1
00:00:00,000 --> 00:00:02,803
F-in qrafiki göstərilib.

2
00:00:02,935 --> 00:00:05,930
24 düzbucaqlı

3
00:00:05,930 --> 00:00:06,978
verilib.

4
00:00:07,388 --> 00:00:09,417
Düzbucaqlı dedikdə nəyi nəzərdə tuturam?

5
00:00:09,432 --> 00:00:10,919
Burada aydındır ki, 24 düzbucaqlı var.

6
00:00:11,087 --> 00:00:12,108
Saya bilərsiniz.

7
00:00:12,157 --> 00:00:14,308
Sağa söykənən düzbucaqlı o deməkdir ki,

8
00:00:14,308 --> 00:00:16,524
buradakı hər bir düzbucaqlının

9
00:00:16,524 --> 00:00:19,357
hündürlüyü funksiyanın qiyməti ilə

10
00:00:19,357 --> 00:00:21,499
təyin

11
00:00:21,499 --> 00:00:22,429
olunur.

12
00:00:22,532 --> 00:00:24,377
İlk düzbucaqlıda

13
00:00:24,377 --> 00:00:26,313
bunu görə bilərsiniz, bu nöqtədə

14
00:00:26,313 --> 00:00:27,771
funksiyanın qiymətini götürsək,

15
00:00:27,771 --> 00:00:29,748
düzbucaqlının hündürlüyünü verir.

16
00:00:30,166 --> 00:00:33,059
Sola söykənən düzbucaqlı isə

17
00:00:33,059 --> 00:00:34,852
sol tərəfdə verilmiş funksiyanın
qiymətinə əsasən

18
00:00:34,852 --> 00:00:36,080
düzbucaqlının hündürlüyünün

19
00:00:36,080 --> 00:00:36,827
tapılmasıdır.

20
00:00:36,827 --> 00:00:38,576
Sağa söykənən düzbucaqlının hündürlüyü

21
00:00:38,576 --> 00:00:39,927
ilk düzbucaqlının hündürlüyü

22
00:00:39,927 --> 00:00:40,325
kimidir.

23
00:00:40,325 --> 00:00:41,652
Bu da onun

24
00:00:41,652 --> 00:00:42,891
niyə belə adlanmasının səbəbidir.

25
00:00:43,123 --> 00:00:44,962
Göy rəngdə 8-dir.

26
00:00:45,022 --> 00:00:47,311
Görürük. Qırmızı isə 16-dır. Yaxşı.

27
00:00:47,641 --> 00:00:50,847
24 düzbucaqlının hamısının eni eynidir.

28
00:00:51,364 --> 00:00:52,780
Aşağıdakılardan hansı və ya hansılar

29
00:00:52,780 --> 00:00:54,806
doğrudur?

30
00:00:55,164 --> 00:00:57,198
Siqma işarəsində 3 ifadə

31
00:00:57,198 --> 00:00:59,400
verilib bizə,

32
00:00:59,400 --> 00:01:00,679
burada ilk olanı göy rəngdə olan

33
00:01:00,679 --> 00:01:02,253
düzbucaqlıların sahələri cəmidir.

34
00:01:02,253 --> 00:01:03,182
Bu da qırmızı rəngdə olanların

35
00:01:03,182 --> 00:01:04,101
cəmidir.

36
00:01:04,188 --> 00:01:05,464
Bu da bütün düzbucaqlıların

37
00:01:05,464 --> 00:01:06,586
sahələri cəmidir.

38
00:01:07,102 --> 00:01:09,110
Videonu dayandırıb

39
00:01:09,110 --> 00:01:11,625
özünüz etməyə çalışın,

40
00:01:11,701 --> 00:01:15,242
hansı doğrudur?

41
00:01:16,363 --> 00:01:19,354
Deyək ki, baxdınız.

42
00:01:19,495 --> 00:01:20,529
Bunların hamısına

43
00:01:20,529 --> 00:01:22,720
baxaq görək hansılar düzgündür.

44
00:01:22,886 --> 00:01:24,182
Birincidə göy rəngdə olan düzbucaqlıların

45
00:01:24,182 --> 00:01:25,701
sahələri cəmidir.

46
00:01:25,701 --> 00:01:27,385
Burada 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ədəd

47
00:01:27,385 --> 00:01:30,350
düzbucaqlının olduğunu bilirik,

48
00:01:30,960 --> 00:01:32,849
1-dən 8-ə seçirik.

49
00:01:32,902 --> 00:01:34,827
Bu o deməkdir ki, burada 8 fiqurun

50
00:01:34,827 --> 00:01:36,177
sahəsini tapırıq.

51
00:01:36,177 --> 00:01:39,195
Bu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8

52
00:01:39,613 --> 00:01:41,713
edir.

53
00:01:41,926 --> 00:01:43,928
Bu məntiqlidir.

54
00:01:44,286 --> 00:01:46,272
Daha sonra funksiyanı 2-də 1-ə

55
00:01:46,272 --> 00:01:47,446
vururuq.

56
00:01:47,783 --> 00:01:50,595
Buna baxmırıq,

57
00:01:50,783 --> 00:01:52,339
bu hər bir düzbucaqlının

58
00:01:52,339 --> 00:01:53,483
hündürlüyüdür.

59
00:01:53,518 --> 00:01:54,362
Biz funksiyanın

60
00:01:54,362 --> 00:01:56,021
sağ tərəfdən qiymətini

61
00:01:56,072 --> 00:01:57,942
götürürük, bu da eni

62
00:01:57,942 --> 00:01:58,829
olacaq.

63
00:01:59,240 --> 00:02:01,166
Hər düzbucaqlının eninin

64
00:02:01,166 --> 00:02:03,427
2-də 1 olması düzdürmü?

65
00:02:04,135 --> 00:02:06,834
Ümumi məsafə, x bərabər mənfi 5 və

66
00:02:06,834 --> 00:02:09,932
x bərabər 7 arasında

67
00:02:10,371 --> 00:02:11,597
12-dir.

68
00:02:11,782 --> 00:02:13,784
5 üstəgəl 7 12 edir,

69
00:02:14,061 --> 00:02:17,005
bunu da 24 düzbucaqlıya

70
00:02:17,037 --> 00:02:18,094
bölürük.

71
00:02:18,182 --> 00:02:20,521
12-ni 24-ə bölsək,

72
00:02:20,529 --> 00:02:22,832
bu düzbucaqlıların eni 2-də 1

73
00:02:24,970 --> 00:02:26,304
olacaq.

74
00:02:26,581 --> 00:02:28,893
Bu, 2-də 1-in yoxlanılması idi.

75
00:02:28,893 --> 00:02:30,830
Bu hissə barədə düşünək.

76
00:02:30,999 --> 00:02:33,150
f-də x-in yerinə mənfi 5 üstəgəl i böl 2

77
00:02:33,150 --> 00:02:36,103
yazılıb.

78
00:02:36,522 --> 00:02:38,172
Baxaq.

79
00:02:38,172 --> 00:02:41,186
i 1-ə bərabər olanda,

80
00:02:41,186 --> 00:02:43,518
2-də 1 vur f( mənfi 5 üstəgəl 1 böl 2)-ni

81
00:02:43,572 --> 00:02:46,541
tapmış oluruq.

82
00:02:46,719 --> 00:02:47,329
Düzdür?

83
00:02:47,329 --> 00:02:49,084
i 1-dir. Mənfi 5 üstəgəl 1 böl 2 bizə

84
00:02:49,084 --> 00:02:50,218
buradakı nöqtəni verir,

85
00:02:50,218 --> 00:02:51,078
buradadır.

86
00:02:51,216 --> 00:02:54,492
f-in bu qiyməti bu məsafəni

87
00:02:54,492 --> 00:02:57,539
verir, buradakı ölçünü.

88
00:02:57,993 --> 00:02:59,606
Bu da sağa söykənən düzbucaqlıya

89
00:02:59,606 --> 00:03:00,850
aiddir.

90
00:03:01,305 --> 00:03:02,897
Bu halda mümkündür.

91
00:03:02,897 --> 00:03:03,904
i 1 olanda

92
00:03:03,904 --> 00:03:08,381
bu sahəni tapa bilirik.

93
00:03:08,954 --> 00:03:10,753
i 2 olanda mənfi 5 üstəgəl 2 böl

94
00:03:10,753 --> 00:03:13,499
2 olur.

95
00:03:13,977 --> 00:03:15,612
2 böl 2, üstünə 1 gəlirik,

96
00:03:15,612 --> 00:03:17,549
bu nöqtəni alırıq.

97
00:03:17,745 --> 00:03:19,761
Yenə də 2-də 1-ə

98
00:03:19,761 --> 00:03:21,903
vururuq və bu nöqtə olacaq.

99
00:03:22,154 --> 00:03:26,130
Bu da f(mənfi 5 üstəgəl 2 böl 2)

100
00:03:26,130 --> 00:03:27,967
vur düzbucaqlının eni, f(mənfi 4) edir,

101
00:03:27,967 --> 00:03:30,786
buradakı ölçünü alırıq.

102
00:03:30,801 --> 00:03:32,532
Bu sahə olur.

103
00:03:32,593 --> 00:03:33,790
Bu şəkildə davam edə bilərsiniz.

104
00:03:33,798 --> 00:03:35,763
Hər dəfə bunu götürürük

105
00:03:37,578 --> 00:03:39,774
mənfi 5 üstəgəl 2-də 1 və

106
00:03:39,774 --> 00:03:42,322
hər artımda yarım

107
00:03:42,322 --> 00:03:45,030
əlavə edirik, bu

108
00:03:45,030 --> 00:03:47,620
sağa söykənən düzbucaqlıya aid

109
00:03:47,620 --> 00:03:48,495
xüsusiyyətdir.

110
00:03:48,532 --> 00:03:50,545
Bu da düzgündür.

111
00:03:50,545 --> 00:03:52,194
İlk 8 üçün edirik və

112
00:03:52,194 --> 00:03:55,236
bu da doğrudur.

113
00:03:55,324 --> 00:03:58,188
Bu, göy rəngdə olan düzbucaqlıların

114
00:03:58,869 --> 00:04:00,600
cəmidir.

115
00:04:01,406 --> 00:04:02,833
Gəlin bura baxaq.

116
00:04:02,847 --> 00:04:04,416
Qırmızı rəngdə olan düzbucaqlıların
cəminə.

117
00:04:04,958 --> 00:04:06,762
Maraqlıdır.

118
00:04:07,354 --> 00:04:09,753
16 fiqurun sahəsini götürürük,

119
00:04:09,929 --> 00:04:11,740
16 fiqur

120
00:04:11,836 --> 00:04:12,740
buradadır.

121
00:04:13,069 --> 00:04:15,401
Bunların hər birinin

122
00:04:15,435 --> 00:04:18,472
eni var, sahəsini tapmaq

123
00:04:18,472 --> 00:04:19,713
istəyirik,

124
00:04:19,808 --> 00:04:21,660
burada da

125
00:04:21,660 --> 00:04:23,904
hər birinin eni 2-də 1 olur.

126
00:04:24,253 --> 00:04:25,872
Bəs f(mənfi 1 üsrəgəl i böl 2)-ni

127
00:04:25,872 --> 00:04:28,512
götürdükdə nə olacaq?

128
00:04:28,797 --> 00:04:32,261
Mənfi 1-dən başlayırıq,

129
00:04:32,261 --> 00:04:33,802
buradan.

130
00:04:34,269 --> 00:04:35,983
Mənfi 1 üstəgəl i böl 2.

131
00:04:35,983 --> 00:04:36,968
i 1-ə bərabər olduqda

132
00:04:36,968 --> 00:04:38,428
bu nöqtə olacaq,

133
00:04:38,660 --> 00:04:40,885
f də buna bərabər olacaq.

134
00:04:41,196 --> 00:04:42,034
Deyə bilərsiniz ki,

135
00:04:42,034 --> 00:04:43,322
bu düzbucaqlının ölçüsü olmayacaq?

136
00:04:43,348 --> 00:04:44,482
i 2 olanda düzbucaqlının

137
00:04:44,482 --> 00:04:45,645
ölçüsü olmur?

138
00:04:45,886 --> 00:04:47,747
i 3 olanda düzbucaqlının

139
00:04:47,747 --> 00:04:49,020
ölçüsü olmur?

140
00:04:49,566 --> 00:04:52,384
Burada diqqətli olmalıyıq.

141
00:04:52,687 --> 00:04:54,352
Bunların mütləq qiyməti
eyni qiyməti verir, lakin

142
00:04:54,352 --> 00:04:56,612
bunlar mənfi

143
00:04:56,612 --> 00:04:58,809
qiymətlərdir.

144
00:04:59,680 --> 00:05:03,120
Bunlar mənfi olacaq, çünki

145
00:05:03,162 --> 00:05:08,162
onlar arasındakı fərqi

146
00:05:08,910 --> 00:05:09,875
görürük.

147
00:05:09,896 --> 00:05:11,701
Bu, mənfi 2-də 1-dən

148
00:05:11,701 --> 00:05:14,274
7-ə qədər olan hissədir və

149
00:05:14,274 --> 00:05:15,601
mənfidir.

150
00:05:15,994 --> 00:05:17,029
Mənfi ölçü almaq

151
00:05:17,029 --> 00:05:18,422
mümkün olmadığı üçün

152
00:05:18,422 --> 00:05:19,972
bunları bir-birinə vurub

153
00:05:19,972 --> 00:05:21,215
mənfi qiymət ala bilmərik.

154
00:05:21,660 --> 00:05:23,541
Bu ifadə

155
00:05:23,541 --> 00:05:25,412
mənfi ədəd edəcək və

156
00:05:25,412 --> 00:05:27,484
bu sahələrin cəmini mənfi

157
00:05:27,484 --> 00:05:29,359
alacaqsınız,

158
00:05:29,527 --> 00:05:30,498
lakin bu qırmızı rəngdə olan

159
00:05:30,498 --> 00:05:32,003
düzbucaqlıların cəmi deyil.

160
00:05:32,028 --> 00:05:35,477
Sahə

161
00:05:35,610 --> 00:05:38,066
bilirik ki,

162
00:05:38,066 --> 00:05:39,793
mütləq şəkildə

163
00:05:39,793 --> 00:05:41,882
müsbət qiymətə

164
00:05:41,882 --> 00:05:43,278
malik olmalıdır.

165
00:05:43,339 --> 00:05:44,778
Lakin bu

166
00:05:44,778 --> 00:05:45,462
mənfidir.

167
00:05:45,462 --> 00:05:46,596
Bu da qırmızı rəngli düzbucaqlıların

168
00:05:46,596 --> 00:05:47,958
sahəsi deyil

169
00:05:47,965 --> 00:05:50,574
deməkdir.

170
00:05:50,574 --> 00:05:52,466
Qaydadan kənara çıxdıq.

171
00:05:53,165 --> 00:05:54,265
Bu sonuncudur.

172
00:05:54,468 --> 00:05:55,630
Bu ifadədə bütün düzbucaqlıların

173
00:05:55,630 --> 00:05:57,090
sahələrinin cəmi göstərilib.

174
00:05:57,573 --> 00:06:00,193
i bərabər 1-dən

175
00:06:00,193 --> 00:06:01,110
24-ə qədərdir.

176
00:06:01,110 --> 00:06:02,373
24 fiqur var.

177
00:06:02,549 --> 00:06:05,505
Buradan başlayır və davam edir.

178
00:06:05,789 --> 00:06:08,086
i bərabər 1-dən 8-ə qədər

179
00:06:08,086 --> 00:06:10,246
ilk ifadə idi,

180
00:06:10,604 --> 00:06:12,036
amma burada

181
00:06:12,036 --> 00:06:14,058
yenə də problem

182
00:06:14,058 --> 00:06:17,464
yaranacaq, burada 9 olanda

183
00:06:17,693 --> 00:06:19,233
mənfi olacaq, sahə

184
00:06:19,233 --> 00:06:20,551
mənfi alınacaq.

185
00:06:20,781 --> 00:06:22,031
Burada müsbət və mənfi

186
00:06:22,031 --> 00:06:24,299
sahələr

187
00:06:24,299 --> 00:06:26,082
olacaq.

188
00:06:26,260 --> 00:06:28,104
Bu, bütün düzbucaqlıların

189
00:06:28,104 --> 00:06:29,053
cəmi deyil.

190
00:06:29,139 --> 00:06:30,536
Bu sahə çıx

191
00:06:30,750 --> 00:06:34,244
bu sahə alınır.