0:00:00.000,0:00:00.250
چەپڵە لێدان

0:00:06.000,0:00:11.000
نهخۆشی(ئایدز) لهساڵی ١٩٨١ دۆزرایهو و ڤایرۆسهکهش لهساڵی ١٩٨٣

0:00:11.000,0:00:13.000
ئهم خشتهیه ئهوهتان نیشان دهدات

0:00:13.000,0:00:17.000
که بڵاوبوونهوهی ئهم ڤایرۆسه لهساڵی ١٩٨٣ لهجیهاندا چۆن بوو

0:00:17.000,0:00:19.000
یان چۆن ئێمه دهی خهمڵێنین که چۆن بووه

0:00:19.000,0:00:21.000
ئهوهی که لیرهدا نیشانی دهدهین ئهوهیه

0:00:21.000,0:00:28.000
لهم تهوهرهدا، من گهنجانی توش بوو نیشان دهدهم

0:00:28.000,0:00:33.000
وه لهم تهوهرهدا، داهاتووی تاکه کهسێک به دۆلار نیشان دهدهم

0:00:33.000,0:00:37.000
قهبارهی ئهم ههڵاوسانه، ئهم قهبارانهی ئێره

0:00:37.000,0:00:40.000
که توش بووان لهههر وڵاتێک نیشان دهدات

0:00:40.000,0:00:42.000
وه ڕهنگه که (کیشوەرەکە ) نیشان دهدات

0:00:42.000,0:00:44.000
ئێستا، دهتوانن ئهمهریکا لهساڵی ١٩٨٣ ببین

0:00:44.000,0:00:47.000
ڕێژهیهکی کهمی توش بووانی ههبووه

0:00:47.000,0:00:51.000
بهڵام بۆ کۆمهڵگهیهکی گهوره، هێشتا قهبارهیهکی ههڵاوساوی لهم جۆره ههیه

0:00:51.000,0:00:54.000
ژمارهیهکی زۆر خهڵک توش بوو له ئهمهریکا

0:00:54.000,0:00:56.000
لهبهشی سهرهرهوه، ئۆگهندا دهبینن

0:00:56.000,0:00:59.000
نزیکهی (%٥) یان توش بوو

0:00:59.000,0:01:02.000
لهگهڵ ئهوهی که وڵاتێکی بچوکه، ههڵاوسانهکه زۆره

0:01:02.000,0:01:07.000
لهوانهیه ئهوان زۆرترین توش بوانیان ههبووبێت له جیهاندا

0:01:07.000,0:01:09.000
چی ڕویدا؟

0:01:09.000,0:01:11.000
ئێوه لهو هێڵکارییه تێگهیشتوون

0:01:11.000,0:01:14.000
ئێستا له (٦٠) چرکهی داهاتوودا

0:01:14.000,0:01:17.000
باسی بڵاوبونهوهی نهخۆشی ئایدز دهکهین لهجیهاندا

0:01:17.000,0:01:20.000
بهڵام، سهرهتا داهێنراوێکی تازهم پێیه لێره

0:01:22.000,0:01:25.000
پێکهنین

0:01:27.000,0:01:31.000
من تیشکی لهیزهرهکهم پتهو کردووه

0:01:31.000,0:01:34.000
پێهنین

0:01:34.000,0:01:37.000
چهپڵه لێدان

0:01:40.000,0:01:44.000
کهواته، ئامادهی، جێگیربه، بڕۆ

0:01:44.000,0:01:48.000
یهکهم، بهرزبونهوهیهکی خێرا له ئۆگهندا و زیمبابۆی دا ههیه

0:01:48.000,0:01:50.000
بهم شێوهیه بهرزبوونهتهوه

0:01:50.000,0:01:54.000
له ئاسیا، یهکهم وڵات که بهقورسی تووش بوو، تایلهند بوو

0:01:54.000,0:01:56.000
ئهوان گهیشتنه یهک بۆ دوو له سهدا

0:01:56.000,0:01:58.000
دوایی. ئۆگهندا دهستی کرد به کشانهوه

0:01:58.000,0:02:00.000
بهڵام زیمبابۆی بهرهو ههڵکشان ڕۆیشت

0:02:00.000,0:02:04.000
وه دوای چهند ساڵێک باشوری ئهفهریقا بهرزبونهوهیهکی زۆری (شێرپهنجه )ی بهخۆوه بینی

0:02:04.000,0:02:06.000
تهماشاکه، لههیندستان ژمارهیهکی زۆر توش بوون

0:02:06.000,0:02:08.000
بهڵام ئاستێکی نزمی ههبوو

0:02:08.000,0:02:10.000
ئهوه بهههمان شێوه لێره ڕویدا

0:02:10.000,0:02:13.000
دهبینی ئۆگهندا بهرهو خوارهوه دیت، زیمبابۆی بهرهو خوارهوه دێت

0:02:13.000,0:02:15.000
ڕوسیا بهرهو یهک لهسهدا ڕۆیشت

0:02:15.000,0:02:18.000
له دوو بۆ سێ ساڵی ڕابردوودا

0:02:18.000,0:02:22.000
ئێمه گهیشتوینهته بڵاوبونهوهیهکی هاوسهنگی ئایدز لهجیهاندا

0:02:22.000,0:02:25.000
ئهوه (٢٥) ساڵی خایاند

0:02:25.000,0:02:28.000
بهڵام، حاڵهتی هاوسهنگی ئهوه ناگهیهنێت شتهکان بهرهو باشتر دهڕۆن

0:02:28.000,0:02:31.000
تهنها ئهوهیه که شتهکان بهرهو خراپتر ڕۆشتن وهستاون

0:02:31.000,0:02:35.000
هاوسهنگییهکی کهم یان زۆری ههیه

0:02:35.000,0:02:39.000
لە (%١)ی دانیشتوانی گهنجی جیهان توشی ئایدز بوون

0:02:39.000,0:02:42.000
که دهکاته (٣٠ بۆ ٤٠) ملیۆن خهڵک

0:02:42.000,0:02:44.000
ههموو کالیفۆڕنیا -- ههرکهسێک

0:02:44.000,0:02:46.000
ئهوه کهمتر یان زیاتره که ئهمڕۆ لهجیهاندا ههیه

0:02:46.000,0:02:51.000
ڕێگهم بدهن بهخێرایی بگهڕێمهوه بۆ باسی بۆتسوانا

0:02:51.000,0:02:55.000
بۆتسوانا -- وڵاتێکی داهات مام ناوهند لهبهشی سهرهوهی ئهفهریقا

0:02:55.000,0:02:58.000
حکومهتێکی دیموکرات و ئابوری یهکی باش

0:02:58.000,0:03:00.000
وه ئهم بوو که لهوێ ڕویدا

0:03:00.000,0:03:02.000
بهڕێژهیهکی نزم دهستیان پێکرد، ئهوان زۆر بهرزبوونهوه

0:03:02.000,0:03:05.000
ئهوان گهیشتنه لوتکه لهساڵی ٢٠٠٣

0:03:05.000,0:03:07.000
وه ئێستا هاتۆته خوار لهو ئاستهدا

0:03:07.000,0:03:09.000
بهڵام، ئهوان بههێواشی بهرهو ڕوخان دهڕۆن

0:03:09.000,0:03:11.000
چونکه له بۆتسوانا، لهگهڵ حکومهتێک و ئابورییهکی باشدا

0:03:11.000,0:03:14.000
ئهوان دهتوانن خۆیان لهگهڵ خهڵک بگونجینن

0:03:14.000,0:03:17.000
ئهگهر ئهو خهڵکانهی که توش بوون چارهسهر بکرێن، ئهوان بههۆی ئایدزهوه نامرن

0:03:17.000,0:03:20.000
ئهم ڕێژانه نایهنه خوارهوه

0:03:20.000,0:03:22.000
چونکه خهڵك دهتوانێت بژی(١٠) بۆ (٢٠) ساڵ

0:03:22.000,0:03:25.000
ئێستا چهند کێشهیهک ههیه له ئهم شێوازی مهتری یه

0:03:25.000,0:03:29.000
بهڵام وڵاته زۆر ههژارهکانی ئهفهریقا، وڵاته داهات کهمهکانی بهشی خوارهوه

0:03:29.000,0:03:35.000
تێکڕاکانی ئهوانهی که توش بوون بهخێرایی دێنه خوارهوه

0:03:35.000,0:03:37.000
چونکه هێشتا خهڵک ههر دهمرن

0:03:37.000,0:03:40.000
سهرهڕای چارهسهری دوور

0:03:40.000,0:03:43.000
ههموو خهڵک چارهسهریان وهرنهگرتووه

0:03:43.000,0:03:45.000
وه لهناو ئهوانهی چارهسهریان وهرگرتووه له وڵاتانی ههژاردا

0:03:45.000,0:03:48.000
دوای دوو ساڵ تهنها (%٦٠)یان لهسهر چارهسهر ماونهتهوه

0:03:48.000,0:03:52.000
شتێکی ڕاستهقینه خوازانه نیه بۆ وهرگرتنی چارهسهره بهدرێژایی ژیان

0:03:52.000,0:03:54.000
بۆ ههموو کهسێک لهوڵاته زۆر ههژارهکان

0:03:54.000,0:03:57.000
بهڵام، ئهوه زۆر باشه که ئهوهی کراوه بکرێت

0:03:57.000,0:04:01.000
بهڵام، گرنگیهکه گهڕاوهتهوه بۆ قهدهغهکردن

0:04:01.000,0:04:04.000
تهنها لهڕێگهی وهستانی گواستنهوهیه

0:04:04.000,0:04:07.000
که جیهان دهتوانێت خۆی لهگهڵدا بگونجێنێت

0:04:07.000,0:04:09.000
دهرمان زۆر گرانه --ئێمه (ڤاکسین) مان ههیه

0:04:09.000,0:04:12.000
یان کاتێک (ڤاکسینهکه ) چارهسهرهکه وهردهگرین، ئهوه شتێکی کاریگهرتره

0:04:12.000,0:04:14.000
بهڵام دهرمان زۆر گرانه بۆ کهسانی ههژار

0:04:14.000,0:04:16.000
نهک تهنها دهرمانهکه خۆی، بهڵکو چارهسهر کردنهکه

0:04:16.000,0:04:18.000
وه ئهو چاودێرییهی که پێویسته ههبێت

0:04:20.000,0:04:23.000
لهبهرئهوه، کاتێک تهماشای شێوازهکه دهکهین

0:04:23.000,0:04:25.000
زۆر بهڕونی شتێک دهردهکهوێت

0:04:25.000,0:04:27.000
ئیوه بڵقی شین دهبینن

0:04:27.000,0:04:29.000
خهڵک دهڵێت ئایدز له ئهفوریقا زۆره

0:04:29.000,0:04:32.000
من دهڵێم، ئایدز له ئهفهریقا زۆر جیاوازه

0:04:32.000,0:04:36.000
تۆ بهرزترین ئاستی ئایدز لهجیهاندا دەدۆزیتەوە

0:04:36.000,0:04:38.000
له وڵاتانی ئهفهریقا دهیبینی

0:04:38.000,0:04:40.000
وه هێشتا دهیبینن سهنیگال لهبهشی خوارهوهیە

0:04:40.000,0:04:42.000
که ههمان ڕێژهی ئهمهریکای ههیه

0:04:42.000,0:04:44.000
وه مهدهشقه دهبینن

0:04:44.000,0:04:46.000
زۆربهی وڵاتانی ئهفهریقا دهبینن

0:04:46.000,0:04:49.000
کهههمان ئاستی نزمی جیهانیان ههیه

0:04:49.000,0:04:53.000
ئهوه لێکدانهوهیهکی باش نیه که یهک ئهفهریقا ههیه

0:04:53.000,0:04:55.000
شتهکان له ئهفهریقا بهیهک ئاڕاستهدا دهڕۆن

0:04:55.000,0:04:57.000
پێویسته ئهوه ڕاگرین

0:04:57.000,0:05:00.000
ئهوه بێ ڕێزییه و زیرهکانه نییه

0:05:00.000,0:05:02.000
بهو شێوهیه بیربکهینهوه

0:05:02.000,0:05:06.000
چهپڵه لێدان

0:05:06.000,0:05:09.000
بهختێکی باشم ههبوو که لهئهمهریکا بژیم و کاربکهم

0:05:09.000,0:05:13.000
بۆم دهرکهوت که شارهی (سالتی لهیک) و شاری (سان فرانسیسکۆ) که جیاوازن

0:05:13.000,0:05:15.000
پیکهنین

0:05:15.000,0:05:18.000
کهواته ئهوه له ئهفهریقا زۆر جیاوازه

0:05:18.000,0:05:20.000
بۆچی ئهوهنده بهرزه؟ ئایه ئهوه شاره؟

0:05:20.000,0:05:22.000
نهخێر، تهماشای ئێره بکه

0:05:22.000,0:05:25.000
شهڕ کۆنگۆی لهبهشی خوارهوه بۆ (%٢،٣،٤)بهش کردووه

0:05:25.000,0:05:29.000
ئهمە زامبیای ئاشتی خوازه دراوسێی ئهوه، لە (%١٥)یه

0:05:29.000,0:05:32.000
توێژینهوهیهکی باش دهردهچێت سهبارهت به ئاوارهکانی کۆنگۆ

0:05:32.000,0:05:34.000
ئهوان بهڕێژهی (%٢،٣) توش بوون

0:05:34.000,0:05:36.000
وه له زامبیای ئاشتی خواز زۆر زیاتره

0:05:36.000,0:05:38.000
ئێستا توێژینهوهکان زۆر بهڕونی ئهوه نیشان دهدهن

0:05:38.000,0:05:41.000
که شارهکان سامناکن، ئهو زهوت کردنانه سامناکن

0:05:41.000,0:05:44.000
بهڵام، ئهمانه له ئهفهریقا بهرهو ئاستێکی بهرز ناڕۆن

0:05:44.000,0:05:46.000
کهواته ههژارییه؟

0:05:46.000,0:05:48.000
باشه، ئهگهر تهماشای ئاستی بهرز بکهی

0:05:48.000,0:05:50.000
له پارهی زیاتر دهچێت، ئایدزی زیاتر

0:05:50.000,0:05:53.000
بهڵام، ئهوه زۆر ئاسانه

0:05:53.000,0:05:55.000
با بهرهو خوارهوه بچین و تهماشای تانزانیا بکهین

0:05:55.000,0:05:59.000
تانزانیا دهکهم به پێنج داهاتی گرووپهوه

0:05:59.000,0:06:01.000
لهبهرزترین داهاتهوه بۆ نزمترین داهات

0:06:01.000,0:06:03.000
وه ئهوهتا

0:06:03.000,0:06:06.000
ئهوانهی که داهاتیان بهرزه، دهڵێم دهوڵهمهندهکان

0:06:06.000,0:06:08.000
ڕێژهیهکی بهرزی ئایدزیان ههیه

0:06:08.000,0:06:11.000
جیاوازییهکهی (%١١)ه وه بۆ (%٤) دادهبهزێت

0:06:11.000,0:06:13.000
ڕێژهکه لهناو ئافرهتهکاندا زیاد دهبێت

0:06:13.000,0:06:17.000
شتی زۆر ههیه کهئێمه بیرمان لێکردۆتهوه که توێژینهوهی باش

0:06:17.000,0:06:20.000
ئهنجام دراوه لهلایەن دهزگاکان و توێژهرهوه ئهفهریقییهکان

0:06:20.000,0:06:23.000
پێکهوه لهگهڵ توێژهرهوه نێودهوڵهتییهکان، ئهوه نیشان دهدات که بابهتهکه ئهوه نییه

0:06:23.000,0:06:25.000
ئهمه جیاوازییهکه لهنێوان تانزانییا دا

0:06:25.000,0:06:27.000
ناتوانم نیشاندانی کینیا پشت گوێ بخهم

0:06:27.000,0:06:29.000
تهماشای کینیا بکه

0:06:29.000,0:06:31.000
کینیام بۆ ههرێمهکانی دابهش کردووه

0:06:31.000,0:06:33.000
بهم شێوهیه دهڕوات

0:06:33.000,0:06:36.000
تهماشای جیاوازی لهیهک وڵاتی ئهفهریقا بکه

0:06:36.000,0:06:39.000
لهئاستێکی زۆر نزمهوه دهڕوات بۆ ئاستێکی بهرز

0:06:39.000,0:06:42.000
وه زۆربهی ههرێمهکانی کینیا بێ هێزن

0:06:42.000,0:06:44.000
که دوای چی دهبێت؟

0:06:44.000,0:06:48.000
بۆچی ئهو ئاسته بهرزانه لهچهند وڵاتێک وا دهبینن؟

0:06:48.000,0:06:51.000
چهند شێوازێکی هاوبهش ههیه

0:06:51.000,0:06:54.000
بهکارهێنانی (کۆندۆم) کهمه

0:06:54.000,0:06:57.000
وه جیاوازی تهمهنی ڕهگهزهکان

0:06:57.000,0:07:00.000
ئهوهتا، پیاوێکی بهتهمهن دهیهوێت سێکس لهگهڵ ئافرهتێکی گهنجتر بکات

0:07:00.000,0:07:03.000
ڕێژهیهکی بهرز له ئافرهتان گهنج دهبینن زیاتر له پیاوان

0:07:03.000,0:07:05.000
لهزۆربهی وڵاتانی توش بوودا

0:07:05.000,0:07:07.000
بهڵام ئهمانه دهکهوێته کوێوه؟

0:07:07.000,0:07:09.000
من بڵقهکان دهگۆڕم بۆ نهخشهیهک

0:07:09.000,0:07:13.000
تهماشا بکه، ڕێژهی بهندی توش بووان لە (%٤)ی ههموو دانیشتوانه

0:07:13.000,0:07:16.000
وە له (%٥٠)یان نهخۆشی ئایدزیان ههڵگرتووه

0:07:16.000,0:07:19.000
ئایدز لهههموو جیهاندا ههیه

0:07:19.000,0:07:21.000
تهماشابکه، تۆ لێره بڵقت لهههموو جیهاندا ههیه

0:07:21.000,0:07:24.000
بهڕازیل ڕێژهیهکی زۆر توشبوانی ئایدزی ههیه

0:07:24.000,0:07:27.000
له وڵاتانی عهرهبی ڕێژهیهکی زۆر نییه، بهڵام ئێران تاڕادهیهک بهرزه

0:07:27.000,0:07:31.000
ئالودەبوو بە هیرۆین ههیه و ههروهها (سۆزانی)(داوێن پیس) یشیان ههیه

0:07:31.000,0:07:33.000
هندستان زۆرێک لهوانهی ههیه چونکه دانیشتوانیان زۆره

0:07:33.000,0:07:35.000
باشوری ڕۆژههڵاتی ئاسیا و.دواتریش

0:07:35.000,0:07:37.000
بهڵام بهشێک له ئهفهریقا ههیه

0:07:37.000,0:07:39.000
لهههمان کاتدا، شته قورسهکه ئهوهیه

0:07:39.000,0:07:43.000
ڕونکردنهوهی هاوبهش دهردهکهن لهبارهی ئهفهریقا

0:07:43.000,0:07:47.000
لهلایهکهوه، نهگهیته بڕیاری ئاسان که بۆچی ئهوشته بهو شێوهیهیه

0:07:47.000,0:07:50.000
لهلایهکی ترهوه، ههوڵ بده ئهوه بڵێ که ئهوه بابهتهکه نییه

0:07:50.000,0:07:54.000
چهونکه ئێستا یهکگرییهکی زانستی هاوبهش ههیه لهبارهی ئهو شێوازهوه

0:07:54.000,0:07:57.000
لهکۆتایدا (بەرنامەی نەتەوە یەکگرتوەکان بۆ ئایدز) چهند داتایهکی خستۆته بهردهست

0:07:57.000,0:08:00.000
لهبارهی بڵاوبونهوهی ئایدز

0:08:00.000,0:08:03.000
لهوانهیه ئهوه ڕێکهوتن بێت

0:08:03.000,0:08:06.000
لهوانهیه چهند جۆرێک ڤایرۆس بێت

0:08:06.000,0:08:10.000
لهوانهیه ئهوهبێت که شتی تر ههیه

0:08:10.000,0:08:13.000
که گواستنهوهکه دروست دهکات بهڕێژهیهکی بهرز

0:08:13.000,0:08:16.000
سهرهڕای ئهوانه، ئهگهر تۆ بهتهواوی تهندروست بیت و سێکس دهکهی لهگهڵ ڕهگهزی جیاوزدا

0:08:16.000,0:08:21.000
مهترسی توش بونی لهیهک حاڵهت دا یهک له (١٠٠)ه

0:08:21.000,0:08:23.000
ئێستا خۆت ههڵمهده بۆ کۆتایی چۆن

0:08:23.000,0:08:25.000
ئهم شهو ههڵسوکهوت دهکهین و ئهو شتانه

0:08:25.000,0:08:27.000
پێکهنین

0:08:27.000,0:08:30.000
بهڵام - -ئهگهر تۆ لهدۆخێکی باشدا نیت

0:08:30.000,0:08:33.000
زیاتر گواستنهوهی نهخۆشییه ڕهگهزییهکان لهوانهیه یهک له (١٠٠) بێت

0:08:33.000,0:08:36.000
بهڵام، ئهوهی که ئێمه بیری لێدهکهینهوه که لهوانهیه ڕێکهوتن بێت

0:08:36.000,0:08:38.000
ڕێکهوتنی چی؟

0:08:38.000,0:08:40.000
له سوید، ڕێکهوتنمان نییه

0:08:40.000,0:08:42.000
زنجیرهیهک ژن هێنانی یهک جاریمان ههیه

0:08:42.000,0:08:44.000
ڤۆدگا، لهئێوارهی سهری ساڵدا- - هاوڕێیهکی نوێ بۆ بههار

0:08:44.000,0:08:46.000
ڤۆدگا، ئێوارەی ناوهڕاستی هاوین -- هاوڕێیهکی تازه بۆ پایز

0:08:46.000,0:08:48.000
ڤۆدگا، بهم شێوهیه دهڕوات دهزانی؟

0:08:48.000,0:08:51.000
تۆ ژمارهیهکی زۆر وشهی (لهمهوپێش) کۆدهکهیتهوه

0:08:51.000,0:08:53.000
ئێمه نهخۆشییهکی داپۆشراوی سامناکمان ههیه

0:08:53.000,0:08:57.000
نهخۆشییهکی داپۆشراوی سامناک که بۆ چهندین ساڵ له دهوروبهرماندا

0:08:57.000,0:09:00.000
ئایدز دهگاته لوتکه دوای سێ بۆ شهش ههفته لهتوش بوون

0:09:00.000,0:09:03.000
لهگهل ئهوهی، دهست کهوتنی زیاتر له هاوڕێیهک لهیهک مانگ دا

0:09:03.000,0:09:06.000
زۆر مهترسیداره بۆ ئایدز زیاتر له شتهکانی تر

0:09:06.000,0:09:08.000
لهوانهیه، پێکهوه بهستنی ئهوه بێت

0:09:08.000,0:09:11.000
ئێستا ئهوهی کهمن دڵخۆش دهکات ئهوهیه که ئێمه بهرهو

0:09:11.000,0:09:13.000
ڕاستی دهڕۆین کاتێک تهماشای ئهمه دهکهین

0:09:13.000,0:09:15.000
دهتوانی بهبێ بهرامبهر ئهم هێڵکارییهت دهست بکهوێ

0:09:15.000,0:09:18.000
ئێمه داتاکانی(بەرنامەی نەتەوە یەکگرتوەکان بۆ ئایدز)مان لهسایتی (گاپ مایندهر)هوه وهرگرتووه

0:09:18.000,0:09:22.000
هیوامان وایه کاتێک ههڵوێست لهسهر کێشه جیهانیهکان دهکهین لهداهاتوودا

0:09:22.000,0:09:25.000
تهنها دڵمان نهبێت

0:09:25.000,0:09:27.000
تهنها پهرهمان نهبێت

0:09:27.000,0:09:30.000
بهڵکو مێشکمان بهکار بهێنیین

0:09:30.000,0:09:32.000
زۆر سوپاس

0:09:32.000,0:09:38.000
چهپڵه لێدان