1
00:00:00,760 --> 00:00:03,730
Wyobraźcie sobie rzeźbiarza,
tworzącego posąg.

2
00:00:03,730 --> 00:00:06,130
Rzeźbiącego dłutem.

3
00:00:06,130 --> 00:00:09,210
Michał Anioł opisywał to
w elegancki sposób:

4
00:00:09,210 --> 00:00:12,130
"Wewnątrz każdej skały jest posąg,

5
00:00:12,130 --> 00:00:15,240
zadaniem rzeźbiarza jest jego odkrycie".

6
00:00:15,240 --> 00:00:17,680
A gdyby spróbować czegoś innego?

7
00:00:17,680 --> 00:00:21,326
Nie rzeźbić ze skały, tylko z kurzu.

8
00:00:21,326 --> 00:00:25,690
Skleić jakoś miliony cząsteczek w posąg.

9
00:00:25,690 --> 00:00:27,190
Wiem, że to absurd,

10
00:00:27,190 --> 00:00:28,960
coś raczej niemożliwego.

11
00:00:28,960 --> 00:00:34,316
Jedyną możliwością jest,
by taki posąg uformował się sam,

12
00:00:34,316 --> 00:00:38,450
jeśli jakoś można zmusić
cząsteczki do połączenia,

13
00:00:38,450 --> 00:00:39,760
tworząc posąg.

14
00:00:40,320 --> 00:00:41,840
Brzmi to dziwnie

15
00:00:41,840 --> 00:00:46,010
i jest to problem, nad którym
pracuję w laboratorium.

16
00:00:46,010 --> 00:00:47,450
Nie rzeźbię w skałach,

17
00:00:47,450 --> 00:00:48,850
używam nanomateriałów.

18
00:00:48,850 --> 00:00:53,230
To niewiarygodnie małe,
fascynujące obiekty.

19
00:00:53,230 --> 00:00:56,570
Tak małe, że gdyby ten pilot,
był nanocząsteczką,

20
00:00:56,570 --> 00:00:59,530
ludzki włos byłby wielkości tej sali.

21
00:00:59,530 --> 00:01:02,360
Są one sercem nanotechnologii,

22
00:01:02,360 --> 00:01:04,229
o której wszyscy słyszeliśmy.

23
00:01:04,229 --> 00:01:07,690
Słyszeliśmy, jak wszystko
będzie można zmieniać.

24
00:01:07,690 --> 00:01:09,210
Gdy kończyłem studia,

25
00:01:09,210 --> 00:01:12,560
praca w nanotechnologii była na topie.

26
00:01:12,560 --> 00:01:15,800
Co chwila nowe przełomy naukowe.

27
00:01:15,800 --> 00:01:17,250
Konferencje huczały,

28
00:01:17,250 --> 00:01:19,960
mnóstwo pieniędzy napływało od sponsorów.

29
00:01:20,760 --> 00:01:22,000
Powodem jest to,

30
00:01:22,000 --> 00:01:23,850
że naprawdę małe obiekty,

31
00:01:23,850 --> 00:01:29,010
podlegają innej części fizyki,
niż obiekty powszechnie znane.

32
00:01:29,010 --> 00:01:30,960
Jest to mechanika kwantowa.

33
00:01:30,960 --> 00:01:34,160
Można precyzyjnie
zmienić zachowanie obiektów,

34
00:01:34,160 --> 00:01:36,490
poprzez pozornie niewielkie zmiany,

35
00:01:36,490 --> 00:01:39,130
jak dodawanie,
czy eliminację garstki atomów

36
00:01:39,130 --> 00:01:40,856
lub przekręcanie materiału.

37
00:01:40,860 --> 00:01:42,650
Doskonałe narzędzia.

38
00:01:42,650 --> 00:01:45,760
Dają poczucie, że można zrobić wszystko.

39
00:01:45,760 --> 00:01:47,040
I robimy to,

40
00:01:47,040 --> 00:01:50,170
wszyscy studenci z mojego pokolenia.

41
00:01:50,170 --> 00:01:53,690
Próbowaliśmy zrobić błyskawiczne
komputery używając nanomateriałów.

42
00:01:53,690 --> 00:01:55,330
Konstruowaliśmy kropki kwantowe,

43
00:01:55,330 --> 00:01:58,720
które kiedyś będą znajdować
i zwalczać choroby w ciele.

44
00:01:58,720 --> 00:02:01,760
Niektórzy próbowali stworzyć
windę kosmiczną,

45
00:02:01,760 --> 00:02:03,380
używając nanorunek węglowych.

46
00:02:03,600 --> 00:02:06,000
Sprawdźcie, to prawda.

47
00:02:06,776 --> 00:02:10,060
Myśleliśmy, że wpłynie to
na naukę i technologię,

48
00:02:10,060 --> 00:02:11,890
od medycyny do komputerologii.

49
00:02:11,890 --> 00:02:13,160
Muszę przyznać,

50
00:02:13,160 --> 00:02:15,350
że wpadłem w to po same uszy,

51
00:02:15,350 --> 00:02:17,840
bez reszty.

52
00:02:18,520 --> 00:02:20,320
Było to 15 lat temu.

53
00:02:21,690 --> 00:02:24,770
Nauka wykonała kawał dobrej roboty.

54
00:02:24,770 --> 00:02:26,030
Dużo się nauczyliśmy.

55
00:02:26,030 --> 00:02:28,930
Nigdy nie umieliśmy przełożyć tej nauki

56
00:02:28,930 --> 00:02:30,450
na nowe technologie,

57
00:02:30,450 --> 00:02:33,240
które mogą wpłynąć na ludzi.

58
00:02:33,240 --> 00:02:35,480
Powodem jest to, że nanomateriały,

59
00:02:35,480 --> 00:02:37,150
są jak obosieczny miecz.

60
00:02:37,150 --> 00:02:39,440
To co sprawia, że są tak interesujące,

61
00:02:39,440 --> 00:02:40,750
ich rozmiar,

62
00:02:40,750 --> 00:02:43,090
uniemożliwia jednocześnie pracę.

63
00:02:43,090 --> 00:02:46,840
Dosłownie tak samo, jak próba
stworzenia posągu z kurzu.

64
00:02:46,840 --> 00:02:50,560
Nie mamy tak małych narzędzi.

65
00:02:50,560 --> 00:02:52,890
Nawet mając narzędzia,

66
00:02:52,890 --> 00:02:56,810
nie moglibyśmy łączyć
milionów cząsteczek razem,

67
00:02:56,810 --> 00:02:58,200
by zbudować technologię.

68
00:02:58,760 --> 00:02:59,960
Przez to

69
00:02:59,960 --> 00:03:02,070
wszystkie obietnice i podniecenie,

70
00:03:02,070 --> 00:03:04,890
wciąż pozostają
obietnicami i podnieceniem.

71
00:03:04,890 --> 00:03:07,280
Nie mamy nanobotów zwalczających choroby,

72
00:03:07,280 --> 00:03:09,370
nie ma windy kosmicznej.

73
00:03:09,370 --> 00:03:13,080
Co mnie interesuje,
nie ma nowych typów komputerów.

74
00:03:13,080 --> 00:03:15,640
Ostatnia kwestia jest bardzo ważna.

75
00:03:15,640 --> 00:03:17,016
Musimy oczekiwać

76
00:03:17,020 --> 00:03:20,800
nieustannego wzrostu
tempa rozwoju komputerologii.

77
00:03:20,800 --> 00:03:23,410
Zbudowaliśmy na tym gospodarkę.

78
00:03:23,410 --> 00:03:25,160
To tempo funkcjonuje

79
00:03:25,160 --> 00:03:27,640
dzięki zdolności pakowania
wielu przyrządów

80
00:03:27,640 --> 00:03:29,340
do układu komputerowego.

81
00:03:29,340 --> 00:03:31,190
Gdy te przyrządy stają się mniejsze,

82
00:03:31,190 --> 00:03:33,470
stają się szybsze, zużywają mniej energii

83
00:03:33,470 --> 00:03:34,930
i są tańsze.

84
00:03:34,930 --> 00:03:39,510
Dzięki tej zbieżności
mamy niesamowite tempo.

85
00:03:39,510 --> 00:03:40,770
Przykład:

86
00:03:40,770 --> 00:03:46,200
Komputer, który wysłał ludzi
na Księżyc był wielkości pokoju.

87
00:03:46,200 --> 00:03:51,646
Zmniejszając ten największy
komputer owych czasów,

88
00:03:51,646 --> 00:03:54,250
do rozmiaru smartfona,

89
00:03:54,250 --> 00:03:55,530
twój aktualny smartfon,

90
00:03:55,530 --> 00:03:58,920
ten kupowany za 300 dolarów
i zmieniany co dwa lata,

91
00:03:58,920 --> 00:04:01,400
zdmuchnął by go.

92
00:04:01,400 --> 00:04:02,770
Nie zrobiłby wrażenia.

93
00:04:02,770 --> 00:04:05,280
Nie miałby takich możliwości jak smartfon.

94
00:04:05,280 --> 00:04:06,790
Byłby powolny,

95
00:04:06,790 --> 00:04:09,000
nie można by wgrać na niego swoich plików.

96
00:04:09,000 --> 00:04:11,950
Z trudem zagrałby kilka minut

97
00:04:11,950 --> 00:04:13,670
odcinka "Walking Dead".

98
00:04:13,670 --> 00:04:14,670
(Śmiech)

99
00:04:14,670 --> 00:04:16,909
Rozwój nie jest stopniowy.

100
00:04:16,909 --> 00:04:18,650
Jest bezwzględny.

101
00:04:18,650 --> 00:04:19,919
Wykładniczy.

102
00:04:19,919 --> 00:04:22,280
Składa się rok po roku.

103
00:04:22,280 --> 00:04:26,206
Jeśli porównać technologie dwóch pokoleń,

104
00:04:26,210 --> 00:04:28,190
są prawie nierozpoznawalne.

105
00:04:28,190 --> 00:04:30,830
Jesteśmy to sobie winni, by rozwój trwał.

106
00:04:30,830 --> 00:04:34,470
Za 10, 20, 30 lat chcemy mówić to samo:

107
00:04:34,470 --> 00:04:36,840
"Spójrz, ile osiągnęliśmy przez te lata".

108
00:04:37,200 --> 00:04:39,920
Jednak nie może to trwać wiecznie.

109
00:04:39,920 --> 00:04:41,980
Impreza kończy się.

110
00:04:41,980 --> 00:04:44,370
To "ostatnia kolejka alkoholu".

111
00:04:44,370 --> 00:04:46,050
Patrząc głębiej,

112
00:04:46,050 --> 00:04:48,640
wskaźniki prędkości i wydajności

113
00:04:48,640 --> 00:04:51,350
pokazują znaczne spowolnienie rozwoju.

114
00:04:51,760 --> 00:04:53,880
Jeśli chcemy, by impreza trwała,

115
00:04:53,880 --> 00:04:56,160
musimy robić to, co zawsze robiliśmy.

116
00:04:56,160 --> 00:04:57,650
Wprowadzać innowacje.

117
00:04:57,650 --> 00:04:59,460
Misją naszej grupy

118
00:04:59,460 --> 00:05:02,690
są unowocześnienia
z użyciem nanorurek węglowych,

119
00:05:02,690 --> 00:05:06,760
ponieważ mogą one pozwolić,
na utrzymanie tempa.

120
00:05:06,760 --> 00:05:08,240
Wyglądają tak, jak brzmią.

121
00:05:08,240 --> 00:05:10,720
Niewielkie, puste rurki z atomów węgla.

122
00:05:10,720 --> 00:05:13,680
Ich mały rozmiar

123
00:05:13,680 --> 00:05:17,360
daje podstawę, wielkich
własności elektrycznych.

124
00:05:17,360 --> 00:05:21,040
Nauka mówi, że stosując je
w komputerologii,

125
00:05:21,040 --> 00:05:23,810
można by zobaczyć
dziesięciokrotny wzrost wydajności.

126
00:05:23,810 --> 00:05:28,240
Przeskok kilku technologii
do przodu jednym krokiem.

127
00:05:28,840 --> 00:05:30,090
Tak to wygląda.

128
00:05:30,090 --> 00:05:32,136
Mamy ważny problem

129
00:05:32,140 --> 00:05:34,500
i w zasadzie mamy idealne rozwiązanie.

130
00:05:34,500 --> 00:05:36,200
Nauka krzyczy:

131
00:05:36,200 --> 00:05:40,020
"Ot, co trzeba robić,
żeby rozwiązać problem".

132
00:05:41,480 --> 00:05:44,010
Dobrze, zacznijmy, zróbmy to.

133
00:05:44,010 --> 00:05:46,790
Ale znów wracamy do obosiecznego miecza.

134
00:05:46,790 --> 00:05:49,090
"Idealne rozwiązanie" obejmuje materiał,

135
00:05:49,090 --> 00:05:50,690
z którym nie można pracować.

136
00:05:50,690 --> 00:05:52,740
Trzeba ich ustawić miliardy,

137
00:05:52,740 --> 00:05:55,000
by stworzyć jeden chip komputerowy.

138
00:05:55,000 --> 00:05:58,640
To jak zagadka, wieczny problem.

139
00:05:59,360 --> 00:06:01,310
Powiemy: "Zatrzymajmy się.

140
00:06:01,310 --> 00:06:03,280
Nie idźmy tą samą drogą.

141
00:06:03,280 --> 00:06:05,840
Pomyślmy, czego brakuje.

142
00:06:05,840 --> 00:06:07,280
Czego nie robimy?

143
00:06:07,280 --> 00:06:09,450
Co ważnego pomijamy?".

144
00:06:09,450 --> 00:06:11,256
Jak w "Ojcu Chrzestnym".

145
00:06:11,260 --> 00:06:13,570
Gdy Fredo zdradza Michaela,

146
00:06:13,570 --> 00:06:15,240
wiemy, co trzeba zrobić.

147
00:06:15,240 --> 00:06:16,610
Fredo musi zginąć.

148
00:06:16,610 --> 00:06:17,650
(Śmiech)

149
00:06:17,650 --> 00:06:19,610
Michael odkłada to.

150
00:06:19,610 --> 00:06:20,850
Dobrze, rozumiem.

151
00:06:20,850 --> 00:06:23,320
Ich matka wciąż żyje,
mogłaby się zdenerwować.

152
00:06:23,320 --> 00:06:24,770
Powiemy:

153
00:06:24,770 --> 00:06:27,090
"Gdzie jest Fredo w naszym problemie?

154
00:06:27,090 --> 00:06:28,520
Czego zaniedbaliśmy?

155
00:06:28,520 --> 00:06:30,090
Czego nie robimy,

156
00:06:30,090 --> 00:06:32,640
co robić powinniśmy, by osiągnąć sukces?

157
00:06:33,200 --> 00:06:37,256
Odpowiedź, posąg musi zbudować się sam.

158
00:06:37,260 --> 00:06:39,520
Musimy znaleźć sposób,

159
00:06:39,520 --> 00:06:43,330
jak zmusić, przekonać miliardy cząsteczek,

160
00:06:43,330 --> 00:06:46,330
do połączenia się w technologię.

161
00:06:46,330 --> 00:06:49,520
Nie można zrobić tego za nie.
Muszą zrobić to same.

162
00:06:49,520 --> 00:06:52,690
Nie jest to trywialne, to ciężka droga,

163
00:06:52,690 --> 00:06:55,560
ale w tym przypadku to jedyne wyjście.

164
00:06:55,560 --> 00:06:59,480
Jak się okazuje, nie jest to
taki dziwaczny problem.

165
00:06:59,480 --> 00:07:03,406
To ludzie nie budują nic w ten sposób.

166
00:07:03,410 --> 00:07:06,600
Gdy rozglądamy się, przykłady są wszędzie.

167
00:07:06,600 --> 00:07:09,520
Matka Natura tworzy tak wszystko.

168
00:07:09,520 --> 00:07:12,190
Wszystko jest zbudowane od dołu do góry.

169
00:07:12,190 --> 00:07:13,490
Idąc na plażę,

170
00:07:13,490 --> 00:07:16,680
znajdziemy proste organizmy,
używające białek,

171
00:07:16,680 --> 00:07:17,970
podstawowe cząsteczki.

172
00:07:17,970 --> 00:07:21,466
Szablon, jakim metaforycznie
jest piasek wyrzucany z morza

173
00:07:21,466 --> 00:07:24,710
i tworzący niezwykłą, skrajnie
zróżnicowaną architekturę.

174
00:07:24,710 --> 00:07:27,520
Natura po prostu rzeźbi,
nie jest nieudolna jak my.

175
00:07:27,520 --> 00:07:29,250
Jest elegancka i inteligentna.

176
00:07:29,250 --> 00:07:31,880
Tworzy z tego, co dostępne,
cząsteczka po cząsteczce,

177
00:07:31,880 --> 00:07:35,000
tworząc struktury
o złożoności i różnorodności,

178
00:07:35,000 --> 00:07:37,340
do której nie możemy się nawet zbliżyć.

179
00:07:37,340 --> 00:07:39,016
Osiąga rozmiary nano

180
00:07:39,020 --> 00:07:41,520
już od setek milionów lat.

181
00:07:41,520 --> 00:07:43,600
Jesteśmy spóźnieni na imprezę.

182
00:07:44,120 --> 00:07:48,280
Zdecydowaliśmy więc, że będziemy
używać tego samego narzędzia, co natura,

183
00:07:48,280 --> 00:07:49,560
chemii.

184
00:07:50,000 --> 00:07:51,456
To brakujące narzędzie.

185
00:07:51,460 --> 00:07:53,520
Chemia działa w tym przypadku,

186
00:07:53,520 --> 00:07:55,390
ponieważ obiekty wielkości nano

187
00:07:55,390 --> 00:07:57,370
są prawie takie same jak molekuły,

188
00:07:57,370 --> 00:07:59,540
więc można użyć ich jako narzędzi,

189
00:07:59,540 --> 00:08:01,390
do sterowania obiektami dookoła.

190
00:08:01,760 --> 00:08:03,800
Właśnie to robimy w laboratorium.

191
00:08:03,800 --> 00:08:07,010
Opracowaliśmy chemię,
która wchodzi w kupę kurzu,

192
00:08:07,010 --> 00:08:08,530
w kupę nanocząsteczek,

193
00:08:08,530 --> 00:08:10,930
i wyciąga te, których potrzebujemy.

194
00:08:10,930 --> 00:08:14,550
Można użyć chemii
do rozmieszczenia miliardów cząsteczek,

195
00:08:14,550 --> 00:08:17,450
we wzorze potrzebnym do budowy obwodów.

196
00:08:17,450 --> 00:08:18,800
Dzięki temu

197
00:08:18,800 --> 00:08:21,216
możemy budować o wiele szybsze obwody,

198
00:08:21,220 --> 00:08:24,450
których nikt wcześniej nie mógł zrobić
z użyciem nanomateriałów.

199
00:08:24,450 --> 00:08:25,880
Chemia to brakujące narzędzie.

200
00:08:25,880 --> 00:08:29,530
Z każdym dniem
nabiera ostrości i precyzji.

201
00:08:29,530 --> 00:08:30,630
Ostatecznie,

202
00:08:30,630 --> 00:08:33,400
mamy nadzieję, że niebawem,

203
00:08:33,400 --> 00:08:36,790
będziemy mogli spełnić jedną
z tych oryginalnych obietnic.

204
00:08:36,790 --> 00:08:38,879
Komputerologia jest jednym z przykładów.

205
00:08:38,879 --> 00:08:42,450
Interesuje mnie najbardziej,
tym zajmują się moje zespoły.

206
00:08:42,450 --> 00:08:46,280
Ale są też inne, w energii
odnawialnej, w medycynie,

207
00:08:46,280 --> 00:08:48,050
w materiałach konstrukcyjnych,

208
00:08:48,050 --> 00:08:51,010
gdzie nauka zachęca,
by podążać, w kierunku nano.

209
00:08:51,010 --> 00:08:53,280
Tam są największe korzyści.

210
00:08:53,920 --> 00:08:55,360
Jednak robiąc to,

211
00:08:55,360 --> 00:08:58,560
nauka dziś i jutro,
potrzebuje nowych narzędzi,

212
00:08:58,560 --> 00:09:00,710
jak to opisane przeze mnie.

213
00:09:00,710 --> 00:09:04,600
Potrzebują chemii, o to chodzi.

214
00:09:04,600 --> 00:09:08,280
Nauka ma to do siebie,
że raz rozwinięte narzędzia

215
00:09:08,280 --> 00:09:09,560
już tam są.

216
00:09:09,560 --> 00:09:10,840
Są tam zawsze

217
00:09:10,840 --> 00:09:13,730
i każdy może po nie sięgnąć i ich użyć,

218
00:09:13,730 --> 00:09:16,720
by spełnić obietnice nanotechnologii.

219
00:09:17,320 --> 00:09:20,010
Dziękuję za wasz czas, doceniam to.

220
00:09:20,010 --> 00:09:22,480
(Brawa)