1
00:00:06,966 --> 00:00:08,830
Όλοι ξέρουμε για τους δεινόσαυρους

2
00:00:08,830 --> 00:00:10,714
που κάποτε περιπλανιόνταν στον πλανήτη,

3
00:00:10,714 --> 00:00:12,966
αλλά πολύ καιρό μετά την εξαφάνισή τους

4
00:00:12,966 --> 00:00:15,380
μεγάλα θηρία, τα οποία αποκαλούμε 
γιγάντια θηλαστικά

5
00:00:15,380 --> 00:00:17,964
ζούσαν σε κάθε ήπειρο.

6
00:00:17,964 --> 00:00:21,843
Στην Αμερική, 
βραδύποδες στο μέγεθος ελεφάντων

7
00:00:21,843 --> 00:00:24,216
έριχναν κάτω δέντρα με τα νύχια τους.

8
00:00:24,216 --> 00:00:26,799
Οι σμιλόδοντες 
στο μέγεθος των καφέ αρκούδων

9
00:00:26,799 --> 00:00:28,266
κυνηγούσαν σε αγέλες,

10
00:00:28,266 --> 00:00:30,300
αλλά δεν μπορούσαν 
να αντιμετωπίσουν τις Αρκτόδους,

11
00:00:30,300 --> 00:00:33,216
που έφταναν μέχρι τέσσερα μέτρα 
όταν σηκώνονταν στα πίσω πόδια τους,

12
00:00:33,216 --> 00:00:35,131
και είναι πιθανόν να έχουν οδηγήσει 
τους σμιλόδοντες

13
00:00:35,131 --> 00:00:36,690
μακριά από το θήραμά τους.

14
00:00:36,690 --> 00:00:39,610
Υπήρχαν αρμαδίλοι, 
μεγάλοι σαν αυτοκίνητα,

15
00:00:39,610 --> 00:00:41,131
ένας κάστορας 2 μέτρων,

16
00:00:41,131 --> 00:00:44,324
και ένα πουλί με άνοιγμα φτερών 8 μέτρα.

17
00:00:44,324 --> 00:00:46,909
Σχεδόν παντού, σε όλο τον κόσμο, 
τα μεγάλα θηρία

18
00:00:46,909 --> 00:00:50,381
οδηγήθηκαν στην εξαφάνιση, 
συχνά από ανθρώπους κυνηγούς.

19
00:00:50,381 --> 00:00:54,298
Κάποια είδη εξακολουθούν να επιβιώνουν
σε περιοχές της Αφρικής και Ασίας.

20
00:00:54,298 --> 00:00:59,005
Σε άλλα μέρη, υπάρχει ακόμη 
η κληρονομιά αυτών των θηρίων.

21
00:00:59,005 --> 00:01:00,882
Κάποια δέντρα ακόμη μπορούν να βλαστήσουν

22
00:01:00,882 --> 00:01:02,547
εκεί που έχει σπάσει ο κορμός τους

23
00:01:02,547 --> 00:01:04,316
ώστε να αντέξουν 
την απώλεια του φλοιού τους

24
00:01:04,316 --> 00:01:07,798
και να επιβιώσουν από το σπάσιμο, 
τη συστροφή και το ποδοπάτημα εν μέρει

25
00:01:07,798 --> 00:01:12,132
επειδή εξελίχθηκαν ώστε να μπορούν 
να επιβιώσουν από επιθέσεις ελεφάντων.

26
00:01:12,132 --> 00:01:14,632
Η αμερικάνικη αντιλόπη 
μπορεί να τρέξει τόσο γρήγορα

27
00:01:14,632 --> 00:01:17,799
επειδή εξελίχθηκε για να ξεφεύγει
από τον αμερικάνικο γατόπαρδο.

28
00:01:17,799 --> 00:01:21,029
Τα ζώα που επιβίωσαν ζουν 
σε οικοσυστήματα φάντασμα

29
00:01:21,029 --> 00:01:25,215
προσαρμοσμένα στις απειλές από είδη 
που έχουν πλέον εκλείψει.

30
00:01:25,215 --> 00:01:28,381
Σήμερα, μπορεί να είναι δυνατή 
η ανάσταση αυτών των φαντασμάτων

31
00:01:28,381 --> 00:01:31,163
και να φέρουμε πίσω τα χαμένα είδη 
χρησιμοποιώντας γενετικό υλικό.

32
00:01:31,163 --> 00:01:33,216
Για παράδειγμα, υπήρξε έρευνα

33
00:01:33,216 --> 00:01:36,716
για την κλωνοποίηση μαμούθ 
από κατεψυγμένα απομεινάρια.

34
00:01:36,716 --> 00:01:38,466
Αλλά ακόμη 
και αν δεν υπάρχει η δυνατότητα,

35
00:01:38,466 --> 00:01:41,340
μπορούμε ακόμα να αποκαταστήσουμε 
πολλά από τα οικοσυστήματα

36
00:01:41,340 --> 00:01:43,217
που έχουν χαθεί παγκοσμίως.

37
00:01:43,217 --> 00:01:47,095
Πώς όμως; Χρησιμοποιώντας 
εγκαταλελειμμένες φάρμες.

38
00:01:47,095 --> 00:01:49,133
Καθώς η αγορά τροφίμων παγκοσμιοποιείται

39
00:01:49,133 --> 00:01:51,966
η άγονη γη γίνεται μη ανταγωνιστική.

40
00:01:51,966 --> 00:01:54,186
Οι αγρότες σε άγονα μέρη 
δεν μπορούν να ανταγωνιστούν

41
00:01:54,186 --> 00:01:57,382
με άλλους καλλιεργητές 
καλύτερης γόνιμης γης.

42
00:01:57,382 --> 00:02:01,360
Ως αποτέλεσμα, η γεωργία 
άρχισε να υποχωρεί σε πολλές περιοχές,

43
00:02:01,360 --> 00:02:03,988
και τα δέντρα 
έχουν αρχίσει να επιστρέφουν.

44
00:02:03,988 --> 00:02:07,116
Μία εκτίμηση υποστηρίζει ότι 
τα 2/3 της γης στις Ηνωμένες Πολιτείες,

45
00:02:07,116 --> 00:02:09,827
που ήταν κάποτε δασώδης 
αλλά αποψιλώθηκε για γεωργία

46
00:02:09,827 --> 00:02:11,632
αναδασώθηκε ξανά.

47
00:02:11,632 --> 00:02:13,832
Μια άλλη εκτίμηση δείχνει 
ότι μέχρι το 2030,

48
00:02:13,832 --> 00:02:16,166
μια περιοχή στην Ευρώπη, 
στο μέγεθος της Πολωνίας,

49
00:02:16,166 --> 00:02:18,299
θα αδειάσει από τους γεωργούς.

50
00:02:18,299 --> 00:02:20,670
Έτσι, ακόμα και αν δεν μπορούμε 
να χρησιμοποιήσουμε το DNA

51
00:02:20,670 --> 00:02:23,173
για να φέρουμε πίσω βραδύποδες 
και γιγάντια αρμαντίλλος,

52
00:02:23,173 --> 00:02:25,509
μπορούμε να επαναφέρουμε 
αρκούδες, λύκους, πούμα

53
00:02:25,509 --> 00:02:27,466
λύγκας, άλκες και βισόνες

54
00:02:27,466 --> 00:02:29,382
στα μέρη όπου ζούσαν.

55
00:02:29,382 --> 00:02:32,019
Μερικά από αυτά τα ζώα μπορούν 
να αναδιαμορφώσουν το περιβάλλον τους,

56
00:02:32,019 --> 00:02:35,518
δημιουργώντας συνθήκες που επιτρέπουν 
σε άλλα ειδή να ευδοκιμήσουν.

57
00:02:35,518 --> 00:02:37,049
Όταν οι λύκοι επαναγκαταστάθηκαν

58
00:02:37,049 --> 00:02:39,938
στο Εθνικό Πάρκο Γιέλοουστοουν το 1995

59
00:02:39,938 --> 00:02:42,382
μεταμόρφωσαν γρήγορα το οικοσύστημα.

60
00:02:42,382 --> 00:02:44,987
Όταν μείωσαν τον υπερπληθυσμό του ελαφιού,

61
00:02:44,987 --> 00:02:47,071
άρχισε η ανάκαμψη της βλάστησης.

62
00:02:47,071 --> 00:02:51,299
Το ύψος κάποιων δέντρων 
πενταπλασιάστηκε σε μόλις έξι χρόνια.

63
00:02:51,299 --> 00:02:54,632
Αφού επέστρεψαν τα δάση, 
επέστρεψαν και τα ωδικά πτηνά.

64
00:02:54,632 --> 00:02:57,706
Οι κάστορες, οι οποίοι τρώνε δέντρα, 
πολλαπλασιάστηκαν στα ποτάμια,

65
00:02:57,706 --> 00:02:59,582
και τα φράγματα τους παρείχαν σπίτια

66
00:02:59,582 --> 00:03:04,049
σε βίδρες, μοσχοπόντικες, 
πάπιες, βατράχους και ψάρια.

67
00:03:04,049 --> 00:03:06,630
Οι λύκοι σκότωσαν κογιότ, 
επιτρέποντας στα κουνέλια

68
00:03:06,630 --> 00:03:08,426
και στα ποντίκια να αυξηθούν,

69
00:03:08,426 --> 00:03:11,011
εξασφαλίζοντας περισσότερο φαγητό 
σε γεράκια και νυφίτσες,

70
00:03:11,011 --> 00:03:12,930
αλεπούδες και ασβούς.

71
00:03:12,930 --> 00:03:15,766
Οι φαλακροί αετοί και τα κοράκια 
τρέφονται με ψοφίμια

72
00:03:15,766 --> 00:03:17,603
τα οποία εγκατέλειψαν οι λύκοι.

73
00:03:17,603 --> 00:03:19,632
Το ίδιο έκαναν και οι αρκούδες, 
που έτρωγαν τα μούρα

74
00:03:19,632 --> 00:03:21,966
από τους αναγεννημένους θάμνους.

75
00:03:21,966 --> 00:03:23,966
Ο πληθυσμός του βισόνα 
αυξήθηκε καθώς περνούσαν

76
00:03:23,966 --> 00:03:26,153
ανάμεσα στα αναζωογονημένα δάση.

77
00:03:26,153 --> 00:03:29,549
Οι λύκοι άλλαξαν σχεδόν τα πάντα.

78
00:03:29,549 --> 00:03:32,382
Αυτό είναι ένα παράδειγμα 
ενός τροφικού καταρράκτη,

79
00:03:32,382 --> 00:03:34,410
μια αλλαγή στην κορυφή 
της τροφικής αλυσίδας,

80
00:03:34,410 --> 00:03:36,799
που κατρακυλά προς τα κάτω,

81
00:03:36,799 --> 00:03:38,466
επηρεάζοντας κάθε επίπεδο.

82
00:03:38,466 --> 00:03:41,295
Η ανακάλυψη του διαδεδομένου 
τροφικού καταρράκτη

83
00:03:41,295 --> 00:03:44,085
είναι ίσως ένα από τα πιο συναρπαστικά 
επιστημονικά ευρήματα

84
00:03:44,085 --> 00:03:45,920
του τελευταίου μισού αιώνα.

85
00:03:45,920 --> 00:03:48,131
Μας λένε ότι οικοσυστήματα που έχουν χάσει

86
00:03:48,131 --> 00:03:50,633
μόνο ένα ή δυο είδη από τα γιγάντια ζώα

87
00:03:50,633 --> 00:03:53,215
μπορούν να συμπεριφερθούν
με εντελώς διαφορετικούς τρόπους

88
00:03:53,215 --> 00:03:54,931
από αυτά που τα διατηρούν.

89
00:03:54,931 --> 00:03:56,851
Σε όλο τον κόσμο, 
νέα κινήματα προσπαθούν

90
00:03:56,851 --> 00:03:59,215
να δραστηριοποιήσουν 
την αποκατάσταση της φύσης

91
00:03:59,215 --> 00:04:01,716
με μια διαδικασία 
που ονομάζεται αναζωογόνηση.

92
00:04:01,716 --> 00:04:04,523
Αυτό σημαίνει να διορθώσουμε κάποιες 
από τις ζημιές που έχουμε προκαλέσει,

93
00:04:04,523 --> 00:04:07,049
αποκαθιστώντας είδη που είχαν εκδιωχθεί,

94
00:04:07,049 --> 00:04:08,737
και μετά να απομακρυνθούμε.

95
00:04:08,737 --> 00:04:11,882
Δεν υπάρχουν προσπάθειες για τη 
δημιουργία ενός ιδανικού οικοσυστήματος,

96
00:04:11,882 --> 00:04:15,243
για τη δημιουργία ενός χερσότοπου, 
ενός τροπικού δάσους ή κοραλλιογενή ύφαλου.

97
00:04:15,243 --> 00:04:17,786
Η αναζωογόνηση 
είναι να επαναφέρουμε τα είδη

98
00:04:17,786 --> 00:04:19,966
που επιφέρουν δυναμικές διεργασίες

99
00:04:19,966 --> 00:04:22,337
και στη συνέχεια να αφήσουμε τη φύση 
να συνεχίσει την πορεία της.

100
00:04:22,337 --> 00:04:25,134
Αλλά είναι σημαντικό ότι η αναζωογόνηση 
δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιηθεί

101
00:04:25,134 --> 00:04:27,967
σαν δικαιολογία για να εκδιώξουμε 
τους ανθρώπους από τη γη τους.

102
00:04:27,967 --> 00:04:29,716
Πρέπει να γίνει μόνο με τη συγκατάθεση

103
00:04:29,716 --> 00:04:32,548
και τον ενθουσιασμό των ανθρώπων 
που δουλεύουν εκεί.

104
00:04:32,548 --> 00:04:35,015
Φανταστείτε να στέκεστε πάνω 
σε έναν βράχο στην Αγγλία,

105
00:04:35,015 --> 00:04:38,049
παρακολουθώντας φάλαινες φυσητήρες
να επιτίθενται σε κοπάδια ρέγγας

106
00:04:38,049 --> 00:04:40,216
όπως έκαναν σχεδόν κοντά στη στεριά

107
00:04:40,216 --> 00:04:41,881
μέχρι τον 18ο αιώνα.

108
00:04:41,881 --> 00:04:43,549
Με τη δημιουργία θαλάσσιων καταφυγίων

109
00:04:43,549 --> 00:04:45,382
στα οποία δεν θα υπάρχει εμπορική αλιεία,

110
00:04:45,382 --> 00:04:46,900
αυτό μπορεί να ξανασυμβεί.

111
00:04:46,900 --> 00:04:48,984
Φανταστείτε μια Ευρωπαϊκή Σερενγκέτι

112
00:04:48,984 --> 00:04:51,322
γεμάτη από ζώα που κάποτε ζούσαν εκεί:

113
00:04:51,322 --> 00:04:54,947
ιπποπόταμοι, ρινόκεροι, 
ελέφαντες, ύαινες και λιοντάρια.

114
00:04:54,947 --> 00:04:57,132
Αυτό που θα επαναφέρει η αναζωογόνηση,

115
00:04:57,132 --> 00:05:00,163
μαζί με τα ζώα και τα φυτά που χάθηκαν,

116
00:05:00,163 --> 00:05:02,882
είναι αυτό το σπάνιο είδος 
που λέγεται ελπίδα.

117
00:05:02,882 --> 00:05:05,001
Μας λέει ότι η οικολογική αλλαγή

118
00:05:05,001 --> 00:05:07,861
δεν χρειάζεται πάντα να συνεχίζει 
στην ίδια κατεύθυνση.

119
00:05:07,861 --> 00:05:11,633
Η ήρεμη άνοιξη θα μπορούσε να ακολουθηθεί 
από ένα έντονο καλοκαίρι.