Dzień dobry. Witam Państwa na webinarium „BPMN-narzędzia dla procesowca i analityka”. Nazywam się Radosław Nowak i jestem trenerem z obszaru zarządzania procesami w Altkom Akademii. Na naszym dzisiejszym webinarium zajmiemy się po pierwsze, celami tworzenia map procesowych, czyli po co w ogóle modelować procesy, omówimy sobie rodzaje narzędzi i potencjalne ich zastosowania, dokonamy przeglądu wybranych narzędzi oraz spróbujemy w praktyczny sposób przyjrzeć się temu, jak możemy zamodelować proces, zamapować proces w notacji BPMN. Nasze webinarium nawiązuje do szkoleń przede wszystkim tych warsztatowych, związanych z mapowaniem procesów z wykorzystaniem notacji BPMN: jest to warsztat BPMN od podstaw oraz warsztat średniozaawansowany, szkolenie BPMN dla znających UML-a oraz szkolenie wprowadzające do egzaminu OCBE na poziomie Fundamental. Pierwszy element – cel opisywania procesu. Po co w ogóle to robić? Pozwoliłem sobie podzielić ten obszar na dwa elementy: implementacja narzędzi IT, jako pierwszy cel modelowania procesów, cel opisywania procesu. W ramach obszaru implementacji narzędzi IT, pierwszym ważnym elementem będzie badanie potrzeb biznesowych zarówno w przypadku projektowania nowych narzędzi, które mają wesprzeć procesy biznesowe naszych klientów, zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych, w ramach projektowania nowych narzędzi, modyfikacji istniejących narzędzi, czy też dodawania nowych funkcjonalności. W ramach tego obszaru bardzo ważne jest badanie potrzeb biznesowych, opisanie procesu – tego, jak on wygląda, jak on jest realizowany, w ramach workflowu procesowego, który może być opisany w notacji BPMN. Mogą to być również też inne notacje, np. EPC; tutaj zajmujemy się BPMN-em. Cel opisywania procesu. Chcemy wdrożyć nowe narzędzie, Biznes chce wykonywać swój proces, w sposób łatwiejszy i przyjemniejszy. My, jako albo wewnętrzny dział IT, albo zewnętrzny dostawca, chcemy dedykować dla klienta jakieś nowe rozwiązanie, bazujące na tym, co po pierwsze klient chce osiągnąć, czyli realizujemy cele biznesowe tego naszego klienta, wspieramy go w realizowaniu tych celów biznesowych. Po drugie, jako obszar IT, mamy świadomość tego, w jakiej technologii obecnie tkwi klient, niezależnie od tego, czy mówimy o kliencie wewnętrznym czy zewnętrznym. Tutaj podkreślam, z punktu widzenia zarządzania procesowego, z punktu widzenia podejścia procesowego zarówno klienta wewnętrznego, jak i zewnętrznego traktujemy w taki sam sposób. Staramy się realizować ich potrzeby biznesowe. W ramach tego obszaru, o którym rozmawiamy, czyli implementacji narzędzi wsparcia, istotne jest to, aby opisywać proces, który funkcjonuje obecnie w przypadku modyfikacji, istniejących jakichś funkcjonalności, aplikacji czy też systemów. Zazwyczaj mamy już zbudowaną jakąś mapę procesu albo odzwierciedlony workflow procesowy. Natomiast w przypadku dodawania nowych funkcjonalności albo projektowania nowych narzędzi my od razu projektujemy ten stan docelowy. Dobrze jest, jeżeli dotychczas nie było prowadzonej tego typu analizy, odzwierciedlić w ramach przepływów procesowych na diagramie ten stan obecny, stan AS-IS procesu. Dopiero, kiedy przyjrzymy się temu jak proces działa w tej chwili, jesteśmy w stanie udoskonalić ten proces i ten stan docelowy, stan TO-BE, przełożyć do narzędzia. To jest lepsze i tańsze rozwiązanie, niż próbować przełożyć do aplikacji to, co mamy w tej chwili, a później modyfikować aplikację; lepiej przyjrzeć się temu jak proces funkcjonuje, udoskonalić go, i wdrożyć tę doskonalszą wersję w ramach workflow procesowego. Przy czym zachęcam do tego, żeby modelować, również mapować ten stan obecny procesu. Uniknięcie tego etapu, czyli modelowania od razu stanu docelowego, stanu przyszłego, może skutkować pewnymi problemami związanymi z tym, że niekoniecznie dobrze przeanalizowaliśmy stan obecny i umknęły nam pewne wymagania biznesowe w stosunku do projektowanego narzędzia, i tak niestety dosyć często się zdarza. Drugi obszar, który związany jest z celem opisywania procesu, to obszar, który pozwoliłem sobie nazwać obszarem zarządzania procesami, czyli tak naprawdę cała reszta. Po co opisujemy procesy? Po to, żeby móc łatwiej nimi zarządzać. Co oznacza zarządzanie procesami, mówiliśmy sobie na jednym z poprzednim webinariów. Natomiast po pierwsze, powinniśmy zidentyfikować procesy, po drugie, ustalić ich właścicielstwo, nominować właścicieli procesów. Mamy w tym momencie zdefiniowane osoby odpowiedzialne za dany proces, za ich miarę i powodzenie, za osiąganie rezultatów. Możemy zidentyfikować te procesy, które realizują strategie, jesteśmy w stanie wyznaczyć cele i mierniki dla procesów. Bardzo ważna rzecz: mierzenie procesów – bez mierzenia, my nic nie wiemy. Nie wiemy, jak proces wygląda, nie wiemy… no może przesadziłem troszeczkę, natomiast nie jesteśmy w stanie dobrze zarządzać procesem, jeżeli nie mamy miar. Jeżeli nie mierzymy, my nic nie wiemy o procesie; nie wiemy, czy osiągamy cele biznesowe. Zazwyczaj my mierzymy procesy, ale nie mierzymy ich całościowo, nie mierzymy ich z perspektywy klienta. Mierzymy jakiś wycinek procesu, mierzymy wolumeny, mierzymy nawet czasy, ale okazuje się, że perspektywa klienta jest troszeczkę inna i klient widzi coś innego niż my mierzymy. Jeżeli mamy zamodelowane procesy, jeżeli mamy mapy procesowe, jeżeli mamy mierniki, jesteśmy w stanie analizować ryzyko, jesteśmy w stanie prowadzić statystyczną kontrolę naszego procesu, to są te elementy, które są spójne z całą tą tematyką, z całym obszarem związanym z zarządzaniem procesami. Jeśli chodzi o narzędzia, narzędzia można z grubsza podzielić na takie narzędzia, które pozwalają nam na „malowanie procesów”, jak to zostało tutaj ładnie nazwane, to mogą być wszelkiego rodzaju narzędzia, które pozwalają nam na narysowanie diagramu. Możemy to zrobić nawet w Paincie; znam osoby, które wykorzystują do tego Worda; znam też osoby, które wykorzystywały do tego Excela czy też PowerPointa, albo ich odpowiedniki z programów opensource'owych. Drugi typ narzędzi, to są narzędzia, które pozwalają nam na modelowanie i analizę procesów. Tutaj możemy procesy sparametryzować, możemy dołożyć generatory jakichś liczb losowych, możemy na tyle sparametryzować ten proces, że jesteśmy w stanie dokonać, czy wykonać symulację procesową. Trzeci typ narzędzi to są narzędzia klasy BPMS-Business Process Management Suite, to są narzędzia, które pozwalają nam nawet na uruchomienie zamodelowanego procesu. Nasz proces oprócz tego, że ma zdefiniowaną mapę, ma dodatkowo zdefiniowane również i sparametryzowane dane, łącznie z ich definicjami, co pozwala nam na uruchomienie tego procesu, na jego wykonanie. Niestety, na dzisiejszym webinarium nie będziemy odnosić się do tych narzędzi ze względu na ograniczony czas, będziemy koncentrować się na tych dwóch pierwszych typach narzędzi. Na tym slajdzie macie Państwo dostępne nazwy różnego rodzaju narzędzi, oczywiście wybrane, to są przykładowe narzędzia, ich kolejność jest najzupełniej przypadkowa, jest to np. Enterprise Architect. Możemy wykonywać diagramy BPMN-owe, bo do tego te narzędzia się odnoszą, nie do różnego rodzaju diagramów, tylko do diagramów BPMN-owych: Visio Professional w wersji 2013, Activiti, iGrafx Flowcharter, iGrafx Process, BlueworksLive, narzędzia IBM-a, ADONIS, narzędzie Oraclowe, Bonitasoft, Software AG – to jest firma, która zajmuje się ARIS-em – starsza platforma ARIS-a, gdzie możemy zarówno modelować procesy, jak i nimi zarządzać. To są narzędzia czy też przykłady narzędzi, za pomocą których my możemy proces zamapować. Chciałbym, żebyśmy teraz wypróbowali przykładowe narzędzia. Jako pierwsze narzędzie chciałbym Państwu zaprezentować narzędzie iGrafx Flowcharter, w ramach którego zamodelujemy sobie fragment procesu związanego z zarządzaniem incydentami, tutaj po uruchomieniu wybieramy sobie diagram w ramach kategorii szablonu BPMN. Wybiorę sobie współpracę podstawową, proszę bardzo, pojawia mi się pool, pierwszym poolem będzie pool klienta. To będzie pool, który opiszemy sobie Klient. Będziemy chcieli zamodelować proces w ramach jakiejś firmy produkującej oprogramowanie, napiszę jako Soft Company, oznaczam gdzie, co umieścić, OK. Dodatkowo chciałbym tutaj wstawić kolejne działy, czyli pool Soft Company podzielę sobie na dodatkowe elementy, zrobię to z poziomu managera działów, tak jest mi wygodniej, i dodaję Account Managera, czyli osobę, która będzie odpowiedzialna za kontakt z klientem. Wybieram to jako element podrzędny, w ramach mojej firmy, klikam Zastosuj, wprowadzam pierwszą linię wsparcia, drugą linię wsparcia i Soft Development; dlaczego – sobie za chwileczkę to omówimy. Mam już ustaloną strukturę. Mój proces będzie zaczynał się od klienta, nie będę mapował tego, co dzieje się u klienta, zaczniemy od tego, co dzieje się u Account Managera. Wybieram sobie obiekt „Zdarzenie”, tutaj wybieram sobie obiekt „Zdarzenie”, gdzie opisuję, że to jest otrzymanie zapytania klienta. To będzie start mojego procesu i teraz kolejny element, który zostaje przeze mnie wybrany, to będzie aktywność, analiza rodzaju zapytania. Chciałbym dodatkowo w tej chwili pokazać, że to otrzymanie zapytania od klienta to jest przepływ komunikatu z puli Klient do mojego procesu. Wybieram sobie linię łączącą, łączę pool klienta z obiektem zdarzenia. Ze względu na to, że zdefiniowałem tutaj Message Flow, mogę, a nawet powinienem, w ramach tego obiektu, wybrać sobie określony typ zdarzenia. Wchodzę więc we właściwości, w ramach kategorii przewodnik BPMN wybieram sobie typ zdarzenia „Odbierz komunikat”. Jeżeli mam Message Flow, muszę mieć również tutaj zdarzenie typu komunikat, zdarzenie typu message. Otrzymaliśmy zapytanie od klienta, czy w zasadzie Account Manager otrzymał zapytanie od klienta, co jest odzwierciedlone na diagramie. Analizujemy rodzaj zapytania i możemy mieć dwie możliwości. Jakie? Możemy mieć bramkę decyzyjną, w ramach której my możemy pokazać, że to zapytanie jest możliwe do obsłużenia i tak to sobie opiszę. Złamiemy sobie linię Enterem, OK. Tutaj mogę linię łączącą stawiać w ten sposób, albo przez umieszczanie tego obiektu na poprzedzającym i przesunięciu w dół, iGrafx podpina nam najpierw ścieżkę negatywną, przynajmniej tak tu jest zdefiniowana, później pozytywną. Możliwe do obsłużenia, załóżmy, że przy ścieżce Tak, tutaj opiszemy to jako wyjaśnienia i teraz w ramach tej aktywności, również przekazujemy informację do klienta, mamy Message Flow zdefiniowany w tę stronę i kończymy ścieżkę. Proszę zwrócić uwagę przy tej okazji, że Message Flow może być doprowadzony od brzegu poola do zdarzenia, również od aktywności do poola i w drugą stronę również. To, czego nie możemy robić, nie możemy doprowadzić Message Flow bezpośrednio do bramki. Wyjątkiem jest bramka sterowana zdarzeniami, gdzie i tak my doprowadzamy Message Flow do zdarzeń pośrednich albo do Activity typu Receive. Proszę Państwa, mamy zamodelowany jakiś fragment procesu, gdybyśmy chcieli pokazać, że analiza rodzaju zapytania odbywa się ręcznie, mamy możliwość we właściwościach zdefiniowania również typu zadania, mamy użytkownika, czyli User Task, czyli zadanie ręczne, zadanie zautomatyzowane, Wyślij/Odbierz skrypt, reguła biznesowa; to są typy zadań, które są zdefiniowane w standardzie BPMN w wersji 2.0. Ja zaznaczę, że to jest zadanie ręczne. Pojawia mi się tutaj piktogram, Task Type, Manual, możliwe do obsłużenia - Tak, wyjaśnienia przekazywane klientowi, kończy się proces. Jeżeli nie jest możliwe do obsłużenia, pierwsza linia wsparcia dokonuje analizy zapytania i w zasadzie mamy podobną ścieżkę, czyli jest bramka decyzyjna ALBO itd. To jest przykład modelowania procesu w pierwszym narzędziu w iGrafx. Proszę jeszcze zwrócić uwagę na jedną rzecz, nie wiem, czy Państwo zwróciliście na to uwagę: jeżeli mam tutaj zdefiniowany obiekt, kończy mi się pool czy też lane, wybieram narzędzie, wybieram obiekt zakończenia procesu, zdarzenie mogę z tej palety lub z tej po lewej stronie. Jeżeli umieszczę zdarzenie poza poolem, automatycznie pool się powiększa. Tutaj chciałem Państwu pokazać, w jaki sposób iGrafx czuwa nad pewnymi elementami. Proszę spojrzeć, kiedy od aktywności podepnę sobie do tego zdarzenia końcowego, automatycznie pogrubia się tutaj obwódka, tzn. że mamy do czynienia z AND Eventem. iGrafx automatycznie tutaj to zmienia na podstawie typów połączeń. Proszę Państwa, drugie narzędzie, które chciałbym Państwu przedstawić, pokazać to Bizagi. W ramach Bizagi możemy wybrać nowy diagram, automatycznie mamy pool nazwany „Proces”, ja tutaj wybieram klienta, zwęzimy ten pool, bo tu nie będziemy modelować niczego, podobnie jak na poprzednim. Mamy umieszczony kolejny, zgodnie z ustaleniami to będzie Soft Company. OK, umieszczam sobie w poolu lane`y. Lane pierwszy to będzie Account Manager, Lane drugi, automatycznie wskakuje, to jest pierwsza linia wsparcia. Wprowadzimy sobie jeszcze trzecią linię wsparcia, już dalej na razie nie będziemy tego umieszczać, nie ma możliwości umieszczenia odrębnie tego obiektu. Niedokładnie to zrobiłem, teraz zrobimy to w ten sposób, proszę bardzo. Umieścimy sobie drugą linię wsparcia, proces, ja jeszcze powiększę to troszeczkę. Dobrze proszę Państwa, mamy Start Event. Początkiem było otrzymanie zapytania klienta. Mamy element, który możemy przeciągnąć z tego podręcznego, pojawiają się możliwości zamodelowania kolejnych elementów, tutaj była analiza rodzaju zapytania. Kolejny element, czyli możliwe do obsłużenia i proszę zobaczyć, co się dzieje z polskimi znakami: nie mam możliwości włożenia Z, więc albo rezygnuję, albo modeluję czy opisuję ten diagram w properties. Tutaj mam już możliwość zastosowania polskich znaków, możliwe do obsłużenia. Proszę zobaczyć, polskie znaki pojawiają się, mogę przełożyć opis w dowolne miejsce, ono i tak jest nadal powiązane. I teraz tak, jeżeli możliwe do obsłużenia, mam udzielenie wyjaśnień, znowu polskie znaki, OK, koniec. Proszę teraz zobaczyć, tutaj automatycznie jeżeli umieszczę ten obiekt, niestety nie ma połączenia, wykroczyliśmy poza lane, poza pool. Gdybyśmy potrzebowali więcej miejsca, musimy sobie automatycznie ten nasz pool powiększyć, tzn. przepraszam, musimy ręcznie powiększyć. W tym momencie mamy też możliwość połączenia, pojawia się Sequence Flow i to jest koniec naszego procesu. Przypomnijmy, że chcieliśmy jeszcze umieścić tutaj tak jak było w poprzednim narzędziu, Message Flow, tutaj Message Flow Bizagi wybieramy z tego diagramu, z tej palety kształtów i podpinam sobie z jednej strony do pooli klienta, po zaznaczeniu strzałki doprowadzam do obiektu pierwszego elementu w ramach mojego procesu Soft Company. Proszę zobaczyć, nie ma możliwości podpięcia Message Flow. Dlaczego? Podobnie jak w tym drugim narzędziu, powinniśmy wybrać sobie Event Type, tu nie jest to tak bardzo zagnieżdżone. Mamy prawy klawisz Event Type, bezpośrednio dostępne, message, dopiero kiedy wybierzemy sobie message, narzędzie pozwala na podpięcie tego konkretnego elementu, podpięcie Message Flow do Eventu, do tego naszego triggera procesu. Analiza rodzaju zapytania: Czy możliwe do obsłużenia? Brakuje nam wyjścia, strzałek Tak/ Nie. Tutaj dokonujemy opisu już na samych strzałkach. Druga ścieżka do pierwszej linii wsparcia, analiza rodzaju zapytania i jakieś tam wyjście. Tu podobnie, ścieżkę negatywną musimy sobie sami opisać. Opisy możemy przenosić tak, żeby one było blisko tych strzałek, blisko tego obszaru, w ramach którego łatwiej będziemy w stanie zinterpretować, czego to dotyczy. Tutaj chcielibyśmy jeszcze dołożyć, podobnie jak w tym pierwszym diagramie, Message Flow do puli klienta od udzielenia wyjaśnień. OK, w ten sposób możemy zamodelować fragment procesów Bizagi, tutaj gdybyśmy chcieli jeszcze wybrać sobie rodzaj tego zadania, możemy też, z poziomu prawego klawisza mamy dostęp User Task, Service Task itd. Nas interesuje Manual Task. Proszę bardzo, łapka się pojawia. Możemy też w ramach bramek pokazać marker, bo bramka typu XOR może być pokazana albo z iksikiem albo bez iksika. Trzecim narzędziem, które chciałbym Państwu pokazać, będzie Enterprise Architect. W ramach tego narzędzia, musimy sobie stworzyć nowy projekt, jakikolwiek, o jakiejkolwiek nazwie; oczywiście dobrze byłoby, gdyby oddawała to, co chcemy osiągnąć, ten cel biznesowy. Wybieramy sobie BPMN 2.0 Business Process, tworzymy nowy diagram, wybieram Business Process, pojawia się możliwość zamodelowania procesu. Tutaj wybieramy pool z lewej strony, umieszczamy go i proszę zobaczyć, co się dzieje: od razu pojawia się formatka z prośbą o wprowadzenie parametrów dotyczących tego obiektu. To narzędzie, Enterprise Architect, raczej jest wykorzystywane przez developerów niż przez Biznes, dlatego że tutaj możemy śledzić różnego rodzaju relacje pomiędzy elementami. W ramach tego narzędzia jesteśmy w stanie też zamodelować use case'y, mamy całą bazę różnego rodzaju diagramów związanych z UML-em, także częściej jest to narzędzie wykorzystywane przez developerów, niekoniecznie używane są diagramy BPMN. Mogą być używane diagramy typu use case, czy diagramy aktywności, diagram maszyny stanów, to narzędzie nam na to pozwala. Natomiast będziemy teraz koncentrować się na BPMN-ie. Pierwszy pool to był nasz klient. Wprowadzam nazwę, klikam OK, umieszczam w tej mojej przestrzeni roboczej. Wybieram drugi pool, drugi pool to będzie moja firma, Soft Company, pozwolę sobie jeszcze to troszeczkę powiększyć, żeby to było lepiej widoczne. OK, tu również powiększę ten pool. W porządku, w Soft Company mieliśmy lane, czyli wybieram sobie lane. Od razu proszę zobaczyć, Convert to lane albo Add lane. Chodzi nam o to, żeby dodać tę rolę w naszym procesie, i to był Account Manager. Umieszczamy go w ramach tego poola, dokujemy. Muszę zrobić miejsce na kolejny lane. Umieszczam kolejny lane, to była pierwsza linia wsparcia. Dobrze. Umieszczam to na diagramie, OK, w porządku. I teraz tak, próbuję modelować, czy zamodeluję nasz proces czy początek procesu, wybieram sobie Start Event w puli Account Manager, w lane i mamy wybór: Stand alone czy Edge Mounted, czy to jest zdarzenie krawędziowe czy takie umieszczone na zwykłym Sequence Flow, robię sobie Stand alone. Wybieram sobie, póki co zdarzenie typu None, prosi mnie o nazwę. To było odebranie, czy wpływ zapytania klienta. Tutaj wybieram kolejny element, mogę stąd pociągnąć obiekt. Wybieram sobie typ, będzie to aktywność; wyznaczam, że to jest Sequence Flow to, aktywność typu abstrakt, nie chcę na razie oznaczać tego typu aktywności. To miała być analiza rodzaju zapytania. Kolejny element to miała być bramka, czyli Gateway, Sequence Flow to. Typ bramki określam: Exclusive, Complex, Inclusive, Parallel, czy Event, to będzie bramka typu XOR, czyli Exclusive. Dobrze było by ją opisać, więc klikam sobie i we właściwościach wpisuję nazwę, „Możliwe do obsłużenia”. Podobnie jak w przypadku Bizagi, zresztą pozostałych narzędzi również, mogę sobie wskazać miejsce opisu. Tutaj, jeżeli tak, jeżeli mam możliwość obsługi, podobnie aktywność Sequence Flow to, robię sobie abstrakt. Wprowadzam opis aktywności, udzielenie wyjaśnień. I podobnie jak w przypadku Bizagi, opisujemy na strzałeczkach. Name, Tak, również możemy sobie przesuwać te elementy. Jeżeli nie jesteśmy w stanie, sam Account Manager nie jest w stanie sam obsłużyć tego zapytania klienta, oznaczamy przekazanie tej aktywności do pierwszej linii wsparcia, czyli pierwsza linia wsparcia również analizuje rodzaj zapytania. Czego nam jeszcze brakuje w stosunku do poprzednich diagramów? Brakuje nam troszeczkę tego Message Flow. Robimy to w ten sposób, że od tego pierwszego obiektu wybieram sobie tę strzałeczkę od Eventu, prowadzę do poola i mam w ramach menu od razu opcję Message Flow from i wybieramy tę opcję. Pokazuje nam informację, że niestety nie możemy podpiąć Message Flow. Dlaczego? Dlatego, że tutaj są trochę bardziej rozbudowane te reguły walidacyjne i najpierw musimy w Properties zmienić sobie typ tego Eventu, czyli wchodzimy w BPMN 2.0, tutaj w te elementy, i wybieramy sobie Event, Event Definition, mamy message, proszę bardzo, w momencie dopiero, kiedy mamy message po zaznaczeniu, mogę podpiąć i wybrać sobie Message Flow. W tym momencie mamy możliwość wykorzystania tego połączenia przepływu wiadomości, w przypadku dzielenia wyjaśnień, tutaj najpierw sobie dokończymy, to proszę zobaczyć, jeżeli sobie wyjdę poza pool, mamy mieć AND Event, Sequence Flow to. Mam informację, że Sequence Flow nie może przekraczać granic poola, czyli za daleko wysunąłem, więc albo powinienem rozbudować pool, albo zmieścić się w ramach tego, co tu mamy dostępne, postaram się zmieścić. Mamy End Event wybieram sobie None, mieścimy się w tej puli, jest OK. Od udzielenia wyjaśnień Message Flow miał być podpięty również do klienta i tu mam dwie możliwości: Message flow to albo Message flow from. Wybieram flow to, bo tam wysyłam do tego klienta informację. Tak, tu oczywiście możliwe do obsłużenia, Nie. Mamy też możliwość tak jak chcieliśmy w poprzednim narzędziu, czy w poprzednich narzędziach, wybrać sobie Manual Task, było to zarówno przypadku iGrafx, jak i w przypadku Bizagi. Wybieramy sobie prawy klawisz Properties i tutaj w BPMN 2.0. w ramach Tasku, szukamy Task Type; proszę bardzo, mamy Task Type, jest abstrakt. Wybieram Manual i proszę bardzo, pojawia mi się trochę inna łapka, tym niemniej oznaczająca dokładnie to samo. W ramach bramki typu XOR, w tej wersji BPMN 2.0, w tej opcji, w tych parametrach mogę również sobie wybrać, czy market ma być widoczny czy nie. Jeżeli tak, market będzie True, jest widoczny, to już zależy od indywidualnej preferencji, BPMN dopuszcza zarówno stosowanie markera w bramce typu XOR, jak i pustą bramkę, oznacza to dokładnie to samo. Na zakończenie proszę Państwa chciałbym pokazać Państwu jeszcze jedno narzędzie. Narzędzie, którego moim zdaniem, jedną z poważnych wad jest nazwa, mianowicie nazywa się Yaoqiang BPMN Editor. Tak, proszę Państwa, Yaoqiang, to nie jest żart. Tutaj idea modelowania procesu jest w zasadzie podobna, jak w części z tych narzędzi, o których powiedzieliśmy. Proszę zobaczyć, umieszczam pool, to jest pool załóżmy klienta, tu oczywiście mogę też sobie opisać klient. Zaletą tego narzędzia jest to, że w przeciwieństwie do innych narzędzi to narzędzie zajmuje około 3 MB. Tak, 3 megabajty. Wybieram sobie lane, mogę umieścić kolejny lane. Proszę bardzo. Umieszczam Start Event. Podobnie jak w Bizagi, od środka wybieram sobie Task, mogę wybrać sobie oczywiście bramkę Exclusive Gateway, od bramki idę kolejnym Taskiem. Tu wybieram sobie Event, wybieram, że jest to AND Event, mam jedną ścieżkę zamodelowaną. Druga ścieżka. Tu będzie jakiś Task, mogę od razu wybrać typ Tasku albo zmienić go później tak, jak robiliśmy to w poprzednich narzędziach, Task Type. Mam Manual Task, proszę bardzo. Tutaj można zmienić rodzaj bramki, gdybyśmy oczywiście chcieli, Gateway Type. W pozostałych narzędziach też jest taka możliwość. Tutaj możemy zmienić sobie też, gdyby zależało na tym indykatorze, na tym markerze. W ten sposób proszę Państwa zaprezentowałem narzędzie, które również może się Państwu ewentualnie przydać do modelowania procesów, do mapowania procesów. Wybór jest oczywiście znacznie szerszy, natomiast nie mieliśmy czasu, nie mamy możliwości na to, żeby zaprezentować Państwu te narzędzia klasy BPMS. Natomiast można na YouTube, w Internecie znaleźć różnego rodzaju prezentacje tych narzędzi. Na zakończenie chciałbym przypomnieć Państwu o szkoleniach, do których nawiązuje dzisiejsze webinarium, czyli tych szkoleń warsztatowych: BPMN od podstaw, BPMN średniozaawansowany, BPMN dla osób znających UML-a, czy też szkolenie wprowadzające do egzaminu. Było mi niezmiernie miło. Mam nadzieję, że spotkamy się na dalszych szkoleniach Altkomowych, czy też na webinariach. Zapraszam Państwa serdecznie. Zapraszam również serdecznie do śledzenia tego, co dzieje się na Quorum. Do widzenia.