WEBVTT

00:00:00.760 --> 00:00:03.730
Wyobraźcie sobie rzeźbiarza,
tworzącego posąg.

00:00:03.730 --> 00:00:06.130
Rzeźbiącego dłutem.

00:00:06.130 --> 00:00:09.210
Michał Anioł opisywał to
w elegancki sposób:

00:00:09.210 --> 00:00:12.130
"Wewnątrz każdej skały jest posąg,

00:00:12.130 --> 00:00:15.240
zadaniem rzeźbiarza jest jego odkrycie".

00:00:15.240 --> 00:00:17.680
A gdyby spróbować czegoś innego?

00:00:17.680 --> 00:00:21.326
Nie rzeźbić ze skały, tylko z kurzu.

00:00:21.326 --> 00:00:25.690
Skleić jakoś miliony cząsteczek w posąg.

00:00:25.690 --> 00:00:27.190
Wiem, że to absurd,

00:00:27.190 --> 00:00:28.960
coś raczej niemożliwego.

00:00:28.960 --> 00:00:34.316
Jedyną możliwością jest,
by taki posąg uformował się sam,

00:00:34.316 --> 00:00:38.450
jeśli jakoś można zmusić
cząsteczki do połączenia,

00:00:38.450 --> 00:00:39.760
tworząc posąg.

00:00:40.320 --> 00:00:41.840
Brzmi to dziwnie

00:00:41.840 --> 00:00:46.010
i jest to problem, nad którym
pracuję w laboratorium.

00:00:46.010 --> 00:00:47.450
Nie rzeźbię w skałach,

00:00:47.450 --> 00:00:48.850
używam nanomateriałów.

00:00:48.850 --> 00:00:53.230
To niewiarygodnie małe,
fascynujące obiekty.

00:00:53.230 --> 00:00:56.570
Tak małe, że gdyby ten pilot,
był nanocząsteczką,

00:00:56.570 --> 00:00:59.530
ludzki włos byłby wielkości tej sali.

00:00:59.530 --> 00:01:02.360
Są one sercem nanotechnologii,

00:01:02.360 --> 00:01:04.229
o której wszyscy słyszeliśmy.

00:01:04.229 --> 00:01:07.690
Słyszeliśmy, jak wszystko
będzie można zmieniać.

00:01:07.690 --> 00:01:09.210
Gdy kończyłem studia,

00:01:09.210 --> 00:01:12.560
praca w nanotechnologii była na topie.

00:01:12.560 --> 00:01:15.800
Co chwila nowe przełomy naukowe.

00:01:15.800 --> 00:01:17.250
Konferencje huczały,

00:01:17.250 --> 00:01:19.960
mnóstwo pieniędzy napływało od sponsorów.

00:01:20.760 --> 00:01:22.000
Powodem jest to,

00:01:22.000 --> 00:01:23.850
że naprawdę małe obiekty,

00:01:23.850 --> 00:01:29.010
podlegają innej części fizyki,
niż obiekty powszechnie znane.

00:01:29.010 --> 00:01:30.960
Jest to mechanika kwantowa.

00:01:30.960 --> 00:01:34.160
Można precyzyjnie
zmienić zachowanie obiektów,

00:01:34.160 --> 00:01:36.490
poprzez pozornie niewielkie zmiany,

00:01:36.490 --> 00:01:39.130
jak dodawanie,
czy eliminację garstki atomów

00:01:39.130 --> 00:01:40.856
lub przekręcanie materiału.

00:01:40.860 --> 00:01:42.650
Doskonałe narzędzia.

00:01:42.650 --> 00:01:45.760
Dają poczucie, że można zrobić wszystko.

00:01:45.760 --> 00:01:47.040
I robimy to,

00:01:47.040 --> 00:01:50.170
wszyscy studenci z mojego pokolenia.

00:01:50.170 --> 00:01:53.690
Próbowaliśmy zrobić błyskawiczne
komputery używając nanomateriałów.

00:01:53.690 --> 00:01:55.330
Konstruowaliśmy kropki kwantowe,

00:01:55.330 --> 00:01:58.720
które kiedyś będą znajdować
i zwalczać choroby w ciele.

00:01:58.720 --> 00:02:01.760
Niektórzy próbowali stworzyć
windę kosmiczną,

00:02:01.760 --> 00:02:03.380
używając nanorunek węglowych.

00:02:03.600 --> 00:02:06.000
Sprawdźcie, to prawda.

00:02:06.776 --> 00:02:10.060
Myśleliśmy, że wpłynie to
na naukę i technologię,

00:02:10.060 --> 00:02:11.890
od medycyny do komputerologii.

00:02:11.890 --> 00:02:13.160
Muszę przyznać,

00:02:13.160 --> 00:02:15.350
że wpadłem w to po same uszy,

00:02:15.350 --> 00:02:17.840
bez reszty.

00:02:18.520 --> 00:02:20.320
Było to 15 lat temu.

00:02:21.690 --> 00:02:24.770
Nauka wykonała kawał dobrej roboty.

00:02:24.770 --> 00:02:26.030
Dużo się nauczyliśmy.

00:02:26.030 --> 00:02:28.930
Nigdy nie umieliśmy przełożyć tej nauki

00:02:28.930 --> 00:02:30.450
na nowe technologie,

00:02:30.450 --> 00:02:33.240
które mogą wpłynąć na ludzi.

00:02:33.240 --> 00:02:35.480
Powodem jest to, że nanomateriały,

00:02:35.480 --> 00:02:37.150
są jak obosieczny miecz.

00:02:37.150 --> 00:02:39.440
To co sprawia, że są tak interesujące,

00:02:39.440 --> 00:02:40.750
ich rozmiar,

00:02:40.750 --> 00:02:43.090
uniemożliwia jednocześnie pracę.

00:02:43.090 --> 00:02:46.840
Dosłownie tak samo, jak próba
stworzenia posągu z kurzu.

00:02:46.840 --> 00:02:50.560
Nie mamy tak małych narzędzi.

00:02:50.560 --> 00:02:52.890
Nawet mając narzędzia,

00:02:52.890 --> 00:02:56.810
nie moglibyśmy łączyć
milionów cząsteczek razem,

00:02:56.810 --> 00:02:58.200
by zbudować technologię.

00:02:58.760 --> 00:02:59.960
Przez to

00:02:59.960 --> 00:03:02.070
wszystkie obietnice i podniecenie,

00:03:02.070 --> 00:03:04.890
wciąż pozostają
obietnicami i podnieceniem.

00:03:04.890 --> 00:03:07.280
Nie mamy nanobotów zwalczających choroby,

00:03:07.280 --> 00:03:09.370
nie ma windy kosmicznej.

00:03:09.370 --> 00:03:13.080
Co mnie interesuje,
nie ma nowych typów komputerów.

00:03:13.080 --> 00:03:15.640
Ostatnia kwestia jest bardzo ważna.

00:03:15.640 --> 00:03:17.016
Musimy oczekiwać

00:03:17.020 --> 00:03:20.800
nieustannego wzrostu
tempa rozwoju komputerologii.

00:03:20.800 --> 00:03:23.410
Zbudowaliśmy na tym gospodarkę.

00:03:23.410 --> 00:03:25.160
To tempo funkcjonuje

00:03:25.160 --> 00:03:27.640
dzięki zdolności pakowania
wielu przyrządów

00:03:27.640 --> 00:03:29.340
do układu komputerowego.

00:03:29.340 --> 00:03:31.190
Gdy te przyrządy stają się mniejsze,

00:03:31.190 --> 00:03:33.470
stają się szybsze, zużywają mniej energii

00:03:33.470 --> 00:03:34.930
i są tańsze.

00:03:34.930 --> 00:03:39.510
Dzięki tej zbieżności
mamy niesamowite tempo.

00:03:39.510 --> 00:03:40.770
Przykład:

00:03:40.770 --> 00:03:46.200
Komputer, który wysłał ludzi
na Księżyc był wielkości pokoju.

00:03:46.200 --> 00:03:51.646
Zmniejszając ten największy
komputer owych czasów,

00:03:51.646 --> 00:03:54.250
do rozmiaru smartfona,

00:03:54.250 --> 00:03:55.530
twój aktualny smartfon,

00:03:55.530 --> 00:03:58.920
ten kupowany za 300 dolarów
i zmieniany co dwa lata,

00:03:58.920 --> 00:04:01.400
zdmuchnął by go.

00:04:01.400 --> 00:04:02.770
Nie zrobiłby wrażenia.

00:04:02.770 --> 00:04:05.280
Nie miałby takich możliwości jak smartfon.

00:04:05.280 --> 00:04:06.790
Byłby powolny,

00:04:06.790 --> 00:04:09.000
nie można by wgrać na niego swoich plików.

00:04:09.000 --> 00:04:11.950
Z trudem zagrałby kilka minut

00:04:11.950 --> 00:04:13.670
odcinka "Walking Dead".

00:04:13.670 --> 00:04:14.670
(Śmiech)

00:04:14.670 --> 00:04:16.909
Rozwój nie jest stopniowy.

00:04:16.909 --> 00:04:18.650
Jest bezwzględny.

00:04:18.650 --> 00:04:19.919
Wykładniczy.

00:04:19.919 --> 00:04:22.280
Składa się rok po roku.

00:04:22.280 --> 00:04:26.206
Jeśli porównać technologie dwóch pokoleń,

00:04:26.210 --> 00:04:28.190
są prawie nierozpoznawalne.

00:04:28.190 --> 00:04:30.830
Jesteśmy to sobie winni, by rozwój trwał.

00:04:30.830 --> 00:04:34.470
Za 10, 20, 30 lat chcemy mówić to samo:

00:04:34.470 --> 00:04:36.840
"Spójrz, ile osiągnęliśmy przez te lata".

00:04:37.200 --> 00:04:39.920
Jednak nie może to trwać wiecznie.

00:04:39.920 --> 00:04:41.980
Impreza kończy się.

00:04:41.980 --> 00:04:44.370
To "ostatnia kolejka alkoholu".

00:04:44.370 --> 00:04:46.050
Patrząc głębiej,

00:04:46.050 --> 00:04:48.640
wskaźniki prędkości i wydajności

00:04:48.640 --> 00:04:51.350
pokazują znaczne spowolnienie rozwoju.

00:04:51.760 --> 00:04:53.880
Jeśli chcemy, by impreza trwała,

00:04:53.880 --> 00:04:56.160
musimy robić to, co zawsze robiliśmy.

00:04:56.160 --> 00:04:57.650
Wprowadzać innowacje.

00:04:57.650 --> 00:04:59.460
Misją naszej grupy

00:04:59.460 --> 00:05:02.690
są unowocześnienia
z użyciem nanorurek węglowych,

00:05:02.690 --> 00:05:06.760
ponieważ mogą one pozwolić,
na utrzymanie tempa.

00:05:06.760 --> 00:05:08.240
Wyglądają tak, jak brzmią.

00:05:08.240 --> 00:05:10.720
Niewielkie, puste rurki z atomów węgla.

00:05:10.720 --> 00:05:13.680
Ich mały rozmiar

00:05:13.680 --> 00:05:17.360
daje podstawę, wielkich
własności elektrycznych.

00:05:17.360 --> 00:05:21.040
Nauka mówi, że stosując je
w komputerologii,

00:05:21.040 --> 00:05:23.810
można by zobaczyć
dziesięciokrotny wzrost wydajności.

00:05:23.810 --> 00:05:28.240
Przeskok kilku technologii
do przodu jednym krokiem.

00:05:28.840 --> 00:05:30.090
Tak to wygląda.

00:05:30.090 --> 00:05:32.136
Mamy ważny problem

00:05:32.140 --> 00:05:34.500
i w zasadzie mamy idealne rozwiązanie.

00:05:34.500 --> 00:05:36.200
Nauka krzyczy:

00:05:36.200 --> 00:05:40.020
"Ot, co trzeba robić,
żeby rozwiązać problem".

00:05:41.480 --> 00:05:44.010
Dobrze, zacznijmy, zróbmy to.

00:05:44.010 --> 00:05:46.790
Ale znów wracamy do obosiecznego miecza.

00:05:46.790 --> 00:05:49.090
"Idealne rozwiązanie" obejmuje materiał,

00:05:49.090 --> 00:05:50.690
z którym nie można pracować.

00:05:50.690 --> 00:05:52.740
Trzeba ich ustawić miliardy,

00:05:52.740 --> 00:05:55.000
by stworzyć jeden chip komputerowy.

00:05:55.000 --> 00:05:58.640
To jak zagadka, wieczny problem.

00:05:59.360 --> 00:06:01.310
Powiemy: "Zatrzymajmy się.

00:06:01.310 --> 00:06:03.280
Nie idźmy tą samą drogą.

00:06:03.280 --> 00:06:05.840
Pomyślmy, czego brakuje.

00:06:05.840 --> 00:06:07.280
Czego nie robimy?

00:06:07.280 --> 00:06:09.450
Co ważnego pomijamy?".

00:06:09.450 --> 00:06:11.256
Jak w "Ojcu Chrzestnym".

00:06:11.260 --> 00:06:13.570
Gdy Fredo zdradza Michaela,

00:06:13.570 --> 00:06:15.240
wiemy, co trzeba zrobić.

00:06:15.240 --> 00:06:16.610
Fredo musi zginąć.

00:06:16.610 --> 00:06:17.650
(Śmiech)

00:06:17.650 --> 00:06:19.610
Michael odkłada to.

00:06:19.610 --> 00:06:20.850
Dobrze, rozumiem.

00:06:20.850 --> 00:06:23.320
Ich matka wciąż żyje,
mogłaby się zdenerwować.

00:06:23.320 --> 00:06:24.770
Powiemy:

00:06:24.770 --> 00:06:27.090
"Gdzie jest Fredo w naszym problemie?

00:06:27.090 --> 00:06:28.520
Czego zaniedbaliśmy?

00:06:28.520 --> 00:06:30.090
Czego nie robimy,

00:06:30.090 --> 00:06:32.640
co robić powinniśmy, by osiągnąć sukces?

00:06:33.200 --> 00:06:37.256
Odpowiedź, posąg musi zbudować się sam.

00:06:37.260 --> 00:06:39.520
Musimy znaleźć sposób,

00:06:39.520 --> 00:06:43.330
jak zmusić, przekonać miliardy cząsteczek,

00:06:43.330 --> 00:06:46.330
do połączenia się w technologię.

00:06:46.330 --> 00:06:49.520
Nie można zrobić tego za nie.
Muszą zrobić to same.

00:06:49.520 --> 00:06:52.690
Nie jest to trywialne, to ciężka droga,

00:06:52.690 --> 00:06:55.560
ale w tym przypadku to jedyne wyjście.

00:06:55.560 --> 00:06:59.480
Jak się okazuje, nie jest to
taki dziwaczny problem.

00:06:59.480 --> 00:07:03.406
To ludzie nie budują nic w ten sposób.

00:07:03.410 --> 00:07:06.600
Gdy rozglądamy się, przykłady są wszędzie.

00:07:06.600 --> 00:07:09.520
Matka Natura tworzy tak wszystko.

00:07:09.520 --> 00:07:12.190
Wszystko jest zbudowane od dołu do góry.

00:07:12.190 --> 00:07:13.490
Idąc na plażę,

00:07:13.490 --> 00:07:16.680
znajdziemy proste organizmy,
używające białek,

00:07:16.680 --> 00:07:17.970
podstawowe cząsteczki.

00:07:17.970 --> 00:07:21.466
Szablon, jakim metaforycznie
jest piasek wyrzucany z morza

00:07:21.466 --> 00:07:24.710
i tworzący niezwykłą, skrajnie
zróżnicowaną architekturę.

00:07:24.710 --> 00:07:27.520
Natura po prostu rzeźbi,
nie jest nieudolna jak my.

00:07:27.520 --> 00:07:29.250
Jest elegancka i inteligentna.

00:07:29.250 --> 00:07:31.880
Tworzy z tego, co dostępne,
cząsteczka po cząsteczce,

00:07:31.880 --> 00:07:35.000
tworząc struktury
o złożoności i różnorodności,

00:07:35.000 --> 00:07:37.340
do której nie możemy się nawet zbliżyć.

00:07:37.340 --> 00:07:39.016
Osiąga rozmiary nano

00:07:39.020 --> 00:07:41.520
już od setek milionów lat.

00:07:41.520 --> 00:07:43.600
Jesteśmy spóźnieni na imprezę.

00:07:44.120 --> 00:07:48.280
Zdecydowaliśmy więc, że będziemy
używać tego samego narzędzia, co natura,

00:07:48.280 --> 00:07:49.560
chemii.

00:07:50.000 --> 00:07:51.456
To brakujące narzędzie.

00:07:51.460 --> 00:07:53.520
Chemia działa w tym przypadku,

00:07:53.520 --> 00:07:55.390
ponieważ obiekty wielkości nano

00:07:55.390 --> 00:07:57.370
są prawie takie same jak molekuły,

00:07:57.370 --> 00:07:59.540
więc można użyć ich jako narzędzi,

00:07:59.540 --> 00:08:01.390
do sterowania obiektami dookoła.

00:08:01.760 --> 00:08:03.800
Właśnie to robimy w laboratorium.

00:08:03.800 --> 00:08:07.010
Opracowaliśmy chemię,
która wchodzi w kupę kurzu,

00:08:07.010 --> 00:08:08.530
w kupę nanocząsteczek,

00:08:08.530 --> 00:08:10.930
i wyciąga te, których potrzebujemy.

00:08:10.930 --> 00:08:14.550
Można użyć chemii
do rozmieszczenia miliardów cząsteczek,

00:08:14.550 --> 00:08:17.450
we wzorze potrzebnym do budowy obwodów.

00:08:17.450 --> 00:08:18.800
Dzięki temu

00:08:18.800 --> 00:08:21.216
możemy budować o wiele szybsze obwody,

00:08:21.220 --> 00:08:24.450
których nikt wcześniej nie mógł zrobić
z użyciem nanomateriałów.

00:08:24.450 --> 00:08:25.880
Chemia to brakujące narzędzie.

00:08:25.880 --> 00:08:29.530
Z każdym dniem
nabiera ostrości i precyzji.

00:08:29.530 --> 00:08:30.630
Ostatecznie,

00:08:30.630 --> 00:08:33.400
mamy nadzieję, że niebawem,

00:08:33.400 --> 00:08:36.790
będziemy mogli spełnić jedną
z tych oryginalnych obietnic.

00:08:36.790 --> 00:08:38.879
Komputerologia jest jednym z przykładów.

00:08:38.879 --> 00:08:42.450
Interesuje mnie najbardziej,
tym zajmują się moje zespoły.

00:08:42.450 --> 00:08:46.280
Ale są też inne, w energii
odnawialnej, w medycynie,

00:08:46.280 --> 00:08:48.050
w materiałach konstrukcyjnych,

00:08:48.050 --> 00:08:51.010
gdzie nauka zachęca,
by podążać, w kierunku nano.

00:08:51.010 --> 00:08:53.280
Tam są największe korzyści.

00:08:53.920 --> 00:08:55.360
Jednak robiąc to,

00:08:55.360 --> 00:08:58.560
nauka dziś i jutro,
potrzebuje nowych narzędzi,

00:08:58.560 --> 00:09:00.710
jak to opisane przeze mnie.

00:09:00.710 --> 00:09:04.600
Potrzebują chemii, o to chodzi.

00:09:04.600 --> 00:09:08.280
Nauka ma to do siebie,
że raz rozwinięte narzędzia

00:09:08.280 --> 00:09:09.560
już tam są.

00:09:09.560 --> 00:09:10.840
Są tam zawsze

00:09:10.840 --> 00:09:13.730
i każdy może po nie sięgnąć i ich użyć,

00:09:13.730 --> 00:09:16.720
by spełnić obietnice nanotechnologii.

00:09:17.320 --> 00:09:20.010
Dziękuję za wasz czas, doceniam to.

00:09:20.010 --> 00:09:22.480
(Brawa)