0:00:00.870,0:00:02.422
Tôi muốn bắt đầu bằng câu chuyện

0:00:02.422,0:00:05.132
về con ốc sên ở Paisley

0:00:05.142,0:00:08.362
Vào buổi tối ngày 26/08/1928,

0:00:08.364,0:00:10.725
May Donoghue đi tàu từ Glasgow[br]đến thị trấn Paisley,

0:00:10.725,0:00:13.250
cách thành phố 7 dặm về phía đông.

0:00:13.250,0:00:15.559
Ở quán cà phê Wellmeadow, [br]

0:00:15.569,0:00:18.689
cô dùng 1 cốc Scots [br]với kem nổi.

0:00:18.697,0:00:20.537
Món này gồm có[br]kem và bia gừng.

0:00:20.550,0:00:22.490
Một người bạn [br]đã mua nó cho cô ấy

0:00:22.503,0:00:24.898
Người ta mang đến chai bia gừng [br]màu nâu đục

0:00:24.898,0:00:28.748
mang nhãn "D. Stevenson, [br]Glen Lane, Paisley

0:00:28.769,0:00:30.839
Cô uống một ít kem nổi,

0:00:30.839,0:00:32.680
nhưng khi đổ chỗ bia gừng còn lại

0:00:32.680,0:00:35.241
vào cốc

0:00:35.241,0:00:36.523
một con ốc đang phân hủy

0:00:36.523,0:00:39.087
nổi lên trên bề mặt cốc bia.

0:00:39.107,0:00:40.653
Ba ngày sau, cô được đưa vào

0:00:40.653,0:00:42.159
Bệnh viện Hoàng gia Glasgow

0:00:42.159,0:00:44.206
được chẩn đoán bị viêm dạ dày

0:00:44.206,0:00:46.136
và bị sốc.

0:00:46.167,0:00:49.427
Việc May Donoghue khởi kiện[br]hãng Stevenson sau sự cố trên

0:00:49.441,0:00:52.061
đã thiết lập một tiền lệ pháp lý [br]rất quan trọng:

0:00:52.084,0:00:53.794
Toà án phát quyết [br]hãng bia gừng Stevenson

0:00:53.806,0:00:56.536
phải chịu trách nhiệm chăm sóc

0:00:56.597,0:00:58.039
đối với May Donoghue

0:00:58.039,0:01:00.109
dù giữa họ không hề có [br]hợp đồng ràng buộc nào,

0:01:00.139,0:01:02.939
và thực tế May còn[br]không phải là người mua đồ uống.[br]

0:01:02.958,0:01:05.888
Một trong các thẩm phán, [br]Ngài Atkin, có nói rằng:[br]

0:01:05.907,0:01:08.857
Mọi người phải cẩn thận để tránh[br]các hành vi hay thiết sót

0:01:08.875,0:01:10.935
mà có thể nhìn thấy trước là

0:01:10.947,0:01:14.167
sẽ gây hại cho những người xung quanh.

0:01:14.183,0:01:16.463
Người ta lo rằng [br]nếu không có nghĩa vụ quan tâm[br]

0:01:16.522,0:01:18.269
thì sẽ có bao nhiêu người có thể mắc

0:01:18.269,0:01:21.993
bệnh viêm dạ dày ruột [br]trước khi Stevenson ngừng kinh doanh.

0:01:21.993,0:01:24.363
Bây giờ hãy bám vào câu chuyện ốc Paisley,

0:01:24.374,0:01:27.584
bởi vì nó là một nền tảng quan trọng.

0:01:27.609,0:01:30.099
Năm ngoái, Hansard Society, [br]một tổ chức từ thiện phi đảng phái

0:01:30.104,0:01:32.010
với nỗ lực tăng cường dân chủ nghị viện

0:01:32.010,0:01:35.244
và khuyến khích công chúng[br]quan tâm nhiều hơn đến chính trị

0:01:35.244,0:01:37.824
đã công bố bản đánh giá hàng năm của họ

0:01:37.834,0:01:40.687
về cam kết chính trị, [br]cùng với một phần phụ lục

0:01:40.696,0:01:43.786
về chính trị và các phương tiện truyền thông.

0:01:43.829,0:01:46.200
Dưới đây là một vài kết quả khá thất vọng

0:01:46.200,0:01:48.200
từ cuộc khảo sát đó

0:01:48.211,0:01:50.381
Báo lá cải dường như không thúc đẩy

0:01:50.383,0:01:53.213
các quyền chính trị của độc giả của họ

0:01:53.213,0:01:54.781
cũng như của những người [br]

0:01:54.781,0:01:57.999
không đọc bất kì tờ báo nào.

0:01:58.009,0:02:01.008
Những người chỉ đọc báo lá cải [br]có xu hướng đồng ý

0:02:01.008,0:02:02.837
với quan điểm chính trị tiêu cực

0:02:02.837,0:02:05.417
nhiều gấp 2 lần so với [br]những người không đọc báo.

0:02:05.427,0:02:07.397
Họ không chỉ ít quan tâm chính trị,

0:02:07.416,0:02:09.866
mà còn đang sử dụng [br]loại phương tiện truyền thông

0:02:09.870,0:02:11.820
có xu hướng làm tăng [br]những đánh giá tiêu cực về chính trị,

0:02:11.830,0:02:14.934
qua đó góp phần tạo ra một thái độ [br]buông xuôi và hoài nghi

0:02:14.934,0:02:18.254
về nền dân chủ và vai trò của mình trong đó.

0:02:18.274,0:02:20.434
Không có gì ngạc nhiên khi bản báo cáo[br]kết luận rằng:

0:02:20.434,0:02:23.623
báo chí, đặc biệt là các tờ báo lá cải

0:02:23.623,0:02:25.956
dường như không thấy được tầm quan trọng

0:02:25.964,0:02:28.594
của họ trong nền dân chủ của chúng ta.

0:02:28.594,0:02:30.650
Giờ thì tôi ngờ rằng liệu có ai trong phòng này[br]

0:02:30.650,0:02:32.096
sẽ nghiêm túc thách thức quan điểm đó.

0:02:32.096,0:02:34.696
Nhưng nếu Hansard đúng, và thường là như vậy,

0:02:34.723,0:02:36.683
thì chúng ta có một vấn đề rất nghiêm trọng,

0:02:36.694,0:02:39.316
và tôi sẽ dành 10 phút tiếp theo

0:02:39.316,0:02:41.346
tập trung vào vấn đề đó.

0:02:41.353,0:02:43.040
Kể từ vụ Ốc sên ở Paisley,

0:02:43.040,0:02:45.497
và đặc biệt là trong thập kỷ vừa qua,

0:02:45.497,0:02:47.416
khái niệm về nghĩa vụ quan tâm

0:02:47.416,0:02:49.275
đã được phát triển thêm nhiều

0:02:49.275,0:02:51.824
vì nó liên quan đến một số khía cạnh[br]của xã hội dân sự.

0:02:51.824,0:02:54.544
Nhìn chung, nghĩa vụ quan tâm phát sinh khi

0:02:54.560,0:02:57.301
hành động của một cá nhân hoặc một nhóm

0:02:57.301,0:02:59.821
có khả năng gây ra thiệt hại [br]cho người khác,

0:02:59.828,0:03:02.526
về thể chất, tinh thần hay kinh tế.

0:03:02.536,0:03:05.009
Nghĩa vụ này chủ yếu [br]tập trung vào một vài lĩnh vực như:

0:03:05.009,0:03:08.045
sự đồng cảm của chúng ta [br]với trẻ em và thanh thiếu niên,

0:03:08.045,0:03:10.775
với nhân viên phục vụ, [br]với người già và người ốm yếu.

0:03:10.775,0:03:14.972
Chúng ta hiếm khi tranh luận về những[br]vấn đề quan trọng không kém

0:03:14.972,0:03:19.194
xung quanh sự yếu kém của chính phủ hiện tại

0:03:19.223,0:03:22.732
tới những quan điểm mà sự trung thực, [br]chính xác và khách quan

0:03:22.732,0:03:24.866
là nền tảng cơ bản[br]trong quá trình xây dựng

0:03:24.866,0:03:26.595
và áp dụng rộng rãi

0:03:26.595,0:03:29.359
vào những vấn đề liên quan tới dân chủ.

0:03:29.359,0:03:30.759
Và càng nghĩ nhiều về nó,

0:03:30.775,0:03:32.606
bạn càng thấy kì lạ hơn.

0:03:32.606,0:03:34.071
Vài năm trước, tôi đã có vinh dự

0:03:34.071,0:03:35.781
tham gia khánh thành [br]một trường học mới

0:03:35.826,0:03:37.398
ở đông bắc nước Anh

0:03:37.398,0:03:40.928
Nó đã được các học sinh [br]đổi tên thành Học viện 360.

0:03:40.939,0:03:42.792
Khi tôi bước qua cái cổng trường phủ kín cỏ

0:03:42.792,0:03:44.165
rất ấn tượng của học viện.

0:03:44.165,0:03:45.983
Trên bức tường trước mặt tôi

0:03:45.983,0:03:47.530
là dòng chữ sáng lóa

0:03:47.530,0:03:50.610
trích dẫn lới dạy nổi tiếng của Marcus Aurelius:

0:03:50.625,0:03:53.485
Đừng nói những điều không đúng sự thật,

0:03:53.485,0:03:56.555
đừng làm những điều không hợp lẽ phải.

0:03:56.565,0:03:59.022
Thấy tôi nhìn chằm chằm vào câu trích,[br]ngài hiệu trưởng nói:

0:03:59.022,0:04:01.351
"Ồ, đó là phương châm của trường chúng tôi."

0:04:01.351,0:04:03.078
Trên chuyến tàu trở lại London,

0:04:03.078,0:04:04.948
tôi đã không thể ngừng nghĩ về điều đó.

0:04:04.948,0:04:07.485
Tôi cứ nghĩ, chúng ta thực sự[br]phải cần đến hơn 2.000 năm

0:04:07.485,0:04:11.552
để chấp nhận rằng quan điểm [br]đơn giản trên của Marcus

0:04:11.572,0:04:14.518
là kỳ vọng tối thiểu của mỗi con người[br]với người khác hay sao?

0:04:14.518,0:04:17.129
Chẳng phải bây giờ là lúc để [br]chúng ta phát triển

0:04:17.129,0:04:18.789
khái niệm về nghĩa vụ quan tâm

0:04:18.789,0:04:21.218
và thêm vào đó nghĩa vụ quan tâm

0:04:21.218,0:04:24.488
đến những giá trị dân chủ vốn phổ biến [br]nhưng đang dần mất đi sao?

0:04:24.488,0:04:27.917
Sau cùng, sự bất cẩn trong nhiều ngành nghề

0:04:27.929,0:04:30.435
có thể dễ dàng dẫn đến việc [br]bị buộc tội vô trách nhiệm.

0:04:30.435,0:04:33.545
Trong trường hợp đó, liệu chúng ta có thể [br]thực sự thoải mái khi nghĩ đến việc

0:04:33.545,0:04:35.841
thực tế chúng ta đang cẩu thả

0:04:35.841,0:04:38.757
với chính sức khỏe của cộng đồng

0:04:38.757,0:04:41.365
và những giá trị nền tảng của cộng đồng không?

0:04:41.368,0:04:44.318
Dựa vào các bằng chứng, [br]có ai có thể nói một cách trung thực rằng

0:04:44.362,0:04:47.592
các phương tiện truyền thông [br]mà Hansard đã thẳng thắn lên án

0:04:47.619,0:04:50.839
đã đủ lưu tâm để tránh những hành động

0:04:50.906,0:04:54.347
mà họ có thể đoán trước là có khả năng

0:04:54.347,0:04:56.453
làm suy yếu hoặc thậm chí phá hoại

0:04:56.453,0:04:58.959
sự ổn định vốn đã [br]mong manh của nền dân chủ.

0:04:58.959,0:05:01.312
Lúc này sẽ có những người sẽ cho rằng

0:05:01.312,0:05:03.045
điều này sẽ dễ dàng biến tường thành

0:05:03.045,0:05:05.088
hình thức kiểm duyệt, dù là tự kiểm duyệt.

0:05:05.088,0:05:07.041
Nhưng tôi không đồng ý với lập luận đó.

0:05:07.041,0:05:09.085
Chúng ta hoàn toàn có thể

0:05:09.105,0:05:11.199
cân bằng giữa tự do ngôn luận

0:05:11.199,0:05:14.405
và những trách nhiệm [br]đạo đức và xã hội to lớn hơn.

0:05:14.405,0:05:16.261
Hãy để tôi giải thích rõ hơn [br]bằng ví dụ

0:05:16.261,0:05:19.157
từ chính sự nghiệp làm phim của tôi.

0:05:19.157,0:05:20.965
Trong suốt sự nghiệp,[br]tôi chưa bao giờ đồng ý rằng

0:05:22.602,0:05:25.657
ở ngoài hoặc ở trên những giá trị sống

0:05:25.657,0:05:27.594
mà họ tin là đúng đắn

0:05:20.965,0:05:22.602
1 nhà làm phim nên đặt công việc của họ [br]

0:05:27.599,0:05:30.941
cho chính cuộc đời mình, [br]cho gia đình mình

0:05:30.941,0:05:34.535
và cho tương lai của cộng đồng

0:05:34.535,0:05:35.845
Tôi sẽ nói rõ hơn.

0:05:35.858,0:05:39.150
Một nhà làm phim có trách nhiệm [br]không bao giờ hạ thấp giá trị công việc của họ

0:05:39.150,0:05:41.198
xuống mức ít trung thực hơn

0:05:41.198,0:05:44.628
so với thế giới mà họ muốn sống ở đó.

0:05:44.637,0:05:48.015
Theo tôi, các nhà làm phim, [br]nhà báo, thậm chí các blogger

0:05:48.015,0:05:50.535
đều phải đối mặt với những kỳ vọng của xã hội

0:05:50.553,0:05:54.297
cùng với việc phải kết hợp được[br]sức mạnh nội tại của môi trường

0:05:54.297,0:05:57.687
với các kỹ năng chuyên nghiệp [br]được mài dũa của họ.

0:05:57.687,0:06:00.560
Rõ ràng họ không bắt buộc phải làm điều đó,

0:06:00.560,0:06:03.049
nhưng đối với các nhà làm phim tài năng, [br]các nhà báo có trách nhiệm

0:06:03.049,0:06:06.849
hoặc thậm chí blogger,[br]đó là việc không thể không làm.

0:06:06.871,0:06:09.454
Chúng ta luôn phải nhớ tới [br]quan điểm của chúng ta

0:06:09.464,0:06:12.361
về tự do cá nhân [br]và tự do sáng tạo,

0:06:12.361,0:06:14.154
là khái niệm tương đối mới[br]

0:06:14.154,0:06:16.408
trong lịch sử hệ tư tưởng phương Tây;

0:06:16.408,0:06:18.329
và vì lý do đó, [br]nó thường bị đánh giá thấp

0:06:18.329,0:06:20.659
và có thể bị phá hoại rất nhanh chóng.

0:06:20.693,0:06:22.903
Đó là một ước vọng dễ dàng mất đi,

0:06:22.916,0:06:24.683
và một khi mất đi, một khi đầu hàng

0:06:24.683,0:06:28.004
thì rất khó để tìm lại.

0:06:28.004,0:06:29.530
Và việc đầu tiên để bảo vệ nó là

0:06:29.530,0:06:31.860
phải có các tiêu chuẩn của riêng chúng ta,

0:06:31.876,0:06:35.622
không phải những [br]biện pháp kiểm duyệt hay luật lệ,

0:06:35.622,0:06:37.432
mà là các chuẩn mực [br]và sự cầu toàn của chính chúng ta.

0:06:37.436,0:06:39.406
Sự cầu toàn khi chúng ta

0:06:39.431,0:06:40.990
làm việc với người khác,

0:06:40.990,0:06:44.600
và những chuẩn mực riêng mà chúng ta áp dụng [br]khi sống trong xã hội.

0:06:44.608,0:06:46.078
Và các tiêu chuẩn này

0:06:49.344,0:06:51.447
Chúng là một phần của trách nhiệm tập thể,

0:06:46.078,0:06:49.338
cần phải phù hợp với[br]một chương trình nghị sự xã hội lâu dài.

0:06:51.447,0:06:53.575
trách nhiệm của người nghệ sĩ hoặc của nhà báo

0:06:53.575,0:06:55.955
là phải ứng xử với thế giới như những gì nó thực sự là.

0:06:55.955,0:06:58.411
Và điều này phải song hành với

0:06:58.411,0:07:00.809
trách nhiệm của các nhà lãnh đạo:

0:07:00.819,0:07:02.896
phải đối mặt với thực tế xã hội

0:07:02.896,0:07:05.291
và không để bị cám dỗ mà tham ô

0:07:05.291,0:07:07.831
nguyên nhân cho sự yếu kém của xã hội.

0:07:07.851,0:07:10.498
Tuy nhiên, rõ ràng là

0:07:10.498,0:07:12.565
trong vài năm gần đây,

0:07:12.565,0:07:14.602
nhiều bộ phận lớn trong mảng truyền thông [br]

0:07:17.637,0:07:19.567
Hệ quả là ở phương Tây,

0:07:14.602,0:07:17.637
đã làm ngơ với trách nhiệm này.

0:07:19.578,0:07:22.878
những chính sách quá đơn giản của các đảng đối lập,

0:07:22.878,0:07:25.248
cùng với việc họ cố lôi kéo

0:07:25.272,0:07:26.659
những người già đã vỡ mộng,

0:07:26.659,0:07:28.869
và một bộ phận giới trẻ thờ ơ

0:07:28.870,0:07:30.756
bị ám ảnh bởi những suy nghĩ tầm thường;

0:07:30.756,0:07:32.821
và những suy nghĩ lệch lạc

0:07:32.821,0:07:34.911
đang đe dọa sẽ khiến cho cuộc sống

0:07:34.911,0:07:36.951
thiếu đi sự chủ động,

0:07:36.951,0:07:40.519
những cuộc tranh luận [br]chuyên môn và sự gắn kết.

0:07:40.519,0:07:43.047
Và tôi xin nhấn mạnh vào sự chủ động.

0:07:43.047,0:07:45.334
Ngay cả những nhà tự do[br]hăng hái nhất cũng cho rằng

0:07:45.334,0:07:48.593
lẽ ra vụ kiện giữa Donoghue và Stevenson[br]phải bị quăng ra khỏi tòa án

0:07:48.593,0:07:50.444
và rằng cuối cùng Stevenson [br]phải ngừng kinh doanh

0:07:50.444,0:07:53.844
nếu họ vẫn tiếp tục bán bia gừng với sên.

0:07:53.858,0:07:57.274
Nhưng tôi nghĩ phần lớn chúng ta đều chấp nhận,[br]ở một mức độ nhất định,

0:07:57.274,0:08:00.374
việc chính quyền thực thi nghĩa vụ quan tâm.

0:08:00.374,0:08:03.020
Và từ khóa ở đây là hợp lý.

0:08:03.020,0:08:06.600
Quan tòa phải hỏi rằng:[br]liệu họ đã quan tâm đúng mức chưa

0:08:06.602,0:08:08.041
và liệu họ có nhìn thấy trước được

0:08:08.041,0:08:10.230
hậu quả từ những hành vi của họ hay không?

0:08:10.230,0:08:13.190
Khác với việc áp dụng quyền lực nhà nước,

0:08:13.200,0:08:16.723
tôi muốn chúng ta hãy cùng áp dụng[br]một bài kiểm tra nhỏ về sự đúng mực

0:08:16.723,0:08:19.378
lên các phương tiện truyền thông,

0:08:19.378,0:08:21.648
những người đã đặt ra những thái độ và nội dung

0:08:21.648,0:08:24.948
cho nhiều cuộc thảo luận [br]về dân chủ của chúng ta.

0:08:24.948,0:08:27.693
Để dân chủ thực sự có hiệu lực,

0:08:27.693,0:08:30.613
thì những người đàn ông [br]và những người phụ nữ biết suy nghĩ

0:08:30.639,0:08:32.970
cần dành thời gian để hiểu và tranh luận[br]về những vấn đề khó khăn phức tạp.

0:08:32.970,0:08:35.260
Và họ làm những việc ấy

0:08:35.260,0:08:37.660
với nỗ lực đạt được sự thấu hiểu,

0:08:37.662,0:08:39.733
để dù nếu có không đồng ý được với nhau,

0:08:39.733,0:08:42.086
họ cũng sẽ cho ra được [br]một thỏa hiệp có tính khả thi.

0:08:42.086,0:08:44.453
Chính trị là về những sự lựa chọn,

0:08:44.453,0:08:48.435
và trong những lựa chọn đó, [br]chính trị là về những ưu tiên.

0:08:48.435,0:08:50.978
Đó là việc hòa giải các mâu thuẫn về lợi ích,[br]dựa trên sự thật,

0:08:50.978,0:08:56.188
ở bất cứ nơi nào và bất cứ khi nào có thể.

0:08:56.201,0:08:58.655
Nhưng nếu sự thật bị bóp méo,

0:08:58.665,0:09:02.392
thì các giải pháp chỉ khiến cho mâu thuẫn sâu hơn

0:09:02.392,0:09:04.281
và các áp lực và căng thẳng cho xã hội.

0:09:04.281,0:09:06.481
là điều không thể tránh được.

0:09:06.490,0:09:08.442
Các phương tiện truyền thông phải quyết định:

0:09:08.442,0:09:11.612
Họ nhìn nhận vai trò [br]của mình là châm ngòi

0:09:11.612,0:09:13.934
hay cung cấp tin tức?

0:09:13.934,0:09:16.744
Vì cuối cùng thì là sự kết hợp

0:09:16.807,0:09:19.331
giữa lòng tin và sự lãnh đạo.

0:09:19.331,0:09:21.865
Năm mươi năm trước,[br]Tổng thống Kennedy đã có

0:09:21.865,0:09:23.484
2 bài phát biểu mang tính lịch sử,

0:09:23.484,0:09:26.974
bài thứ nhất về giải trừ quân bị[br]và bài thứ hai là về nhân quyền.

0:09:26.979,0:09:29.079
Bài phát biểu đầu tiên [br]gần như ngay lực tức dẫn đến

0:09:29.079,0:09:30.664
Hiệp ước cấm thử vũ khí hạt nhân,

0:09:30.664,0:09:33.714
và bài phát biểu thứ hai dẫn đến [br]Đạo Luật Nhân Quyền năm 1964.

0:09:33.718,0:09:37.314
Cả hai đều là những bước tiến quan trọng.

0:09:37.314,0:09:39.717
Nếu hiểu rõ và được dẫn dẵn đúng đắn,

0:09:39.717,0:09:42.210
dân chủ có thể đạt được những điều rất tuyệt vời,

0:09:42.210,0:09:43.878
với một điều kiện tiên quyết.

0:09:43.878,0:09:47.192
Chúng ta phải tin tưởng rằng [br]những người đưa ra những quyết định

0:09:47.192,0:09:49.668
đang hành động để vì lợi ích dân tộc[br]

0:09:49.668,0:09:51.416
chứ không phải vì bản thân họ.

0:09:51.416,0:09:54.496
Chúng ta cần những [br]lựa chọn dựa trên thực tế,

0:09:55.737,0:09:57.129
chứ không phải những lựa chọn

0:09:57.129,0:09:59.235
đưa ra bởi một vài tập đoàn quyền lực

0:09:53.988,0:09:55.737
được vạch ra rõ ràng,

0:09:59.235,0:10:01.623
luôn theo đuổi những kế hoạch hạn hẹp.

0:10:01.623,0:10:04.041
nhưng những thông tin chính xác, [br]khách quan

0:10:04.041,0:10:06.412
mà chúng ta dựa trên đó để [br]đưa ra quyết định của riêng mình.[br]

0:10:06.412,0:10:08.301
Nếu muốn con cháu mình

0:10:08.301,0:10:10.608
có một cuộc sống đầy đủ và tốt đẹp,

0:10:10.608,0:10:13.708
chúng ta cần phải thực hiện

0:10:13.727,0:10:15.444
nghĩa vụ quan tâm[br]ở mức cao nhất có thể

0:10:15.444,0:10:18.344
vì một nền dân chủ mạnh mẽ [br]và hi vọng là sẽ kéo dài.

0:10:18.344,0:10:20.420
Cảm ơn các bạn đã lắng nghe!

0:10:20.420,0:10:23.790
(Vỗ tay)