WEBVTT

00:00:08.086 --> 00:00:11.916
چەند شوێنێکی کەم ھەن لەسەر زەوی
کە کەمتر گونجاو بن بۆ ژیان

00:00:11.916 --> 00:00:14.787
کەمتر لە بیابانی وشکی سەحارا.

00:00:14.787 --> 00:00:17.547
بەڵام ھەموو کات بەم شێوەیە نەبووە.

00:00:17.547 --> 00:00:22.117
١٠٠ ملیۆن ساڵ لەمەوبەر، لە سەردەمێک
کە ناسراوە بە چاخی بەردینی ناوەڕاست،

00:00:22.117 --> 00:00:25.536
سیستەمێکی ڕووباری زەبەلاح دەڕۆشت
بە درێژایی ھەرێمەکە

00:00:25.536 --> 00:00:28.647
لە میسڕی ئەمڕۆوە تا مەغریب.

00:00:28.647 --> 00:00:32.317
ھەموو جیھان لەو کاتەدا جیاواز 
دەر دەکەون بۆمان.

00:00:32.317 --> 00:00:35.618
کیشوەرەکان ھێشتا نەچووبوونە ئەو شوێنەی
ئێستا تێیدان.

00:00:35.618 --> 00:00:37.628
بەردەوام پلەی گەرما زۆر بەرز بوو

00:00:37.628 --> 00:00:41.297
و زریانی سەخت وای کرد 
پێشبینی کردنی ژیان مەحاڵ بێت.

00:00:41.297 --> 00:00:43.799
داینەسۆرەکان لەسەر زەوی دەژیان،

00:00:43.799 --> 00:00:45.907
تێراسۆرسەکان دەفڕین بە ئاسماندا،

00:00:45.907 --> 00:00:51.368
خشۆکە دەریاییە زەبەلاحەکان و قرشەکان
مەلەیان لە زەریاکاندا دەکرد.

00:00:51.368 --> 00:00:56.458
شیردەرە بچووکەکان، باپیرانی ئێمە،
بە تەواوی لە ژێر سێبەری

00:00:56.458 --> 00:00:59.948
ئەم بوونەوەرە ناوازانەدا دەژیان.

00:00:59.948 --> 00:01:02.169
لەم جیھانە پڕ دڕندەیەدا،

00:01:02.169 --> 00:01:03.803
ڕووباری زەبەلاحەکان،

00:01:03.803 --> 00:01:07.758
کە ئێستا ھەندێک بەم ناوچەیە دەڵێن
ئەفریقای باکوور،

00:01:07.758 --> 00:01:10.809
وەک شوێنێکی زۆر ترسناک دەهاتە بەر چاو.

00:01:10.809 --> 00:01:14.748
لە زۆربەی سیستەمە ژینگەییەکان، تەنھا یەک
زیندەوەر لە سەرووی زنجیرەی خۆراکەوە دەبوو.

00:01:14.748 --> 00:01:18.438
نێچیری پێویست نەبوو بۆ بەردەوام بوونی
ژیانی ئەو ھەموو دڕندەیە.

00:01:18.438 --> 00:01:23.920
بەڵام زۆری جۆری نێچیری ئاوی لە
ڕووبارەکەدا

00:01:23.920 --> 00:01:30.599
ڕێی دابوو بە ژمارەیەکی زۆر لە ئاژەڵە دڕندە
زاڵەکان تا بە یەکەوە بژین.

00:01:30.599 --> 00:01:34.079
ئەمە دەزانین سوپاس بۆ ئەو پاشماوە
بە بەردبووانەی دۆزیمانەوە لە ناوچەیەک

00:01:34.079 --> 00:01:36.429
کە پێی دەوترێت کێم کێم بێدز.

00:01:36.429 --> 00:01:39.919
زۆرێک لەو دڕندانەی دۆزیومانەتەوە
جۆرێک لە سەر و شێوەی لاشەیان ھەیە

00:01:39.919 --> 00:01:44.270
کە وای کردووە بە تایبەتی بگونجێن بۆ
ڕاو کردنی جۆر و قەبارەی جیاوازی

00:01:44.270 --> 00:01:46.791
نێچیرە ئاوییەکان.

00:01:46.791 --> 00:01:49.950
ئەمە ڕێی بە زۆرێک لە دڕندەکانی کێم کێم 
داوە سوودی تەواو وەربگرن

00:01:49.950 --> 00:01:55.489
لە دەوڵەمەندی سەرچاوەی یەک خۆراک 
لەم ژینگەیەدا: ماسی.

00:01:55.489 --> 00:01:58.462
ئەمە ڕێی بۆ خۆش کردوون کە ڕکابەری
ڕاستەوخۆ نەکەن

00:01:58.462 --> 00:02:03.110
لەگەڵ ئەو دڕندانەی ڕاوی ئەو ئاژەڵانە
دەکەن کە لەسەر زەوین.

00:02:03.110 --> 00:02:08.098
جۆرەکانی نێچیر لە سیستەمی ڕوبارەکە دەبوو
بەرگەی ھێرش بگرن لە ھەموو لایەکەوە،

00:02:08.098 --> 00:02:10.431
تەنانەت لە سەرەوەش.

00:02:10.431 --> 00:02:13.052
خشۆکە باڵدارەکان ئاسمانیان داگیر کرد بوو.

00:02:13.052 --> 00:02:17.232
باڵەکانی ئەلانکا سەھاریکا نۆ مەترێک
درێژ بوون،

00:02:17.232 --> 00:02:20.709
و شەویلگە درێژ و باریکەکانی 
یارمەتی دەدات بۆ گرتنی ماسی و

00:02:20.709 --> 00:02:24.661
ئاژەڵە بچووکەکانی سەر زەوی.

00:02:24.661 --> 00:02:27.950
بە لایەنی کەمەوە ٧ جۆری تیمساح
وەک دڕندەکان

00:02:27.950 --> 00:02:29.851
لە ژێر ئاودا دەژیان،

00:02:29.851 --> 00:02:33.411
لەوانە ئێلۆسوکەس کە نزیکەی دە مەتر درێژە.

00:02:33.411 --> 00:02:38.982
و جۆرەھا داینەسۆری جۆری تی-ڕێکسی 
گۆشتخۆر کە پێی دەوترێت سیرۆپۆدسەکان،

00:02:38.982 --> 00:02:41.882
شان بە شانی یەکتر دەژیان.

00:02:41.882 --> 00:02:45.661
لە ڕووباری زەبەلاح، 
سپینۆساروس پادشا بوو.

00:02:45.661 --> 00:02:49.542
ئەم ئاژەڵە ١٥ مەترییە تەنانەت لە
ئاژەڵی تی-ڕێکسیش درێژتر بووە،

00:02:49.542 --> 00:02:51.732
لەگەل قاچی دواوەی ماسولکەدار و کورت،

00:02:51.732 --> 00:02:53.132
و کلکی جیڕ،

00:02:53.132 --> 00:02:54.992
و پێی فراوان.

00:02:54.992 --> 00:02:59.612
چارۆکەی پشتی ٢ مەتر بەرز بوو ئاژەڵەکانی 
تری لە قەبارە ترسناکەکەی ئاگادار دەکردەوە

00:02:59.612 --> 00:03:03.012
و لەوانەشە بەکار ھاتبێت بۆ 
سەرنج ڕاکێشانی ڕەگەزی بەرامبەر.

00:03:03.012 --> 00:03:07.912
شەویلگە درێژ و باریکەکەی سپینۆساروس
تیژ بوون دانەکانی شێوە قووچەکی بوون،

00:03:07.912 --> 00:03:13.793
گونجاو بوو بۆ بەکارھێنانی لە دژی
نێچیرە ئاوییە لووسەکان.

00:03:13.793 --> 00:03:16.870
ئەم دڕندە زاڵە، و سیستەمە ژینگەیەکەی،

00:03:16.870 --> 00:03:21.710
بێ وێنە بوون لە مێژووی ژیانی سەر زەوی.

00:03:21.710 --> 00:03:25.337
ھەموو ئەوەش کە لێیان بە جێماوە
پاشماوەی بەبەردبووە.

00:03:25.337 --> 00:03:28.852
دەوری ٩٣ ملیۆن ساڵ لەمەوبەر،
ئاستی دەریا بەرزبووەوە،

00:03:28.852 --> 00:03:32.663
ھەرێمی کێم کێم کەوتە ژێر
لیتاوی زەریا.

00:03:32.663 --> 00:03:34.543
دەیان ملیۆن ساڵ دواتر،

00:03:34.543 --> 00:03:36.023
کاریگەری ئەستێرەیی،

00:03:36.023 --> 00:03:37.744
تەقینەوەی بورکانی،

00:03:37.744 --> 00:03:40.303
و گۆڕانی پەیوەندیدار لە کەشوو ھەوادا

00:03:40.303 --> 00:03:45.983
داینەسۆرەکان، پتیرۆسۆرەکان، و
کۆمەڵێکی زۆری ئاژەڵ و ڕووەکی لەناوبرد،

00:03:45.983 --> 00:03:49.192
لەگەڵ سیستەمی ژینگەییە تایبەتەکەیان.

00:03:49.192 --> 00:03:53.455
ئەم قڕ تێکەوتنە گەورەیە ڕێگەی خۆش کرد
بۆ گەشە کردنی جۆری نوێی باڵندەکان،

00:03:53.455 --> 00:03:54.824
و شیردەرە گەورەکانی تر،

00:03:54.824 --> 00:03:57.015
و لە کۆتاییدا ئێمە.