0:00:00.760,0:00:03.735 एक शिल्पकार छिन्नी चालवून [br]एखादी मूर्ती घडवतो आहे, 0:00:03.760,0:00:06.136 अशी कल्पना करा. 0:00:06.160,0:00:09.216 मायकेलअँजेलोने याचं सुंदर वर्णन केलं आहे. [br]तो म्हणतो, 0:00:09.240,0:00:12.136 दगडाच्या प्रत्येक तुकड्यात [br]एक मूर्ती दडलेली असते. 0:00:12.160,0:00:15.256 ती शोधणं हेच शिल्पकाराचं काम. 0:00:15.280,0:00:17.696 पण हेच काम त्याने [br]विरुद्ध दिशेकडून केलं तर? 0:00:17.720,0:00:19.576 कामाची सुरुवात दगडापासून न करता, 0:00:19.600,0:00:21.296 धुळीच्या ढिगाऱ्यापासून केली तर? 0:00:21.320,0:00:25.696 धुळीचे कोट्यवधी कण कसेतरी एकत्र चिकटवून [br]मूर्ती घडवली तर? 0:00:25.720,0:00:27.216 खुळचट कल्पना.. ठाऊक आहे मला. 0:00:27.240,0:00:28.976 आणि कदाचित अशक्य कोटीतलीही. 0:00:29.000,0:00:31.936 धुळीपासून मूर्ती बनवण्याचा एकच मार्ग आहे. 0:00:31.960,0:00:34.296 मूर्तीनेच स्वतःला घडविणे. 0:00:34.320,0:00:38.456 आपण त्या कोट्यवधी धूलिकणांना [br]जबरदस्तीने एकत्र यायला भाग पाडू शकलो 0:00:38.480,0:00:39.760 तरच ही मूर्ती घडेल. 0:00:40.320,0:00:41.856 ऐकायला विचित्र वाटेल, पण 0:00:41.880,0:00:46.016 मी माझ्या प्रयोगशाळेत अगदी [br]अशाच प्रकारच्या प्रश्नावर काम करतो. 0:00:46.040,0:00:47.456 मी दगड वापरत नाही. 0:00:47.480,0:00:48.856 अतिसूक्ष्म पदार्थ वापरतो. 0:00:48.880,0:00:53.256 हे अद्भुत पदार्थ अशक्य वाटतील इतके [br]सूक्ष्म असतात. 0:00:53.280,0:00:56.576 इतके सूक्ष्म, की हा कंट्रोलर म्हणजे जर [br]एक अतिसूक्ष्म कण मानला, 0:00:56.600,0:00:59.536 तर मानवी केसाचा आकार, [br]ही खोली भरून टाकण्याइतका असेल. 0:00:59.560,0:01:02.376 हे कण म्हणजे [br]नॅनोटेक्नॉलॉजी या क्षेत्राचा गाभा आहे. 0:01:02.400,0:01:04.215 याविषयी आपण सर्वांनी ऐकलंच असेल. 0:01:04.239,0:01:07.696 त्यामुळे कसं जग बदलून जाणार आहे, तेही. 0:01:07.720,0:01:09.216 माझ्या पदव्युत्तर शिक्षणाचा काळ 0:01:09.240,0:01:12.576 हा नॅनोटेक्नॉलॉजीत काम करणाऱ्यांसाठी [br]सर्वात मनोहर काळ होता. 0:01:12.600,0:01:15.816 0:01:15.840,0:01:17.256 0:01:17.280,0:01:19.960 0:01:20.760,0:01:22.016 0:01:22.040,0:01:23.856 0:01:23.880,0:01:27.496 0:01:27.520,0:01:29.016 0:01:29.040,0:01:30.976 0:01:31.000,0:01:34.176 0:01:34.200,0:01:36.496 0:01:36.520,0:01:39.136 0:01:39.160,0:01:40.856 0:01:40.880,0:01:42.656 0:01:42.680,0:01:45.776 0:01:45.800,0:01:47.056 0:01:47.080,0:01:50.176 0:01:50.200,0:01:53.696 0:01:53.720,0:01:55.336 0:01:55.360,0:01:58.736 0:01:58.760,0:02:01.776 0:02:01.800,0:02:03.040 0:02:03.600,0:02:06.000 0:02:06.776,0:02:08.776 0:02:08.800,0:02:11.896 0:02:11.920,0:02:13.176 0:02:13.200,0:02:15.176 0:02:15.200,0:02:17.840 0:02:18.520,0:02:20.320 0:02:21.160,0:02:22.376 0:02:22.400,0:02:24.776 0:02:24.800,0:02:26.056 0:02:26.080,0:02:30.456 0:02:30.480,0:02:33.256 0:02:33.280,0:02:35.496 0:02:35.520,0:02:37.176 0:02:37.200,0:02:39.456 0:02:39.480,0:02:40.776 0:02:40.800,0:02:43.096 0:02:43.120,0:02:46.856 0:02:46.880,0:02:50.576 0:02:50.600,0:02:52.896 0:02:52.920,0:02:56.816 0:02:56.840,0:02:58.200 0:02:58.760,0:02:59.976 0:03:00.000,0:03:02.096 0:03:02.120,0:03:04.896 0:03:04.920,0:03:07.296 0:03:07.320,0:03:09.376 0:03:09.400,0:03:13.096 0:03:13.120,0:03:15.656 0:03:15.680,0:03:17.016 0:03:17.040,0:03:20.816 0:03:20.840,0:03:23.416 0:03:23.440,0:03:25.176 0:03:25.200,0:03:27.656 0:03:27.680,0:03:29.376 0:03:29.400,0:03:31.216 0:03:31.240,0:03:33.496 0:03:33.520,0:03:34.936 0:03:34.960,0:03:39.536 0:03:39.560,0:03:40.776 0:03:40.800,0:03:46.216 0:03:46.240,0:03:48.376 0:03:48.400,0:03:51.656 0:03:51.680,0:03:54.256 0:03:54.280,0:03:55.536 0:03:55.560,0:03:58.936 0:03:58.960,0:04:01.416 0:04:01.440,0:04:02.776 0:04:02.800,0:04:05.296 0:04:05.320,0:04:06.816 0:04:06.840,0:04:09.016 0:04:09.040,0:04:11.496 0:04:11.520,0:04:13.696 0:04:13.720,0:04:14.736 0:04:14.760,0:04:16.935 0:04:16.959,0:04:18.656 0:04:18.680,0:04:19.935 0:04:19.959,0:04:22.296 0:04:22.320,0:04:24.496 0:04:24.520,0:04:26.216 0:04:26.240,0:04:28.216 0:04:28.240,0:04:30.856 0:04:30.880,0:04:34.496 0:04:34.520,0:04:36.600 0:04:37.200,0:04:39.936 0:04:39.960,0:04:42.016 0:04:42.040,0:04:44.376 0:04:44.400,0:04:46.056 0:04:46.080,0:04:48.656 0:04:48.680,0:04:51.200 0:04:51.760,0:04:53.896 0:04:53.920,0:04:56.176 0:04:56.200,0:04:57.656 0:04:57.680,0:05:00.256 0:05:00.280,0:05:02.696 0:05:02.720,0:05:06.776 0:05:06.800,0:05:08.256 0:05:08.280,0:05:10.736 0:05:10.760,0:05:13.696 0:05:13.720,0:05:17.376 0:05:17.400,0:05:21.056 0:05:21.080,0:05:23.816 0:05:23.840,0:05:28.240 0:05:28.840,0:05:30.096 0:05:30.120,0:05:32.136 0:05:32.160,0:05:34.536 0:05:34.560,0:05:36.216 0:05:36.240,0:05:39.080 0:05:41.480,0:05:43.096 0:05:43.120,0:05:44.376 0:05:44.400,0:05:47.096 0:05:47.120,0:05:50.696 0:05:50.720,0:05:55.016 0:05:55.040,0:05:58.640 0:05:59.360,0:06:01.336 0:06:01.360,0:06:03.296 0:06:03.320,0:06:05.856 0:06:05.880,0:06:07.296 0:06:07.320,0:06:09.456 0:06:09.480,0:06:11.256 0:06:11.280,0:06:13.576 0:06:13.600,0:06:15.256 0:06:15.280,0:06:16.616 0:06:16.640,0:06:17.656 0:06:17.680,0:06:19.616 0:06:19.640,0:06:20.856 0:06:20.880,0:06:23.336 0:06:23.360,0:06:24.776 0:06:24.800,0:06:27.096 0:06:27.120,0:06:28.536 0:06:28.560,0:06:30.096 0:06:30.120,0:06:32.640 0:06:33.200,0:06:37.256 0:06:37.280,0:06:39.216 0:06:39.240,0:06:43.336 0:06:43.360,0:06:46.336 0:06:46.360,0:06:49.536 0:06:49.560,0:06:52.696 0:06:52.720,0:06:55.576 0:06:55.600,0:06:59.496 0:06:59.520,0:07:01.376 0:07:01.400,0:07:03.416 0:07:03.440,0:07:06.616 0:07:06.640,0:07:09.536 0:07:09.560,0:07:12.216 0:07:12.240,0:07:13.496 0:07:13.520,0:07:16.696 0:07:16.720,0:07:17.976 0:07:18.000,0:07:20.056 0:07:20.080,0:07:21.496 0:07:21.520,0:07:24.896 0:07:24.920,0:07:27.536 0:07:27.560,0:07:29.256 0:07:29.280,0:07:32.016 0:07:32.040,0:07:34.176 0:07:34.200,0:07:36.480 0:07:37.320,0:07:39.016 0:07:39.040,0:07:41.536 0:07:41.560,0:07:43.600 0:07:44.120,0:07:48.296 0:07:48.320,0:07:49.560 0:07:50.000,0:07:51.456 0:07:51.480,0:07:53.536 0:07:53.560,0:07:57.376 0:07:57.400,0:08:00.016 0:08:00.040,0:08:01.240 0:08:01.760,0:08:03.816 0:08:03.840,0:08:07.016 0:08:07.040,0:08:08.536 0:08:08.560,0:08:10.936 0:08:10.960,0:08:14.576 0:08:14.600,0:08:17.456 0:08:17.480,0:08:18.816 0:08:18.840,0:08:21.216 0:08:21.240,0:08:24.456 0:08:24.480,0:08:25.896 0:08:25.920,0:08:29.536 0:08:29.560,0:08:30.776 0:08:30.800,0:08:33.416 0:08:33.440,0:08:36.816 0:08:36.840,0:08:38.895 0:08:38.919,0:08:42.456 0:08:42.480,0:08:46.296 0:08:46.320,0:08:48.056 0:08:48.080,0:08:51.136 0:08:51.160,0:08:53.280 0:08:53.920,0:08:55.376 0:08:55.400,0:08:58.576 0:08:58.600,0:09:00.736 0:09:00.760,0:09:04.616 0:09:04.640,0:09:08.296 0:09:08.320,0:09:09.576 0:09:09.600,0:09:10.856 0:09:10.880,0:09:13.736 0:09:13.760,0:09:16.720 0:09:17.320,0:09:20.016 0:09:20.040,0:09:22.480