1
00:00:00,493 --> 00:00:02,797
Aan het begin van de Industriële Revolutie

2
00:00:02,797 --> 00:00:04,845
zat er evenveel koolstof onder Groot-Brittannië
in de vorm van steenkool

3
00:00:04,845 --> 00:00:08,663
zat er evenveel koolstof onder Groot-Brittannië
in de vorm van steenkool

4
00:00:08,663 --> 00:00:13,144
als er koolstof onder Saoedi-Arabië zat
in de vorm van olie.

5
00:00:13,144 --> 00:00:15,990
Deze koolstof was de motor 
van de industriële revolutie,

6
00:00:15,990 --> 00:00:17,564
zette de ‘Groot’ in Groot-Brittannië

7
00:00:17,564 --> 00:00:21,885
en leidde tot de tijdelijke wereldheerschappij 
van Groot-Brittannië.

8
00:00:21,885 --> 00:00:26,435
In 1918 piekte de steenkoolproductie 
in Groot-Brittannië

9
00:00:26,435 --> 00:00:28,495
en is sindsdien gestaag afgenomen.

10
00:00:28,495 --> 00:00:31,111
Later begon Groot-Brittannië olie en gas

11
00:00:31,111 --> 00:00:34,501
uit de Noordzee te gebruiken. 
Maar in 2000

12
00:00:34,501 --> 00:00:36,861
piekte ook de productie van olie en gas 
uit de Noordzee.

13
00:00:36,861 --> 00:00:42,029
Ook die zijn nu bezig 
aan hun neergang.

14
00:00:42,029 --> 00:00:44,740
Deze vaststellingen 
over de eindigheid van

15
00:00:44,740 --> 00:00:48,455
gemakkelijk bereikbare, 
lokale fossiele brandstoffen,

16
00:00:48,455 --> 00:00:52,337
zijn een motivatie om te zeggen: 
"Wat nu?

17
00:00:52,337 --> 00:00:54,978
Hoe gaan we leven 
als de fossiele brandstoffen op zijn?

18
00:00:54,978 --> 00:00:56,740
Moeten we niet nadenken over
hoe we moeten afkicken van fossiele brandstoffen?"

19
00:00:56,740 --> 00:00:58,562
Moeten we niet nadenken over
hoe we moeten afkicken van fossiele brandstoffen?"

20
00:00:58,562 --> 00:01:02,466
Een andere motivatie 
is uiteraard de klimaatverandering.

21
00:01:02,466 --> 00:01:04,533
Als mensen praten over het leven 
na de fossiele brandstoffen

22
00:01:04,533 --> 00:01:07,929
en maatregelen tegen klimaatverandering, 
dan hoor je een heleboel blaasjes,

23
00:01:07,929 --> 00:01:12,043
een heleboel groene prietpraat, 
een heleboel misleidende reclame.

24
00:01:12,043 --> 00:01:14,975
Als natuurkundige denk ik 
dat het mijn plicht is

25
00:01:14,975 --> 00:01:17,195
om te proberen 
de mensen hun ogen te openen,

26
00:01:17,195 --> 00:01:19,836
ze laten inzien welke acties 
echt een verschil maken

27
00:01:19,836 --> 00:01:25,081
en ze richten op ideeën 
die ertoe doen.

28
00:01:25,081 --> 00:01:27,863
Laat mij dit illustreren 
met wat natuurkundigen

29
00:01:27,863 --> 00:01:30,269
wel eens een berekening 
op de achterkant van een envelop noemen.

30
00:01:30,269 --> 00:01:31,632
Wij houden van dat soort berekeningen.

31
00:01:31,632 --> 00:01:33,512
Je stelt een vraag, schrijft wat getallen op 
en je zoekt een antwoord.

32
00:01:33,512 --> 00:01:34,915
Je stelt een vraag, schrijft wat getallen op 
en je zoekt een antwoord.

33
00:01:34,915 --> 00:01:37,767
Het zal wellicht niet erg nauwkeurig zijn,
maar het doet je even nadenken.

34
00:01:37,767 --> 00:01:38,472
Het zal wellicht niet erg nauwkeurig zijn,
maar het doet je even nadenken.

35
00:01:38,472 --> 00:01:40,963
Hier komt de vraag: stel je voor

36
00:01:40,963 --> 00:01:43,105
dat we zeiden: "Och ja,
we kunnen zonder fossiele brandstoffen.

37
00:01:43,105 --> 00:01:44,633
We gaan biobrandstoffen gebruiken. 
Probleem opgelost.

38
00:01:44,633 --> 00:01:47,048
We hebben geen olie 
meer nodig voor vervoer."

39
00:01:47,048 --> 00:01:53,234
Als we nu eens de biobrandstoffen 
nodig voor één weg

40
00:01:53,234 --> 00:01:57,274
op de berm aan de rand 
van die weg zouden telen?

41
00:01:57,274 --> 00:02:01,492
Hoe breed zou die berm 
dan moeten worden?

42
00:02:01,492 --> 00:02:03,062
We plakken er wat cijfers op.

43
00:02:03,062 --> 00:02:05,917
Onze auto's gaan tegen 90 km per uur.

44
00:02:05,917 --> 00:02:07,524
Neem dat ze 12,5 km per liter afleggen,
het Europese gemiddelde voor nieuwe auto's.

45
00:02:07,524 --> 00:02:10,504
Neem dat ze 12,5 km per liter afleggen,
het Europese gemiddelde voor nieuwe auto's.

46
00:02:10,504 --> 00:02:13,072
Veronderstel dat de productiviteit 
van biobrandstofplantages

47
00:02:13,072 --> 00:02:16,411
1.200 liter biobrandstof 
per hectare per jaar is.

48
00:02:16,411 --> 00:02:18,922
Dat is zo 
voor de Europese biobrandstoffen.

49
00:02:18,922 --> 00:02:21,620
En laten we voorstellen 
dat de auto's op 80 meter van elkaar

50
00:02:21,620 --> 00:02:23,923
constant langs deze weg rijden.

51
00:02:23,923 --> 00:02:24,781
constant langs deze weg rijden.

52
00:02:24,781 --> 00:02:26,691
De lengte van de weg maakt niet uit, 
want hoe langer de weg,

53
00:02:26,691 --> 00:02:29,634
hoe meer biobrandstoffenplantages 
we hebben.

54
00:02:29,634 --> 00:02:30,589
Wat doen we met deze gegevens?
Deel het eerste door

55
00:02:30,589 --> 00:02:32,729
Wat doen we met deze gegevens?
Deel het eerste door

56
00:02:32,729 --> 00:02:34,851
de andere drie 
en je vindt ongeveer acht kilometer.

57
00:02:34,851 --> 00:02:35,922
Dat is het antwoord.

58
00:02:35,922 --> 00:02:38,619
Dat is hoe breed de plantage 
zou moeten worden

59
00:02:38,619 --> 00:02:40,838
volgens deze aannames.

60
00:02:40,838 --> 00:02:43,703
Dan zeg je misschien:

61
00:02:43,703 --> 00:02:47,975
“Misschien gaat het 
toch niet zo gemakkelijk zijn."

62
00:02:47,975 --> 00:02:51,486
Misschien zou je denken

63
00:02:51,486 --> 00:02:54,052
dat het te maken heeft met oppervlakten.

64
00:02:54,052 --> 00:02:56,598
Is er dan een probleem met oppervlakten? 
Het antwoord hangt af

65
00:02:56,598 --> 00:03:00,251
Is er dan een probleem met oppervlakten? 
Het antwoord hangt af

66
00:03:00,251 --> 00:03:03,046
van het land waar je bent.

67
00:03:03,046 --> 00:03:05,116
Laten we beginnen 
met het Verenigd Koninkrijk,

68
00:03:05,116 --> 00:03:07,431
want daar zijn we nu.

69
00:03:07,431 --> 00:03:09,811
Ik wil het totale energieverbruik 
van het V.K.,

70
00:03:09,811 --> 00:03:13,861
niet alleen voor het vervoer, 
maar voor alles

71
00:03:13,861 --> 00:03:15,934
voorstellen door gloeilampen (van 40 watt).

72
00:03:15,934 --> 00:03:19,894
Het is alsof we allemaal de hele tijd 
125 lampen laten branden.

73
00:03:19,894 --> 00:03:23,280
125 kilowattuur per dag per persoon

74
00:03:23,280 --> 00:03:26,595
is het energieverbruik 
van het V.K.

75
00:03:26,595 --> 00:03:29,148
Dat zijn 40 lampen voor vervoer,

76
00:03:29,148 --> 00:03:30,676
40 lampen voor verwarming,

77
00:03:30,676 --> 00:03:33,705
en 40 lampen voor het maken van elektriciteit.

78
00:03:33,705 --> 00:03:35,175
Andere dingen zijn relatief klein

79
00:03:35,175 --> 00:03:38,230
vergeleken met deze drie grote brokken.

80
00:03:38,230 --> 00:03:40,785
Het is eigenlijk een nog grotere voetafdruk 
als we rekening houden met

81
00:03:40,785 --> 00:03:42,717
de energie voor de dingen 
die we in ons land importeren.

82
00:03:42,717 --> 00:03:47,288
90% van deze energie komt vandaag

83
00:03:47,288 --> 00:03:50,603
nog steeds van fossiele brandstoffen, 
en slechts 10%

84
00:03:50,603 --> 00:03:52,527
uit andere, mogelijk groenere bronnen

85
00:03:52,527 --> 00:03:55,731
als kernenergie 
en hernieuwbare energiebronnen.

86
00:03:55,731 --> 00:03:57,436
De bevolkingsdichtheid in het V.K. is

87
00:03:57,436 --> 00:04:00,666
De bevolkingsdichtheid het V.K. is

88
00:04:00,666 --> 00:04:03,944
250 mensen per vierkante kilometer.

89
00:04:03,944 --> 00:04:05,609
Nu toon ik jullie andere landen

90
00:04:05,609 --> 00:04:06,667
volgens dezelfde maatstaven.

91
00:04:06,667 --> 00:04:09,081
Op de verticale as toon ik

92
00:04:09,081 --> 00:04:11,605
het aantal gloeilampen 
of ons energieverbruik per persoon.

93
00:04:11,605 --> 00:04:14,790
Wij staan op 125 lampen per persoon.

94
00:04:14,790 --> 00:04:18,092
Die kleine blauwe stip 
toont je het landoppervlak

95
00:04:18,092 --> 00:04:20,172
van het V.K..

96
00:04:20,172 --> 00:04:22,939
De bevolkingsdichtheid staat 
op de horizontale as

97
00:04:22,939 --> 00:04:25,604
met 250 mensen per vierkante kilometer.

98
00:04:25,604 --> 00:04:28,258
We voegen de Europese landen 
in het blauw toe.

99
00:04:28,258 --> 00:04:31,044
Je kunt zien 
dat er nogal wat variëteit is.

100
00:04:31,044 --> 00:04:33,191
Ik wil benadrukken dat beide assen 
logaritmisch zijn.

101
00:04:33,191 --> 00:04:35,282
Van de ene grijze balk

102
00:04:35,282 --> 00:04:39,065
naar de volgende grijze balk 
ga je omhoog met een factor 10.

103
00:04:39,065 --> 00:04:41,738
Dan komt Azië in het rood,

104
00:04:41,738 --> 00:04:45,413
het Midden-Oosten 
en Noord-Afrika in het groen,

105
00:04:45,413 --> 00:04:48,601
Afrika bezuiden de Sahara 
in het blauw,

106
00:04:48,601 --> 00:04:51,845
zwart is Zuid-Amerika,

107
00:04:51,845 --> 00:04:54,757
paars is Midden-Amerika,

108
00:04:54,757 --> 00:04:57,812
en dan hebben we in het vuilgeel, 
Noord-Amerika,

109
00:04:57,812 --> 00:05:00,380
Australië en Nieuw-Zeeland.

110
00:05:00,380 --> 00:05:02,984
Je ziet de grote diversiteit 
in bevolkingsdichtheid

111
00:05:02,984 --> 00:05:06,397
en in verbruik per hoofd van de bevolking.

112
00:05:06,397 --> 00:05:08,399
Landen verschillen van elkaar.

113
00:05:08,399 --> 00:05:10,984
Linksboven hebben we Canada en Australië,

114
00:05:10,984 --> 00:05:13,727
met enorme gebieden, 
en een zeer hoge consumptie per hoofd,

115
00:05:13,727 --> 00:05:16,310
200 of 300 lampen per persoon,

116
00:05:16,310 --> 00:05:20,104
en een zeer lage bevolkingsdichtheid.

117
00:05:20,104 --> 00:05:22,957
Rechtsboven heeft Bahrein 
hetzelfde energieverbruik per persoon,

118
00:05:22,957 --> 00:05:25,205
ongeveer zoveel zoals Canada,

119
00:05:25,205 --> 00:05:27,540
meer dan 300 lampen per persoon,

120
00:05:27,540 --> 00:05:30,712
maar hun bevolkingsdichtheid 
is een factor van 300 keer groter:

121
00:05:30,712 --> 00:05:32,406
1000 mensen per vierkante kilometer.

122
00:05:32,406 --> 00:05:35,951
Rechtsonder heeft Bangladesh 
dezelfde bevolkingsdichtheid als Bahrein,

123
00:05:35,951 --> 00:05:40,761
maar verbruikt 100 keer minder per persoon.

124
00:05:40,761 --> 00:05:43,686
Onder links staat er niemand.

125
00:05:43,686 --> 00:05:45,735
Maar vroeger stonden daar 
een hele hoop mensen.

126
00:05:45,735 --> 00:05:47,487
Hier is een andere boodschap 
van dit diagram.

127
00:05:47,487 --> 00:05:51,173
Ik heb achter Soedan, Libië, 
China, India, Bangladesh

128
00:05:51,173 --> 00:05:52,476
wat kleine blauwe staarten toegevoegd.

129
00:05:52,476 --> 00:05:54,623
Die staan voor 15 jaar vooruitgang.

130
00:05:54,623 --> 00:05:57,242
Waar stonden ze 15 jaar geleden 
en waar staan ze nu?

131
00:05:57,242 --> 00:06:00,054
De meeste landen
gaan naar rechts en omhoog,

132
00:06:00,054 --> 00:06:00,836
De meeste landen
gaan naar rechts en omhoog,

133
00:06:00,836 --> 00:06:03,179
naar een grotere bevolkingsdichtheid

134
00:06:03,179 --> 00:06:05,496
en een hogere consumptie per hoofd.

135
00:06:05,496 --> 00:06:07,951
Wij zitten in de rechterbovenhoek

136
00:06:07,951 --> 00:06:10,922
een buitenbeentje, het V.K.

137
00:06:10,922 --> 00:06:13,704
samen met Duitsland, Japan, Zuid-Korea, Nederland,

138
00:06:13,704 --> 00:06:15,919
en een heleboel andere wat aparte landen.

139
00:06:15,919 --> 00:06:18,487
Maar veel andere landen gaan omhoog

140
00:06:18,487 --> 00:06:20,403
en naar rechts en komen dichter bij ons.

141
00:06:20,403 --> 00:06:24,056
Wij geven een beeld van waar de toekomstige 
energieconsumptie in andere landen naartoe gaat.

142
00:06:24,056 --> 00:06:28,315
Wij geven een beeld van waar de toekomstige 
energieconsumptie in andere landen naartoe gaat.

143
00:06:28,315 --> 00:06:31,843
Ik heb ook nog wat roze lijnen getekend.

144
00:06:31,843 --> 00:06:33,829
Naar beneden en naar rechts.

145
00:06:33,829 --> 00:06:35,997
Dat zijn lijnen van gelijk energieverbruik

146
00:06:35,997 --> 00:06:39,789
per oppervlakte-eenheid in watt per vierkante meter.

147
00:06:39,789 --> 00:06:41,238
De middelste lijn, bijvoorbeeld,

148
00:06:41,238 --> 00:06:44,598
is 0,1 watt per vierkante meter, 
het energieverbruik

149
00:06:44,598 --> 00:06:49,261
per oppervlakte-eenheid van Saoedi-Arabië, 
Noorwegen, Mexico in paars,

150
00:06:49,261 --> 00:06:52,868
en Bangladesh 15 jaar geleden.

151
00:06:52,868 --> 00:06:55,635
De helft van de wereldbevolking 
leeft in landen

152
00:06:55,635 --> 00:06:59,518
die er al boven zitten.

153
00:06:59,518 --> 00:07:02,903
Het V.K. verbruikt

154
00:07:02,903 --> 00:07:04,713
1,25 watt per vierkante meter.

155
00:07:04,713 --> 00:07:09,258
Duitsland ook, en Japan nog een beetje meer.

156
00:07:09,258 --> 00:07:11,558
Waarom is dit relevant?

157
00:07:11,558 --> 00:07:14,294
Waarom is dit relevant?

158
00:07:14,294 --> 00:07:17,513
We kunnen hernieuwbare energie

159
00:07:17,513 --> 00:07:20,342
en andere vormen van energieproductie 
in dezelfde eenheden meten.

160
00:07:20,342 --> 00:07:23,261
Hernieuwbare energie is een 
van de toonaangevende ideeën

161
00:07:23,261 --> 00:07:27,678
om af te raken van onze verslaving 
van die 90% fossiele brandstoffen.

162
00:07:27,678 --> 00:07:29,052
Hier volgen enkele 
hernieuwbare energiebronnen:

163
00:07:29,052 --> 00:07:31,812
Energiegewassen leveren 
0,5 watt per vierkante meter

164
00:07:31,812 --> 00:07:34,258
in een Europees klimaat.

165
00:07:34,258 --> 00:07:36,531
Wat betekent dat? 
Je had dat kunnen afleiden

166
00:07:36,531 --> 00:07:39,348
uit wat ik je zojuist vertelde

167
00:07:39,348 --> 00:07:40,765
over biobrandstoffenplantages.

168
00:07:40,765 --> 00:07:44,026
We consumeren 1,25 watt per vierkante meter.

169
00:07:44,026 --> 00:07:45,347
Dat betekent dat, zelfs als je

170
00:07:45,347 --> 00:07:48,179
heel het V.K. 
beplantte met energiegewassen,

171
00:07:48,179 --> 00:07:52,227
je het hedendaagse energieverbruik 
niet kon opbrengen.

172
00:07:52,227 --> 00:07:54,224
Windenergie produceert een beetje meer,

173
00:07:54,224 --> 00:07:57,481
2,5 watt per vierkante meter, 
maar dat is slechts twee keer zo groot

174
00:07:57,481 --> 00:08:00,704
als 1,25 watt per vierkante meter.

175
00:08:00,704 --> 00:08:04,174
Dan zou je voor het totale

176
00:08:04,174 --> 00:08:06,495
energieverbruik in alle vormen

177
00:08:06,495 --> 00:08:11,405
de helft van het V.K. 
moeten volzetten met windboerderijen.

178
00:08:11,405 --> 00:08:15,172
Ik heb trouwens de gegevens 
om deze beweringen te staven.

179
00:08:15,172 --> 00:08:17,668
Laten we eens kijken 
naar zonne-energie.

180
00:08:17,668 --> 00:08:20,161
Wanneer je zonnepanelen 
op een dak zet,

181
00:08:20,161 --> 00:08:25,530
leveren ze in Engeland 
ongeveer 20 watt per vierkante meter.

182
00:08:25,530 --> 00:08:27,554
Maar als je echt veel energie 
van zonnepanelen wilt krijgen,

183
00:08:27,554 --> 00:08:30,560
moet je de methode 
van de traditionele Beierse landbouw gebruiken.

184
00:08:30,560 --> 00:08:33,248
Die overdekken ook het platteland

185
00:08:33,248 --> 00:08:35,304
met zonnepanelen.

186
00:08:35,304 --> 00:08:37,200
Zonne-energieparken leveren minder, 
vanwege de ruimtes tussen de panelen.

187
00:08:37,200 --> 00:08:39,161
Zij leveren ongeveer 5 watt

188
00:08:39,161 --> 00:08:41,688
per vierkante meter oppervlakte.

189
00:08:41,688 --> 00:08:44,200
Hier zijn de echte gegevens 
van een zonnepark in Vermont.

190
00:08:44,200 --> 00:08:48,061
Het levert van 4,2 watt 
per vierkante meter.

191
00:08:48,061 --> 00:08:50,511
Vergeet niet waar wij staan: 
wij hebben 1,25 watt per vierkante meter nodig.

192
00:08:50,511 --> 00:08:54,897
Windboerderijen geven 2,5 en 
zonneparken ongeveer 5.

193
00:08:54,897 --> 00:08:58,248
Welke hernieuwbare energiebron je ook kiest,

194
00:08:58,248 --> 00:09:00,825
welke mix van deze hernieuwbare energiebronnen 
je ook gebruikt,

195
00:09:00,825 --> 00:09:03,840
als je het V.K. ermee 
van energie wil voorzien,

196
00:09:03,840 --> 00:09:06,000
zal je ongeveer 20% of 25%
van het land ervoor nodig hebben.

197
00:09:06,000 --> 00:09:08,640
zal je ongeveer 20% of 25%
van het land ervoor nodig hebben.

198
00:09:08,640 --> 00:09:10,863
zal je ongeveer 20% of 25%
van het land ervoor nodig hebben.

199
00:09:10,863 --> 00:09:12,459
Ik zeg niet dat het een slecht idee is.

200
00:09:12,459 --> 00:09:13,735
We moeten alleen de cijfers begrijpen.

201
00:09:13,735 --> 00:09:16,461
Ik ben absoluut niet tegen hernieuwbare energiebronnen. 
Ik ben er dol op.

202
00:09:16,461 --> 00:09:20,671
Maar ik ben ook voor wiskunde.

203
00:09:20,671 --> 00:09:23,340
Zonne-energie concentreren
in woestijnen levert

204
00:09:23,340 --> 00:09:25,146
grotere vermogens per oppervlakte-eenheid, 
omdat er haast geen wolken zijn.

205
00:09:25,146 --> 00:09:26,784
grotere vermogens per oppervlakte-eenheid, 
omdat er haast geen wolken zijn.

206
00:09:26,784 --> 00:09:30,073
Deze faciliteit levert 
14 watt per vierkante meter,

207
00:09:30,073 --> 00:09:32,091
deze 10 watt per vierkante meter

208
00:09:32,091 --> 00:09:34,784
en deze in Spanje 
5 watt per vierkante meter.

209
00:09:34,784 --> 00:09:36,919
Als we zonne-energie gaan concentreren,

210
00:09:36,919 --> 00:09:39,913
is het perfect geloofwaardig dat we 20 watt

211
00:09:39,913 --> 00:09:41,793
per vierkante meter kunnen krijgen. 
Dat is leuk.

212
00:09:41,793 --> 00:09:44,946
Maar Groot-Brittannië 
heeft natuurlijk geen woestijnen.

213
00:09:44,946 --> 00:09:47,575
Nog niet. 
(Gelach)

214
00:09:47,575 --> 00:09:50,901
Even een overzicht tot nu toe.

215
00:09:50,901 --> 00:09:53,619
Alle hernieuwbare energie, 
hoezeer ik er ook voor ben, is diffuus.

216
00:09:53,619 --> 00:09:55,519
Ze hebben allemaal 
een klein vermogen per oppervlakte-eenheid.

217
00:09:55,519 --> 00:09:57,977
Daar moeten we mee leren leven.

218
00:09:57,977 --> 00:10:01,561
En dat betekent dat, 
als je wil dat hernieuwbare energiebronnen

219
00:10:01,561 --> 00:10:04,078
een aanzienlijk verschil uitmaken 
voor een land als het V.K.

220
00:10:04,078 --> 00:10:07,286
op de schaal van het huidige verbruik,

221
00:10:07,286 --> 00:10:09,585
je je hernieuwbare faciliteiten 
ter grootte van het land moet indenken.

222
00:10:09,585 --> 00:10:12,830
Niet het hele land

223
00:10:12,830 --> 00:10:17,164
maar een belangrijk deel van het land.

224
00:10:17,164 --> 00:10:19,936
Er zijn andere opties 
voor het genereren van vermogen

225
00:10:19,936 --> 00:10:21,775
zonder fossiele brandstoffen.

226
00:10:21,775 --> 00:10:24,583
Daar heb je de kernenergie. 
Op deze Ordnance Survey-kaart

227
00:10:24,583 --> 00:10:26,478
kun je zien dat er een 
Sizewell B-kerncentrale is

228
00:10:26,478 --> 00:10:28,608
binnen een blauwe vierkante kilometer.

229
00:10:28,608 --> 00:10:30,791
Dat is één gigawatt per vierkante kilometer,

230
00:10:30,791 --> 00:10:33,239
of 1.000 watt per vierkante meter.

231
00:10:33,239 --> 00:10:36,000
Zo bekeken is kernenergie

232
00:10:36,000 --> 00:10:41,193
niet zo ingrijpend 
als hernieuwbare energiebronnen.

233
00:10:41,193 --> 00:10:43,769
Natuurlijk tellen 
andere overwegingen ook mee.

234
00:10:43,769 --> 00:10:46,279
Kernenergie heeft 
nogal wat populariteitsproblemen.

235
00:10:46,279 --> 00:10:48,490
Maar hernieuwbare energiebronnen ook.

236
00:10:48,490 --> 00:10:50,991
Hier is een foto 
van een volksraadpleging in volle gang

237
00:10:50,991 --> 00:10:54,244
in het stadje Penicuik bij Edinburgh.

238
00:10:54,244 --> 00:10:56,308
Kinderen van Penicuik hebben lol

239
00:10:56,308 --> 00:10:59,044
bij het verbranden 
van de beeltenis van de molen.

240
00:10:59,044 --> 00:11:03,742
Mensen zijn anti-alles.

241
00:11:03,742 --> 00:11:06,176
We moeten dus alle opties openhouden.

242
00:11:06,176 --> 00:11:09,991
Wat kan een land als het V.K. aanbieden?

243
00:11:09,991 --> 00:11:12,934
We hebben drie opties:

244
00:11:12,934 --> 00:11:15,743
onze eigen hernieuwbare energiebronnen, 
maar zie in dat ze

245
00:11:15,743 --> 00:11:18,907
een serieuze hap van het land innemen.
Andermans hernieuwbare energiebronnen.

246
00:11:18,907 --> 00:11:21,551
Ga beleefd praten met de mensen

247
00:11:21,551 --> 00:11:23,774
in de linkerbovenzijde van het diagram en zeg:

248
00:11:23,774 --> 00:11:25,880
"We willen geen hernieuwbare energiebronnen 
in onze achtertuin,

249
00:11:25,880 --> 00:11:29,139
mogen we ze in jullie tuin zetten?"

250
00:11:29,139 --> 00:11:30,850
Dat is een serieuze optie.

251
00:11:30,850 --> 00:11:34,379
Het is een manier voor de wereld 
om dit probleem aan te pakken.

252
00:11:34,379 --> 00:11:38,687
Landen als Australië, Rusland, 
Libië, Kazachstan

253
00:11:38,687 --> 00:11:43,356
kunnen onze beste vrienden zijn 
voor hernieuwbare productie.

254
00:11:43,356 --> 00:11:45,416
Een derde optie is kernenergie.

255
00:11:45,416 --> 00:11:47,656
Dat is het wat het aanbod betreft.

256
00:11:47,656 --> 00:11:50,972
Bedenk dat we op dit moment

257
00:11:50,972 --> 00:11:53,031
grote hoeveelheden energie,
dat wil zeggen 90% van onze energie,

258
00:11:53,031 --> 00:11:53,745
grote hoeveelheden energie,
dat wil zeggen 90% van onze energie,

259
00:11:53,745 --> 00:11:56,200
uit fossiele brandstoffen verkrijgen.

260
00:11:56,200 --> 00:11:59,024
Maar er zijn andere manieren

261
00:11:59,024 --> 00:12:02,081
om dit probleem op te lossen. 
Bijvoorbeeld de vraag verminderen.

262
00:12:02,081 --> 00:12:04,086
Dat betekent de bevolking laten dalen

263
00:12:04,086 --> 00:12:05,845
-- ik weet niet zeker hoe dat moet —

264
00:12:05,845 --> 00:12:09,136
of de consumptie per hoofd verminderen.

265
00:12:09,136 --> 00:12:11,623
Laten we praten 
over nog eens drie manieren

266
00:12:11,623 --> 00:12:13,973
waardoor we de consumptie kunnen aanpakken.

267
00:12:13,973 --> 00:12:16,314
Eerst het transport. 
De natuurkunde vertelt ons

268
00:12:16,314 --> 00:12:19,303
hoe we het energieverbruik 
van het vervoer kunnen verminderen.

269
00:12:19,303 --> 00:12:21,631
Mensen zeggen vaak: 
"Met technologie los je alles op.

270
00:12:21,631 --> 00:12:23,631
We kunnen voertuigen maken 
die 100 keer efficiënter zijn."

271
00:12:23,631 --> 00:12:26,400
Dat is bijna waar.

272
00:12:26,400 --> 00:12:29,128
Het energieverbruik van deze typische tank hier

273
00:12:29,128 --> 00:12:32,784
is 80 kilowattuur per honderd kilometer per persoon.

274
00:12:32,784 --> 00:12:37,115
Dat is de gemiddelde Europese auto.
Tachtig kilowattuur.

275
00:12:37,115 --> 00:12:39,318
Kunnen we iets maken dat honderd keer beter is 
door het toepassen van natuurkundige beginselen?

276
00:12:39,318 --> 00:12:42,081
Kunnen we iets maken dat honderd keer beter is 
door het toepassen van natuurkundige beginselen?

277
00:12:42,081 --> 00:12:46,761
Jawel. Een fiets. 
Die is 80 keer beter in energieconsumptie

278
00:12:46,761 --> 00:12:49,809
en wordt aangedreven 
door biobrandstof: volkorenbrood.

279
00:12:49,809 --> 00:12:51,840
(Gelach)

280
00:12:51,840 --> 00:12:53,904
Maar er zijn tussenopties, want misschien

281
00:12:53,904 --> 00:12:55,289
zal de dame in de tank zeggen:
"Nee, Nee, Nee, verander mijn levensstijl niet, alstublieft."

282
00:12:55,289 --> 00:12:57,704
zal de dame in de tank zeggen:
"Nee, Nee, Nee, verander mijn levensstijl niet, alstublieft."

283
00:12:57,704 --> 00:13:00,520
Misschien kunnen we haar 
ervan overtuigen de trein te nemen.

284
00:13:00,520 --> 00:13:02,568
Dat is nog steeds een stuk efficiënter dan een auto, 
maar dat zou ook de levensstijl veranderen.

285
00:13:02,568 --> 00:13:03,749
Dat is nog steeds een stuk efficiënter dan een auto, 
maar dat zou ook de levensstijl veranderen.

286
00:13:03,749 --> 00:13:05,483
Of de eco-auto, 
bovenaan links.

287
00:13:05,483 --> 00:13:07,477
Hij heeft ruimschoots plaats 
voor een tiener,

288
00:13:07,477 --> 00:13:09,086
is korter dan een verkeerskegel

289
00:13:09,086 --> 00:13:11,112
en bijna zo efficiënt als een fiets

290
00:13:11,112 --> 00:13:14,606
zolang je niet harder rijdt 
dan 25 km per uur.

291
00:13:14,606 --> 00:13:16,896
Misschien zijn elektrische voertuigen 
wat realistischer opties voor het vervoer.

292
00:13:16,896 --> 00:13:19,670
Misschien zijn elektrische voertuigen 
wat realistischer opties voor het vervoer.

293
00:13:19,670 --> 00:13:22,628
Elektrische fietsen 
en elektrische auto's.

294
00:13:22,628 --> 00:13:24,752
Misschien vier keer zo energie-efficiënt

295
00:13:24,752 --> 00:13:28,539
als de standaard door benzine aangedreven tank.

296
00:13:28,539 --> 00:13:30,700
Dan is er de verwarming.

297
00:13:30,700 --> 00:13:34,116
Verwarming slorpt een derde van ons energieverbruik 
in Groot-Brittannië op,

298
00:13:34,116 --> 00:13:35,979
Veel ervan gaat naar huizen

299
00:13:35,979 --> 00:13:39,380
en andere gebouwen voor ruimteverwarming 
en het verwarmen van water.

300
00:13:39,380 --> 00:13:41,802
Hier een typische 
krakkemikkige Britse woning.

301
00:13:41,802 --> 00:13:45,860
Het is mijn huis 
met de Ferrari voor de deur.

302
00:13:45,860 --> 00:13:47,002
Wat kunnen we eraan doen?

303
00:13:47,002 --> 00:13:50,027
Hier staan de wetten van de fysica

304
00:13:50,027 --> 00:13:55,410
die dat beschrijven: 
hoe het energieverbruik

305
00:13:55,410 --> 00:13:57,832
voor verwarming bepaald wordt 
door dingen die je in de hand hebt.

306
00:13:57,832 --> 00:14:00,410
De dingen die je kunt instellen 
zijn het temperatuurverschil

307
00:14:00,410 --> 00:14:02,434
tussen de binnen- en buitenkant.

308
00:14:02,434 --> 00:14:04,402
Met een opmerkelijke technologie: 
een thermostaat.

309
00:14:04,402 --> 00:14:06,320
Als je hem naar links draait,

310
00:14:06,320 --> 00:14:08,649
vermindert het energieverbruik in je huis.

311
00:14:08,649 --> 00:14:12,721
Ik heb het geprobeerd. Het werkt. Sommige mensen 
noemen dat een verandering van levensstijl.

312
00:14:12,721 --> 00:14:17,001
Je kan ook gaan isoleren 
om het weglekken van warmte tegen te gaan.

313
00:14:17,001 --> 00:14:18,921
je muren, je dak,

314
00:14:18,921 --> 00:14:22,178
een nieuwe voordeur enzovoort.

315
00:14:22,178 --> 00:14:25,539
De trieste waarheid is 
dat je dit geld bespaart.

316
00:14:25,539 --> 00:14:28,459
Het is niet triest, het is goed, 
maar de trieste waarheid is

317
00:14:28,459 --> 00:14:31,722
dat je daarmee slechts een 25%

318
00:14:31,722 --> 00:14:33,819
van het lekken kan tegengaan.

319
00:14:33,819 --> 00:14:36,664
Als je echt wat dichter

320
00:14:36,664 --> 00:14:39,118
bij de Zweedse bouwnormen wil komen 
met een krakkemikkig huis als dit,

321
00:14:39,118 --> 00:14:42,831
dan moet je externe isolatie aanbrengen

322
00:14:42,831 --> 00:14:46,652
zoals bij deze flats in Londen.

323
00:14:46,652 --> 00:14:49,605
Je kan warmte ook efficiënter 
gaan gebruiken met warmtepompen.

324
00:14:49,605 --> 00:14:52,843
Die gebruiken een klein beetje 
hoogwaardige energie, zoals elektriciteit,

325
00:14:52,843 --> 00:14:56,226
om warmte uit je tuin 
naar je huis te verplaatsen.

326
00:14:56,226 --> 00:14:58,714
Een derde manier

327
00:14:58,714 --> 00:15:00,466
om je energieverbruik te verminderen,

328
00:15:00,466 --> 00:15:02,115
is je meters aflezen.

329
00:15:02,115 --> 00:15:03,607
Mensen praten veel over slimme meters,

330
00:15:03,607 --> 00:15:04,579
maar je kunt het zelf doen.

331
00:15:04,579 --> 00:15:08,129
Gebruik je eigen ogen 
en wees slim, lees je meter af

332
00:15:08,129 --> 00:15:10,634
en als je een beetje op mij lijkt, 
zal het je leven veranderen.

333
00:15:10,634 --> 00:15:12,191
Hier is een grafiek 
die ik heb gemaakt.

334
00:15:12,191 --> 00:15:14,725
Ik was een boek aan het schrijven 
over duurzame energie

335
00:15:14,725 --> 00:15:17,164
en een vriend vroeg me: 
"Hoeveel energie gebruik je thuis?"

336
00:15:17,164 --> 00:15:19,404
Ik was beschaamd. 
Ik wist het niet.

337
00:15:19,404 --> 00:15:21,555
Dus begon ik met elke week 
de meter af te lezen.

338
00:15:21,555 --> 00:15:24,063
De oude meterstanden worden

339
00:15:24,063 --> 00:15:26,209
in de bovenste helft 
van de grafiek getoond.

340
00:15:26,209 --> 00:15:28,425
Die na 2007 
zie je onderaan in het groen.

341
00:15:28,425 --> 00:15:30,635
Door elke week de meter af te lezen, 
is mijn leven veranderd.

342
00:15:30,635 --> 00:15:33,699
Ik begon te experimenteren.

343
00:15:33,699 --> 00:15:35,779
Mijn gasverbruik daalde

344
00:15:35,779 --> 00:15:36,916
door de thermostaat en de timing
van het verwarmingssysteem te manipuleren.

345
00:15:36,916 --> 00:15:39,250
door de thermostaat en de timing
van het verwarmingssysteem te manipuleren.

346
00:15:39,250 --> 00:15:41,550
Zo kon ik mijn gasverbruik 
met de helft doen dalen.

347
00:15:41,550 --> 00:15:44,941
Zo ook voor mijn consumptie van elektriciteit.

348
00:15:44,941 --> 00:15:49,001
Door de dvd-speler, stereo-installaties,

349
00:15:49,001 --> 00:15:51,803
de randapparatuur alleen in te schakelen

350
00:15:51,803 --> 00:15:53,627
als het nodig is,

351
00:15:53,627 --> 00:15:57,868
kneep ik nog een derde 
van mijn elektriciteitsrekening af.

352
00:15:57,868 --> 00:16:00,611
We moeten dus een afdoend plan opstellen.

353
00:16:00,611 --> 00:16:03,576
Ik beschreef zes belangrijke manieren.

354
00:16:03,576 --> 00:16:06,226
Omdat we 90% van onze energie 
uit fossiele brandstoffen halen,

355
00:16:06,226 --> 00:16:10,776
zullen we de meeste, zo niet alle zes, 
moeten gaan toepassen.

356
00:16:10,776 --> 00:16:13,505
Bijna allemaal hebben ze 
populariteitsproblemen.

357
00:16:13,505 --> 00:16:17,095
Als er een bij is waar je niet van houdt,

358
00:16:17,095 --> 00:16:19,226
bedenk dan dat je de andere

359
00:16:19,226 --> 00:16:23,124
des te meer zal moeten gaan toepassen.

360
00:16:23,124 --> 00:16:26,168
Daarom ben ik een groot voorstander 
van volwassen gesprekken

361
00:16:26,168 --> 00:16:29,729
gebaseerd op cijfers en feiten.

362
00:16:29,729 --> 00:16:32,438
Ik wil eindigen met deze kaart 
die voor je visualiseert

363
00:16:32,438 --> 00:16:36,764
hoeveel land er nodig zal zijn

364
00:16:36,764 --> 00:16:38,680
om toe te komen met slechts 16 lampen per persoon

365
00:16:38,680 --> 00:16:42,271
uit vier van de grote mogelijke bronnen.

366
00:16:42,271 --> 00:16:45,758
Als je wil toekomen met 16 lampen per persoon,

367
00:16:45,758 --> 00:16:49,791
bedenk dan dat we er vandaag 125 gebruiken.

368
00:16:49,791 --> 00:16:54,070
Met 16 uit wind, visualiseert deze kaart een oplossing

369
00:16:54,070 --> 00:16:56,279
voor het V.K.: 160 windmolenparken,

370
00:16:56,279 --> 00:16:59,282
elke 100 vierkante kilometer groot.

371
00:16:59,282 --> 00:17:00,724
Dat zou twintig maal meer

372
00:17:00,724 --> 00:17:03,190
dan vandaag zijn voor windenergie.

373
00:17:03,190 --> 00:17:06,122
Om met kernenergie 
16 lampen per persoon te hebben,

374
00:17:06,122 --> 00:17:08,874
heb je twee gigawatt nodig 
op elk van die paarse stippen op de kaart.

375
00:17:08,874 --> 00:17:10,584
Dat is een viervoudige stijging

376
00:17:10,584 --> 00:17:13,776
over de huidige niveaus van kernenergie.

377
00:17:13,776 --> 00:17:16,911
Met biomassa, voor 16 lampen per persoon,

378
00:17:16,911 --> 00:17:20,696
heb je een oppervlakte 
van 3,5 maal Wales nodig,

379
00:17:20,696 --> 00:17:24,216
ofwel in ons land, 
ofwel in een ander land,

380
00:17:24,216 --> 00:17:27,247
Ierland misschien, 
mogelijk ergens anders. (Gelach)

381
00:17:27,247 --> 00:17:30,464
En een vierde optie, geconcentreerde zonne-energie

382
00:17:30,464 --> 00:17:32,155
in de woestijnen van andere mensen.

383
00:17:32,155 --> 00:17:34,597
Voor 16 gloeilampen,

384
00:17:34,597 --> 00:17:38,056
praten we over deze acht zeshoeken

385
00:17:38,056 --> 00:17:38,982
rechts onderaan.

386
00:17:38,982 --> 00:17:41,153
De totale oppervlakte van deze zeshoeken

387
00:17:41,153 --> 00:17:45,753
beslaat twee Greater Londons 
in de Sahara van iemand anders.

388
00:17:45,753 --> 00:17:47,480
Je zult elektrische leidingen 
moeten hebben

389
00:17:47,480 --> 00:17:53,050
door heel Spanje en Frankrijk om dat vermogen
van de Sahara naar Surrey te brengen.

390
00:17:53,050 --> 00:17:56,295
We moeten een plan hebben dat ertoe doet.

391
00:17:56,295 --> 00:18:00,164
We moeten stoppen met schreeuwen 
en beginnen te praten.

392
00:18:00,164 --> 00:18:04,051
Als we een volwassen gesprek kunnen voeren

393
00:18:04,051 --> 00:18:06,726
en een degelijk plan kunnen maken,

394
00:18:06,726 --> 00:18:08,234
kan deze lage-koolstof-revolutie

395
00:18:08,234 --> 00:18:10,572
wel eens leuk worden. 
Dank je voor je aandacht.

396
00:18:10,572 --> 00:18:13,946
(Applaus)