[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:05.00,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar) Dialogue: 0,0:00:06.00,0:00:11.00,Default,,0000,0000,0000,,AIDS 1981 yılında keşfedildi, virus 1983'de Dialogue: 0,0:00:11.00,0:00:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu "gapminder" baloncukları sizlere Dialogue: 0,0:00:13.00,0:00:17.00,Default,,0000,0000,0000,,virüsün 1983 yılında dünyaya nasıl yayıldığını gösteriyor, Dialogue: 0,0:00:17.00,0:00:19.00,Default,,0000,0000,0000,,yani böyle tahmin ediyoruz. Dialogue: 0,0:00:19.00,0:00:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Burada gösterdiğimiz şey şu; Dialogue: 0,0:00:21.00,0:00:28.00,Default,,0000,0000,0000,,bu eksende, enfekte hastaların yüzdesini gösteriyorum Dialogue: 0,0:00:28.00,0:00:33.00,Default,,0000,0000,0000,,bu eksende de kişi başına düşen geliri dolarla gösteriyorum. Dialogue: 0,0:00:33.00,0:00:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu baloncukların büyüklüğü, buradaki baloncukların büyüklüğü Dialogue: 0,0:00:37.00,0:00:40.00,Default,,0000,0000,0000,,her ülkede kaç kişinin enfekte olduğunu gösteriyor, Dialogue: 0,0:00:40.00,0:00:42.00,Default,,0000,0000,0000,,renkler de kıtaları gösteriyor. Dialogue: 0,0:00:42.00,0:00:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, 1983 yılında ABD^yi görüyorsunuz, Dialogue: 0,0:00:44.00,0:00:47.00,Default,,0000,0000,0000,,çok az bir yüzdesi enfekteydi, Dialogue: 0,0:00:47.00,0:00:51.00,Default,,0000,0000,0000,,ama büyük nüfusu nedeniyle, yine de büyük bir baloncuk. Dialogue: 0,0:00:51.00,0:00:54.00,Default,,0000,0000,0000,,ABD'de enfekte olan kişi sayısı oldukça fazlaydı. Dialogue: 0,0:00:54.00,0:00:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve yukarıda Uganda'yı görüyorsunuz. Dialogue: 0,0:00:56.00,0:00:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Neredeyse %5 oranında enfekte, Dialogue: 0,0:00:59.00,0:01:02.00,Default,,0000,0000,0000,,küçük bir ülke olmasına rağmen o zaman için oldukça büyük bir balon... Dialogue: 0,0:01:02.00,0:01:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve belki de dünyadaki en enfekte ülkeydiler. Dialogue: 0,0:01:07.00,0:01:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Peki neler oldu? Dialogue: 0,0:01:09.00,0:01:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Grafiği anlamak zorundasınız, Dialogue: 0,0:01:11.00,0:01:14.00,Default,,0000,0000,0000,,ve şimdi bundan sonraki 60 saniyede Dialogue: 0,0:01:14.00,0:01:17.00,Default,,0000,0000,0000,,dünya HIV epidemi filmini oynatacağız. Dialogue: 0,0:01:17.00,0:01:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama önce, burada yeni bir icadım var. Dialogue: 0,0:01:22.00,0:01:25.00,Default,,0000,0000,0000,,(kahkahalar) Dialogue: 0,0:01:27.00,0:01:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Lazer işaretleyicisinin ışınını katı hale getirdim. Dialogue: 0,0:01:31.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,(Kahkahalar) Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:37.00,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar) Dialogue: 0,0:01:40.00,0:01:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Tamam, dikkat, hazır, başla! Dialogue: 0,0:01:44.00,0:01:48.00,Default,,0000,0000,0000,,İlk olarak Uganda ve Zimbabwe'de hızlı artış var. Dialogue: 0,0:01:48.00,0:01:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Böyle yukarı çıkıyorlar. Dialogue: 0,0:01:50.00,0:01:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Thailand Asya'daki ilk yoğun enfekte ülke oluyor. Dialogue: 0,0:01:54.00,0:01:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Yüzde bir-iki civarına ulaştılar. Dialogue: 0,0:01:56.00,0:01:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Sonra Uganda geri dönmeye başladı, Dialogue: 0,0:01:58.00,0:02:00.00,Default,,0000,0000,0000,,bu arada Zimbabwe roket hızıyla yükseldi, Dialogue: 0,0:02:00.00,0:02:04.00,Default,,0000,0000,0000,,bir kaç yıl içinde Kuzey Afrika'da HIV sıklığında berbat bir artışı başladı. Dialogue: 0,0:02:04.00,0:02:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Bakın, Hindistan'da pek çok enfekte var, Dialogue: 0,0:02:06.00,0:02:08.00,Default,,0000,0000,0000,,ama düzeyi düşük. Dialogue: 0,0:02:08.00,0:02:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve burada da neredeyse aynısı oluyor. Dialogue: 0,0:02:10.00,0:02:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Bakın, Uganda aşağı iniyor, Zimbabwe aşağı iniyor, Dialogue: 0,0:02:13.00,0:02:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Rusya yüzde bir'e çıktı. Dialogue: 0,0:02:15.00,0:02:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Son iki üç yılda Dialogue: 0,0:02:18.00,0:02:22.00,Default,,0000,0000,0000,,dünyada HIV epidemisinde sabit bir hale geçmiş bulunuyoruz. Dialogue: 0,0:02:22.00,0:02:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Tam 25 yılımızı aldı. Dialogue: 0,0:02:25.00,0:02:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama, sabit seyir işlerin iyi gittiğini göstermez, Dialogue: 0,0:02:28.00,0:02:31.00,Default,,0000,0000,0000,,sadece daha kötüye doğru gitmiyorlar. Dialogue: 0,0:02:31.00,0:02:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu sabit seyir halinde Dialogue: 0,0:02:35.00,0:02:39.00,Default,,0000,0000,0000,,dünya nüfusunun yaklaşık %1'i HIV ile enfekte. Dialogue: 0,0:02:39.00,0:02:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu 30-40 milyon kişi demek, Dialogue: 0,0:02:42.00,0:02:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Neredeyse Kaliforniya nüfusu kadar, herkes dahil.. Dialogue: 0,0:02:44.00,0:02:46.00,Default,,0000,0000,0000,,işte dünyadaki durum aşağı yukarı böyle. Dialogue: 0,0:02:46.00,0:02:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi Botswana için hızlıca yendiden göstereyim. Dialogue: 0,0:02:51.00,0:02:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Botswana-Afrika'da orta-üst geliri olan bir güney Afrika ülkesi, Dialogue: 0,0:02:55.00,0:02:58.00,Default,,0000,0000,0000,,yönetimi demokratik, ekonomisi iyi, Dialogue: 0,0:02:58.00,0:03:00.00,Default,,0000,0000,0000,,işte orada olan biten; Dialogue: 0,0:03:00.00,0:03:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Düşük başlayıp roket hızıyla yükseldiler, Dialogue: 0,0:03:02.00,0:03:05.00,Default,,0000,0000,0000,,2003'de tepe noktası yaptılar, Dialogue: 0,0:03:05.00,0:03:07.00,Default,,0000,0000,0000,,sonra aşağıya indiler. Dialogue: 0,0:03:07.00,0:03:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama aşağıya yavaşca iniyorlar, Dialogue: 0,0:03:09.00,0:03:11.00,Default,,0000,0000,0000,,çünkü Botswana'da iyi ekonomi ve hükümet ile Dialogue: 0,0:03:11.00,0:03:14.00,Default,,0000,0000,0000,,insanları tedavi etmeyi başarabiliyorlar. Dialogue: 0,0:03:14.00,0:03:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve enfekte insanlar tedavi edilirse, AIDS'den ölmüyorlar. Dialogue: 0,0:03:17.00,0:03:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzdeler de aşağıya inmiyor. Dialogue: 0,0:03:20.00,0:03:22.00,Default,,0000,0000,0000,,çünkü insanlar 10-20 yıl hayatta kalabiliyorlar. Dialogue: 0,0:03:22.00,0:03:25.00,Default,,0000,0000,0000,,O zaman bu ölçülerde bazı sıkıntılar var. Dialogue: 0,0:03:25.00,0:03:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Afrika'daki daha fakir ülkeler, geliri az olan ülkeler burada aşağıda, Dialogue: 0,0:03:29.00,0:03:35.00,Default,,0000,0000,0000,,bu ülkelerde enfekte insan oranların hızla azalıyor Dialogue: 0,0:03:35.00,0:03:37.00,Default,,0000,0000,0000,,çünkü bu ülkelerde insanlar hala ölüyor. Dialogue: 0,0:03:37.00,0:03:40.00,Default,,0000,0000,0000,,PEPFAR'a rağmen, cömert PEPFAR, Dialogue: 0,0:03:40.00,0:03:43.00,Default,,0000,0000,0000,,tedavi herkese ulaşamıyor, Dialogue: 0,0:03:43.00,0:03:45.00,Default,,0000,0000,0000,,ve fakir ülkelerde tedavisi başlananlardan 2 yıl içinde Dialogue: 0,0:03:45.00,0:03:48.00,Default,,0000,0000,0000,,tedaviye devam edenlerin oranı %60 civarında. Dialogue: 0,0:03:48.00,0:03:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu fakir ülkelerdeki tüm hastalarda hayat boyu Dialogue: 0,0:03:52.00,0:03:54.00,Default,,0000,0000,0000,,devam eden bir tedavi için gerçekci değil. Dialogue: 0,0:03:54.00,0:03:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama yapılacak olanın yapılmış olması güzel. Dialogue: 0,0:03:57.00,0:04:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi korumaya odaklanma zamanı. Dialogue: 0,0:04:01.00,0:04:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünya bu hastalıkla ancak bulaşmasını Dialogue: 0,0:04:04.00,0:04:07.00,Default,,0000,0000,0000,,engelleyerek başa çıkabilecek. Dialogue: 0,0:04:07.00,0:04:09.00,Default,,0000,0000,0000,,İlaç çok pahalı--bir aşımız olsaydı, Dialogue: 0,0:04:09.00,0:04:12.00,Default,,0000,0000,0000,,ya da aşımız olduğunda bu çok daha etkili olacak elbette-- Dialogue: 0,0:04:12.00,0:04:14.00,Default,,0000,0000,0000,,ama ilaçlar fakirler için çok pahalı. Dialogue: 0,0:04:14.00,0:04:16.00,Default,,0000,0000,0000,,İlacın kendisi de değil, tedavi Dialogue: 0,0:04:16.00,0:04:18.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bakım gereksinimi pahalı. Dialogue: 0,0:04:20.00,0:04:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani bu dağılıma baktığımızda, Dialogue: 0,0:04:23.00,0:04:25.00,Default,,0000,0000,0000,,bir şey çok net gözüküyor; Dialogue: 0,0:04:25.00,0:04:27.00,Default,,0000,0000,0000,,mavi baloncukları görüyorsunuz Dialogue: 0,0:04:27.00,0:04:29.00,Default,,0000,0000,0000,,ve insanlar Afrika'da yüksek HIV yüzdesi var diyor. Dialogue: 0,0:04:29.00,0:04:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Oysa ben HIV Afrika'da çok farklı derdim. Dialogue: 0,0:04:32.00,0:04:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünyadaki en yüksek HIV hızını Dialogue: 0,0:04:36.00,0:04:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Afrika ülkelerinde bulacaksınız. Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:40.00,Default,,0000,0000,0000,,ama burada Senegal, aşağıda, Dialogue: 0,0:04:40.00,0:04:42.00,Default,,0000,0000,0000,,ABD ile aynı orana sahip. Dialogue: 0,0:04:42.00,0:04:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve Madagascar'ı ve pek çok Dialogue: 0,0:04:44.00,0:04:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Afrika ülkesini de dünyanın geriye kalanı Dialogue: 0,0:04:46.00,0:04:49.00,Default,,0000,0000,0000,,kadar düşük oranlarda bulacaksınız. Dialogue: 0,0:04:49.00,0:04:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Tek bir Afrika'nın olduğunu düşünmek ve işlerin Afrika'da Dialogue: 0,0:04:53.00,0:04:55.00,Default,,0000,0000,0000,,nasıl gittiğinden bahsetmek berbat bir genelleme Dialogue: 0,0:04:55.00,0:04:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Buna bir son vermeliyiz. Dialogue: 0,0:04:57.00,0:05:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu şekilde düşünmek ne çok saygılı Dialogue: 0,0:05:00.00,0:05:02.00,Default,,0000,0000,0000,,ne de akıllıca... Dialogue: 0,0:05:02.00,0:05:06.00,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar) Dialogue: 0,0:05:06.00,0:05:09.00,Default,,0000,0000,0000,,ABD'de bir süre yaşama ve çalışma şansım oldu. Dialogue: 0,0:05:09.00,0:05:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Salt Lake City ve San Francisco'nun farklı yerler olduğunu öğrendim. Dialogue: 0,0:05:13.00,0:05:15.00,Default,,0000,0000,0000,,(Kahkahalar) Dialogue: 0,0:05:15.00,0:05:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani Afrika'nın içinde--pek çok farklılıklar var. Dialogue: 0,0:05:18.00,0:05:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Peki bu neden yüksek? Savaş yüzünden mi? Dialogue: 0,0:05:20.00,0:05:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Hayır, değil. Buraya bakın. Dialogue: 0,0:05:22.00,0:05:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Savaştan çıkmış Kongo aşağıda burada--yüzde 2-3-4'lerde Dialogue: 0,0:05:25.00,0:05:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve barış dolu Zambia, hemen komşu ülkesi -- Yüzde 15'lerde. Dialogue: 0,0:05:29.00,0:05:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve Congo'dan kaçan mültecilerle ilgili yapılmış güzel çalışmalar var Dialogue: 0,0:05:32.00,0:05:34.00,Default,,0000,0000,0000,,%2-3 oranında enfekteler... Dialogue: 0,0:05:34.00,0:05:36.00,Default,,0000,0000,0000,,ve barış dolu Zambia-- çok daha yüksek. Dialogue: 0,0:05:36.00,0:05:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi yapılan çalışmalar savaşların ve Dialogue: 0,0:05:38.00,0:05:41.00,Default,,0000,0000,0000,,tecavüzlerin berbat olduğunu gösteriyor. Dialogue: 0,0:05:41.00,0:05:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu Afrika'daki yüksek hız için tetikleyici olan şey değil. Dialogue: 0,0:05:44.00,0:05:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Peki, fakirlik mi? Dialogue: 0,0:05:46.00,0:05:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Makro düzeyde bakarsanız, Dialogue: 0,0:05:48.00,0:05:50.00,Default,,0000,0000,0000,,nerede çok para var, orada daha çok HIV var. Dialogue: 0,0:05:50.00,0:05:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu çok basit oldu, Dialogue: 0,0:05:53.00,0:05:55.00,Default,,0000,0000,0000,,aşağıya inip Tanzania'ya bakalım. Dialogue: 0,0:05:55.00,0:05:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Tanzania'yı beş gelir grubuna göre böldüm, Dialogue: 0,0:05:59.00,0:06:01.00,Default,,0000,0000,0000,,en yüksekden en düşük gelire göre dizdim. Dialogue: 0,0:06:01.00,0:06:03.00,Default,,0000,0000,0000,,ve işte başlıyoruz. Dialogue: 0,0:06:03.00,0:06:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Geliri yüksek olanlarda, zengin de diyemem ama daha iyi olanlar Dialogue: 0,0:06:06.00,0:06:08.00,Default,,0000,0000,0000,,daha yüksek HIV oranına sahip. Dialogue: 0,0:06:08.00,0:06:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Aradaki fark %'4'den %11'lere varıyor, Dialogue: 0,0:06:11.00,0:06:13.00,Default,,0000,0000,0000,,ve kadınlar arasındaki fark daha da fazla. Dialogue: 0,0:06:13.00,0:06:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Pek çok şeyi düşündük, Afrika Enstitüleri ve araştırmacıları, Dialogue: 0,0:06:17.00,0:06:20.00,Default,,0000,0000,0000,,uluslararası araştırmacılar ile yaptıkları çalışmalarda Dialogue: 0,0:06:20.00,0:06:23.00,Default,,0000,0000,0000,,durumun böyle olmadığını gösterdi. Dialogue: 0,0:06:23.00,0:06:25.00,Default,,0000,0000,0000,,İşte bu Tanzania içindeki farklılıklar. Dialogue: 0,0:06:25.00,0:06:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve Kenya'yı göstermeden edemeyeceğim. Dialogue: 0,0:06:27.00,0:06:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Bakın burası Kenya. Dialogue: 0,0:06:29.00,0:06:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Kenya'yı illerine ayırdım. Dialogue: 0,0:06:31.00,0:06:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Başladı. Dialogue: 0,0:06:33.00,0:06:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir Afrika ülkesi içindeki farklılığı görüyor musunuz? Dialogue: 0,0:06:36.00,0:06:39.00,Default,,0000,0000,0000,,En azdan en yükseğe doğru değişiyor, Dialogue: 0,0:06:39.00,0:06:42.00,Default,,0000,0000,0000,,ve Kenya'nın illerinden pek çoğu oldukca tutucudur da. Dialogue: 0,0:06:42.00,0:06:44.00,Default,,0000,0000,0000,,O zaman ne? Dialogue: 0,0:06:44.00,0:06:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Bazı ülkelerdeki bu inanılmaz yüksek rakamları niye görüyoruz? Dialogue: 0,0:06:48.00,0:06:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Tamam. Çok eşli topluluklarda daha fazla, Dialogue: 0,0:06:51.00,0:06:54.00,Default,,0000,0000,0000,,az kondom kullanılan, Dialogue: 0,0:06:54.00,0:06:57.00,Default,,0000,0000,0000,,yaşlı erkeklerın genç kadınlarla Dialogue: 0,0:06:57.00,0:07:00.00,Default,,0000,0000,0000,,cinsel ilişki kurmaya eğilimli olduğu yerlerde daha fazla. Dialogue: 0,0:07:00.00,0:07:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Çok enfekte olan ülkelerde genç kadınların hastalık oranı Dialogue: 0,0:07:03.00,0:07:05.00,Default,,0000,0000,0000,,genç erkeklere göre çok daha fazla. Dialogue: 0,0:07:05.00,0:07:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Peki yerleşimleri nerede? Dialogue: 0,0:07:07.00,0:07:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Baloncuğu kapatıp bir haritaya geçeceğim. Dialogue: 0,0:07:09.00,0:07:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Bakın, yüksek oranda enfekte olanlar tüm nüfusun %4'ü Dialogue: 0,0:07:13.00,0:07:16.00,Default,,0000,0000,0000,,ve HIV-enfekte olanların %50'sini oluşturuyor Dialogue: 0,0:07:16.00,0:07:19.00,Default,,0000,0000,0000,,HIV tüm dünyada var. Dialogue: 0,0:07:19.00,0:07:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Bakın, dünyanın her yerinde artık baloncuk var Dialogue: 0,0:07:21.00,0:07:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Brezilya'da pek çok HIV pozitif var Dialogue: 0,0:07:24.00,0:07:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Arap ülkelerinde çok değil ama İran oldukça yüksek. Dialogue: 0,0:07:27.00,0:07:31.00,Default,,0000,0000,0000,,İran'da eroin bağımlılığı ve fuhuş var. Dialogue: 0,0:07:31.00,0:07:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Hindistan'da çok var çünkü çok kalabalıklar. Dialogue: 0,0:07:33.00,0:07:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Güney Asya, ve diğerleri. Dialogue: 0,0:07:35.00,0:07:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama Afrika'nın bir bölgesi var ki-- Dialogue: 0,0:07:37.00,0:07:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Aynı anda hem Afrika hakkında genelleyici olmamak Dialogue: 0,0:07:39.00,0:07:43.00,Default,,0000,0000,0000,,hem de "neden böyle oluyor" sorusuna cevap Dialogue: 0,0:07:43.00,0:07:47.00,Default,,0000,0000,0000,,olarak basit fikirler üretmemek aslında oldukça zor. Dialogue: 0,0:07:47.00,0:07:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Diğer yandan, bu durumun ciddi olduğunu itiraf etmek lazım, Dialogue: 0,0:07:50.00,0:07:54.00,Default,,0000,0000,0000,,çünkü dağılım hakkında artık bilimsel görüş birliğine de varıldı. Dialogue: 0,0:07:54.00,0:07:57.00,Default,,0000,0000,0000,,UNAIDS nihayet HIV'ın yayılması ile ilgili Dialogue: 0,0:07:57.00,0:08:00.00,Default,,0000,0000,0000,,düzgün verileri paylaştı. Dialogue: 0,0:08:00.00,0:08:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Rastlantı olabilirdi. Dialogue: 0,0:08:03.00,0:08:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Bazı virüs tipleri de olabilirdi. Dialogue: 0,0:08:06.00,0:08:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Başka bazı şeylerin virüs bulaşımı Dialogue: 0,0:08:10.00,0:08:13.00,Default,,0000,0000,0000,,frekansını arttıyor olma ihtimali de var. Dialogue: 0,0:08:13.00,0:08:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Hepsini bir kenara bırakınca, tamamen sağlıklı ve heteroseksüel seks Dialogue: 0,0:08:16.00,0:08:21.00,Default,,0000,0000,0000,,yaşıyorsanız, tek bir ilişki ile enfekte olma riskiniz 1/1000. Dialogue: 0,0:08:21.00,0:08:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Hemen yorum yapmayın; Dialogue: 0,0:08:23.00,0:08:25.00,Default,,0000,0000,0000,,akşam kendinize hakim olun. Dialogue: 0,0:08:25.00,0:08:27.00,Default,,0000,0000,0000,,(Kahkahalar) Dialogue: 0,0:08:27.00,0:08:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama-- eğer dezavantajlı bir durumdaysanız, Dialogue: 0,0:08:30.00,0:08:33.00,Default,,0000,0000,0000,,cinsel yolla bulaşan bir hastalığınız varsa, oran 1/100 Dialogue: 0,0:08:33.00,0:08:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Yine de bunun tutarlı olabileceğini düşünüyoruz. Dialogue: 0,0:08:36.00,0:08:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve tutarlı olan nedir? Dialogue: 0,0:08:38.00,0:08:40.00,Default,,0000,0000,0000,,İsveç'te, bizde tutarlılık yoktur. Dialogue: 0,0:08:40.00,0:08:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Bizde seri halde tek eşlilik var. Dialogue: 0,0:08:42.00,0:08:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Votka, Yeni Yıl Arifesi--bahar aylarında yeni partner. Dialogue: 0,0:08:44.00,0:08:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Votka, yaz dönümü arifesi--sonbahar için yeni bir partner. Dialogue: 0,0:08:46.00,0:08:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Votka--ve bu şekilde devam ediyor, anlatabildim mi? Dialogue: 0,0:08:48.00,0:08:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve yüksek rakamlarda "eski"niz oluyor. Dialogue: 0,0:08:51.00,0:08:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve berbat bir klamidya epidemimiz var-- Dialogue: 0,0:08:53.00,0:08:57.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bu klamidya epidemisi yıllardır devam ediyor. Dialogue: 0,0:08:57.00,0:09:00.00,Default,,0000,0000,0000,,HIV enfeksiyondan 3-6 hafta sonra tepe noktası yapar Dialogue: 0,0:09:00.00,0:09:03.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bu nedenle aynı ay içinde birden çok partnere sahip olmak Dialogue: 0,0:09:03.00,0:09:06.00,Default,,0000,0000,0000,,HIV bulaşımında diğer enfeksiyonlara kıyasla çok daha tehlikelidir. Dialogue: 0,0:09:06.00,0:09:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Olanlar muhtemelen bunların kombinasyonu. Dialogue: 0,0:09:08.00,0:09:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Beni mutlu eden şey ise bu olaya bakış şeklimizin Dialogue: 0,0:09:11.00,0:09:13.00,Default,,0000,0000,0000,,bu şekilde olması. Dialogue: 0,0:09:13.00,0:09:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu grafikleri ücretsiz olarak edinebilirsiniz. Dialogue: 0,0:09:15.00,0:09:18.00,Default,,0000,0000,0000,,UNAIDS'den gelen verileri Gapminder.org sitesine yükledik. Dialogue: 0,0:09:18.00,0:09:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Umudumuz şu ki gelecekte global sorunlar hakkında hareket ederken Dialogue: 0,0:09:22.00,0:09:25.00,Default,,0000,0000,0000,,sadece kalbimizi Dialogue: 0,0:09:25.00,0:09:27.00,Default,,0000,0000,0000,,sadece paramızı değil, Dialogue: 0,0:09:27.00,0:09:30.00,Default,,0000,0000,0000,,beynimizi de kullanacağız. Dialogue: 0,0:09:30.00,0:09:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Çok teşekkür ediyorum. Dialogue: 0,0:09:32.00,0:09:38.00,Default,,0000,0000,0000,,ALKIŞLAR