0:00:00.251,0:00:02.250
Bu videoda sizi

0:00:02.250,0:00:05.500
riyaziyyatda çox istifadə edəcəyiniz Siqma

0:00:05.500,0:00:07.780
işarəsi ilə tanış etmək istəyirəm.

0:00:07.780,0:00:11.700
Elə hesab edək ki, siz aralarında əlaqə olan

0:00:11.700,0:00:13.430
verilənlənlərin cəmini tapmaq istəyirsiniz.

0:00:13.430,0:00:15.830
Məsələn ilk 10 ədədin

0:00:15.830,0:00:16.329
cəmini tapmaq istəyirsiniz.

0:00:16.329,0:00:20.320
Bunu 1 + 2 + 3 + ....

0:00:20.320,0:00:24.280
və bu + 9 + 10-a qədər davam edə bilər.

0:00:24.280,0:00:26.776
Mən onu bu formada yaza bilərdim,

0:00:26.776,0:00:29.150
amma, anladığınız qədərilə əgər ilk 100 ədədin[br]cəmini tapmaq istəsəydim,

0:00:29.150,0:00:31.480
onda bu üsul çox daha çətin olardı.

0:00:31.480,0:00:35.350
Bu halda 100-ə qədər bütün ədədləri

0:00:35.350,0:00:40.410
toplamalı olardım.

0:00:40.410,0:00:45.080
Bu vəziyyətdə

0:00:45.080,0:00:47.330
riyazziyatçılar bizim

0:00:47.330,0:00:50.090
işimizi asanlaşdıracaq bir yol

0:00:50.090,0:00:52.640
tapdılar.

0:00:52.640,0:00:54.980
Bu, Siqma işarəsidir.

0:00:54.980,0:00:58.140
Gördüyünüz birinci cəm

0:00:58.140,0:01:01.490
Siqma ilə verilə bilər.

0:01:01.490,0:01:04.780
Burada Yunan hərfi böyük Siqma yazırıq.

0:01:04.780,0:01:06.840
Daha sonra indeksi təyin edirik.

0:01:06.840,0:01:10.080
İndeksinizə bir qiymətdən başlaya bilərsiniz.

0:01:10.080,0:01:12.650
Sizin indeksiniz 1-də başlayır.

0:01:12.650,0:01:14.660
İndeks üçün i hərfindən istifadə edəcəm.

0:01:14.660,0:01:20.830
Belə hesab edək ki, i 1-də başlayır və 10-a[br]qədər davam edir.

0:01:20.830,0:01:23.690
i 1-də başlayır və 10-a qədər davam edir.

0:01:23.690,0:01:26.390
İndi i-ləri toplayacam.

0:01:26.390,0:01:29.920
Bunu necə edəcəm?

0:01:29.920,0:01:32.650
İndeksinizin haradan başlaması vacibdir.

0:01:32.650,0:01:35.980
Əgər indeksiniz 1-dən başlayırsan, i = 1 olmalıdır.

0:01:35.980,0:01:39.560
1-i aşağı yazırıq və indeksimizi artırırıq.

0:01:39.560,0:01:42.386
O, daha sonra 2-ə bərabər olacaq.

0:01:42.386,0:01:43.560
i = 2.

0:01:43.560,0:01:44.390
2-ni aşağı yazaq.

0:01:44.390,0:01:47.290
Getdikcə verilənləri toplayırsınız.

0:01:47.290,0:01:50.320
i = 10 olana qədər davam edəcəksiniz.

0:01:53.170,0:01:54.920
Verilənlərə əsasən, sizi videonu saxlamağa

0:01:54.920,0:01:58.230
və verilmiş cəm üçün Siqma işarəsini yazmağa

0:01:58.230,0:02:01.580
dəvət edirəm.

0:02:01.580,0:02:03.220
Cəhd etdiyinizi

0:02:03.220,0:02:05.125
güman edirəm.

0:02:05.125,0:02:06.500
Birinci verilənimiz, təxmin edə bildiyiniz qədərilə

0:02:06.500,0:02:08.800
i = 1 ilə başlayacaq.

0:02:11.590,0:02:15.000
Amma, bu dəfə i = 100 olana qədər dayanmayacaqsınız

0:02:15.000,0:02:19.380
və bütün i-ləri toplayacağıq.

0:02:19.380,0:02:20.820
Başqa bir nümunəyə baxaq.

0:02:20.820,0:02:36.620
Gəlin i 0-dan 50-ə qədər cəmi düşünək,

0:02:36.620,0:02:40.163
burada pi i kvadratı olduğunu fərz edək.

0:02:43.180,0:02:44.430
Cəmimiz necə olacaq?

0:02:44.430,0:02:46.513
Yenə sizi videonu dayandırmağa və

0:02:46.513,0:02:50.090
cəmi düşünməyə dəvət edirəm.

0:02:50.090,0:02:52.920
Addım-addım irəliləyək.

0:02:52.920,0:02:56.400
i = 0 olduqda, bu pi vurulsun 0 kvadratı olacaq.

0:02:56.400,0:02:58.250
Təbii ki, 0-a bərabər olacaq, amma onu yazacam.

0:02:58.250,0:03:02.330
pi vurulsun 0 kvadratı.

0:03:02.330,0:03:03.869
Daha sonra, i-ni artırırıq.

0:03:03.869,0:03:05.910
Əmin olmalıyıq ki,

0:03:05.910,0:03:08.370
i-miz hələ

0:03:08.370,0:03:10.420
ən yüksək qiymətinə çatmayıb.

0:03:10.420,0:03:13.530
İndi isə i = 1, pi vurulsun 1 kvadratı,

0:03:13.530,0:03:20.620
deməli, üstəgəl pi vurulsun 1 kvadratı.

0:03:24.080,0:03:26.990
1 buradakı ən yüksək qiymətdir?

0:03:26.990,0:03:27.490
Xeyr.

0:03:27.490,0:03:28.670
Ona görə, davam edirik.

0:03:28.670,0:03:31.840
Daha sonra i = 2 alırıq, pi vurulsun 2

0:03:31.840,0:03:37.855
kvadratı, yəni üstəgəl pi vurulsun 2 kvadratı.

0:03:40.610,0:03:42.240
Düşünürəm ki, əlaqəni anladınız.

0:03:42.240,0:03:44.890
i-ni artırıb 49-a çatdırana

0:03:44.890,0:03:47.650
qədər

0:03:47.650,0:03:49.280
davam edəcəyik.

0:03:49.280,0:03:51.660
Onda bu, pi vurulsun 49 kvadratı olacaq.

0:03:55.210,0:03:58.900
Sonda isə i = 50 olur

0:03:58.900,0:04:05.710
və üstəgəl pi vurulsun 50 kvadratı almış oluruq.

0:04:05.710,0:04:08.010
Burada i-nin nəhayət ən yüksək

0:04:08.010,0:04:11.750
qiymətə çatdığını və dayanmalı olduğumuzu[br]deyə bilərsiniz.

0:04:11.750,0:04:13.640
Gördüyünüz kimi,

0:04:13.640,0:04:18.360
Siqma işarəsi

0:04:18.360,0:04:20.519
bir-bir toplayaraq yazmaqdan

0:04:20.519,0:04:22.410
daha yaxşı üsuldur.

0:04:22.410,0:04:26.510
Amma, siz hər iki üsulu yoxlayan insanlar görəcəksiniz.