1
00:00:01,213 --> 00:00:04,176
Cześć, nazywam się Tony, a to
jest Every Frame A Painting.
2
00:00:08,828 --> 00:00:11,807
Niedawno ktoś mnie poprosił, żebym
opisał swój proces montażu.
3
00:00:12,248 --> 00:00:15,282
Więc zacząłem opowiadać
o porządkowaniu i selekcji materiału,
4
00:00:15,704 --> 00:00:20,618
a ona na to: "Nie, twój właściwy
proces. Skąd wiesz, kiedy ciąć?".
5
00:00:23,688 --> 00:00:25,427
A ja zupełnie nie umiałem
tego opisać!
6
00:00:26,025 --> 00:00:28,530
Jak większość montażystów
tnę w oparciu o instynkt.
7
00:00:28,897 --> 00:00:31,567
Nic nie zakłóca procesu montażu...
8
00:00:31,567 --> 00:00:34,567
To proces twojego myślenia.
9
00:00:34,567 --> 00:00:37,450
Nie tnę na podstawie czegoś,
co nazwałbym "wiedzą".
10
00:00:37,450 --> 00:00:40,350
Muszę się w tym zanurzyć
i poczuć to.
11
00:00:40,360 --> 00:00:44,147
Tak jest też ze mną. Tnąc, kieruję się
swoimi przemyśleniami i odczuciami.
12
00:00:45,113 --> 00:00:47,215
Dlatego dzisiaj chciałbym
omówić ten proces:
13
00:00:48,010 --> 00:00:49,872
"W jaki sposób myśli
i czuje montażysta?"
14
00:00:55,356 --> 00:00:58,806
Po pierwsze musicie wiedzieć, że
w montażu chodzi głównie o oczy.
15
00:00:59,123 --> 00:01:02,577
Oczy ukazują emocję danej sceny
bardziej niż jakikolwiek inny czynnik.
16
00:01:02,688 --> 00:01:04,660
A wielcy aktorzy rozumieją,
17
00:01:04,660 --> 00:01:07,110
że oczami przekazują
więcej niż dialogiem.
18
00:01:07,393 --> 00:01:10,343
Powiedziałem: "Nie mam nic
do powiedzenia".
19
00:01:10,643 --> 00:01:13,607
Więc on na to: "Jak to nie masz?".
20
00:01:13,999 --> 00:01:18,321
"Oczywiście, że masz!
Masz do powiedzenia wspaniałe rzeczy!"
21
00:01:19,485 --> 00:01:23,671
"Ale siedzisz tam i słuchasz,
myślisz o tych wyjątkowych rzeczach..."
22
00:01:24,707 --> 00:01:26,454
Elliot, skarbie!
23
00:01:26,820 --> 00:01:28,939
Próbowałeś tych?
Są cudowne!
24
00:01:29,459 --> 00:01:31,851
"...a potem postanawiasz ich nie mówić!"
25
00:01:32,211 --> 00:01:33,841
"Oto, co robisz!"
26
00:01:33,921 --> 00:01:36,739
I kiedy oglądam materiał filmowy,
tego właśnie szukam:
27
00:01:36,968 --> 00:01:39,436
momentów, w których widzę
przemianę w oczach aktora.
28
00:01:39,859 --> 00:01:41,582
Jak wtedy, gdy podejmuje decyzję.
29
00:01:45,575 --> 00:01:49,082
Takie ujęcia są bardzo mocne,
bo świetnie pasują do pozostałych.
30
00:01:49,233 --> 00:01:52,284
Na przykład przejście od jego oczu
do tego, na co patrzy,
31
00:01:56,567 --> 00:01:59,846
mówi nam bez użycia słów,
o czym myśli.
32
00:02:01,482 --> 00:02:04,063
Było mi trudno przyswoić sobie
następny koncept:
33
00:02:04,758 --> 00:02:06,707
emocje potrzebują czasu.
34
00:02:07,257 --> 00:02:10,240
Gdy oglądamy ludzi na ekranie,
czujemy z nimi więź,
35
00:02:10,528 --> 00:02:13,846
bo mamy czas, by obserwować
ich twarze, zanim przemówią...
36
00:02:19,454 --> 00:02:21,246
...i wtedy, gdy już to zrobią.
37
00:02:26,219 --> 00:02:30,069
Montażyści muszą zdecydować:
"Ile czasu mam poświęcić tej emocji?".
38
00:02:31,019 --> 00:02:33,614
Spróbujmy zrobić ćwiczenie.
Spójrzcie na to ujęcie.
39
00:02:34,027 --> 00:02:35,802
Co czujecie, gdy je oglądacie?
40
00:02:42,734 --> 00:02:43,965
Teraz spróbujmy jeszcze raz.
41
00:02:44,393 --> 00:02:46,396
Co czujecie, gdy widzicie to?
42
00:02:56,375 --> 00:02:57,970
Czy to była inna emocja?
43
00:02:59,178 --> 00:03:01,071
Montaż pełen jest takich decyzji,
44
00:03:01,071 --> 00:03:03,305
gdzie 4 sekundy robią wielką różnicę.
45
00:03:03,587 --> 00:03:06,657
To ciężkie wybory. Nie ma tu
właściwych odpowiedzi.
46
00:03:07,306 --> 00:03:10,709
Niektóre emocje prezentują się lepiej
widziane w jednym ciągłym ujęciu.
47
00:03:19,287 --> 00:03:22,191
Ale inne wypadają lepiej
przy użyciu kilku ujęć,
48
00:03:22,191 --> 00:03:24,411
dzięki czemu emocje
mogą urosnąć i opaść.
49
00:03:24,411 --> 00:03:27,497
Weźmy scenę, w której Luke Skywalker
sprawdza swoje zdolności.
50
00:03:30,285 --> 00:03:34,053
Żeby to uprościć, skupmy się
na czasie trwania każdego ujęcia.
51
00:03:38,683 --> 00:03:42,547
Wraz z budowaniem napięcia
ujęcia robią się coraz krótsze.
52
00:03:49,993 --> 00:03:52,849
Ale po 5 ujęciach napięcie
sięga zenitu i zaczyna opadać.
53
00:03:59,240 --> 00:04:01,714
Ujęcia nie tylko zaczynają się wydłużać,
54
00:04:01,714 --> 00:04:04,324
ale też trwają dłużej
niż za pierwszym razem.
55
00:04:05,160 --> 00:04:10,470
Sekwencja buduje napięcie w 15 sekund,
ale rozładowuje je 2 razy dłużej,
56
00:04:10,470 --> 00:04:14,164
aby widownia miała czas
na odczucie porażki Luka.
57
00:04:15,319 --> 00:04:18,468
Nie mogę, jest za duży.
58
00:04:19,240 --> 00:04:21,376
Ale co się stanie,
jeśli skrócimy ten czas?
59
00:04:21,556 --> 00:04:24,486
Spójrzmy na bardzo podobną scenę
z nowszego filmu.
60
00:04:24,787 --> 00:04:26,846
Zobaczcie, czy poczujecie różnicę.
61
00:04:33,616 --> 00:04:35,457
Uda ci się, Scott! No dalej!
62
00:04:38,994 --> 00:04:40,779
Nie słuchają mnie!
63
00:04:41,043 --> 00:04:42,566
Uwierzyliście w tę emocję?
64
00:04:42,748 --> 00:04:47,815
Bo w tej scenie porażka Scotta
trwała 30 klatek.
65
00:04:48,872 --> 00:04:51,355
Za to porażka Luka Skywalkera
66
00:04:55,568 --> 00:04:56,919
trwała 30 sekund.
67
00:04:59,809 --> 00:05:01,371
Ludzie to nie maszyny.
68
00:05:01,371 --> 00:05:03,331
Potrzebujemy czasu,
by odczuć daną emocję,
69
00:05:03,771 --> 00:05:05,841
a jeśli film nam go nie da...
70
00:05:06,291 --> 00:05:07,675
To w nią nie uwierzymy.
71
00:05:07,675 --> 00:05:10,967
W filmach, które widziałam ostatnio,
72
00:05:11,217 --> 00:05:13,297
znajduję wiele rzeczy,
w które nie wierzę.
73
00:05:13,297 --> 00:05:16,428
Myślę, że ludzie prezentują coś
74
00:05:16,788 --> 00:05:18,648
i chcą, żebyś w to uwierzył,
75
00:05:18,648 --> 00:05:20,578
ale nie dają ci
ku temu powodu.
76
00:05:20,958 --> 00:05:23,316
Trudno jest sprawić,
by coś stało się wiarygodne.
77
00:05:23,322 --> 00:05:24,340
Puść Reda.
78
00:05:25,284 --> 00:05:28,057
Bo wyczucie czasu
nie jest świadomym procesem.
79
00:05:28,057 --> 00:05:29,837
My po prostu reagujemy na fakt,
80
00:05:29,837 --> 00:05:32,597
że każde ujęcie
posiada naturalny rytm.
81
00:05:38,604 --> 00:05:42,647
Istnieje wbudowana zależność
między samą historią,
82
00:05:42,647 --> 00:05:46,017
sposobem jej opowiadania
i rytmem, w jakim się to robi.
83
00:05:46,017 --> 00:05:48,937
A montaż w...
84
00:05:48,937 --> 00:05:51,717
70% składa się z rytmu.
85
00:05:56,119 --> 00:05:57,960
Czasami rytm jest oczywisty,
86
00:05:57,960 --> 00:06:01,060
jak wtedy, gdy aktor
robi coś bardzo fizycznego.
87
00:06:09,210 --> 00:06:11,550
Ale w innych przypadkach
jest dość subtelny.
88
00:06:11,550 --> 00:06:14,760
Na przykład rytm ludzi
przechodzących tam i z powrotem.
89
00:06:15,712 --> 00:06:20,706
Albo rytm restauracji,
z kucharzami, klientami, kelnerkami...
90
00:06:22,564 --> 00:06:25,420
Te rytmy są bliższe temu,
co odczuwamy w codziennym życiu.
91
00:06:25,420 --> 00:06:27,763
I myślę, że tak naprawdę
są trudniejsze w montażu.
92
00:06:28,429 --> 00:06:32,101
Ale gdy oglądasz coś wiele razy,
w końcu czujesz moment,
93
00:06:32,101 --> 00:06:34,355
kiedy ujęcie chce, żebyś uciął.
94
00:06:42,654 --> 00:06:45,916
Klasyczny montaż hollywoodzki
polega na cięciu zgodnie z rytmem.
95
00:06:46,393 --> 00:06:49,462
I właśnie to mamy na myśli, mówiąc,
że montaż jest niewidoczny.
96
00:06:50,205 --> 00:06:52,224
Cięcie jest tak naturalne...
97
00:06:53,227 --> 00:06:55,701
Chcesz jeszcze coś
o mnie wiedzieć?
98
00:06:56,011 --> 00:06:57,233
...że go nie zauważamy.
99
00:06:57,420 --> 00:06:59,661
Może pójdziemy do mnie?
100
00:07:00,013 --> 00:07:02,074
Ale nie zawsze trzeba być niewidocznym.
101
00:07:02,281 --> 00:07:05,151
Niektóre emocje wypadają lepiej,
gdy tniesz w rażący sposób.
102
00:07:05,151 --> 00:07:07,031
Jak wtedy, gdy ktoś jest zdenerwowany.
103
00:07:15,430 --> 00:07:16,817
A inne prezentują się lepiej,
104
00:07:16,817 --> 00:07:19,437
jeśli wręcz tniesz tak,
by widz poczuł się nieswojo.
105
00:07:27,907 --> 00:07:31,887
Jedną z rzeczy, do których
Marty zawsze nas zachęcał,
106
00:07:31,887 --> 00:07:35,130
było trzymanie ujęcia
odrobinę zbyt długo...
107
00:07:40,372 --> 00:07:43,201
...i wtedy zrobienie cięcia.
Jeśli to było uzasadnione.
108
00:07:44,138 --> 00:07:48,040
Najważniejsze jest to, jaką reakcję
chcesz wzbudzić u widzów.
109
00:07:55,814 --> 00:07:59,138
Bo czasami możesz to uzyskać
tylko dzięki nietypowemu cięciu.
110
00:08:02,910 --> 00:08:04,909
I to sprowadza mnie
do ostatniego punktu:
111
00:08:04,909 --> 00:08:08,220
jeśli montaż jest tak instynktowny,
to jak można się go nauczyć?
112
00:08:08,640 --> 00:08:10,200
Znam tylko jeden sposób:
113
00:08:10,799 --> 00:08:11,939
praktykę.
114
00:08:12,227 --> 00:08:15,340
Montaż jest w tym sensie
bardzo podobny to tańca.
115
00:08:15,702 --> 00:08:18,592
Możesz wytłumaczyć podstawy tańca,
116
00:08:19,056 --> 00:08:21,868
ale by naprawdę się go nauczyć,
musisz tańczyć.
117
00:08:22,571 --> 00:08:23,874
Musisz ciąć.
118
00:08:23,874 --> 00:08:26,905
A tnąc, nabierzesz wyczucia
rytmu i emocji,
119
00:08:26,905 --> 00:08:28,755
które będzie
dla ciebie wyjątkowe.
120
00:08:28,938 --> 00:08:31,598
Robię to od 10 lat i wciąż
do tego nie doszedłem.
121
00:08:31,692 --> 00:08:33,862
Ale zawsze, gdy jestem
sfrustrowany montażem,
122
00:08:33,872 --> 00:08:35,758
myślę o słowach Michaela Khana.
123
00:08:35,758 --> 00:08:37,875
W montażu piękne jest to...
124
00:08:37,875 --> 00:08:40,415
Może pisarze tak się czują.
125
00:08:40,415 --> 00:08:44,380
Widzę całą tę taśmę, ale to nieważne.
Zajmuję się jedną częścią naraz.
126
00:08:45,004 --> 00:08:47,078
Jedną sceną naraz,
jednym cięciem naraz.
127
00:08:47,410 --> 00:08:50,107
Taśmy jest mnóstwo, a ja
robię tylko jedną rzecz naraz.
128
00:08:50,237 --> 00:08:52,130
Więc zajmuj się jednym ujęciem naraz.
129
00:08:52,684 --> 00:08:54,404
Bo gdy oglądasz jakikolwiek obraz...
130
00:08:55,066 --> 00:08:56,516
Naprawdę cię to obchodzi?
131
00:08:56,982 --> 00:08:59,362
...zobaczysz, że zawiera emocję i rytm.
132
00:09:06,151 --> 00:09:07,174
I musisz wyczuć...
133
00:09:07,637 --> 00:09:08,378
kiedy...
134
00:09:08,578 --> 00:09:09,568
trzeba...
135
00:09:10,991 --> 00:09:13,501
Scenariusz i montaż:
Taylor Ramos i Tony Zhou
136
00:09:13,501 --> 00:09:15,429
Możecie wspierać ten kanał na stronie:
www.patreon.com/everyframeapainting
137
00:09:15,429 --> 00:09:17,402
Muzyka:
138
00:09:17,402 --> 00:09:19,330
Wywiady:
139
00:09:19,330 --> 00:09:23,761
Materiał filmowy z: