[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.97,0:00:08.83,Default,,0000,0000,0000,,Hepimiz bir zamanlar gezegenimizde Dialogue: 0,0:00:08.83,0:00:10.71,Default,,0000,0000,0000,,yaşamış olan dinozorları biliyoruz. Dialogue: 0,0:00:10.71,0:00:12.97,Default,,0000,0000,0000,,Ama nesilleri tükendikten çok sonra, Dialogue: 0,0:00:12.97,0:00:15.38,Default,,0000,0000,0000,,her kıtada megafauna dediğimiz Dialogue: 0,0:00:15.38,0:00:17.96,Default,,0000,0000,0000,,devasa hayvanlar yaşadı. Dialogue: 0,0:00:17.96,0:00:21.84,Default,,0000,0000,0000,,Amerika'da, fil boyutundaki yer tembel hayvanları Dialogue: 0,0:00:21.84,0:00:24.22,Default,,0000,0000,0000,,pençeleriyle ağaçları söküyorlardı. Dialogue: 0,0:00:24.22,0:00:26.80,Default,,0000,0000,0000,,Kılıç gibi keskin dişleri olan, boz ayı boyutundaki Dialogue: 0,0:00:26.80,0:00:28.27,Default,,0000,0000,0000,,kediler sürüler halinde avlanıyorlardı. Dialogue: 0,0:00:28.27,0:00:30.30,Default,,0000,0000,0000,,Ama arka ayakları üzerindeyken on üç fit boyunda olan Dialogue: 0,0:00:30.30,0:00:33.22,Default,,0000,0000,0000,,ve muhtemelen bu kedileri Dialogue: 0,0:00:33.22,0:00:35.13,Default,,0000,0000,0000,,avlarından kolaylıkla uzaklaştıran Dialogue: 0,0:00:35.13,0:00:36.69,Default,,0000,0000,0000,,kısa yüzlü ayılara denk değillerdi. Dialogue: 0,0:00:36.69,0:00:39.61,Default,,0000,0000,0000,,Küçük arabaların boyutunda armadillolar, Dialogue: 0,0:00:39.61,0:00:41.13,Default,,0000,0000,0000,,sekiz fit uzunluğunda kunduzlar Dialogue: 0,0:00:41.13,0:00:44.32,Default,,0000,0000,0000,,ve kanat genişliği 26 fit olan kuşlar vardı. Dialogue: 0,0:00:44.32,0:00:46.91,Default,,0000,0000,0000,,Neredeyse her yerde, çoğunlukla insanlar tarafından Dialogue: 0,0:00:46.91,0:00:50.38,Default,,0000,0000,0000,,megafaunaların nesli tüketilmişti. Dialogue: 0,0:00:50.38,0:00:54.30,Default,,0000,0000,0000,,Bazı türler Afrika ve Asya'nın bazı yerlerinde hâlâ yaşıyorlar. Dialogue: 0,0:00:54.30,0:00:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Başka yerlerde ise, bu devasa hayvanların kalıntılarını görebilirsiniz. Dialogue: 0,0:00:59.00,0:01:00.88,Default,,0000,0000,0000,,Ağaçların çoğu, kabuk kaybına karşı direnmek ve Dialogue: 0,0:01:00.88,0:01:02.55,Default,,0000,0000,0000,,bölünüp ezildikten sonra yaşamaya devam etmek için Dialogue: 0,0:01:02.55,0:01:04.97,Default,,0000,0000,0000,,gövdelerinin kırıldığı yerden Dialogue: 0,0:01:04.97,0:01:07.80,Default,,0000,0000,0000,,tekrar filizlenebilirler. Dialogue: 0,0:01:07.80,0:01:12.13,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü kısmen fillerin saldırılarına karşı koymak için evrilmişlerdir. Dialogue: 0,0:01:12.13,0:01:14.63,Default,,0000,0000,0000,,Amerikan antilobu çok hızlı koşabilir, Dialogue: 0,0:01:14.63,0:01:17.80,Default,,0000,0000,0000,,çünkü Amerikan çitasından kaçabilmek için evrilmiştir. Dialogue: 0,0:01:17.80,0:01:21.03,Default,,0000,0000,0000,,Hayatta kalan hayvanlar, artık var olmayan hayvanların Dialogue: 0,0:01:21.03,0:01:25.22,Default,,0000,0000,0000,,tehditlerine alışmış bir biçimde, hayalet ekosistemlerde yaşıyorlar. Dialogue: 0,0:01:25.22,0:01:28.38,Default,,0000,0000,0000,,Bugün, genetik materyalleri kullanarak belki bu hayaletleri Dialogue: 0,0:01:28.38,0:01:31.16,Default,,0000,0000,0000,,canlandırabilir ve kaybolmuş türleri geri getirebiliriz. Dialogue: 0,0:01:31.16,0:01:33.22,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin, tüylü mamutu donmuş kalıntılarından Dialogue: 0,0:01:33.22,0:01:36.72,Default,,0000,0000,0000,,klonlamak üzerine bir araştırma yapıldı. Dialogue: 0,0:01:36.72,0:01:38.47,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu mümkün olmasa bile, Dialogue: 0,0:01:38.47,0:01:41.34,Default,,0000,0000,0000,,dünyanın kaybettiği ekosistemlerin birçoğunu Dialogue: 0,0:01:41.34,0:01:43.22,Default,,0000,0000,0000,,geri getirebiliriz. Dialogue: 0,0:01:43.22,0:01:47.10,Default,,0000,0000,0000,,Nasıl mı? Terk edilmiş çiftlikleri kullanarak. Dialogue: 0,0:01:47.10,0:01:49.13,Default,,0000,0000,0000,,Gıda piyasası küreselleştikçe, Dialogue: 0,0:01:49.13,0:01:51.97,Default,,0000,0000,0000,,verimsiz topraklar rekabet edemez hâle gelir. Dialogue: 0,0:01:51.97,0:01:54.19,Default,,0000,0000,0000,,Çorak yerlerdeki çiftçiler, daha verimli topraklarda Dialogue: 0,0:01:54.19,0:01:57.38,Default,,0000,0000,0000,,ekin üreten çiftçilerle yarışamazlar. Dialogue: 0,0:01:57.38,0:02:01.36,Default,,0000,0000,0000,,Sonuç olarak, çoğu bölgelerde tarımsal faaliyet azalmaya Dialogue: 0,0:02:01.36,0:02:03.99,Default,,0000,0000,0000,,ve ağaçlar yeniden yetişmeye başladı. Dialogue: 0,0:02:03.99,0:02:07.12,Default,,0000,0000,0000,,Bir tahmine göre, ABD'de bir zamanlar orman olan, Dialogue: 0,0:02:07.12,0:02:09.83,Default,,0000,0000,0000,,ama tarım için temizlenen alanların üçte ikisinin Dialogue: 0,0:02:09.83,0:02:11.63,Default,,0000,0000,0000,,tekrar orman olduğu söyleniyor. Dialogue: 0,0:02:11.63,0:02:13.83,Default,,0000,0000,0000,,Başka bir tahmine göre, 2030 itibariyle Dialogue: 0,0:02:13.83,0:02:16.17,Default,,0000,0000,0000,,Avrupa'da Polonya büyüklüğünde bir alanın Dialogue: 0,0:02:16.17,0:02:18.30,Default,,0000,0000,0000,,çiftçiler tarafından boşaltılacağı öngörülüyor. Dialogue: 0,0:02:18.30,0:02:20.67,Default,,0000,0000,0000,,Yer tembel hayvanı ve devasa armadilloları Dialogue: 0,0:02:20.67,0:02:23.17,Default,,0000,0000,0000,,DNA ile geri getiremesek bile, Dialogue: 0,0:02:23.17,0:02:25.51,Default,,0000,0000,0000,,ayıları, kurtları, pumaları Dialogue: 0,0:02:25.51,0:02:27.47,Default,,0000,0000,0000,,vaşakları, geyikleri ve bizonları Dialogue: 0,0:02:27.47,0:02:29.38,Default,,0000,0000,0000,,bir zamanlar yaşadıkları alanlara geri götürebiliriz. Dialogue: 0,0:02:29.38,0:02:32.02,Default,,0000,0000,0000,,Bu hayvanların bazıları çevrelerini yeniden şekillendirebilir, Dialogue: 0,0:02:32.02,0:02:35.52,Default,,0000,0000,0000,,diğer türlerin yaşayabilmesi için uygun ortamlar oluşturabilirler. Dialogue: 0,0:02:35.52,0:02:37.05,Default,,0000,0000,0000,,1995'te kurtlar, Yellowstone Milli Parkı'na Dialogue: 0,0:02:37.05,0:02:39.94,Default,,0000,0000,0000,,yeniden kazandırıldıklarında, Dialogue: 0,0:02:39.94,0:02:42.38,Default,,0000,0000,0000,,ekosistemi anında değiştirdiler. Dialogue: 0,0:02:42.38,0:02:44.99,Default,,0000,0000,0000,,Aşırı kalabalıklaşan geyiklerin sayısını azalttılar, Dialogue: 0,0:02:44.99,0:02:47.07,Default,,0000,0000,0000,,böylelikle bitkiler çoğalmaya başladı. Dialogue: 0,0:02:47.07,0:02:51.30,Default,,0000,0000,0000,,Ağaçların boyutları sadece altı yıl içinde beşe katlandı. Dialogue: 0,0:02:51.30,0:02:54.63,Default,,0000,0000,0000,,Orman geri dönünce, ötücü kuşlar da geri döndü. Dialogue: 0,0:02:54.63,0:02:57.71,Default,,0000,0000,0000,,Ağaçları yiyen kunduzların nehirlerde sayıları arttı Dialogue: 0,0:02:57.71,0:02:59.58,Default,,0000,0000,0000,,ve setleri Dialogue: 0,0:02:59.58,0:03:04.05,Default,,0000,0000,0000,,su samurları, misk fareleri, ördekler, kurbağalar ve balıklar için yuva sağladı. Dialogue: 0,0:03:04.05,0:03:06.63,Default,,0000,0000,0000,,Kurtlar çakalları öldürdü, bu tavşanların ve farelerin Dialogue: 0,0:03:06.63,0:03:08.43,Default,,0000,0000,0000,,sayılarının artmasını sağladı. Dialogue: 0,0:03:08.43,0:03:11.01,Default,,0000,0000,0000,,Bu da şahinler, gelincikler, tilkiler ve porsuklar için Dialogue: 0,0:03:11.01,0:03:12.93,Default,,0000,0000,0000,,daha fazla yemek demekti. Dialogue: 0,0:03:12.93,0:03:15.77,Default,,0000,0000,0000,,Kel kartallar ve kuzgunlar kurtların bıraktıkları Dialogue: 0,0:03:15.77,0:03:17.60,Default,,0000,0000,0000,,leşlerle beslendiler. Dialogue: 0,0:03:17.60,0:03:19.63,Default,,0000,0000,0000,,Aynı zamanda, geri dönen çalılardaki meyvelerle de beslenen Dialogue: 0,0:03:19.63,0:03:21.97,Default,,0000,0000,0000,,ayılar için de geçerliydi bu. Dialogue: 0,0:03:21.97,0:03:23.97,Default,,0000,0000,0000,,Yeniden canlanan ormanda otlanan Dialogue: 0,0:03:23.97,0:03:26.15,Default,,0000,0000,0000,,bizonların da sayıları çoğaldı. Dialogue: 0,0:03:26.15,0:03:29.55,Default,,0000,0000,0000,,Kurtlar neredeyse her şeyi değiştirdi. Dialogue: 0,0:03:29.55,0:03:32.38,Default,,0000,0000,0000,,Bu, beslenme etkileşiminin bir örneğidir. Dialogue: 0,0:03:32.38,0:03:34.41,Default,,0000,0000,0000,,Beslenme zincirinin tepesindeki bir değişim Dialogue: 0,0:03:34.41,0:03:36.80,Default,,0000,0000,0000,,zemine kadar bütün basamakları Dialogue: 0,0:03:36.80,0:03:38.47,Default,,0000,0000,0000,,etkiler. Dialogue: 0,0:03:38.47,0:03:41.30,Default,,0000,0000,0000,,Yaygın olan beslenme etkileşiminin keşfi, Dialogue: 0,0:03:41.30,0:03:44.08,Default,,0000,0000,0000,,son yarım yüzyılın en heyecan verici keşiflerinden Dialogue: 0,0:03:44.08,0:03:45.92,Default,,0000,0000,0000,,biri olmuştur. Dialogue: 0,0:03:45.92,0:03:48.13,Default,,0000,0000,0000,,Bize, büyük hayvanlardan bir ya da iki türü Dialogue: 0,0:03:48.13,0:03:50.63,Default,,0000,0000,0000,,yok olmuş ekosistemlerin Dialogue: 0,0:03:50.63,0:03:53.22,Default,,0000,0000,0000,,yok olmamış olanlardan tamamen farklı şekillerde Dialogue: 0,0:03:53.22,0:03:54.93,Default,,0000,0000,0000,,davrandığını söyler. Dialogue: 0,0:03:54.93,0:03:56.85,Default,,0000,0000,0000,,Dünyanın her yerinde, yeni hareketler Dialogue: 0,0:03:56.85,0:03:59.22,Default,,0000,0000,0000,,"tekrar vahşileştirme" adı verilen bir süreçle doğanın yenilenmesini Dialogue: 0,0:03:59.22,0:04:01.72,Default,,0000,0000,0000,,kolaylaştırmaya çalışıyorlar. Dialogue: 0,0:04:01.72,0:04:04.52,Default,,0000,0000,0000,,Bu, verdiğimiz zararın bir kısmını telafi etmek, Dialogue: 0,0:04:04.52,0:04:07.05,Default,,0000,0000,0000,,soylarını tükettiğimiz türleri geri kazanmak Dialogue: 0,0:04:07.05,0:04:08.74,Default,,0000,0000,0000,,ve de geri çekilmek anlamına geliyor. Dialogue: 0,0:04:08.74,0:04:11.88,Default,,0000,0000,0000,,Ortada ideal bir ekosistem yaratmak, bir çalılık, bir yağmur ormanı ya da Dialogue: 0,0:04:11.88,0:04:15.24,Default,,0000,0000,0000,,bir mercan resifi üretmek gibi bir çaba yok. Dialogue: 0,0:04:15.24,0:04:17.79,Default,,0000,0000,0000,,Tekrar vahşileştirme, değişim sürecini devam ettiren Dialogue: 0,0:04:17.79,0:04:19.97,Default,,0000,0000,0000,,türleri geri getirmek Dialogue: 0,0:04:19.97,0:04:22.34,Default,,0000,0000,0000,,ve daha sonra doğayı akışına bırakmaktır. Dialogue: 0,0:04:22.34,0:04:25.13,Default,,0000,0000,0000,,Ama tekrar vahşileştirme asla insanları yerinden etmek Dialogue: 0,0:04:25.13,0:04:27.97,Default,,0000,0000,0000,,için bir bahane olarak kullanılmamalıdır. Dialogue: 0,0:04:27.97,0:04:29.72,Default,,0000,0000,0000,,Yalnızca orada çalışan insanların Dialogue: 0,0:04:29.72,0:04:32.55,Default,,0000,0000,0000,,onayı ve isteği ile gerçekleşmelidir. Dialogue: 0,0:04:32.55,0:04:35.02,Default,,0000,0000,0000,,İngiltere'de bir uçurumda durduğunuzu, Dialogue: 0,0:04:35.02,0:04:38.05,Default,,0000,0000,0000,,ispermeçet balinalarının 18.yüzyıla kadar kıyıya yakın yerlerde Dialogue: 0,0:04:38.05,0:04:40.22,Default,,0000,0000,0000,,yaptıkları gibi, ringa balığı sürülerine saldırışlarını Dialogue: 0,0:04:40.22,0:04:41.88,Default,,0000,0000,0000,,izleyebildiğinizi hayal edin. Dialogue: 0,0:04:41.88,0:04:43.55,Default,,0000,0000,0000,,Ticari avlanmanın yasak olduğu Dialogue: 0,0:04:43.55,0:04:45.38,Default,,0000,0000,0000,,deniz koruma alanları yaratarak, bu Dialogue: 0,0:04:45.38,0:04:46.90,Default,,0000,0000,0000,,tekrar mümkün olabilir. Dialogue: 0,0:04:46.90,0:04:48.98,Default,,0000,0000,0000,,Avrupa'da bir Serengeti hayal edin, Dialogue: 0,0:04:48.98,0:04:51.32,Default,,0000,0000,0000,,eskiden orada yaşamış olan hayvanlarla dolu olarak: Dialogue: 0,0:04:51.32,0:04:54.95,Default,,0000,0000,0000,,Su aygırları, gergedanlar, filler, sırtlanlar ve aslanlar. Dialogue: 0,0:04:54.95,0:04:57.13,Default,,0000,0000,0000,,Tekrar vahşileştirme bize, bütün o yok olmuş Dialogue: 0,0:04:57.13,0:05:00.16,Default,,0000,0000,0000,,hayvan ve bitkilerin yanında, çok nadir rastlanan Dialogue: 0,0:05:00.16,0:05:02.88,Default,,0000,0000,0000,,bir türü de kazandırır: Umut. Dialogue: 0,0:05:02.88,0:05:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Bize ekolojik değişimin her zaman Dialogue: 0,0:05:05.00,0:05:07.92,Default,,0000,0000,0000,,aynı yönde gerçekleşmesi gerekmediğini hatırlatır. Dialogue: 0,0:05:07.92,0:05:11.63,Default,,0000,0000,0000,,Sessiz bir bahardan sonra vahşi bir yaz gelebilir.