WEBVTT

00:00:06.966 --> 00:00:08.830
Όλοι ξέρουμε για τους δεινόσαυρους

00:00:08.830 --> 00:00:10.714
που κάποτε περιπλανιόνταν στον πλανήτη,

00:00:10.714 --> 00:00:12.966
αλλά πολύ καιρό μετά την εξαφάνισή τους

00:00:12.966 --> 00:00:15.380
μεγάλα θηρία, τα οποία αποκαλούμε 
γιγάντια θηλαστικά

00:00:15.380 --> 00:00:17.964
ζούσαν σε κάθε ήπειρο.

00:00:17.964 --> 00:00:21.843
Στην Αμερική, 
βραδύποδες στο μέγεθος ελεφάντων

00:00:21.843 --> 00:00:24.216
έριχναν κάτω δέντρα με τα νύχια τους.

00:00:24.216 --> 00:00:26.799
Οι σμιλόδοντες 
στο μέγεθος των καφέ αρκούδων

00:00:26.799 --> 00:00:28.266
κυνηγούσαν σε αγέλες,

00:00:28.266 --> 00:00:30.300
αλλά δεν μπορούσαν 
να αντιμετωπίσουν τις Αρκτόδους,

00:00:30.300 --> 00:00:33.216
που έφταναν μέχρι τέσσερα μέτρα 
όταν σηκώνονταν στα πίσω πόδια τους,

00:00:33.216 --> 00:00:35.131
και είναι πιθανόν να έχουν οδηγήσει 
τους σμιλόδοντες

00:00:35.131 --> 00:00:36.690
μακριά από το θήραμά τους.

00:00:36.690 --> 00:00:39.610
Υπήρχαν αρμαδίλοι, 
μεγάλοι σαν αυτοκίνητα,

00:00:39.610 --> 00:00:41.131
ένας κάστορας 2 μέτρων,

00:00:41.131 --> 00:00:44.324
και ένα πουλί με άνοιγμα φτερών 8 μέτρα.

00:00:44.324 --> 00:00:46.909
Σχεδόν παντού, σε όλο τον κόσμο, 
τα μεγάλα θηρία

00:00:46.909 --> 00:00:50.381
οδηγήθηκαν στην εξαφάνιση, 
συχνά από ανθρώπους κυνηγούς.

00:00:50.381 --> 00:00:54.298
Κάποια είδη εξακολουθούν να επιβιώνουν
σε περιοχές της Αφρικής και Ασίας.

00:00:54.298 --> 00:00:59.005
Σε άλλα μέρη, υπάρχει ακόμη 
η κληρονομιά αυτών των θηρίων.

00:00:59.005 --> 00:01:00.882
Κάποια δέντρα ακόμη μπορούν να βλαστήσουν

00:01:00.882 --> 00:01:02.547
εκεί που έχει σπάσει ο κορμός τους

00:01:02.547 --> 00:01:04.317
ώστε να αντέξουν 
την απώλεια του φλοιού τους

00:01:04.317 --> 00:01:07.798
και να επιβιώσουν από το σπάσιμο, 
τη συστροφή και το ποδοπάτημα εν μέρει

00:01:07.798 --> 00:01:12.132
επειδή εξελίχθηκαν ώστε να μπορούν 
να επιβιώσουν από επιθέσεις ελεφάντων.

00:01:12.132 --> 00:01:14.632
Η αμερικάνικη αντιλόπη 
μπορεί να τρέξει τόσο γρήγορα

00:01:14.632 --> 00:01:17.799
επειδή εξελίχθηκε για να ξεφεύγει
από τον αμερικάνικο γατόπαρδο.

00:01:17.799 --> 00:01:21.029
Τα ζώα που επιβίωσαν ζουν 
σε οικοσυστήματα φάντασμα

00:01:21.029 --> 00:01:25.215
προσαρμοσμένα στις απειλές από είδη 
που έχουν πλέον εκλείψει.

00:01:25.215 --> 00:01:28.381
Σήμερα, μπορεί να είναι δυνατή 
η ανάσταση αυτών των φαντασμάτων

00:01:28.381 --> 00:01:31.163
και να φέρουμε πίσω τα χαμένα είδη 
χρησιμοποιώντας γενετικό υλικό.

00:01:31.163 --> 00:01:33.216
Για παράδειγμα, υπήρξε έρευνα

00:01:33.216 --> 00:01:36.716
για την κλωνοποίηση μαμούθ 
από κατεψυγμένα απομεινάρια.

00:01:36.716 --> 00:01:38.466
Αλλά ακόμη 
και αν δεν υπάρχει η δυνατότητα,

00:01:38.466 --> 00:01:41.340
μπορούμε ακόμα να αποκαταστήσουμε 
πολλά από τα οικοσυστήματα

00:01:41.340 --> 00:01:43.217
που έχουν χαθεί παγκοσμίως.

00:01:43.217 --> 00:01:47.095
Πώς όμως; Χρησιμοποιώντας 
εγκαταλελειμμένες φάρμες.

00:01:47.095 --> 00:01:49.133
Καθώς η αγορά τροφίμων παγκοσμιοποιείται

00:01:49.133 --> 00:01:51.966
η άγονη γη γίνεται μη ανταγωνιστική.

00:01:51.966 --> 00:01:54.186
Οι αγρότες σε άγονα μέρη 
δεν μπορούν να ανταγωνιστούν

00:01:54.186 --> 00:01:57.382
με άλλους καλλιεργητές 
καλύτερης γόνιμης γης.

00:01:57.382 --> 00:02:01.360
Ως αποτέλεσμα, η γεωργία 
άρχισε να υποχωρεί σε πολλές περιοχές,

00:02:01.360 --> 00:02:03.988
και τα δέντρα 
έχουν αρχίσει να επιστρέφουν.

00:02:03.988 --> 00:02:07.116
Μία εκτίμηση υποστηρίζει ότι 
τα 2/3 της γης στις Ηνωμένες Πολιτείες,

00:02:07.116 --> 00:02:09.827
που ήταν κάποτε δασώδης 
αλλά αποψιλώθηκε για γεωργία

00:02:09.827 --> 00:02:11.632
αναδασώθηκε ξανά.

00:02:11.632 --> 00:02:13.832
Μια άλλη εκτίμηση δείχνει 
ότι μέχρι το 2030,

00:02:13.832 --> 00:02:16.166
μια περιοχή στην Ευρώπη, 
στο μέγεθος της Πολωνίας,

00:02:16.166 --> 00:02:18.299
θα αδειάσει από τους γεωργούς.

00:02:18.299 --> 00:02:20.670
Έτσι, ακόμα και αν δεν μπορούμε 
να χρησιμοποιήσουμε το DNA

00:02:20.670 --> 00:02:23.173
για να φέρουμε πίσω βραδύποδες 
και γιγάντια αρμαντίλλος,

00:02:23.173 --> 00:02:25.509
μπορούμε να επαναφέρουμε 
αρκούδες, λύκους, πούμα

00:02:25.509 --> 00:02:27.466
λύγκας, άλκες και βισόνες

00:02:27.466 --> 00:02:29.382
στα μέρη όπου ζούσαν.

00:02:29.382 --> 00:02:32.019
Μερικά από αυτά τα ζώα μπορούν 
να αναδιαμορφώσουν το περιβάλλον τους,

00:02:32.019 --> 00:02:35.518
δημιουργώντας συνθήκες που επιτρέπουν 
σε άλλα ειδή να ευδοκιμήσουν.

00:02:35.518 --> 00:02:37.049
Όταν οι λύκοι επαναγκαταστάθηκαν

00:02:37.049 --> 00:02:39.938
στο Εθνικό Πάρκο Γιέλοουστοουν το 1995

00:02:39.938 --> 00:02:42.382
μεταμόρφωσαν γρήγορα το οικοσύστημα.

00:02:42.382 --> 00:02:44.987
Όταν μείωσαν τον υπερπληθυσμό του ελαφιού,

00:02:44.987 --> 00:02:47.071
άρχισε η ανάκαμψη της βλάστησης.

00:02:47.071 --> 00:02:51.299
Το ύψος κάποιων δέντρων 
πενταπλασιάστηκε σε μόλις έξι χρόνια.

00:02:51.299 --> 00:02:54.632
Αφού επέστρεψαν τα δάση, 
επέστρεψαν και τα ωδικά πτηνά.

00:02:54.632 --> 00:02:57.706
Οι κάστορες, οι οποίοι τρώνε δέντρα, 
πολλαπλασιάστηκαν στα ποτάμια,

00:02:57.706 --> 00:02:59.582
και τα φράγματα τους παρείχαν σπίτια

00:02:59.582 --> 00:03:04.049
σε βίδρες, μοσχοπόντικες, 
πάπιες, βατράχους και ψάρια.

00:03:04.049 --> 00:03:06.630
Οι λύκοι σκότωσαν κογιότ, 
επιτρέποντας στα κουνέλια

00:03:06.630 --> 00:03:08.426
και στα ποντίκια να αυξηθούν,

00:03:08.426 --> 00:03:11.011
εξασφαλίζοντας περισσότερο φαγητό 
σε γεράκια και νυφίτσες,

00:03:11.011 --> 00:03:12.930
αλεπούδες και ασβούς.

00:03:12.930 --> 00:03:15.766
Οι φαλακροί αετοί και τα κοράκια 
τρέφονται με ψοφίμια

00:03:15.766 --> 00:03:17.603
τα οποία εγκατέλειψαν οι λύκοι.

00:03:17.603 --> 00:03:19.632
Το ίδιο έκαναν και οι αρκούδες, 
που έτρωγαν τα μούρα

00:03:19.632 --> 00:03:21.966
από τους αναγεννημένους θάμνους.

00:03:21.966 --> 00:03:23.966
Ο πληθυσμός του βισόνα 
αυξήθηκε καθώς περνούσαν

00:03:23.966 --> 00:03:26.153
ανάμεσα στα αναζωογονημένα δάση.

00:03:26.153 --> 00:03:29.549
Οι λύκοι άλλαξαν σχεδόν τα πάντα.

00:03:29.549 --> 00:03:32.382
Αυτό είναι ένα παράδειγμα 
ενός τροφικού καταρράκτη,

00:03:32.382 --> 00:03:34.410
μια αλλαγή στην κορυφή 
της τροφικής αλυσίδας,

00:03:34.410 --> 00:03:36.799
που κατρακυλά προς τα κάτω,

00:03:36.799 --> 00:03:38.466
επηρεάζοντας κάθε επίπεδο.

00:03:38.466 --> 00:03:41.295
Η ανακάλυψη του διαδεδομένου 
τροφικού καταρράκτη

00:03:41.295 --> 00:03:44.085
είναι ίσως ένα από τα πιο συναρπαστικά 
επιστημονικά ευρήματα

00:03:44.085 --> 00:03:45.920
του τελευταίου μισού αιώνα.

00:03:45.920 --> 00:03:48.131
Μας λένε ότι οικοσυστήματα που έχουν χάσει

00:03:48.131 --> 00:03:50.633
μόνο ένα ή δυο είδη από τα γιγάντια ζώα

00:03:50.633 --> 00:03:53.215
μπορούν να συμπεριφερθούν
με εντελώς διαφορετικούς τρόπους

00:03:53.215 --> 00:03:54.931
από αυτά που τα διατηρούν.

00:03:54.931 --> 00:03:56.851
Σε όλο τον κόσμο, 
νέα κινήματα προσπαθούν

00:03:56.851 --> 00:03:59.215
να δραστηριοποιήσουν 
την αποκατάσταση της φύσης

00:03:59.215 --> 00:04:01.716
με μια διαδικασία 
που ονομάζεται αναζωογόνηση.

00:04:01.716 --> 00:04:04.523
Αυτό σημαίνει να διορθώσουμε κάποιες 
από τις ζημιές που έχουμε προκαλέσει,

00:04:04.523 --> 00:04:07.049
αποκαθιστώντας είδη που είχαν εκδιωχθεί,

00:04:07.049 --> 00:04:08.737
και μετά να απομακρυνθούμε.

00:04:08.737 --> 00:04:11.882
Δεν υπάρχουν προσπάθειες για τη 
δημιουργία ενός ιδανικού οικοσυστήματος,

00:04:11.882 --> 00:04:15.243
για τη δημιουργία ενός χερσότοπου, 
ενός τροπικού δάσους ή κοραλλιογενή ύφαλου.

00:04:15.243 --> 00:04:17.787
Η αναζωογόνηση 
είναι να επαναφέρουμε τα είδη

00:04:17.787 --> 00:04:19.966
που επιφέρουν δυναμικές διεργασίες

00:04:19.966 --> 00:04:22.337
και στη συνέχεια να αφήσουμε τη φύση 
να συνεχίσει την πορεία της.

00:04:22.337 --> 00:04:25.134
Αλλά είναι σημαντικό ότι η αναζωογόνηση 
δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιηθεί

00:04:25.134 --> 00:04:27.967
σαν δικαιολογία για να εκδιώξουμε 
τους ανθρώπους από τη γη τους.

00:04:27.967 --> 00:04:29.716
Πρέπει να γίνει μόνο με τη συγκατάθεση

00:04:29.716 --> 00:04:32.548
και τον ενθουσιασμό των ανθρώπων 
που δουλεύουν εκεί.

00:04:32.548 --> 00:04:35.015
Φανταστείτε να στέκεστε πάνω 
σε έναν βράχο στην Αγγλία,

00:04:35.015 --> 00:04:38.049
παρακολουθώντας φάλαινες φυσητήρες
να επιτίθενται σε κοπάδια ρέγγας

00:04:38.049 --> 00:04:40.216
όπως έκαναν σχεδόν κοντά στη στεριά

00:04:40.216 --> 00:04:41.881
μέχρι τον 18ο αιώνα.

00:04:41.881 --> 00:04:43.549
Με τη δημιουργία θαλάσσιων καταφυγίων

00:04:43.549 --> 00:04:45.382
στα οποία δεν θα υπάρχει εμπορική αλιεία,

00:04:45.382 --> 00:04:46.900
αυτό μπορεί να ξανασυμβεί.

00:04:46.900 --> 00:04:48.984
Φανταστείτε μια Ευρωπαϊκή Σερενγκέτι

00:04:48.984 --> 00:04:51.322
γεμάτη από ζώα που κάποτε ζούσαν εκεί:

00:04:51.322 --> 00:04:54.947
ιπποπόταμοι, ρινόκεροι, 
ελέφαντες, ύαινες και λιοντάρια.

00:04:54.947 --> 00:04:57.132
Αυτό που θα επαναφέρει η αναζωογόνηση,

00:04:57.132 --> 00:05:00.163
μαζί με τα ζώα και τα φυτά που χάθηκαν,

00:05:00.163 --> 00:05:02.882
είναι αυτό το σπάνιο είδος 
που λέγεται ελπίδα.

00:05:02.882 --> 00:05:05.001
Μας λέει ότι η οικολογική αλλαγή

00:05:05.001 --> 00:05:07.861
δεν χρειάζεται πάντα να συνεχίζει 
στην ίδια κατεύθυνση.

00:05:07.861 --> 00:05:11.633
Η ήρεμη άνοιξη θα μπορούσε να ακολουθηθεί 
από ένα έντονο καλοκαίρι.