WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:02.803
F-in qrafiki göstərilib.

00:00:02.935 --> 00:00:05.930
24 düzbucaqlı

00:00:05.930 --> 00:00:06.978
verilib.

00:00:07.388 --> 00:00:09.417
Düzbucaqlı dedikdə nəyi nəzərdə tuturam?

00:00:09.432 --> 00:00:10.919
Burada aydındır ki, 24 düzbucaqlı var.

00:00:11.087 --> 00:00:12.108
Saya bilərsiniz.

00:00:12.157 --> 00:00:14.308
Sağa söykənən düzbucaqlı o deməkdir ki,

00:00:14.308 --> 00:00:16.524
buradakı hər bir düzbucaqlının

00:00:16.524 --> 00:00:19.357
hündürlüyü funksiyanın qiyməti ilə

00:00:19.357 --> 00:00:21.499
təyin

00:00:21.499 --> 00:00:22.429
olunur.

00:00:22.532 --> 00:00:24.377
İlk düzbucaqlıda

00:00:24.377 --> 00:00:26.313
bunu görə bilərsiniz, bu nöqtədə

00:00:26.313 --> 00:00:27.771
funksiyanın qiymətini götürsək,

00:00:27.771 --> 00:00:29.748
düzbucaqlının hündürlüyünü verir.

00:00:30.166 --> 00:00:33.059
Sola söykənən düzbucaqlı isə

00:00:33.059 --> 00:00:34.852
sol tərəfdə verilmiş funksiyanın
qiymətinə əsasən

00:00:34.852 --> 00:00:36.080
düzbucaqlının hündürlüyünün

00:00:36.080 --> 00:00:36.827
tapılmasıdır.

00:00:36.827 --> 00:00:38.576
Sağa söykənən düzbucaqlının hündürlüyü

00:00:38.576 --> 00:00:39.927
ilk düzbucaqlının hündürlüyü

00:00:39.927 --> 00:00:40.325
kimidir.

00:00:40.325 --> 00:00:41.652
Bu da onun

00:00:41.652 --> 00:00:42.891
niyə belə adlanmasının səbəbidir.

00:00:43.123 --> 00:00:44.962
Göy rəngdə 8-dir.

00:00:45.022 --> 00:00:47.311
Görürük. Qırmızı isə 16-dır. Yaxşı.

00:00:47.641 --> 00:00:50.847
24 düzbucaqlının hamısının eni eynidir.

00:00:51.364 --> 00:00:52.780
Aşağıdakılardan hansı və ya hansılar

00:00:52.780 --> 00:00:54.806
doğrudur?

00:00:55.164 --> 00:00:57.198
Siqma işarəsində 3 ifadə

00:00:57.198 --> 00:00:59.400
verilib bizə,

00:00:59.400 --> 00:01:00.679
burada ilk olanı göy rəngdə olan

00:01:00.679 --> 00:01:02.253
düzbucaqlıların sahələri cəmidir.

00:01:02.253 --> 00:01:03.182
Bu da qırmızı rəngdə olanların

00:01:03.182 --> 00:01:04.101
cəmidir.

00:01:04.188 --> 00:01:05.464
Bu da bütün düzbucaqlıların

00:01:05.464 --> 00:01:06.586
sahələri cəmidir.

00:01:07.102 --> 00:01:09.110
Videonu dayandırıb

00:01:09.110 --> 00:01:11.625
özünüz etməyə çalışın,

00:01:11.701 --> 00:01:15.242
hansı doğrudur?

00:01:16.363 --> 00:01:19.354
Deyək ki, baxdınız.

00:01:19.495 --> 00:01:20.529
Bunların hamısına

00:01:20.529 --> 00:01:22.720
baxaq görək hansılar düzgündür.

00:01:22.886 --> 00:01:24.182
Birincidə göy rəngdə olan düzbucaqlıların

00:01:24.182 --> 00:01:25.701
sahələri cəmidir.

00:01:25.701 --> 00:01:27.385
Burada 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ədəd

00:01:27.385 --> 00:01:30.350
düzbucaqlının olduğunu bilirik,

00:01:30.960 --> 00:01:32.849
1-dən 8-ə seçirik.

00:01:32.902 --> 00:01:34.827
Bu o deməkdir ki, burada 8 fiqurun

00:01:34.827 --> 00:01:36.177
sahəsini tapırıq.

00:01:36.177 --> 00:01:39.195
Bu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8

00:01:39.613 --> 00:01:41.713
edir.

00:01:41.926 --> 00:01:43.928
Bu məntiqlidir.

00:01:44.286 --> 00:01:46.272
Daha sonra funksiyanı 2-də 1-ə

00:01:46.272 --> 00:01:47.446
vururuq.

00:01:47.783 --> 00:01:50.595
Buna baxmırıq,

00:01:50.783 --> 00:01:52.339
bu hər bir düzbucaqlının

00:01:52.339 --> 00:01:53.483
hündürlüyüdür.

00:01:53.518 --> 00:01:54.362
Biz funksiyanın

00:01:54.362 --> 00:01:56.021
sağ tərəfdən qiymətini

00:01:56.072 --> 00:01:57.942
götürürük, bu da eni

00:01:57.942 --> 00:01:58.829
olacaq.

00:01:59.240 --> 00:02:01.166
Hər düzbucaqlının eninin

00:02:01.166 --> 00:02:03.427
2-də 1 olması düzdürmü?

00:02:04.135 --> 00:02:06.834
Ümumi məsafə, x bərabər mənfi 5 və

00:02:06.834 --> 00:02:09.932
x bərabər 7 arasında

00:02:10.371 --> 00:02:11.597
12-dir.

00:02:11.782 --> 00:02:13.784
5 üstəgəl 7 12 edir,

00:02:14.061 --> 00:02:17.005
bunu da 24 düzbucaqlıya

00:02:17.037 --> 00:02:18.094
bölürük.

00:02:18.182 --> 00:02:20.521
12-ni 24-ə bölsək,

00:02:20.529 --> 00:02:22.832
bu düzbucaqlıların eni 2-də 1

00:02:24.970 --> 00:02:26.304
olacaq.

00:02:26.581 --> 00:02:28.893
Bu, 2-də 1-in yoxlanılması idi.

00:02:28.893 --> 00:02:30.830
Bu hissə barədə düşünək.

00:02:30.999 --> 00:02:33.150
f-də x-in yerinə mənfi 5 üstəgəl i böl 2

00:02:33.150 --> 00:02:36.103
yazılıb.

00:02:36.522 --> 00:02:38.172
Baxaq.

00:02:38.172 --> 00:02:41.186
i 1-ə bərabər olanda,

00:02:41.186 --> 00:02:43.518
2-də 1 vur f( mənfi 5 üstəgəl 1 böl 2)-ni

00:02:43.572 --> 00:02:46.541
tapmış oluruq.

00:02:46.719 --> 00:02:47.329
Düzdür?

00:02:47.329 --> 00:02:49.084
i 1-dir. Mənfi 5 üstəgəl 1 böl 2 bizə

00:02:49.084 --> 00:02:50.218
buradakı nöqtəni verir,

00:02:50.218 --> 00:02:51.078
buradadır.

00:02:51.216 --> 00:02:54.492
f-in bu qiyməti bu məsafəni

00:02:54.492 --> 00:02:57.539
verir, buradakı ölçünü.

00:02:57.993 --> 00:02:59.606
Bu da sağa söykənən düzbucaqlıya

00:02:59.606 --> 00:03:00.850
aiddir.

00:03:01.305 --> 00:03:02.897
Bu halda mümkündür.

00:03:02.897 --> 00:03:03.904
i 1 olanda

00:03:03.904 --> 00:03:08.381
bu sahəni tapa bilirik.

00:03:08.954 --> 00:03:10.753
i 2 olanda mənfi 5 üstəgəl 2 böl

00:03:10.753 --> 00:03:13.499
2 olur.

00:03:13.977 --> 00:03:15.612
2 böl 2, üstünə 1 gəlirik,

00:03:15.612 --> 00:03:17.549
bu nöqtəni alırıq.

00:03:17.745 --> 00:03:19.761
Yenə də 2-də 1-ə

00:03:19.761 --> 00:03:21.903
vururuq və bu nöqtə olacaq.

00:03:22.154 --> 00:03:26.130
Bu da f(mənfi 5 üstəgəl 2 böl 2)

00:03:26.130 --> 00:03:27.967
vur düzbucaqlının eni, f(mənfi 4) edir,

00:03:27.967 --> 00:03:30.786
buradakı ölçünü alırıq.

00:03:30.801 --> 00:03:32.532
Bu sahə olur.

00:03:32.593 --> 00:03:33.790
Bu şəkildə davam edə bilərsiniz.

00:03:33.798 --> 00:03:35.763
Hər dəfə bunu götürürük

00:03:37.578 --> 00:03:39.774
mənfi 5 üstəgəl 2-də 1 və

00:03:39.774 --> 00:03:42.322
hər artımda yarım

00:03:42.322 --> 00:03:45.030
əlavə edirik, bu

00:03:45.030 --> 00:03:47.620
sağa söykənən düzbucaqlıya aid

00:03:47.620 --> 00:03:48.495
xüsusiyyətdir.

00:03:48.532 --> 00:03:50.545
Bu da düzgündür.

00:03:50.545 --> 00:03:52.194
İlk 8 üçün edirik və

00:03:52.194 --> 00:03:55.236
bu da doğrudur.

00:03:55.324 --> 00:03:58.188
Bu, göy rəngdə olan düzbucaqlıların

00:03:58.869 --> 00:04:00.600
cəmidir.

00:04:01.406 --> 00:04:02.833
Gəlin bura baxaq.

00:04:02.847 --> 00:04:04.416
Qırmızı rəngdə olan düzbucaqlıların
cəminə.

00:04:04.958 --> 00:04:06.762
Maraqlıdır.

00:04:07.354 --> 00:04:09.753
16 fiqurun sahəsini götürürük,

00:04:09.929 --> 00:04:11.740
16 fiqur

00:04:11.836 --> 00:04:12.740
buradadır.

00:04:13.069 --> 00:04:15.401
Bunların hər birinin

00:04:15.435 --> 00:04:18.472
eni var, sahəsini tapmaq

00:04:18.472 --> 00:04:19.713
istəyirik,

00:04:19.808 --> 00:04:21.660
burada da

00:04:21.660 --> 00:04:23.904
hər birinin eni 2-də 1 olur.

00:04:24.253 --> 00:04:25.872
Bəs f(mənfi 1 üsrəgəl i böl 2)-ni

00:04:25.872 --> 00:04:28.512
götürdükdə nə olacaq?

00:04:28.797 --> 00:04:32.261
Mənfi 1-dən başlayırıq,

00:04:32.261 --> 00:04:33.802
buradan.

00:04:34.269 --> 00:04:35.983
Mənfi 1 üstəgəl i böl 2.

00:04:35.983 --> 00:04:36.968
i 1-ə bərabər olduqda

00:04:36.968 --> 00:04:38.428
bu nöqtə olacaq,

00:04:38.660 --> 00:04:40.885
f də buna bərabər olacaq.

00:04:41.196 --> 00:04:42.034
Deyə bilərsiniz ki,

00:04:42.034 --> 00:04:43.322
bu düzbucaqlının ölçüsü olmayacaq?

00:04:43.348 --> 00:04:44.482
i 2 olanda düzbucaqlının

00:04:44.482 --> 00:04:45.645
ölçüsü olmur?

00:04:45.886 --> 00:04:47.747
i 3 olanda düzbucaqlının

00:04:47.747 --> 00:04:49.020
ölçüsü olmur?

00:04:49.566 --> 00:04:52.384
Burada diqqətli olmalıyıq.

00:04:52.687 --> 00:04:54.352
Bunların mütləq qiyməti
eyni qiyməti verir, lakin

00:04:54.352 --> 00:04:56.612
bunlar mənfi

00:04:56.612 --> 00:04:58.809
qiymətlərdir.

00:04:59.680 --> 00:05:03.120
Bunlar mənfi olacaq, çünki

00:05:03.162 --> 00:05:08.162
onlar arasındakı fərqi

00:05:08.910 --> 00:05:09.875
görürük.

00:05:09.896 --> 00:05:11.701
Bu, mənfi 2-də 1-dən

00:05:11.701 --> 00:05:14.274
7-ə qədər olan hissədir və

00:05:14.274 --> 00:05:15.601
mənfidir.

00:05:15.994 --> 00:05:17.029
Mənfi ölçü almaq

00:05:17.029 --> 00:05:18.422
mümkün olmadığı üçün

00:05:18.422 --> 00:05:19.972
bunları bir-birinə vurub

00:05:19.972 --> 00:05:21.215
mənfi qiymət ala bilmərik.

00:05:21.660 --> 00:05:23.541
Bu ifadə

00:05:23.541 --> 00:05:25.412
mənfi ədəd edəcək və

00:05:25.412 --> 00:05:27.484
bu sahələrin cəmini mənfi

00:05:27.484 --> 00:05:29.359
alacaqsınız,

00:05:29.527 --> 00:05:30.498
lakin bu qırmızı rəngdə olan

00:05:30.498 --> 00:05:32.003
düzbucaqlıların cəmi deyil.

00:05:32.028 --> 00:05:35.477
Sahə

00:05:35.610 --> 00:05:38.066
bilirik ki,

00:05:38.066 --> 00:05:39.793
mütləq şəkildə

00:05:39.793 --> 00:05:41.882
müsbət qiymətə

00:05:41.882 --> 00:05:43.278
malik olmalıdır.

00:05:43.339 --> 00:05:44.778
Lakin bu

00:05:44.778 --> 00:05:45.462
mənfidir.

00:05:45.462 --> 00:05:46.596
Bu da qırmızı rəngli düzbucaqlıların

00:05:46.596 --> 00:05:47.958
sahəsi deyil

00:05:47.965 --> 00:05:50.574
deməkdir.

00:05:50.574 --> 00:05:52.466
Qaydadan kənara çıxdıq.

00:05:53.165 --> 00:05:54.265
Bu sonuncudur.

00:05:54.468 --> 00:05:55.630
Bu ifadədə bütün düzbucaqlıların

00:05:55.630 --> 00:05:57.090
sahələrinin cəmi göstərilib.

00:05:57.573 --> 00:06:00.193
i bərabər 1-dən

00:06:00.193 --> 00:06:01.110
24-ə qədərdir.

00:06:01.110 --> 00:06:02.373
24 fiqur var.

00:06:02.549 --> 00:06:05.505
Buradan başlayır və davam edir.

00:06:05.789 --> 00:06:08.086
i bərabər 1-dən 8-ə qədər

00:06:08.086 --> 00:06:10.246
ilk ifadə idi,

00:06:10.604 --> 00:06:12.036
amma burada

00:06:12.036 --> 00:06:14.058
yenə də problem

00:06:14.058 --> 00:06:17.464
yaranacaq, burada 9 olanda

00:06:17.693 --> 00:06:19.233
mənfi olacaq, sahə

00:06:19.233 --> 00:06:20.551
mənfi alınacaq.

00:06:20.781 --> 00:06:22.031
Burada müsbət və mənfi

00:06:22.031 --> 00:06:24.299
sahələr

00:06:24.299 --> 00:06:26.082
olacaq.

00:06:26.260 --> 00:06:28.104
Bu, bütün düzbucaqlıların

00:06:28.104 --> 00:06:29.053
cəmi deyil.

00:06:29.139 --> 00:06:30.536
Bu sahə çıx

00:06:30.750 --> 00:06:34.244
bu sahə alınır.