1
00:00:00,504 --> 00:00:02,556
Treba da počnem tako što ću vam reći

2
00:00:02,556 --> 00:00:05,025
nešto o svom društvenom životu,

3
00:00:05,025 --> 00:00:07,473
što se, znam, ne čini relevantnim,

4
00:00:07,473 --> 00:00:09,220
ali jeste.

5
00:00:09,220 --> 00:00:11,150
Kada me ljudi upoznaju na žurkama

6
00:00:11,150 --> 00:00:13,342
i saznaju da sam profesor engleskog jezika

7
00:00:13,342 --> 00:00:15,739
koji se specijalizuje u jezicima,

8
00:00:15,739 --> 00:00:19,189
uglavnom imaju jednu od dve reakcije.

9
00:00:19,189 --> 00:00:24,378
Jedan deo ljudi izgleda prepadnuto. (Smeh)

10
00:00:24,378 --> 00:00:25,971
Često kažu nešto kao:

11
00:00:25,971 --> 00:00:29,277
„Oh, bolje da pazim šta ću da kažem.

12
00:00:29,277 --> 00:00:32,495
Siguran sam da ćeš čuti svaku grešku 
koju napravim”,

13
00:00:32,495 --> 00:00:36,553
a onda prestanu da pričaju. (Smeh)

14
00:00:36,553 --> 00:00:38,950
Čekaju da odem

15
00:00:38,950 --> 00:00:41,187
da pričam sa nekim drugim.

16
00:00:41,187 --> 00:00:43,222
Druga grupa ljudi -

17
00:00:43,222 --> 00:00:45,647
njihove oči zasvetle

18
00:00:45,647 --> 00:00:46,878
i kažu:

19
00:00:46,878 --> 00:00:51,187
„Vi ste upravo ona osoba
sa kojom želim da razgovaram”,

20
00:00:51,187 --> 00:00:53,607
a onda mi kažu šta god misle

21
00:00:53,607 --> 00:00:56,142
da je pogrešno u engleskom jeziku.

22
00:00:56,142 --> 00:00:58,511
(Smeh)

23
00:00:58,511 --> 00:01:00,828
Pre nekoliko nedelja, 
bila sam na jednoj večeri

24
00:01:00,828 --> 00:01:03,065
i čovek sa moje desne strane

25
00:01:03,065 --> 00:01:05,100
počeo je da mi priča o svim načinima

26
00:01:05,100 --> 00:01:08,381
na koje internet degradira engleski jezik.

27
00:01:08,381 --> 00:01:11,620
Spomenuo je Fejsbuk i rekao:

28
00:01:11,620 --> 00:01:17,470
„Defrendovati? 
Mislim, da li je to uopšte prava reč?”

29
00:01:17,470 --> 00:01:21,040
Želim da zastanem kod tog pitanja.

30
00:01:21,040 --> 00:01:24,826
Šta čini neku reč stvarnom?

31
00:01:24,826 --> 00:01:26,910
Moje društvo za večerom i ja znamo

32
00:01:26,910 --> 00:01:30,077
šta glagol „defrendovati” znači,

33
00:01:30,077 --> 00:01:32,777
ali kada nova reč kao „defrendovati”

34
00:01:32,777 --> 00:01:34,858
postaje stvarna?

35
00:01:34,858 --> 00:01:36,962
Ko uopšte ima ovlašćenje da donese

36
00:01:36,962 --> 00:01:40,780
takvu zvaničnu odluku o rečima?

37
00:01:40,780 --> 00:01:45,381
To su pitanja o kojima želim 
danas da pričam.

38
00:01:45,381 --> 00:01:46,766
Mislim da većina ljudi,

39
00:01:46,766 --> 00:01:48,770
kada kažu da reč nije stvarna,

40
00:01:48,770 --> 00:01:49,801
zapravo misli na to

41
00:01:49,801 --> 00:01:50,832
da se ne pojavljuje

42
00:01:50,832 --> 00:01:52,144
u standardnom rečniku.

43
00:01:52,144 --> 00:01:54,427
To, naravno, otvara brojna pitanja,

44
00:01:54,427 --> 00:01:59,724
uključujući i pitanje ko piše rečnike.

45
00:01:59,724 --> 00:02:01,048
Pre nego što odem dalje,

46
00:02:01,048 --> 00:02:02,698
dozvolite mi da razjasnim

47
00:02:02,698 --> 00:02:04,178
svoju ulogu u svemu ovome.

48
00:02:04,178 --> 00:02:05,828
Ja ne pišem rečnike.

49
00:02:05,838 --> 00:02:08,505
Ipak, ja sakupljam nove reči,

50
00:02:08,505 --> 00:02:10,041
slično načinu

51
00:02:10,041 --> 00:02:11,667
na koji to rade uređivači rečnika,

52
00:02:12,037 --> 00:02:14,716
a odlična stvar u poslu 
istoričara engleskog jezika

53
00:02:14,716 --> 00:02:17,879
je u tome što ovo mogu
da nazovem „istraživanjem”.

54
00:02:18,572 --> 00:02:21,072
Kada predajem istoriju engleskog jezika,

55
00:02:21,072 --> 00:02:23,162
tražim od studenata

56
00:02:23,179 --> 00:02:27,141
da me nauče 2 nove reči iz slenga 
pre početka časa.

57
00:02:27,141 --> 00:02:29,358
Tokom godina, naučila sam

58
00:02:29,358 --> 00:02:32,805
odlične nove reči iz slenga na ovaj način,

59
00:02:32,805 --> 00:02:40,544
uključujući „gladnomrzljiv”

60
00:02:40,544 --> 00:02:47,507
što znači da ste mrzovoljni ili besni 
zato što ste gladni,

61
00:02:47,507 --> 00:02:51,798
ili „smotoljiv”

62
00:02:51,798 --> 00:02:56,561
što znači da ste neodoljivi 
na pomalo smotan način.

63
00:02:56,561 --> 00:03:00,569
Jasno, izvanredne reči koje će popuniti

64
00:03:00,569 --> 00:03:06,529
važne praznine u engleskom jeziku. 
(Smeh)

65
00:03:06,529 --> 00:03:09,436
Ipak, koliko su te reči stvarne

66
00:03:09,436 --> 00:03:12,183
ako ih prevashodno koristimo kao sleng

67
00:03:12,183 --> 00:03:15,553
a još uvek se ne pojavljuju u rečniku?

68
00:03:15,553 --> 00:03:18,147
Kada smo kod toga,
hajde da se okrenemo rečnicima.

69
00:03:18,147 --> 00:03:20,398
Uradiću ovo kao podizanje ruku.

70
00:03:20,398 --> 00:03:23,962
Koliko vas redovno konsultuje rečnike

71
00:03:23,962 --> 00:03:27,727
u štampanom ili elektronskom obliku?

72
00:03:27,727 --> 00:03:30,017
Okej, to izgleda kao većina vas.

73
00:03:30,017 --> 00:03:32,542
Sada drugo pitanje. Opet, podizanje ruku:

74
00:03:32,542 --> 00:03:35,968
Koliko vas je ikada pogledalo da vidi

75
00:03:35,968 --> 00:03:42,050
ko je uređivao rečnik koji koristite?

76
00:03:42,050 --> 00:03:45,810
Okej, prilično manji broj.

77
00:03:45,810 --> 00:03:51,127
Donekle znamo
da ljudske ruke stoje iza rečnika,

78
00:03:51,127 --> 00:03:55,547
ali nismo baš sigurni čije su to ruke.

79
00:03:55,547 --> 00:03:57,547
Ovo me u stvari fascinira.

80
00:03:57,547 --> 00:04:00,020
Čak i najkritičniji ljudi

81
00:04:00,020 --> 00:04:02,614
skloni su da ne budu mnogo kritični 
u vezi rečnika,

82
00:04:02,614 --> 00:04:04,497
ne praveći razliku između njih

83
00:04:04,497 --> 00:04:06,568
i ne postavljajući gomilu pitanja

84
00:04:06,568 --> 00:04:08,791
o tome ko ih je uredio.

85
00:04:08,791 --> 00:04:10,414
Samo razmislite o frazi

86
00:04:10,414 --> 00:04:12,890
„potraži u rečniku”,

87
00:04:12,890 --> 00:04:14,567
koja sugeriše da su svi rečnici

88
00:04:14,567 --> 00:04:16,273
potpuno isti.

89
00:04:16,273 --> 00:04:18,873
Razmislite o biblioteci
u ovom studentskom gradu,

90
00:04:18,873 --> 00:04:20,569
gde odlazite u čitaonicu

91
00:04:20,569 --> 00:04:23,442
i gde se nalazi ogromno, 
kompletno izdanje rečnika

92
00:04:23,442 --> 00:04:27,060
na pijedestalu, 
na počasnom i poštovanom mestu,

93
00:04:27,060 --> 00:04:30,100
koji je izložen otvoren
kako bismo mogli stati ispred njega

94
00:04:30,100 --> 00:04:31,870
da bismo dobili odgovore.

95
00:04:31,870 --> 00:04:34,176
Nemojte me shvatiti pogrešno.

96
00:04:34,176 --> 00:04:37,381
Rečnici su fantastični izvori,

97
00:04:37,381 --> 00:04:38,930
ali su proizvod ljudi

98
00:04:38,930 --> 00:04:41,211
i nisu vanvremenski.

99
00:04:41,211 --> 00:04:43,013
Iznenađena sam kao profesorka

100
00:04:43,013 --> 00:04:46,860
da govorimo studentima 
da kritički pristupaju svakom tekstu

101
00:04:46,860 --> 00:04:49,964
koji pročitaju, svakom sajtu koji posete,

102
00:04:49,964 --> 00:04:51,452
osim rečnicima,

103
00:04:51,452 --> 00:04:54,617
koje obično tretiramo 
kao da su bez autora,

104
00:04:54,617 --> 00:04:57,669
kao da su došli niotkuda 
da nam daju odgovore

105
00:04:57,669 --> 00:05:01,603
o tome šta reči stvarno znače.

106
00:05:01,603 --> 00:05:05,200
Evo o čemu se radi: 
ako pitate uređivače rečnika,

107
00:05:05,200 --> 00:05:06,358
oni će vam reći

108
00:05:06,358 --> 00:05:08,672
da samo pokušavaju da održe korak s nama

109
00:05:08,672 --> 00:05:10,427
dok menjamo jezik.

110
00:05:10,427 --> 00:05:12,912
Prate šta pričamo i pišemo

111
00:05:12,912 --> 00:05:14,780
i pokušavaju da otkriju 


112
00:05:14,780 --> 00:05:17,220
šta će se zadržati, a šta neće.

113
00:05:17,220 --> 00:05:18,537
Moraju da rizikuju

114
00:05:18,537 --> 00:05:20,860
zato što žele
da ostave utisak savremenosti

115
00:05:20,860 --> 00:05:23,172
i obuhvate reči koje će opstati,

116
00:05:23,172 --> 00:05:25,381
kao što je „LOL”,

117
00:05:25,381 --> 00:05:27,585
ali ne žele da deluju pomodarski

118
00:05:27,585 --> 00:05:30,237
i obuhvate reči koje neće opstati,

119
00:05:30,237 --> 00:05:31,940
a mislim da je trenutno reč

120
00:05:31,940 --> 00:05:33,787
koju posmatraju „YOLO” -

121
00:05:33,787 --> 00:05:37,521
samo jednom se živi.

122
00:05:37,521 --> 00:05:40,269
Družim se sa uređivačima rečnika

123
00:05:40,269 --> 00:05:42,055
i možda ćete biti iznenađeni

124
00:05:42,055 --> 00:05:44,162
jednim od mesta gde se srećemo.

125
00:05:44,162 --> 00:05:45,895
Svakoga januara,

126
00:05:45,895 --> 00:05:48,832
odlazimo na godišnji sastanak 
Društva američkog dijalekta,

127
00:05:48,832 --> 00:05:50,340
gde, između ostalog,

128
00:05:50,340 --> 00:05:54,483
glasamo za reč godine.

129
00:05:54,483 --> 00:05:57,003
Tamo bude oko 200 ili 300 ljudi koji dođu,

130
00:05:57,003 --> 00:05:59,791
neki su od najpoznatijih lingvista
u Sjedinjenim Državama.

131
00:05:59,791 --> 00:06:01,962
Da vam približim atmosferu sastanka -

132
00:06:01,962 --> 00:06:05,188
dešava se tačno pred sniženje cena pića.

133
00:06:05,188 --> 00:06:06,990
Svako ko dođe može da glasa.

134
00:06:06,990 --> 00:06:11,453
Najvažnije pravilo je da možete da glasate
samo jednom rukom.

135
00:06:11,453 --> 00:06:14,508
U prošlosti, neki od pobednika bili su

136
00:06:14,508 --> 00:06:17,553
„tvit” 2009. godine

137
00:06:17,553 --> 00:06:20,482
i „hašteg” 2012. godine.

138
00:06:20,482 --> 00:06:22,750
„Čed” bila je reč

139
00:06:22,750 --> 00:06:24,242
za 2000. godinu,

140
00:06:24,242 --> 00:06:27,856
jer ko je pre 2000. znao šta je to,

141
00:06:27,856 --> 00:06:32,447
i „WMD” za 2002. godinu.

142
00:06:32,447 --> 00:06:33,917
Postoje i druge kategorije

143
00:06:33,917 --> 00:06:35,230
za koje takođe glasamo,

144
00:06:35,230 --> 00:06:36,884
a moja omiljena je

145
00:06:36,884 --> 00:06:38,844
najkreativnija reč godine.

146
00:06:38,844 --> 00:06:41,717
Raniji pobednici u ovoj kategoriji su

147
00:06:41,717 --> 00:06:44,700
„područje rekombobulacije”

148
00:06:44,700 --> 00:06:48,370
koje se nalazi na aerodromu u Milvokiju
posle sigurnosne provere,

149
00:06:48,370 --> 00:06:52,354
gde možete da se rekombobulationišete.
(Smeh)

150
00:06:52,354 --> 00:06:54,149
Možete da opet stavite svoj kaiš,

151
00:06:54,149 --> 00:06:58,461
vratite kompjuter u torbu.

152
00:06:58,461 --> 00:07:02,587
Zatim, moja omiljena reč sa ovog glasanja
za sva vremena -

153
00:07:02,587 --> 00:07:05,070
multi-zabušavanje.

154
00:07:05,070 --> 00:07:06,903
(Smeh)

155
00:07:06,903 --> 00:07:08,461
A multi-zabušavanje

156
00:07:08,461 --> 00:07:11,782
je kada imate otvorene prozore na ekranu

157
00:07:11,782 --> 00:07:13,336
pa izgleda kao da radite,

158
00:07:13,336 --> 00:07:15,981
dok se zapravo zezate na internetu.

159
00:07:15,981 --> 00:07:20,709
(Smeh) (Aplauz)

160
00:07:21,519 --> 00:07:25,558
Da li će se sve ove reči zadržati?
Sigurno neće.

161
00:07:25,558 --> 00:07:28,355
Napravili smo i neke sumnjive izbore,

162
00:07:28,355 --> 00:07:30,084
na primer, 2006. godine,

163
00:07:30,084 --> 00:07:32,376
kada je reč godine bila „plutonisan”

164
00:07:32,376 --> 00:07:33,986
sa značenjem „degradiran”.

165
00:07:33,986 --> 00:07:37,385
(Smeh)

166
00:07:38,895 --> 00:07:41,120
Ipak, neki od prethodnih pobednika

167
00:07:41,120 --> 00:07:43,828
sada se čine sasvim uobičajenim,

168
00:07:43,828 --> 00:07:45,561
kao što su „ap”

169
00:07:45,561 --> 00:07:47,520
„e” kao prefiks

170
00:07:47,520 --> 00:07:51,047
i „guglati” kao glagol.

171
00:07:51,047 --> 00:07:54,568
Nekoliko nedelja pre našeg glasanja,

172
00:07:54,568 --> 00:07:56,967
Državni univerzitet Lejk Superior

173
00:07:56,967 --> 00:08:01,520
objavljuje listu zabranjenih reči 
za tu godinu.

174
00:08:01,520 --> 00:08:04,101
Interesantno je da postoji

175
00:08:04,101 --> 00:08:06,268
prilično veliko preklapanje

176
00:08:06,268 --> 00:08:08,928
između njihove liste i one koju razmatramo

177
00:08:08,928 --> 00:08:11,460
za reči godine,

178
00:08:11,460 --> 00:08:15,040
a ovo se dešava zbog toga 
što primećujemo iste stvari.

179
00:08:15,040 --> 00:08:17,913
Primećujemo reči koje počinju 
da se ističu.

180
00:08:17,913 --> 00:08:20,420
To je u stvari pitanje stava -

181
00:08:20,420 --> 00:08:24,080
da li vam smetaju jezičke novine
i promena jezika

182
00:08:24,080 --> 00:08:27,104
ili nalazite da je to zabavno, 
interesantno,

183
00:08:27,104 --> 00:08:28,899
nešto što je vredno proučavanja

184
00:08:28,899 --> 00:08:31,395
kao deo živog jezika.

185
00:08:31,395 --> 00:08:33,840
Lista Državnog univerziteta Lejk Superior

186
00:08:33,840 --> 00:08:36,283
nastavlja u engleskom jeziku
prilično dugu tradiciju

187
00:08:36,283 --> 00:08:38,965
nezadovoljstva novim rečima.

188
00:08:38,965 --> 00:08:43,011
Evo Dina Henrija Alforda 1875. godine

189
00:08:43,011 --> 00:08:44,630
koji je bio veoma zabrinut

190
00:08:44,630 --> 00:08:47,524
da je „poželjnost” zaista grozna reč.

191
00:08:47,524 --> 00:08:50,260
Godine 1760, Bendžamin Frenklin

192
00:08:50,260 --> 00:08:52,433
napisao je pismo Dejvidu Hjumu

193
00:08:52,433 --> 00:08:55,792
priznajući da je reč „kolonizovati” loša.

194
00:08:55,792 --> 00:08:58,102
Tokom godina, videli smo i zabrinutost

195
00:08:58,102 --> 00:09:00,120
zbog novih izgovora.

196
00:09:00,120 --> 00:09:02,699
Evo Semjuela Rodžersa 1855. godine

197
00:09:02,699 --> 00:09:05,736
koji je zabrinut
zbog nekih pomodnih izgovora

198
00:09:05,736 --> 00:09:07,404
koje smatra uvredljivim

199
00:09:07,404 --> 00:09:11,062
i kaže: „kao da reč 'kontemplirati'
nije dovoljno loša,

200
00:09:11,062 --> 00:09:13,488
od reči „balkon” mi je muka”.

201
00:09:13,488 --> 00:09:16,798
(Smeh)

202
00:09:16,798 --> 00:09:19,478
Reč je pozajmljena iz italijanskog

203
00:09:19,478 --> 00:09:22,581
i izgovarala se kao bal-KOU-ni.

204
00:09:22,581 --> 00:09:25,776
Ove žalbe nam se sad čine čudne,

205
00:09:25,776 --> 00:09:30,360
ako ne i stvarno „smotoljive" - (Smeh) -

206
00:09:30,360 --> 00:09:32,983
ali znate šta:

207
00:09:32,983 --> 00:09:37,485
i dalje se prilično uzbuđujemo 
oko promene jezika.

208
00:09:37,485 --> 00:09:40,027
Imam celu fasciklu u svojoj kancelariji

209
00:09:40,027 --> 00:09:41,890
sa novinskim člancima

210
00:09:41,890 --> 00:09:45,299
koji izražavaju zabrinutost 
oko nelegitimnih reči

211
00:09:45,299 --> 00:09:47,617
koje ne treba da su uključene u rečnik,

212
00:09:47,617 --> 00:09:49,097
u šta spada i „LOL”

213
00:09:49,097 --> 00:09:51,222
kada je ušla u Oksfordski engleski rečnik

214
00:09:51,222 --> 00:09:52,744
i „defrendovati”

215
00:09:52,744 --> 00:09:55,321
kada je ušla u Oksfordski američki rečnik.

216
00:09:55,321 --> 00:09:57,910
Imam i članke koji izražavaju zabrinutost

217
00:09:57,910 --> 00:10:00,586
zbog reči „pozivnica”
kao imenice,

218
00:10:00,586 --> 00:10:02,717
„uticati” kao glagola,

219
00:10:02,717 --> 00:10:05,602
zato što samo zubi mogu biti impaktirani,

220
00:10:05,602 --> 00:10:08,783
a „podsticanje” se opisuje

221
00:10:08,783 --> 00:10:12,494
kao „dosadno, birokratsko 
nepropisno izražavanje”.

222
00:10:12,494 --> 00:10:15,105
Nije baš slučaj da uređivači rečnika

223
00:10:15,105 --> 00:10:17,490
ignorišu ovakve stavove o jeziku.

224
00:10:17,490 --> 00:10:19,900
Pokušavaju da nam obezbede 
informacije o rečima

225
00:10:19,900 --> 00:10:22,563
koje se smatraju slengom, 
ili neformalnima,

226
00:10:22,563 --> 00:10:25,573
ili uvredljivima, 
često kroz oznake korišćenja,

227
00:10:25,573 --> 00:10:27,595
ali one su često nejasne

228
00:10:27,595 --> 00:10:30,614
zato što pokušavaju da opišu šta radimo

229
00:10:30,614 --> 00:10:32,982
i znaju da se često okrećemo rečnicima

230
00:10:32,982 --> 00:10:35,850
da bismo dobili informacije
o tome kako da koristimo reč

231
00:10:35,850 --> 00:10:37,814
pravilno ili prikladno.

232
00:10:37,814 --> 00:10:40,595
Kao odgovor na to, 
rečnici „Američkog nasledstva”

233
00:10:40,595 --> 00:10:43,122
uključuju oznake korišćenja.

234
00:10:43,122 --> 00:10:45,315
Oznake korišćenja
obično se javljaju sa rečima

235
00:10:45,315 --> 00:10:47,140
koje su problematične u nekom smislu,

236
00:10:47,140 --> 00:10:49,453
a jedan od načina
na koji mogu biti problematične

237
00:10:49,453 --> 00:10:51,679
je da menjaju značenje.

238
00:10:51,679 --> 00:10:54,618
Oznake korišćenja uključuju 
ljudske odluke,

239
00:10:54,618 --> 00:10:56,650
a mislim da ih, kao korisnici rečnika,

240
00:10:56,650 --> 00:10:58,609
često nismo svesni

241
00:10:58,609 --> 00:10:59,983
kao što bi trebalo.

242
00:10:59,983 --> 00:11:01,460
Da bih vam pokazala šta mislim,

243
00:11:01,460 --> 00:11:02,700
pogledaćemo jedan primer,

244
00:11:02,700 --> 00:11:04,060
ali pre nego što to uradimo,

245
00:11:04,060 --> 00:11:06,190
želim da vam objasnim 
čime uređivači rečnika

246
00:11:06,190 --> 00:11:09,074
pokušavaju da se bave 
u ovoj uređivačkoj oznaci.

247
00:11:09,074 --> 00:11:12,142
Razmislite o reči „pregledati”

248
00:11:12,142 --> 00:11:15,778
i kako je koristite.

249
00:11:15,778 --> 00:11:18,255
Pretpostavljam da mnogi od vas razmišljaju

250
00:11:18,255 --> 00:11:22,950
o brzom bacanju pogleda, skeniranju, 
brzom čitanju.

251
00:11:22,950 --> 00:11:25,536
Neki od vas će u to uključiti 
čak i hodanje,

252
00:11:25,536 --> 00:11:27,677
zato što pregledavate police radnje

253
00:11:27,677 --> 00:11:29,381
ili nešto slično tome.

254
00:11:29,381 --> 00:11:32,061
Možda vas iznenadi saznanje da,

255
00:11:32,061 --> 00:11:34,363
ako pogledate većinu standardnih rečnika,

256
00:11:34,363 --> 00:11:36,347
prva definicija je „pažljivo čitati”

257
00:11:36,347 --> 00:11:38,996
ili „pažljivo prostudirati”.

258
00:11:38,996 --> 00:11:41,891
„Američko nasledstvo”
ima to kao prvu definiciju.

259
00:11:41,891 --> 00:11:44,776
Zatim imaju, kao drugu definiciju, 
„letimice pogledati”,

260
00:11:44,776 --> 00:11:48,486
a pored toga kažu „problem sa upotrebom”.

261
00:11:48,486 --> 00:11:50,514
(Smeh)

262
00:11:50,514 --> 00:11:52,581
Zatim uključuju belešku za upotrebu

263
00:11:52,581 --> 00:11:54,462
koju vredi pogledati.

264
00:11:54,462 --> 00:11:56,399
Dakle, evo je:

265
00:11:56,399 --> 00:11:58,776
„Pregledati je dugo značilo 
temeljno čitati...

266
00:11:58,776 --> 00:12:00,606
ali reč se češće slobodnije koristi

267
00:12:00,606 --> 00:12:02,625
da označava jednostavno čitati...

268
00:12:02,625 --> 00:12:05,511
Dalje proširenje reči u značenju
'letimično, brzo pogledati'

269
00:12:05,511 --> 00:12:08,064
tradicionalno se smatra greškom,

270
00:12:08,064 --> 00:12:09,840
ali rezultati našeg glasanja ukazuju

271
00:12:09,840 --> 00:12:11,849
da to postaje donekle prihvatljivije.

272
00:12:11,849 --> 00:12:13,770
Kada su ih upitali u vezi sa rečenicom:

273
00:12:13,770 --> 00:12:16,375
'Imao sam samo trenutak 
da brzo pregledam priručnik',

274
00:12:16,375 --> 00:12:18,502
66 procenata Komisije za upotrebu

275
00:12:18,502 --> 00:12:20,739
smatralo je da je neprihvatljiva 
1988. godine,

276
00:12:20,739 --> 00:12:22,837
58 procenata 1999. godine,

277
00:12:22,837 --> 00:12:26,328
a 48 procenata 2011. godine."

278
00:12:26,328 --> 00:12:28,738
Ah, Komisija za upotrebu,

279
00:12:28,738 --> 00:12:31,400
to telo od poverenja 
sačinjeno od jezičkih stručnjaka,

280
00:12:31,400 --> 00:12:34,330
koje postaje blaže po ovom pitanju.

281
00:12:34,330 --> 00:12:36,285
Nadam se da trenutno mislite:

282
00:12:36,285 --> 00:12:40,257
„Čekaj, ko je u Komisiji za upotrebu

283
00:12:40,257 --> 00:12:43,280
i šta da radim sa njihovim izjavama?”

284
00:12:43,280 --> 00:12:45,218
Ako pogledate početni deo

285
00:12:45,218 --> 00:12:46,613
rečnika „Američkog nasleđa”,

286
00:12:46,613 --> 00:12:48,302
zapravo možete naći imena

287
00:12:48,302 --> 00:12:50,034
ljudi koji se nalaze u toj Komisiji.

288
00:12:50,034 --> 00:12:52,221
Ali, ko još gleda u početni deo rečnika?

289
00:12:52,221 --> 00:12:54,908
Ima negde oko 200 ljudi 
u Komisiji za upotrebu.

290
00:12:54,908 --> 00:12:56,845
Uključuju akademike,

291
00:12:56,845 --> 00:12:58,657
novinare, kreativne pisce.

292
00:12:58,657 --> 00:13:00,476
Ima tu i ljudi iz Vrhovnog suda

293
00:13:00,476 --> 00:13:02,828
i nekoliko lingvista.

294
00:13:02,828 --> 00:13:07,102
Počevši od 2005. godine, 
lista uključuje i mene.

295
00:13:07,102 --> 00:13:11,980
(Aplauz)

296
00:13:11,980 --> 00:13:14,680
Evo šta možemo da uradimo za vas.

297
00:13:14,680 --> 00:13:16,732
Možemo vam predstaviti

298
00:13:16,732 --> 00:13:20,662
spektar mišljenja o spornom korišćenju.

299
00:13:20,662 --> 00:13:23,809
To jesu i trebalo bi da budu 
naša ovlašćenja.

300
00:13:23,809 --> 00:13:26,890
Nismo akademija jezika.

301
00:13:26,890 --> 00:13:29,837
Jednom godišnje, dobijem glasački listić

302
00:13:29,837 --> 00:13:32,869
koji mi postavlja pitanje 
da li su nove upotrebe,

303
00:13:32,869 --> 00:13:36,207
novi izgovori, nova značenja prihvatljivi.

304
00:13:36,207 --> 00:13:39,099
Evo šta radim da bih popunila listić -

305
00:13:39,099 --> 00:13:43,017
slušam šta drugi ljudi pričaju i pišu.

306
00:13:43,017 --> 00:13:45,251
Ne slušam sopstvene preferencije

307
00:13:45,251 --> 00:13:48,060
i nenaklonosti o engleskom jeziku.

308
00:13:48,060 --> 00:13:49,529
Biću iskrena sa vama:

309
00:13:49,529 --> 00:13:52,868
ne sviđa mi se reč „uticajan”,

310
00:13:52,868 --> 00:13:55,000
ali to ništa ne znači u smislu

311
00:13:55,000 --> 00:13:58,039
da li upotreba reči „uticajan”
postaje uobičajena

312
00:13:58,039 --> 00:14:00,970
ili prihvatljivija u pisanoj prozi.

313
00:14:00,970 --> 00:14:02,328
Da budem odgovorna, 


314
00:14:02,328 --> 00:14:04,706
ono što radim je pregledavanje upotrebe,

315
00:14:04,706 --> 00:14:06,080
što često uključuje pregled 


316
00:14:06,080 --> 00:14:07,485
onlajn baza podataka

317
00:14:07,485 --> 00:14:09,300
kao što su Gugl knjige.

318
00:14:09,300 --> 00:14:12,117
Ako potražite „uticajan” na Gugl knjigama,

319
00:14:12,117 --> 00:14:15,597
evo šta ćete naći.

320
00:14:15,597 --> 00:14:17,933
Sigurno je da se reč „uticajan”

321
00:14:17,933 --> 00:14:21,214
pokazala korisnom za određene pisce

322
00:14:21,214 --> 00:14:22,993
a postala je sve korisnija

323
00:14:22,993 --> 00:14:24,963
tokom poslednjih 20 godina.

324
00:14:24,963 --> 00:14:27,512
E, sad, biće promena u jeziku

325
00:14:27,512 --> 00:14:29,245
koje se neće sviđati svima.

326
00:14:29,245 --> 00:14:31,569
Biće takvih promena da ćete pomisliti:

327
00:14:31,569 --> 00:14:32,613
„Stvarno?

328
00:14:32,613 --> 00:14:36,210
Da li jezik mora tako da se promeni?”

329
00:14:36,210 --> 00:14:38,045
Ono što govorim je

330
00:14:38,045 --> 00:14:40,438
da bi trebalo manje da žurimo

331
00:14:40,438 --> 00:14:43,210
sa zaključkom da je ta promena grozna,

332
00:14:43,210 --> 00:14:45,345
treba da manje žurimo da drugima nametnemo

333
00:14:45,345 --> 00:14:48,665
ono što nam se sviđa ili ne sviđa kod reči

334
00:14:48,665 --> 00:14:51,686
i da ne bi trebalo da olako zaključujemo

335
00:14:51,686 --> 00:14:54,020
da je engleski jezik u nevolji.

336
00:14:54,020 --> 00:14:57,494
Nije. Bogat je, živ

337
00:14:57,494 --> 00:15:01,480
i prepun kreativnosti
onih koji njime govore.

338
00:15:01,480 --> 00:15:04,060
Gledano unazad, mislimo da je fascinantno

339
00:15:04,060 --> 00:15:07,168
da je reč „fino”
nekada označavala „budalasto”,

340
00:15:07,168 --> 00:15:09,006
a da je reč „desetkovati”

341
00:15:09,006 --> 00:15:12,010
označavala ubiti jednog na svakih deset.

342
00:15:12,010 --> 00:15:17,735
(Smeh)

343
00:15:17,735 --> 00:15:22,158
Mislimo da je Ben Frenklin bio blesav

344
00:15:22,158 --> 00:15:25,105
što je brinuo o „primetiti”
kao glagolu.

345
00:15:25,105 --> 00:15:26,414
Pa, znate šta?

346
00:15:26,414 --> 00:15:28,104
Mi ćemo izgledati prilično blesavo

347
00:15:28,104 --> 00:15:29,117
za 100 godina

348
00:15:29,117 --> 00:15:31,717
što smo zabrinuti
oko glagola „uticati”

349
00:15:31,717 --> 00:15:34,364
i „pozivnice” kao imenice.

350
00:15:34,364 --> 00:15:36,826
Jezik se neće tako brzo promeniti

351
00:15:36,826 --> 00:15:38,726
da ne možemo da održimo korak sa tim.

352
00:15:38,726 --> 00:15:40,773
Jezik prosto tako ne funkcioniše.

353
00:15:40,773 --> 00:15:42,836
Nadam se da možete

354
00:15:42,836 --> 00:15:45,059
da shvatite jezik ne kao zabrinjavajući,

355
00:15:45,059 --> 00:15:47,308
već kao zabavan i fascinantan,

356
00:15:47,308 --> 00:15:50,426
na isti način kao što to rade 
uređivači rečnika.

357
00:15:50,426 --> 00:15:52,605
Nadam se da ćete uživati što ste deo

358
00:15:52,605 --> 00:15:57,547
kreativnosti koja stalno stvara jezik

359
00:15:57,547 --> 00:16:00,751
i održava ga snažnim.

360
00:16:00,751 --> 00:16:03,487
Kako reč postane deo rečnika?

361
00:16:03,487 --> 00:16:05,857
Tako što je koristimo

362
00:16:05,857 --> 00:16:07,866
i nastavljamo da je koristimo,

363
00:16:07,866 --> 00:16:11,670
a uređivači rečnika 
obraćaju pažnju na nas.

364
00:16:11,670 --> 00:16:14,795
Ako mislite: „Ali to dozvoljava 
svima nama da odlučimo

365
00:16:14,795 --> 00:16:16,525
šta reči znače”,

366
00:16:16,525 --> 00:16:20,914
rekla bih vam: „Da, tako je,

367
00:16:20,914 --> 00:16:23,305
i oduvek je tako i bilo”.

368
00:16:23,305 --> 00:16:26,857
Rečnici su sjajan vodič i izvor,

369
00:16:26,857 --> 00:16:30,594
ali ne postoji
spoljašnji objektivni autoritet za rečnike

370
00:16:30,594 --> 00:16:34,510
koji je vrhovni arbitar 
koji odlučuje šta reč znači.

371
00:16:34,510 --> 00:16:36,773
Ako zajednica govornika koristi reč

372
00:16:36,773 --> 00:16:40,166
i zna šta ona znači - stvarna je.

373
00:16:40,166 --> 00:16:42,142
Ta reč može biti šatrovačka,

374
00:16:42,142 --> 00:16:43,770
može biti neformalna,

375
00:16:43,770 --> 00:16:45,632
može biti reč koju smatrate

376
00:16:45,632 --> 00:16:47,887
nelogičnom ili bespotrebnom,

377
00:16:47,887 --> 00:16:50,204
ali ta reč koju koristimo -

378
00:16:50,204 --> 00:16:52,695
ta reč je stvarna.

379
00:16:52,695 --> 00:16:54,363
Hvala vam.

380
00:16:54,363 --> 00:16:56,454
(Aplauz)