Een tijdje geleden
wandelde ik wat in de bergen
en voelde me echt thuis in het bos.
Ik was zo dankbaar
omdat bossen me lieten inzien
dat ze gebouwd zijn op relaties
die netwerken vormen,
net als deze prachtige riviernetwerken.
Ik dacht:
"Wow, bossen zijn net
als menselijke gezinnen."
Ik was zo verrukt
door de schoonheid van dit idee
dat ik er van omviel
en mijn hoofd
tegen een verse boomstomp stootte.
Ik was zo boos!
Ik was er kapot van
dat weer een hele familie
bomen gekapt was.
Waar ik vandaan kom, in West-Canada,
liggen deze kale plekken overal verspreid.
Pas met Google Earth
- zoals hier - kunnen we zien
dat de hele wereld
zijn neus afveegt aan onze oude bossen.
Weten jullie
dat ontbossing over de hele wereld
meer broeikasgassen veroorzaakt
dan alle treinen, vliegtuigen
en auto's samen?
Ja, ik ben daar echt kwaad over,
maar ik ben ook echt hoopvol
omdat ik in mijn onderzoek
ook heb ontdekt
dat bosnetwerken op dezelfde manier
georganiseerd zijn
als onze eigen neurale
en sociale netwerken.
Als we dit allemaal
tot één geheel kunnen integreren
dan kunnen we deze gevaarlijke weg
naar opwarming vermijden
omdat genezen
ons nu eenmaal aangeboren is.
Wat weten we hierover?
Het oudste van deze netwerken
is het ondergrondse schimmel-
of paddenstoelennetwerk.
Het ontwikkelde zich
meer dan een miljard jaar geleden
om het organismen mogelijk te maken
om van de zee naar het land migreren.
Met de planten
vormden ze een symbiotisch verband.
Daardoor konden planten
aan fotosynthese doen,
CO2, ons belangrijkste broeikasgas,
aan de lucht onttrekken
en zuurstof afgeven.
Daardoor kunnen wij ademen
en werd de evolutie van de mens mogelijk.
Deze symbiose
noemen we ook wel mycorrhiza,
'myco' voor schimmel, 'rhiza' voor wortel.
Schimmels en wortels
hebben profijt van elkaar.
Alle bomen over de hele wereld
zijn van deze mycorrhiza
afhankelijk voor hun voortbestaan.
Ze kunnen niet leven zonder.
Het werkt
doordat een zaadje op de bosbodem valt,
kiemt,
wortels vormt,
die chemische signalen gaan afgeven
waardoor de schimmels
ernaartoe groeien.
De schimmel zegt tegen de wortel:
“Je moet naar mij toe groeien,
vertakken en verzachten.”
Door deze communicatie
groeien ze samen
in een magische symbiose.
Deze symbiose maakt
dat de plant wat van zijn zuurverdiende
koolstof uit de fotosynthese
afstaat aan de schimmel
omdat de schimmel
niet kan fotosynthetiseren.
De schimmel betaalt met voedingsstoffen
en water uit de bodem
waar plantenwortels niet kunnen groeien,
en geeft ze door aan de plant.
Beide profiteren van deze samenwerking.
Als de schimmel
door de bodem groeit,
verbindt hij planten
en bomen met elkaar
totdat het hele bos is verbonden.
Een enkele boom
kan zo letterlijk gekoppeld worden
aan honderden andere bomen
zover het oog reikt.
Als je door het bos wandelt,
zijn de bomen, de wortels,
de paddenstoelen
slechts het topje van de ijsberg.
Onder een enkele voetafdruk
bevindt zich wel 500 km
aan opeengestapelde schimmelcellen
bezig met materiaaltransport.
Je kan het je voorstellen
als een ondergrondse supersnelweg
met auto's die overal naartoe bewegen.
Alle netwerken omvatten
knooppunten en verbindingen.
In de bossen
zijn de knooppunten de bomen
en de schimmels de verbindingen.
Het is net zoiets
als in je Facebooknetwerk,
waar de knooppunten vrienden
en de verbindingen
de vriendschappen zijn.
Nu weten we allemaal
dat sommige van deze knooppunten,
of vrienden, drukker zijn dan anderen,
net als die vriend die maar altijd
groepsberichten verstuurt.
Hetzelfde gebeurt in bossen,
en de knooppunten in de bossen,
noemen we ‘hubs’.
Het zijn de grote bomen in de bossen
met wortels die overal naartoe gaan.
Nu hebben we ook geleerd
dat de systemen zich organiseren
rond deze 'hubs',
die grote oude bomen.
In de bossen vindt daar
de regeneratie plaats.
In je Facebooknetwerk
is het de plaats waar feestjes
worden georganiseerd,
rond die hub die altijd maar
groepsberichten verzendt.
Wij noemen deze hubs in de bossen
moederbomen.
Het zijn de grote oude bomen
in het woud.
Zij capteren de koolstof in hun bladeren
en sturen hem naar beneden
door hun enorme stammen
naar de netwerken om hen heen
die gekoppeld zijn
aan alle andere bomen
en zaailingen, de jonge bomen.
Ze sturen die koolstof overal naartoe.
Hoe meer die zaailingen gestrest zijn,
misschien door droogte of schaduw,
hoe meer voedingsstoffen
de moederboom naar hen toe stuurt.
Net zoals in een familie
waar, als je het kwaad krijgt,
papa en mama klaar staan
om bij te springen.
In de bossen gaat het niet anders.
Wat we onlangs ook hebben ontdekt,
is dat moederbomen
meer signalen sturen
naar hun eigen nakomelingen.
Dat helpt ze het beter te doen,
zodat ze meer kans
hebben om te overleven
en hun genen aan toekomstige generaties
door te geven.
Zo werkt natuurlijke selectie.
Dit soort organisatie maakt bossen
zowel veerkrachtig als kwetsbaar.
Veerkrachtig door de vele moederbomen
en de vele verbindende schimmelsoorten.
Dat netwerk is echt moeilijk te breken.
Het kan tegen een stootje.
Maar natuurlijk hebben wij mensen
daar iets op gevonden.
Wij kappen de moederbomen.
Eentje kappen
maakt misschien niet veel verschil
maar als je
er altijd meer en meer kapt,
kan het systeem in elkaar storten
net als dominostenen.
We kunnen keerpunten bereiken
waardoor bossen afsterven
en we meer mondiale opwarming krijgen.
Daarmee zijn we bezig.
Wat we doen,
de keuzes die we maken,
kan leiden ons naar wereldwijde gezondheid
of wereldwijde ziekte.
We hebben die keuze.
Ik eindig met vier ideeën
waarvan ik denk dat ze
het verspreiden waard zijn.
Eén: om van het woud te houden
moet je er tijd in doorbrengen.
Ga de bossen in,
voel je ermee verbonden.
Dan zal je ervoor gaan
om ze te beschermen.
Twee: leer hoe ze functioneren.
Leer hoe deze netwerken
alles verbinden
tot georganiseerde bossen.
Om dat te doen,
moet je risico's nemen,
fouten maken.
Drie: bescherm de bossen.
Jij moet het doen
omdat ze het zelf niet kunnen.
Zij zitten vast.
Ze kunnen niet gaan lopen
voor de mensen
en ze kunnen niet weglopen
van de mondiale opwarming.
Ze hebben je nodig.
Ten slotte
en het belangrijkst:
gebruik je eigen heel slimme, briljante,
neurale en sociale netwerken
om geweldige berichten te maken.
Verspreid het woord dat bossen
de moeite waard zijn om te behouden
omdat jij het waard bent
om te overleven,
en omdat ik denk dat we samen
allemaal geboren genezers zijn.