1
00:00:01,528 --> 00:00:04,280
(เสียงระฆัง)

2
00:00:06,280 --> 00:00:09,360
หากไม่มีการเกิดและการตาย


3
00:00:09,450 --> 00:00:13,880
เราก็เหมือนถูกสาปให้มีชีวิตอยู่ตลอดไป
ชาติแล้วชาติเล่า

4
00:00:13,890 --> 00:00:31,573
สำหรับผมแล้วนี่ไม่ใช่ทางพ้นทุกข์
แต่เป็นความทุกข์และความสิ้นหวังต่างหาก

5
00:00:33,573 --> 00:00:38,286
ถ้าธรรมชาติที่แท้จริงของเรา
ไม่มีการเกิดและตาย

6
00:00:38,466 --> 00:00:43,634
ก็หมายความว่า เราจะต้องอยู่ตลอดไป

7
00:00:43,787 --> 00:00:46,660
เกิดแล้วเกิดอีก เกิดแล้วเกิดอีก

8
00:00:47,911 --> 00:00:50,884
สำหรับผมแล้ว
คำสอนที่ว่าไม่มีการเกิด การตายนั้น

9
00:00:51,294 --> 00:00:53,947
ไม่ใช่ทางแก้ปัญหา แต่เป็นปัญหาต่างหาก

10
00:00:53,977 --> 00:00:55,367
(เสียงหัวเราะ)

11
00:00:55,967 --> 00:00:58,141
คือผมไม่รู้สึก...เอิ่ม

12
00:00:58,349 --> 00:01:05,844
คือผมไม่เข้าใจจริงจัง แถมยังรู้สึกหดหู่
ปนงงกับคำสอนจริงๆ นะครับ

13
00:01:05,928 --> 00:01:11,906
คือมันไม่ใช่แค่คิดนะครับ แต่รู้สึกด้วย

14
00:01:12,000 --> 00:01:16,408
สำหรับผม มันไม่ได้ช่วยอะไรผมเลย 
นอกจากทำให้หดหู่และเซ็งชีวิตหนักขึ้น

15
00:01:16,649 --> 00:01:18,598
สำหรับผม ถ้าผมตายก็อยากจะตายไปเลยมากกว่า

16
00:01:18,688 --> 00:01:22,181
ดีกว่าต้องกลับชาติมามีชีวิตอีกครั้ง

17
00:01:24,490 --> 00:01:26,562
(แม่ชี)
นมัสการท่านอาจารย์ สวัสดีญาติธรรมทุกท่าน

18
00:01:26,625 --> 00:01:28,139
กัลยาณมิตรท่านนี้บอกว่า

19
00:01:28,234 --> 00:01:32,421
คำสอนเกี่ยวกับธรรมชาติที่แท้จริง
ที่ว่าไม่มีการเกิดและการตายนั้น

20
00:01:32,438 --> 00:01:36,042
ดูเหมือนจะบอกว่าเราต้องอยู่ตลอดไป

21
00:01:36,375 --> 00:01:40,506
สำหรับเขาแล้ว นี่ไม่ใช่ทางพ้นทุกข์

22
00:01:40,642 --> 00:01:42,880
แต่กลับเป็นความทุกข์อย่างหนึ่ง

23
00:01:42,904 --> 00:01:44,144
ซึ่งไม่ใช่แต่เพียงคิดเอาเท่านั้น

24
00:01:44,194 --> 00:01:47,972
แต่เกิดความกลัวและสิ้นหวังอย่างจริงจัง

25
00:01:48,091 --> 00:01:51,048
สำหรับเขาแล้ว มันคงจะดีกว่า

26
00:01:51,139 --> 00:01:53,896
ที่จะตายแล้วเกิดใหม่

27
00:01:54,295 --> 00:01:55,690
...ถ้าทำได้

28
00:01:55,819 --> 00:01:57,776
(เสียงหัวเราะ)

29
00:01:58,067 --> 00:02:02,408
เพราะถ้าเราตายได้ ก็หมายความว่า 
ชีวิตนั้นมีจำกัดและมีคุณค่า

30
00:02:02,468 --> 00:02:04,809
ฉะนั้นเราก็ควร
จะหาความสุขใส่ตัวให้มากที่สุด

31
00:02:04,849 --> 00:02:06,503
แต่ถ้าเราเกิดใหม่อยู่ต่อไปเรื่อยๆ

32
00:02:06,563 --> 00:02:09,823
ช้าเร็วเราก็ต้องเบื่อแน่นอน

33
00:02:09,865 --> 00:02:14,196
(เสียงหัวเราะ)

34
00:02:17,467 --> 00:02:19,517
โลกนี้มีคนอยู่สองประเภท

35
00:02:19,787 --> 00:02:21,359
(เสียงหัวเราะ)

36
00:02:21,457 --> 00:02:27,990
ประเภทหนึ่ง อยากมีชีวิตอยู่ตลอดไป

37
00:02:28,053 --> 00:02:31,084
พวกนี้กลัวตายมาก

38
00:02:31,651 --> 00:02:35,369
ในประวัติศาสตร์มนุษยชาติเราจึงพบว่า

39
00:02:35,419 --> 00:02:39,409
หลายต่อหลายคนแสวงหาความเป็นอมตะ

40
00:02:41,698 --> 00:02:49,188
ในลัทธิเต๋า ก็มีความพยายามทดลอง
สมุนไพร ยา สารเคมีต่างๆ

41
00:02:49,263 --> 00:02:52,765
ที่ช่วยให้เป็นอมตะ

42
00:02:56,021 --> 00:02:59,351
ก็คือ...คือ...

43
00:02:59,753 --> 00:03:05,759
พวกเขาแสวงหาชีวิตอันเป็นนิรันดร์

44
00:03:08,909 --> 00:03:13,715
เบื้องหลังของความปรารถนาอย่างนั้น

45
00:03:13,787 --> 00:03:23,295
คือความกลัวการดับสูญ

46
00:03:23,469 --> 00:03:28,014
กลัวการไม่มีตัวตน

47
00:03:29,091 --> 00:03:31,539
ไม่อยากจะเปลี่ยนผ่านจาก "ความมีตัวตน"

48
00:03:31,589 --> 00:03:35,543
ไปสู่ความไม่มี
มันเป็นความคิดที่น่ากลัว

49
00:03:36,017 --> 00:03:40,559
เราต้องมาทำความเข้าใจ
พวกที่แสวงหาความอมตะ

50
00:03:40,589 --> 00:03:42,851
ผู้ไม่ปรารถนาต่อความตาย

51
00:03:42,882 --> 00:03:45,653
พวกเขาก็เป็นทุกข์กับ
ความคิด ความเชื่อเช่นนั้น

52
00:03:45,828 --> 00:03:50,632
เที่ยวแสวงหาหนทางแห่งความไม่ตาย

53
00:03:51,569 --> 00:03:55,922
หวาดหวั่นต่อความรู้สึกไม่มีตัวตน

54
00:03:58,454 --> 00:03:59,873
ขณะที่

55
00:03:59,913 --> 00:04:04,583
บางพวก กลับเหนื่อยหน่ายกับการมีชีวิตอยู่

56
00:04:07,159 --> 00:04:15,587
พออายุผ่านไป 50, 70 ปี หรือบางที 30
ก็เริ่มเบื่อ

57
00:04:18,473 --> 00:04:22,744
รู้สึกว่าการจะมีชีวิตอยู่ต่อไปนั้น
เป็นทุกข์เหลือเกิน

58
00:04:23,589 --> 00:04:28,464
พวกนี้จึงปรารถนาภาวะของความไม่มีตัวตน

59
00:04:30,233 --> 00:04:33,895
บางคนคิดว่าการฆ่าตัวตาย

60
00:04:33,895 --> 00:04:36,715
เป็นทางพ้นทุกข์

61
00:04:36,715 --> 00:04:41,992
เป็นการเปลี่ยนผ่านจากความ "มี" 
ไปสู่ความ "ไม่มี"

62
00:04:42,826 --> 00:04:50,237
และความปรารถนาเช่นนี้ 
มีรากมาจากความเห็นที่ผิด

63
00:04:51,133 --> 00:04:54,594
ที่เข้าใจว่ามีสภาวะบางอย่าง
ที่เรียกว่า "ความไม่มีตัวตน"

64
00:04:55,049 --> 00:04:57,546
"ความไม่คงอยู่"

65
00:04:59,504 --> 00:05:01,976
"ความดับสูญ"

66
00:05:02,757 --> 00:05:10,985
จึงอยากจะบรรลุถึงสภาวะอย่างนั้น
เพื่อว่าจะได้ไม่ต้องมาทนทุกข์อีกต่อไป

67
00:05:11,252 --> 00:05:14,483
ไม่ต้องทนเบื่ออีกต่อไป

68
00:05:14,673 --> 00:05:17,379
ถึงได้ปรารถนาสภาวะแห่ง "ความไม่มี"

69
00:05:17,602 --> 00:05:22,424
เพื่อที่....จะหายไป

70
00:05:22,879 --> 00:05:26,944
และความปรารถนาอย่างนี้
ก็มีฐานมาจากความเห็นผิดเช่นกัน

71
00:05:27,085 --> 00:05:31,419
ทีนี้...มุมมองที่ถูกต้องคือ

72
00:05:31,973 --> 00:05:35,048
การเกิด และการตาย
หรือความมีชีวิต และความตาย

73
00:05:35,098 --> 00:05:37,277
เป็นสิ่งที่มาเป็นคู่ "ด้วยกันเสมอ"

74
00:05:37,297 --> 00:05:41,152
เราจะไปแยกอย่างหนึ่ง
ออกจากอีกอย่างหนึ่งไม่ได้เลย

75
00:05:42,696 --> 00:05:46,426
คือ ตอนนี้
เธอกำลังแสวงหา "ภาวะความตาย (ดับ)"

76
00:05:46,831 --> 00:05:50,374
แล้วก็พยายามแยกเอา "ภาวะความมีชีวิต"
ออกมาต่างหาก

77
00:05:50,607 --> 00:05:52,449
มันเป็นไปไม่ได้เลย

78
00:05:52,489 --> 00:05:58,796
เพราะสองสิ่งนี้มา "คู่กันเสมอ"
เหมือนข้างซ้ายและข้างขวา

79
00:05:58,839 --> 00:06:01,570
เราจะไปแยกซ้ายออกจากขวาไม่ได้

80
00:06:01,635 --> 00:06:03,891
หรือจะแยกขวาออกจากซ้ายก็ไม่ได้

81
00:06:03,941 --> 00:06:09,568
มันเป็นกฏของธรรมชาติเลย ซึ่งเราจะเห็นได้
เมื่อเราเจริญสติลึกลงไปภายใน

82
00:06:10,465 --> 00:06:16,300
เราจะเห็นได้เลยว่าพวกนี้เป็นเพียง
"การสมมติเรียกขึ้นมาเท่านั้น"

83
00:06:16,836 --> 00:06:21,703
คำว่า "ซ้าย" หรือ "ขวา"
เป็นคำพูดในหัวต่างหาก

84
00:06:21,842 --> 00:06:25,781
เป็นความคิดมากเสียกว่าความเป็นจริง

85
00:06:27,102 --> 00:06:30,105
ฉะนั้นคำพูดประเภท เบื่อ-ไม่เบื่อ

86
00:06:30,155 --> 00:06:33,630
ทุกข์ - สุข
มีตัวตน - ไม่มีตัวตน

87
00:06:33,650 --> 00:06:38,745
เป็นเพียงการ "จำแนกด้วยความคิด"

88
00:06:38,893 --> 00:06:44,186
จากฐานการตีความของสมอง
หาใช่ความเป็นจริง

89
00:06:45,795 --> 00:06:50,636
เราทำราวกับว่าเรารู้ว่าอะไรคือความจริง

90
00:06:51,399 --> 00:06:56,381
และ..เราก็เพียงแค่ต้องการ
จัดหมวดหมู่ความจริง

91
00:06:56,468 --> 00:06:59,545
แต่ความจริงที่เราคิดว่าเรา "รู้" เนี่ย

92
00:06:59,595 --> 00:07:02,896
เป็นเพียงการตีความของจิต

93
00:07:03,029 --> 00:07:07,841
"เกิด" และ "ตาย" ก็เป็นเพียง
การตีความของความคิด

94
00:07:10,683 --> 00:07:14,511
มันไม่ใช่ความเป็นจริง

95
00:07:14,695 --> 00:07:16,591
และเราก็ได้เรียนในคอร์สภาวนานี้

96
00:07:16,591 --> 00:07:20,071
ว่า "การเกิด" "ชีวิต" และ "ความตาย"

97
00:07:20,071 --> 00:07:23,030
เป็นเพียงทัศนะ หาใช่ความจริงไม่

98
00:07:23,030 --> 00:07:27,992
รวมไปถึง "การคงอยู่" หรือ "การไม่คงอยู่"
เป็นความตรงข้ามที่มาเป็นคู่

99
00:07:28,458 --> 00:07:36,353
ที่เป็นพื้นฐานของทัศนะ 
"ความเกิด" และ "ความตาย"

100
00:07:36,751 --> 00:07:39,807
และถ้าฟังจากคำถามของเธอจะบอกชัดว่า

101
00:07:39,807 --> 00:07:42,567
เธอยังคงเชื่อ ใน...

102
00:07:42,737 --> 00:07:46,624
ในความมีตัวตน เชื่อว่ามีวิญญาณ...

103
00:07:46,654 --> 00:07:49,778
ที่จะคงอยู่ชั่วนิรันดร์

104
00:07:49,788 --> 00:07:52,890
แต่ในความเป็นจริงมันไม่ใช่อย่างนั้น

105
00:07:52,890 --> 00:07:55,464
ไม่มีสิ่งใดเลย ที่จะสามารถ
คงที่ไม่เปลี่ยนแปลง

106
00:07:55,464 --> 00:07:58,295
แม้สักช่วงขณะเดียว

107
00:07:59,489 --> 00:08:04,430
แล้วใครกันล่ะที่เบื่อ?

108
00:08:05,055 --> 00:08:07,084
เพราะเธอ ณ ขณะนี้

109
00:08:07,084 --> 00:08:13,349
ก็ไม่ใช่เธอเมื่อตะกี้

110
00:08:15,202 --> 00:08:19,333
ทั้งนี้เพราะเรายังดูลงไปไม่ลึกพอ

111
00:08:19,554 --> 00:08:25,959
ยังไม่สัมผัสถึงธรรมชาติแท้จริง ที่ไม่มี
การแบ่งแยก "ความเกิด - ความดับ"

112
00:08:26,511 --> 00:08:30,650
ไม่มี "ของตน - ของผู้อื่น"
ไม่มี "ความคงอยู่ - ไม่คงอยู่"

113
00:08:31,180 --> 00:08:37,415
ผู้ปรารถนาจะแจ้งในนิพพาน

114
00:08:38,731 --> 00:08:46,155
อาจจะมีความคิดแบบนี้ก็ได้ว่า
เมื่อได้สัมผัสนิพพานแล้ว

115
00:08:46,659 --> 00:08:51,346
เราไม่ต้องเกิดอีกต่อไป

116
00:08:51,739 --> 00:08:56,506
ว่าเรา (ตอนนี้) อยู่ในสถานะของ 
"ความไม่เป็นอะไร"

117
00:09:00,019 --> 00:09:04,983
นั่นเป็น "มิจฉาทิฏฐิ" ที่สุดในเรื่องนิพพาน

118
00:09:05,331 --> 00:09:10,127
เข้าใจว่านิพพานคือ การดับสิ้น

119
00:09:10,497 --> 00:09:14,412
สำหรับบางคน การดับสิ้น คือทางพ้นทุกข์

120
00:09:14,512 --> 00:09:19,966
เพราะไม่ต้องเกิดใหม่เพื่อเป็นทุกข์อีกต่อไป

121
00:09:21,595 --> 00:09:23,307
นี่คือ "ความเห็นผิด"

122
00:09:23,399 --> 00:09:29,033
คนจำนวนมาก ไปจนถึงนักศึกษา
ศาสนาพุทธชาวตะวันตก

123
00:09:29,190 --> 00:09:36,807
เชื่อว่าเป้าหมายของศาสนาพุทธคือ
"การดับสูญ"

124
00:09:41,250 --> 00:09:44,356
การอยู่ในสภาพ "ไม่เป็นอะไร" ชั่วนิรันดร์

125
00:09:44,460 --> 00:09:50,893
ทว่าพระพุทธเจ้าได้ทรงตรัส
"ปฏิเสธ" หลายครั้งเหลือเกินว่า

126
00:09:50,951 --> 00:09:54,174
เป้าหมายของเรา 
"ไม่ใช่การบรรลุสู่ความไม่มีไม่เป็นอะไร"

127
00:09:54,194 --> 00:09:59,394
หรือเพื่อ...เพื่อ...

128
00:09:59,467 --> 00:10:01,686
"บรรลุสู่การขาดสูญ"

129
00:10:01,861 --> 00:10:03,516
ทรงตรัสย้ำเสมอว่า

130
00:10:03,567 --> 00:10:06,611
"เราไม่ได้สอนให้บรรลุถึงความดับสูญ

131
00:10:06,684 --> 00:10:11,354
แต่เราแสดงให้เห็นถึง

132
00:10:11,403 --> 00:10:15,377
ภาวะที่อยู่เหนือเลยขึ้นไป
ทั้งจากมุมมองสมมติแห่ง

133
00:10:15,577 --> 00:10:19,587
"ความขาดสูญ และ ความมีตัวตนเที่ยงแท้"

134
00:10:20,417 --> 00:10:23,878
ซึ่งเป็นสองสิ่งที่เป็นคู่ตรงข้ามกัน

135
00:10:27,062 --> 00:10:33,630
ความอมตะ เป็นความสุดโต่งข้างหนึ่ง

136
00:10:33,788 --> 00:10:39,898
วิญญาณที่ไม่มีวันตาย

137
00:10:40,042 --> 00:10:44,002
คือความเห็นสุดโต่งไปข้างหนึ่ง

138
00:10:44,387 --> 00:10:49,430
และความขาดสูญ 
ก็เป็นความสุดโต่งอีกข้างหนึ่ง

139
00:10:49,460 --> 00:10:54,578
ดังนั้น สัมมาทิฏฐิ (มุมมองที่ถูกต้อง) คือ
การมองข้ามพ้นสมมติทั้ง 2 นี้

140
00:10:54,798 --> 00:10:56,826
ความคงอยู่ชั่วนิรันดร์

141
00:10:56,843 --> 00:11:00,523
และ....

142
00:11:00,563 --> 00:11:04,009
ความดับสูญสู่ความไม่มีอะไร

143
00:11:04,429 --> 00:11:10,321
ฉะนั้น การมาเจริญสติเข้ามาดู
ก็เพื่อละมุมมองที่ผิดเหล่านี้

144
00:11:10,379 --> 00:11:14,493
มีมุมมองสมมติแห่ง
ความเป็นคู่ มากมายที่รอให้เราละ

145
00:11:14,563 --> 00:11:17,337
และเมื่อเราละทัศนะเหล่านี้ออกไปได้

146
00:11:17,387 --> 00:11:19,337
เราจะพบสันติสุข

147
00:11:19,422 --> 00:11:21,959
ไม่มีความกังวลอีกต่อไป

148
00:11:22,373 --> 00:11:25,209
โดยเฉพาะ เลิกกังวลว่าจะมี
"เรา" ที่จะต้อง

149
00:11:25,352 --> 00:11:32,044
ไปเวียนว่ายตายเกิดอยู่ในสังสารวัฏ

150
00:11:32,494 --> 00:11:34,653
มันไม่มีการเกิดและการตายที่แท้จริง

151
00:11:34,693 --> 00:11:38,564
ไม่มีใคร ที่ต้องไปเกิดไปตาย

152
00:11:39,214 --> 00:11:44,373
ทั้งหมดเป็นเพียงสมมติเท่านั้น

153
00:11:44,826 --> 00:11:48,201
เมื่อเห็นแจ้งอย่างนี้ จะรู้สึกโปร่งโล่ง

154
00:11:48,344 --> 00:11:50,573
เราจะไม่กลัวอีกต่อไป

155
00:11:50,724 --> 00:11:56,268
เราจะเห็นว่าทุกสิ่งทุกอย่าง 
เปลี่ยนสู่สภาพใหม่อยู่ตลอดเวลา

156
00:11:56,331 --> 00:11:59,517
ปีติและความสุขจึงเกิดขึ้นได้

157
00:11:59,547 --> 00:12:04,237
ความจางคลายแห่งทุกข์จึงเกิดขึ้นได้

158
00:12:04,358 --> 00:12:09,368
และด้วยมุมมองนี้เอง เราสามารถช่วยใครต่อใคร
อีกหลายคน ให้เป็นทุกข์น้อยลง

159
00:12:09,815 --> 00:12:12,310
ชีวิตย่อมมีความหมาย

160
00:12:12,559 --> 00:12:16,579
เราจะไม่รู้สึกเหนื่อยหน่าย
ซังกะตายในชีวิต

161
00:12:16,710 --> 00:12:20,741
เพราะรู้ว่าชีวิตนั้นมีความหมาย

162
00:12:21,283 --> 00:12:24,005
มีประโยชน์

163
00:12:24,421 --> 00:12:31,600
รู้ว่าสามารถส่งผ่านความเห็นอกเห็นใจ 
และความปรีดา

164
00:12:32,180 --> 00:12:36,098
ช่วยเยียวยาความทุกข์ในโลก

165
00:12:36,961 --> 00:12:42,154
ไม่สนใจด้วยซ้ำว่าวิญญาณจะเที่ยง

166
00:12:42,154 --> 00:12:46,434
หรือ...หรือ...

167
00:12:46,467 --> 00:12:50,152
ไม่เที่ยง
จะมองว่าคงอยู่ตลอดไป

168
00:12:50,152 --> 00:12:52,254
หรือจะมองว่าขาดสูญ

169
00:12:52,288 --> 00:12:54,669
เพราะใจเป็นอิสระต่อทิฏฐิเหล่านี้

170
00:12:54,669 --> 00:12:57,226
ฉะนั้น นิพพาน อย่างแรกเลยคือ

171
00:12:57,343 --> 00:13:02,221
เป็นความดับทุกข์ในแบบที่ว่านี้
โดยสิ้นเชิง

172
00:13:02,291 --> 00:13:06,631
เช่น ความกลัว ความโกรธ ความผิดหวัง

173
00:13:06,696 --> 00:13:10,418
ความดับทุกข์โดยสิ้นเชิงนี้จะเป็นไปได้
ก็ต่อเมื่อ

174
00:13:10,448 --> 00:13:16,735
เธอสามารถขจัดความคิดของสิ่งที่เป็นของคู่
อย่างเกิดและตาย

175
00:13:16,735 --> 00:13:19,580
มีตัวตน และไม่มีตัวตน

176
00:13:20,946 --> 00:13:25,616
ดังนั้น เราสามารถนิยาม "นิพพาน" แบบชัดเจน


177
00:13:26,006 --> 00:13:29,206
ว่าเป็นภาวะปราศจากการคิดปรุงแต่ง

178
00:13:29,786 --> 00:13:36,677
และความสิ้นทุกข์ก็เริ่มต้นจากตรงนี้แหละ

179
00:13:38,037 --> 00:13:39,177
(เสียงหัวเราะ)

180
00:13:39,267 --> 00:13:40,762
ดีมาก! ยิ้มสวย!

181
00:13:40,918 --> 00:13:43,535
(เสียงหัวเราะ)

182
00:13:43,595 --> 00:13:45,721
ยิ้มสวยมาก

183
00:13:47,762 --> 00:13:53,015
เชื่อมโยง บันดาลใจ เติมเต็ม

184
00:13:53,144 --> 00:14:24,529
(เสียงระฆัง)