xem thứ gì đó lặp đi lặp lại, bạn sẽ cảm thấy được khoảnh khắc khi shot đó cần được cắt Cách dựng Hollywood cổ điển thường được cắt theo nhịp phim và đây chính là những gì chúng tôi muốn đề cập khi nói dựng phim là vô hình Cắt cảnh được thực hiện một cách tự nhiên --Em có muốn biết gì về anh nữa không? mà bạn không hề để ý. --Em có muốn xem qua phòng của anh không? Nhưng bạn không cần lúc nào cũng phải làm như thế. Một số cảm xúc được thể hiện rất tốt khi bạn cắt cảnh đột ngột. Giống như một ai đó đang bối rối Những khoảnh khắc khác được thể hiện tốt Nếu bạn thật sự muốn cắt tại đó để làm khán giả khó chịu --Một trong những điều Marty luôn khuyến khích chúng tôi làm chính là --thỉnh thoảng cần phải giữ nhịp phim đó lâu một chút… --và cắt tại đó khi thấy đã đủ. Điều thực sự quan trọng là, bạn muốn khán giả phản ứng thế nào. Vì thỉnh thoảng, bạn chỉ có thể làm thế với những cảnh đặc biệt. Và tôi rút ra điều cuối cùng là: Nếu dựng phim phụ thuộc bản năng như thế, làm sao bạn có thể học được? Tôi chỉ biết một cách: Chính là luyện tập. --Và dựng phim thực sự cũng giống như khiêu vũ ở khía cạnh đó, --Bạn có thể giải thích các bước cách nhảy đó, --nhưng để học được cách nhảy, bản phải nhảy. Bản phải cắt cảnh thử. Và khi luyện tập, bạn sẽ phát triển độ nhạy với nhịp phim và cảm xúc. Đó là sự độc đáo của bạn. Tôi đã luyện được khoảng 10 năm và vẫn đang tiếp tục. Mỗi khi cảm thấy chán nản với việc dựng phim, tôi nghĩ về điều Michael Khan đã nói --Điều đẹp đẽ của việc dựng phim là, --tôi đoán các biên kịch cũng cảm thấy vậy, --Tôi thấy có rất nhiều phim, nhưng chẳng sao cả, tôi cũng đang dựng đây --một scene, một cut. --Và có rất nhiều phim, tôi chỉ tập trung vào nó. Vậy nên cứ tập trung vào một shot, Vì nếu bạn xem bất kì hình ảnh nào, --Em thực sự để ý à? Bạn sẽ thấy nó có cảm xúc và nhịp độ Và bạn phải cảm nhận được… Từ đâu... đến đâu... Vietsub by Saigon International Film School