Ovo je prica o seceru i raku.
Postala sam zainteresovana za secer
dok sam bila na koledzu.
Ne ovu vrstu secera.
Radi se o seceru o kojem su
nas profesori biologije ucili
u kontekstu oblaganja celija.
Mozda niste znali da su vase celije
oblozene secerom.
Ni ja to nisam znala,
dok nisam pocela pohadati te predmete
na koledu
ali tada
a to je bilo, recimo 1980ih--
ljudi nisu znali mnogo o tome zasto secer
prekriva nase celije.
I dok sam kopala po svojim biljeskama,
primjetila sam da sam zabiljezila
da secer koji obavija nase celije
izgleda kao secerni premaz
na kikirikiju M&M`a.
I ljudi su mislili da je secerni omotac
na nasim celijama
kao zastitni omotac
koji nekako nase celije
cini jacima i otpornijima.
Ali sada znamo, mnogo decenija kasnije,
da je to mnogo komplikovanije od toga,
i da su seceri na nasim celijama
u stvari mnogo kompleksniji.
I kad bi mogli smanjiti sebe na nivo
minijaturnog aviona
i letjeti duz povrsine svojih celija,
to bi izgledalo kao nesto poput ovoga
sa geografskim karakteristikama.
I sad, kompleksni seceri su
drveca i grmlje,
tuzne vrbe koje se njisu na vjetru
i krecu se sa valovima.
I kad sam pocela razmisljati o
svim tim slozenim secerima
koji su kao ovi listovi na nasim celijama,
to je postao jedan od najinteresantnijih
problema sa kojima sam se srela
kao biolog i hemicar.
I sad tezimo da mislimo
o tim secerima
sto naseljavaju povrsinu
nasih celija
kao o jeziku.
Imaju mnostvo informacija sadrzanih
u njihovoj kompleksnoj strukturi.
Ali sta nam pokusavaju reci?
Mogu vam reci da znamo neke informacije
koje dolaze od tih secera,
i cini se da su vec nevjerovatno vazne
u svijetu medicine.
Npr. jedna stvar koju nam vasi
seceri govore
je vasa krvna grupa.
Znaci, vasa krvna zrnca, vasa crvena
krvna zrnca su prekrivena secerima
i hemijski spojevi tih secera odredjuju
vasu krvnu grupu.
Npr. ja znam da sam krvna krupa 0.
Koliko je ljudi takodjer nulta grupa?
Podignite ruke.
Poprilicno je cesta,
tako da,kad imamo samo par dignutih
ruku il ne prdajete paznju
ili ne znate svoju krvnu grupu,
a oboje je lose.
(Smijeh)
Ali za one koji dijele krvnu grupu 0
sa mnom,
znaci da mi imamo takve
hemijske spojeve
na povrsini nasih celija:
tri jednostavna secera spojena zajedno
tvore slozeniji secer.
I to je, po definiciji, nulta krvna grupa.
Sad, koliko ljudi je krvna grupa A?
Ovdje.
To znaci da imate enzim u vasi celijama
koji dodaje jedan gradivni element vise,
taj crveni secer,
kako bi izgradio slozeniju strukturu.
A koliko je ljudi krvna grupa B?
Poprilicno dosta.
Vi imate malkice drugaciji enzim od
ljudi sa A grupom,
tako da tvorite malkice
drugaciju strukturu,
i vi koji ste AB grupa
imate enzim od majke, drugi enzim od oca,
i pravite obe ove strukture u priblizno
istim proporcijama.
Kad se saznalo za ovo,
a to je bilo u prethodnom stoljecu,
omogucilo je jedan od najvaznijih
medicinskih zahvata na svijetu,
a to je, naravno,
transfuzija krvi.
I znajuci koja ste krvna grupa,
mozemo biti sigurni da, ako ikad
zatrebate transfuziju,
da vas donor ima istu krvnu grupu,
tako da vasa krv ne vidi tudje secere
koji joj se ne bi svidjeli i sigurno
bi ih odbacila.
Sta nam jos pokusavaju reci
seceri sa nasih celija?
Pa, ti seceri bi nam mogli poruciti
da imate rak.
Prije nekoliko decenija,
korelacije su se pocele javljati
iz analiza tumorskih tkiva.
I tipican scenario je da pacijentu
otkrivaju tumor,
i tkivo bi se uklonilo biopsijom
i onda poslano na patologiju
gdje bi se tkivo analiziralo
i traze se hemijske promjene
koje bi mogle informisati onkologa
o najboljem nacinu lijecenja.
Ono sto je otkriveno
iz studija kao ove
je da su se ti seceri promijenili
nakon sto se celija pretvori iz
zdrave u bolesnu.
I te korelacije su se pojavljivale
iznova i iznova
Ali je veliko pitanje na tom
polju bilo: Zasto?
Zasto tumori imaju drugacije secere?
Koja je vaznost toga?
Zasto se to desava i sta mozemo
uciniti povodom toga ako se ispostavi
da je povezano sa procesom bolesti?
Dakle, jedna od promjena koje izucavamo
je porast u gustoci pojedinog secera
kojeg nazivamo sialna kiselina.
I mislim da ce ovo biti jedan od
najznacajnijih secera
naseg doba,
i zelim potakuti svakoga da se upozna
sa ovim nazivom.
Sialna kiselina nije tip
secera koji jedemo.
To su drugaciji seceri.
Ovo je secer koji je u stvari
pronadjen
u odredjenoj razini na svim nasim
celijama u tijelu.
Ustavri je poprilicno cest na
vasim celijama.
Ali iz nekog razloga,
celije tumora, barem u uspjesnoj,
progresivnoj bolesti
teze da imaju vise sialne kiseline
nego sto ima normalna, zdrava celija.
I zasto?
Sta to znaci?
Pa, ono sto smo naucili
je da je to povezano sa vasim
imunim sistemom.
Dozvolite mi da vam kazem malo vise o
znacaju vaseg imunog sistema
u tumoru.
I ovo je nesto sto je, mislim, mnogo
prisutno u danasnjim vijestima.
Znate, ljudi se pocinju
upoznavati sa terminima
"imunoterapija tumora."
I neki od vas bi cak mogli znati ljude
kojima je koristio ovakav nacin
lijecenja raka.
Ono sto sada znamo je da
vase celije imuniteta,
a to su bijela krvna zrnca koja proticu
vasim krvotokom
stite vas svakodnevno od losih stvari--
ukljucujuci tumor.
I tako na ovoj slici,
te male zelene loptice
su vase celije imuniteta,
a ta velika roza celija je celija raka.
Te celije imuniteta idu okolo i probaju
sve celije u vasem tijelu.
To je njihov posao.
I vecinu vremena, celije imaju dobar okus.
Ali s vrmena na vrijeme,
celija moze imat ruzan okus.
Nadajmo se da su to celija raka,
i kad do tih celije imuniteta
dopre los okus,
one lansiraju napad i ubiju te celije.
Znamo to.
Takodjer znamo da ako mozete
potencirati taj okus,
ako mozete ohrabriti te celije imuniteta
da odgriznu veliki komad
celije raka,
dobijete bolji posao stiteci sebe
od raka svakodnevno
i mozda cak i izlijecite rak.
Sada postoji nekoliko lijekova
na trzistu
koji s koriste u lijecenju pacijenta
s rakom
koji djeluju isto kao ovaj proces.
Aktiviraju imuni sistem
tako da imuni sistem postane snazniji
kako bi nas zastitio od raka.
U stvari, jedan od tih lijekova
je mozda spasio i zivot predjednika
Dzimija Kartera.
Sjecate se, Predsjednik Karter je
imao maligni melanom
koji je metastazirao do njegovog mozga
i da je dijagnoza obicno
popracena brojevima
poput "..mjeseci zivota."
Ali su njega lijecili jednim od ovih novih
imuno-stimulirajucih lijekova,
i sad se cini da je njegov melanom
u remisiji
sto je nevjerovatno,
imajuci u vidu situaciju
od prije samo par godina.
U stvari, to je tako zadivljujuce
da provokativne izjave poput ove:
"Rak ima momenat penicilina"
s ovim novim imunoterapijskim lekovima
Mislim, zaista je smjelo reci takvo
nesto za jednu bolest
sa kojom se borimo dugo vremena
i uglavnom gubimo borbu sa njom.
Ovo je veoma uzbudljivo.
Sad, kakve veze ovo ima sa secerima?
Pa, reci cu vam sta smo naucili.
Kad se celija imuniteta priljubi uz celiju
raka da je okusi,
ona trazi znakove bolesti,
i ako nadje te znakove,
celija se aktivira i lansira raketni napad
te ubije celiju.
Ali ako ta celija ima gustu sumu tog
secera, sialne kiseline,
pa, pocinje da ima stvarno dobar okus.
A tu je i protein na celijama imuniteta
koji grabi sialnu kiselinu
i ako taj protein bude zadrzan
na toj sinapsi
izmedju celije imuniteta i celije raka,
stavi tu celiju imuniteta na spavanje.
Sialne kiseline govore
celijama imuniteta,
"Hej, ova celija je uredu.
Nema se sta vidjeti ovdje, produzi dalje.
Gledaj negdje drugdje."
Drugim rijecima,
dok god nase celije nose
debeli sloj sialne kiseline,
izgledaju fantasticno, zar ne?
To je nejvejrovatno.
I sta kad bi mogli skinuti taj omotac
i skloniti taj secer?
Pa, vas imuni sistem
bi mogao vidjeti celiju raka onakvom
kakva stvarno jest:
Nesto sto mora biti unisteno.
To je ono sto radimo u mom laboratoriju.
Razvijamo nove lijekove
koji su ustvari kosilice za
povrsinu celije--
Molekule koje idu dole do
povrsine tih celija raka
i samo pokidaju te sialne kiseline,
tako da imuni sistem moze
dosegnuti svoj puni potencijal
u eliminaciji tih celija iz naseg tijela.
Za kraj,
dopustite mi samo da vam napomenem
jos jednom:
vase celije su prekrivene secerima.
Ti seceri govore celijama
oko tih celija
jesu li dobre ili lose celije.
I to je vazno,
jer nas imuni sistem treba da
pusti dobre celije na miru.
U protivnom, imali bismo autoimune bolesti
Ali povremeno, tumori dobiju
sposobnost da
izraze te nove secere.
I sad kad razumijemo
kako ti seceri ocaravaju imuni sistem,
mozemo pronaci nove lijekove kako bi
probudili te celije imuniteta,
i rekli im, "Ignorisite secere,
jedite celije
i uzivajte u ukusu tog raka."
Hvala vam.
(Aplauz)