WEBVTT

00:00:07.433 --> 00:00:12.010
زمان بەشێکی بنەڕەتی ژیانمانە 
کە زۆرجار سوپاسگوزاری نین.

00:00:12.010 --> 00:00:15.389
لەڕێی زمانەوە دەتوانین 
بیر و هەستەکانمان دەرببڕین.

00:00:15.389 --> 00:00:17.370
لە خوێندنەوەی ڕۆمانێکدا ونببین.

00:00:17.370 --> 00:00:18.938
نامە بنێرین.

00:00:18.938 --> 00:00:21.124
و سڵاو لە هاوڕێکانمان بکەین.

00:00:21.124 --> 00:00:25.468
زۆر زەحمەتە وێنای ئەوە بکەین 
نەتوانین بیروبۆچونەکانمان بکەین بە وشە.

00:00:25.468 --> 00:00:29.304
بەڵام ئەگەر تۆڕە ناسکەکەی 
زمان کە لە مێشکتدا کارایە

00:00:29.304 --> 00:00:33.556
پەکبخرێت بە جەڵتە، نەخۆشی یان
زەبری دەروونی

00:00:33.556 --> 00:00:37.483
ئەوکات خۆت لە ونبوونی وشەدا دەدۆزیتەوە.

00:00:37.484 --> 00:00:39.835
ئەم ناڕێکییە پێی دەوترێت زمانگیری

00:00:39.835 --> 00:00:43.505
کە دەتوانێت
هەموو لایەنەکانی پەیوەندی پەکخات

00:00:43.505 --> 00:00:47.035
ئەو کەسانەی زمانگیریان هەیە 
هەر بە ژیری دەمێننەوە

00:00:47.035 --> 00:00:48.985
دەزانن کە دەیانەوێت چی بڵێن،

00:00:48.985 --> 00:00:52.246
بەڵام ناتوانن هەمیشە وشەکان 
بەڕاستی دەرببڕن.

00:00:52.246 --> 00:00:56.559
ڕەنگە بەبێ مەبەست جێگرەوە 
بەکاربهێنن کە پێی دەوترێت (پارافەیژا)،

00:00:56.559 --> 00:00:59.684
کە وشەکان ئاڵوگۆڕ دەکەن وەك 
"بەکارهێنانی "سەگ" لە جێگەی "پشیلە

00:00:59.684 --> 00:01:06.054
یان ئەو وشانەی کە دەنگەکانیان 
"لەیەك دەچێت وەك "هاوس" لەجێی "هۆرس

00:01:06.055 --> 00:01:09.254
هەندێکجار ڕەنگە وشەکانیان 
هەر نەناسرێنەوە.

00:01:09.254 --> 00:01:13.995
چەند جۆرێکی زمانگیری هەیە 
بۆ دوو چین کە پۆلێن کراون:

00:01:13.995 --> 00:01:16.325
زمانگیری ڕەوان یان وەرگر

00:01:16.325 --> 00:01:19.966
و زمانگیری ناڕەوان یان دەربڕ.

00:01:19.966 --> 00:01:23.776
ئەو کەسانەی زمانگیری ڕەوانی
وناسازی دەنگی ئاساییان هەیە

00:01:23.776 --> 00:01:26.457
بەڵام کۆمەڵێک وشە
بەکاردەهێنن کە مانایان نییە.

00:01:26.457 --> 00:01:29.526
ئەمان کێشەیان بۆ دروست دەبێت 
لە تێگەشتن لە وتەی کەسانی تر

00:01:29.526 --> 00:01:33.535
و زۆرجار ناتوانن هەست بە هەڵەکانی 
قسەکردنی خۆیان بکەن.

00:01:33.535 --> 00:01:36.304
لە لایەکی ترەوە، ئەو کەسانەی 
زمانگیری ناڕەوانیان هەیە،

00:01:36.305 --> 00:01:38.206
ڕەنگە تێگەشتنیان باش بێت

00:01:38.206 --> 00:01:43.367
بەڵام تووشی دوودڵییەکی درێژ دەبن 
لە نێوان وشەکاندا و هەڵەی زمانەوانی دەکەن.

00:01:43.367 --> 00:01:46.607
هەموومان جاروبار ئەو هەستەی 
زمانمان بۆ دروست دەبێت

00:01:46.607 --> 00:01:48.488
کاتێك ناتوانین بیر لە وشەیەك بکەینەوە،

00:01:48.488 --> 00:01:52.818
بەڵام هەبوونی زمانگیری دەتوانێت 
ناونانی تەنی سادە و ڕۆژانە سەخت بکات.

00:01:52.818 --> 00:01:56.518
تەنانەت خوێندنەوە و نوسین 
زەحمەت و نائومێدکەر دەبێت.

00:01:56.518 --> 00:01:59.308
کەواتە لە دەستدانی زمان چۆن ڕوودەدات؟

00:01:59.308 --> 00:02:01.807
مێشکی مرۆڤ دوو نیوەگۆی هەیە.

00:02:01.807 --> 00:02:05.567
لە زۆربەی خەڵکیدا نیوەگۆی 
چەپ زمان بەڕێوە دەبات.

00:02:05.567 --> 00:02:07.978
ئەمە دەزانین چونکە لە ساڵی ١٨٦١

00:02:07.978 --> 00:02:10.675
دکتۆر (پۆڵ برۆکا) لە نەخۆشێکی کۆڵییەوە

00:02:10.675 --> 00:02:15.506
کە توانای بەکارهێنانی هەموو وشەکانی 
"لەدەست دابوو جگە لە وشەی "تان

00:02:15.506 --> 00:02:17.998
لە ماوەی توێژینەوەیەکی توێکاریی 
مێشکی ئەو نەخۆشەدا

00:02:17.998 --> 00:02:21.338
برۆکا زیانێکی گەورەی
لە نیوەگۆی چەپدا دۆزییەوە

00:02:21.338 --> 00:02:23.727
کە بە ناوچەی برۆکا ئێستا ناسراوە.

00:02:23.727 --> 00:02:27.918
زاناکان ئێستا بڕوایان وایە کە ناوچەی
برۆکا بەرپرسە لە ناوهێنانی تەنەکان

00:02:27.918 --> 00:02:31.347
و ئەو ماسولکانە پێکەوە پەیوەست
دەکات کە پەیوەندیان بە ئاخاوتنەوە هەیە.

00:02:31.347 --> 00:02:35.878
لە پشتی ناوچەی (برۆکا) ناوچەی وێرنیکی
لە نزیك توێکڵی بیستنەوە هەیە.

00:02:35.878 --> 00:02:39.007
لەو شوێنەدا مێشك ماناکان 
پەیوەست بە دەنگەکانەوە دەکات.

00:02:39.008 --> 00:02:43.098
زیان گەشتن بە ناوچەی (وێرنیکی) توانای 
تێگەشتنی مێشك لە زمان پەکدەخات.

00:02:43.098 --> 00:02:45.839
زمانگیری، بەهۆی زیان گەشتن
بە یەکێك یان هەردووك

00:02:45.839 --> 00:02:48.689
لەم دوو ناوچە زمانییەوە پەیدا دەبێت.

00:02:48.689 --> 00:02:50.849
خۆشبەختانە، ناوچەی تر هەن لە مێشکدا

00:02:50.849 --> 00:02:52.849
کە پاڵپشتی ئەم ناوەندی زمانەوانیانە دەکەن

00:02:52.849 --> 00:02:55.218
و دەتوانن هاوکاربن لە پەیوەندی کردندا.

00:02:55.218 --> 00:02:59.078
تەنانەت ئەو ناوچانەی مێشك کە جووڵە 
بەڕێوەدەبەن پەیوەستن بە زمانەوە.

00:02:59.078 --> 00:03:02.638
توێژینەوەکانی (ف.م.ر.ا) دەریانخستوە 
کاتێك گوێمان لە وشەی کرداری دەبێت وەك

00:03:02.638 --> 00:03:07.600
ڕاکردن" یان "سەما کردن"
ئەوا ئەو بەشانەی بەرپرسن لە جوڵە کارا دەبن

00:03:07.600 --> 00:03:10.969
وەك ئەوەی جەستە بەڕاستی 
ڕابکات یان سەما بکات.

00:03:10.969 --> 00:03:13.929
نیوەگۆکەی تریشمان خزمەتی زمان دەکات،

00:03:13.929 --> 00:03:17.369
بە پەرەسەندن بە ڕیتم و ئاوازی 
دەنگی ئاخاوتنمان.

00:03:17.369 --> 00:03:21.029
ئەم ناوچانەی کە هی زمان نین 
هەندێك جار یارمەتی ئەو کەسانە دەدەن

00:03:21.029 --> 00:03:23.469
کە زمانگیریان هەیە کاتێك
پەیوەندی گرتن بۆیان سەختە.

00:03:23.469 --> 00:03:25.668
کەواتە زمانگیری تا چ ئاستیک باوە؟

00:03:25.668 --> 00:03:28.913
نزیکەی ملیۆنێك کەس تەنها لە
ئەمریکادا گیرۆدەی بوون،

00:03:28.913 --> 00:03:32.350
ساڵانە ٨٠،٠٠٠ کەیسی نوێ تۆمار دەکرێت.

00:03:32.350 --> 00:03:35.869
نزیکەی یەك لەسەر سێی ڕزگاربووانی جەڵتەی 
دەماغ بەدەست زمانگیرییەوە دەناڵێنن

00:03:35.869 --> 00:03:38.260
بەمەش دەبێتە 
لە نەخۆشی پارکینسۆن باوترە

00:03:38.260 --> 00:03:40.179
،یان نەخۆشی ڕەقبوونی شانەکان

00:03:40.180 --> 00:03:42.469
لەگەڵ ئەوەشدا کەمتر ناسراوە.

00:03:42.469 --> 00:03:47.880
جۆرێکی دەگمەنی زمانگیری هەیە کە پێی 
دەوترێت زمانگیری سەرەکی پێشکەوتوو،

00:03:47.880 --> 00:03:50.771
کە بەهۆی جەڵتە یان زیانی 
مێشکەوە دروست نابێت،

00:03:50.771 --> 00:03:53.208
بەڵکو جۆرێکە لە نەخۆشی بیرچوونەوە

00:03:53.209 --> 00:03:56.061
کە لەدەستدانی زمان یەکەم نیشانەیەتی.

00:03:56.061 --> 00:04:01.232
ئامانجی چارەکردنی زمانگیری پێشکەوتوو
هێشتنەوەی کارایی بەکارهێنانی زمانە

00:04:01.232 --> 00:04:04.560
پێش ئەوەی نیشانەکانی تری 
لەبیرچوونەوە سەرهەڵبدەن.

00:04:04.560 --> 00:04:08.330
هەرچەندە کاتێك زمانگیری بەهۆی جەڵتە یان
زەبری مێشکەوە پەیدا دەبێت،

00:04:08.330 --> 00:04:12.041
دەگونجێت پەرەسەندنی زمان بەدەستبهێنرێت 
لەڕێگەی چارەسەری ئاخاوتنەوە.

00:04:12.041 --> 00:04:15.911
توانای مێشکمان بۆ چاکردنەوەی خۆی 
کە بە نەرمی مێشك ناسراوە

00:04:15.911 --> 00:04:18.480
ڕێگە بەو ناوچانە دەدات کە لە دەوری 
بەشێکی لەکارکەوتوون

00:04:18.480 --> 00:04:21.994
تا لەماوەی پرۆسەی چاکبوونەوەدا
هەندێك کار جێبەجێ بکەن.

00:04:21.994 --> 00:04:26.405
زاناکان خەریکی تاقیکردنەوەن 
بە بەکارهێنانی شێوازی نوێی تەکنەلۆجیا،

00:04:26.405 --> 00:04:31.340
کە بڕوایان وایە هانی نەرمی مێشک 
دەدەن لەو کەسانەی کە زمانگیریان هەیە.

00:04:31.340 --> 00:04:35.154
لەهەمانکاتدا، زۆر لەو کەسانەی زمانگیریان 
هەیە بە گۆشەگیری دەمێننەوە،

00:04:35.154 --> 00:04:40.011
دەترسن کەسانی بەرامبەر لێیان تێنەگەن 
یان کاتی زیاتریان نەبێت بۆ قسە کردن.

00:04:40.011 --> 00:04:44.311
بە پێشکەشکردنی کاتی گونجاو و نەرمییەتی 
بۆ ئاخاوتن بەو شێوەیەی خۆیان دەیانەوێت

00:04:44.311 --> 00:04:47.104
دەتوانیت دەروازەی زمانیان دیسان بکەیتەوە،

00:04:47.105 --> 00:04:50.034
بەجۆرێك سنوورەکانی زمانگیری ببڕێت.