0:00:00.872,0:00:01.654
Müsaadenizle,

0:00:01.654,0:00:05.140
konuşmaya Paisley salyangozunun[br]hikayesiyle başlamak isterim.

0:00:05.140,0:00:08.355
26 Ağustos 1928 akşamında

0:00:08.355,0:00:10.729
May Donoghue, Glasgow'dan Paisley kentine

0:00:10.729,0:00:13.260
şehrin yedi mil doğusuna,[br]bir tren bileti aldı.

0:00:13.260,0:00:15.573
Orada Wellmeadow Cafe'de

0:00:15.573,0:00:18.699
dondurmalı bir Scots içti.

0:00:18.699,0:00:20.546
Arkadaşının ısmarladığı

0:00:20.546,0:00:22.501
dondurma ve zencefilli bira karışımı.

0:00:22.501,0:00:24.902
Zencefilli bira; kahverengi,[br]mat bir şişede geldi.

0:00:24.902,0:00:28.765
Etiketinde "D. Stevenson, [br]Glen Lane, Paisley" yazıyordu.

0:00:28.765,0:00:30.841
Dondurmalı birasının birazını içti.

0:00:30.841,0:00:32.675
Fakat kalan zencefilli bira

0:00:32.675,0:00:34.071
bardağına döküldükçe,

0:00:34.071,0:00:36.524
çürümüş bir salyangoz

0:00:36.524,0:00:39.106
bardağın yüzeyine çıktı.

0:00:39.106,0:00:40.120
Üç gün sonra

0:00:40.120,0:00:42.156
Glasgow Kraliyet Hastanesine sevk edildi.

0:00:42.156,0:00:44.214
Şiddetli mide, bağırsak iltihabı

0:00:44.214,0:00:46.167
ve şok teşhisi kondu.

0:00:46.167,0:00:49.435
Stevenson'a karşı Donoghue davası

0:00:49.435,0:00:52.080
çok önemli bir yasal örnek oluşturdu:

0:00:52.080,0:00:53.811
Zencefilli bira üreticisi Stevenson,

0:00:53.811,0:00:55.928
May Donoghue'ya karşı

0:00:55.928,0:00:58.036
net bir yasal yükümlülüğe tabi tutuldu.

0:00:58.036,0:01:00.138
Aralarında bir sözleşme olmadığı

0:01:00.138,0:01:02.955
ve aslında içeceği satın alan [br]kendisi olmadığı halde.

0:01:02.955,0:01:05.974
Yargıçlardan biri olan Lord Atkin, [br]bunu şöyle tanımladı:

0:01:05.974,0:01:08.884
Komşunuza zarar vermesinin,

0:01:08.884,0:01:10.952
muhtemel olduğunu öngörebileceğiniz

0:01:10.952,0:01:14.180
eylemlerden veya ihmallerden[br]kaçınmaya dikkat etmelisiniz.

0:01:14.180,0:01:16.363
Yasal yükümlülük olmasa,

0:01:16.363,0:01:18.179
Stevenson sonunda iflas etmeden önce

0:01:18.179,0:01:21.993
kaç kişi mide ve bağırsak iltihabından [br]muzdarip olurdu diye insan merak ediyor.

0:01:21.993,0:01:24.374
Paisley salyangozu hikayesini [br]bir kenarda tutalım.

0:01:24.374,0:01:27.607
Çünkü bu önemli bir esas.

0:01:27.607,0:01:29.431
Geçen yıl, Hansard Derneği,

0:01:29.431,0:01:32.817
parlamenter demokrasiyi güçlendirmeye[br]ve halkın siyasete katılımını

0:01:32.817,0:01:35.244
teşvik etmeye çalışan [br]tarafsız bir hayır kurumu,

0:01:35.244,0:01:37.831
yıllık siyasi katılım [br]denetimlerinin yanı sıra

0:01:37.831,0:01:40.704
tamamen siyasete ve medyaya ayrılan

0:01:40.704,0:01:43.827
bir bölüm daha yayınladı.

0:01:43.827,0:01:46.202
İşte bu anketten

0:01:46.202,0:01:48.210
oldukça iç karartıcı birkaç gözlem.

0:01:48.210,0:01:50.375
Tabloid gazetelerin,

0:01:50.375,0:01:53.208
okuyucularının siyasi vatandaşlığını

0:01:53.208,0:01:54.781
geliştirdiği görülmemekte,

0:01:54.781,0:01:58.007
hiçbir gazete okumayanlara [br]göre bile göreceli.

0:01:58.007,0:01:59.749
Yalnızca tabloid okuyucularının,

0:01:59.749,0:02:02.850
siyasetin negatif bir bakış açısıyla [br]hem fikir olma ihtimalleri

0:02:02.850,0:02:05.425
hiç gazete okumayanlardan [br]iki kat daha fazla.

0:02:05.425,0:02:07.418
Politika ile daha az ilgili değiller.

0:02:07.418,0:02:09.866
Siyaseti olumsuz değerlendirmelerini

0:02:09.866,0:02:11.828
pekiştiren medyayı tüketiyorlar.

0:02:11.828,0:02:14.931
Böylece demokrasiye karşı [br]tutum ve içindeki rollerine

0:02:14.931,0:02:18.266
kaderci ve alaycı bir tavır katıyorlar.

0:02:18.266,0:02:20.986
Raporun şu bağlamda [br]sonuçlandırılması şaşırtıcı değil:

0:02:20.986,0:02:23.616
Basın, özellikle magazin

0:02:23.616,0:02:25.955
demokrasimizdeki rollerinin önemine

0:02:25.955,0:02:28.591
uymuyor gibi görünmekte.

0:02:28.591,0:02:30.070
Buradaki herhangi birinin

0:02:30.070,0:02:32.097
bu görüşe karşı çıkacağından şüpheliyim.

0:02:32.097,0:02:34.183
Eğer Hansard haklı ise,[br]ki genelde öyleler,

0:02:34.183,0:02:36.939
o zaman elimizde gerçekten [br]büyük bir problem var demektir.

0:02:36.939,0:02:39.324
Önümüzdeki 10 dakikayı

0:02:39.324,0:02:41.353
buna ağırlık vererek geçirmek istiyorum.

0:02:41.353,0:02:43.036
Paisley salyangozundan beri,

0:02:43.036,0:02:44.900
özellikle son on yılda,

0:02:44.900,0:02:47.419
sivil toplumun çeşitli [br]yönleriyleilgili olduğu için

0:02:47.419,0:02:49.278
yasal yükümlülük kavramı etrafında

0:02:49.278,0:02:51.817
çok fazla düşünce geliştirildi.

0:02:51.817,0:02:54.231
Genel olarak yasal yükümlülük,

0:02:54.231,0:02:57.525
birey veya bireylerin, bir başkasına [br]zarar verme potansiyeli olan

0:02:57.525,0:02:59.825
bir faaliyette bulunmasıyla ortaya çıkar.

0:02:59.825,0:03:02.539
Fiziksel, zihinsel veya ekonomik olabilir.

0:03:02.539,0:03:05.010
Bu esas olarak bariz alanlara odaklanır.

0:03:05.010,0:03:08.052
Örneğin çocuklara ve gençlere,[br]servis personelimize,

0:03:08.052,0:03:10.778
yaşlılara ve hastalara karşı[br]empatik tepki vermemiz gibi.

0:03:10.778,0:03:14.971
Nadiren, şayet, mevcut hükümet [br]sitemimizin kırılganlığı etrafında

0:03:14.971,0:03:19.221
eşit önemde argümanlara[br]kadar genişletilirse,

0:03:19.221,0:03:22.730
dürüstlük, kesinlik ve tarafsızlığın

0:03:22.730,0:03:24.874
bilgili, katılımcı bir demokrasiyi

0:03:24.874,0:03:26.603
inşa etme ve yerleştirme süreci için

0:03:26.603,0:03:29.360
temelini oluşturur.

0:03:29.360,0:03:30.781
Hakkında ne kadar düşünürsen

0:03:30.781,0:03:32.612
o kadar yabancılaşıyor.

0:03:32.612,0:03:33.844
Birkaç yıl önce

0:03:33.844,0:03:35.828
yeni bir okul açma zevkine nail oldum.

0:03:35.828,0:03:37.399
İngiltere'nin kuzeydoğusundaydı.

0:03:37.399,0:03:40.938
Öğrencileri tarafından Academy 360 [br]olarak yeniden adlandırılmıştı.

0:03:40.938,0:03:42.790
Etkileyici yollarından geçerken,

0:03:42.790,0:03:44.165
cam kaplı avluda,

0:03:44.165,0:03:45.983
karşımda, duvara gömülmüş

0:03:45.983,0:03:47.531
ateşli harflerle

0:03:47.531,0:03:50.632
Marcus Aurelius'un ünlü uyarısı vardı:

0:03:50.632,0:03:53.487
Eğer gerçek değilse, söyleme;

0:03:53.487,0:03:56.570
Eğer doğru değilse, yapma.

0:03:56.570,0:03:58.988
Başöğretmen beni ona [br]bakarken gördü ve dedi ki:

0:03:58.988,0:04:01.350
''Bu bizim okul sloganımız."

0:04:01.350,0:04:03.077
Londra'ya giden trende

0:04:03.077,0:04:04.931
bunu aklımdan atamadım.

0:04:04.931,0:04:07.490
Durmadan düşündüm,

0:04:07.490,0:04:09.701
birbirimizden minimum beklentimiz olarak

0:04:09.701,0:04:11.566
bu basit düşünceyi kabul etmemiz

0:04:11.566,0:04:14.518
gerçekten 2 bin yılımızdan [br]fazlasını alabilir mi?

0:04:14.518,0:04:17.126
Yasal yükümlülük konseptini geliştirmenin,

0:04:17.126,0:04:18.965
paylaşılan ama gittikçe tehlikede olan

0:04:18.965,0:04:21.461
demokratik değerlerimizin [br]korunmasını içermesi için

0:04:21.461,0:04:24.485
genişletmemizin zamanı gelmedi mi?

0:04:24.485,0:04:26.342
Sonuçta birçok meslekte

0:04:26.342,0:04:27.932
yasal yükümlülüğün olmaması

0:04:27.932,0:04:30.435
kolayca ihmal suçlamalarına yol açabilir.

0:04:30.435,0:04:33.542
Durum böyle olunca,

0:04:33.542,0:04:35.843
kendi toplumlarımızın sağlığı

0:04:35.843,0:04:37.884
ve onları destekleyecek değerler konusunda

0:04:37.884,0:04:41.369
aslında ihmalkar olduğumuz düşüncesiyle[br]gerçekten rahat olabilir miyiz?

0:04:41.369,0:04:44.364
Herhangi biri dürüstçe,

0:04:44.364,0:04:47.620
yerleşik demokrasimizi [br]muhtemelen sarsabilecek

0:04:47.620,0:04:50.907
kırılgan demokrasimize [br]zarar verebileceğini

0:04:50.907,0:04:54.349
öngörebildikleri şekillerde [br]davranmaktan kaçınmak için

0:04:54.349,0:04:56.450
Hansard'ın şiddetle kınadığı [br]bazı medyaların

0:04:56.450,0:04:59.284
yeterince özen gösterdiği [br]bulgusunu öne sürebilir mi?

0:04:59.284,0:05:01.305
Şimdi, bunun otosansür de olsa

0:05:01.305,0:05:03.638
bir sansür biçimine [br]kolayca sürüklenebileceğini

0:05:03.638,0:05:05.085
iddia edenler olacak.

0:05:05.085,0:05:07.041
Buna inanmıyorum.

0:05:07.041,0:05:09.100
İfade özgürlüğünü daha geniş ahlaki

0:05:09.100,0:05:11.200
ve sosyal sorumluluklarla dengelemek

0:05:11.200,0:05:14.407
mümkün olmak zorunda.

0:05:14.407,0:05:16.258
Size bir film yapımcısı olarak

0:05:16.258,0:05:19.161
kendi kariyerimden bir örnekle[br]açıklamama izin verin.

0:05:19.161,0:05:20.968
Bu kariyer boyunca,

0:05:20.968,0:05:22.595
bir film yapımcısının,

0:05:22.595,0:05:25.645
kendi işlerini, dışarıda tutması[br]ya da kendi hayatı, kendi ailesi

0:05:25.645,0:05:27.595
ve hepimizin içinde yaşadığı toplum için

0:05:27.595,0:05:30.944
uygun olduğuna inandığı değer [br]kümesinin üzerinde tutması gerektiğini

0:05:30.944,0:05:34.535
asla kabul etmedim.

0:05:34.535,0:05:35.859
Daha ileri giderdim.

0:05:35.859,0:05:38.763
Sorumlu bir film yapımcısı

0:05:38.763,0:05:41.807
işlerinin değerini kendisinin [br]içinde yaşamak istediği dünyayı

0:05:41.807,0:05:44.637
daha az gerçek olacak dereceye [br]kadar asla düşürmemelidir.

0:05:44.637,0:05:48.023
Gördüğüm üzere, film yapımcıları,[br]gazeteciler hatta blog yazarları

0:05:48.023,0:05:51.607
hepsinin; iyi geliştirilmiş profesyonel [br]yetenekleriyle birleştirdikleri

0:05:51.607,0:05:54.302
ortalama içsel güçleriyle ortaya çıkan

0:05:54.302,0:05:57.676
sosyal beklentilerle[br]yüzleşmesi gerekmekte.

0:05:57.676,0:06:00.563
Açıkçası bu zorunlu bir görev değil,

0:06:00.563,0:06:04.145
ama yetenekli film yapımcısı ve sorumlu [br]gazeteci hatta blog yazarı için,

0:06:04.145,0:06:06.854
bana tamamen kaçınılmaz gibi geliyor.

0:06:06.865,0:06:09.464
Şunu her zaman hatırlamalıyız;

0:06:09.464,0:06:12.355
bireysel özgürlük ve partneri

0:06:12.355,0:06:14.150
yaratıcı özgürlük anlayışımız

0:06:14.150,0:06:16.412
Batı fikirleri tarihinde nispeten yeni.

0:06:16.412,0:06:18.330
Bu sebeple genellikle azımsanır

0:06:18.330,0:06:20.693
ve çok çabuk zarar görebilir.

0:06:20.693,0:06:22.920
Bu kolayca kaybedilen bir ödül.

0:06:22.920,0:06:25.203
Bir kez kaybolduğunda [br]ve teslim olunduğunda

0:06:25.203,0:06:28.000
geri kazanılması çok, çok zor olabilir.

0:06:28.000,0:06:29.525
İlk savunma hattı

0:06:29.525,0:06:31.876
kendi standartlarımız olmalı.

0:06:31.876,0:06:35.615
Bir sansür veya mevzuat tarafından[br]tarafımıza uygulananlar değil;

0:06:35.615,0:06:37.438
kendi standartlarımız ve doğruluğumuz.

0:06:37.438,0:06:39.432
Birlikte çalıştığımız kişilerle

0:06:39.432,0:06:40.980
ilgilenirkenki dürüstlüğümüz.

0:06:40.980,0:06:44.605
Toplum içinde faaliyet[br]gösterdiğimizdeki standartlarımız.

0:06:44.605,0:06:46.075
Bu standartlarımızın

0:06:46.075,0:06:49.340
sürdürülebilir sosyal bir gündem ile[br]bütün bir parça olması gerekir.

0:06:49.340,0:06:51.453
Bunlar kolektif bir sorumluluğun parçası;

0:06:51.453,0:06:53.583
sanatçının veya gazetecinin sorumluluğu

0:06:53.583,0:06:55.957
dünyayla olduğu gibi başa çıkmak.

0:06:55.957,0:06:58.406
Bu da, sırasıyla,

0:06:58.406,0:07:01.154
toplumu yönetenlerin [br]sorumluluğuyla el ele gitmeli,

0:07:01.154,0:07:02.901
o dünyayla da yüzleşmeleri,

0:07:02.901,0:07:05.261
ve onun neden olduğu hastalıkların

0:07:05.276,0:07:07.853
kötüye kullanılmasını [br]özendirmemeleri için.

0:07:07.853,0:07:10.499
Yine de, çarpıcı bir [br]şekilde netleştiği gibi

0:07:10.499,0:07:12.567
son birkaç yılda,

0:07:12.567,0:07:15.071
bu sorumluluk medyanın [br]geniş kesimleri tarafından

0:07:15.071,0:07:17.644
büyük ölçüde ortadan kaldırılmıştır.

0:07:17.644,0:07:19.584
Sonuç olarak, Batı dünyasında,

0:07:19.584,0:07:22.883
protesto partilerinin[br]aşırı basit politikaları

0:07:22.883,0:07:25.268
ve onların büyük ölçüde [br]hayal kırıklığına uğramış,

0:07:25.268,0:07:26.657
daha yaşlı nüfusa itirazları,

0:07:26.657,0:07:28.865
ilgisizlik ve en azından bazı gençleri

0:07:28.865,0:07:30.763
temsil eden önemsiz takıntıyla

0:07:30.763,0:07:32.821
birlikte ele alındığında,

0:07:32.821,0:07:34.902
bu ve benzeri çağdaş sapmalar,

0:07:34.902,0:07:36.949
aktif, bilgili tartışma ve katılımdan

0:07:36.949,0:07:40.523
kurtulmak için tehdit oluşturmakta.

0:07:40.523,0:07:43.050
Aktif sözcüğünü vurgularım.

0:07:43.050,0:07:45.327
Liberteryenlerden en kızgın olanı,

0:07:45.327,0:07:48.091
Donoghue ve Stevenson'ın [br]mahkemeden atılması gerektiğini

0:07:48.091,0:07:51.349
ve eğer içinde salyangoz olan[br]zencefilli bira satmaya devam ederse,

0:07:51.349,0:07:53.856
Stevenson'ın sonunda[br]iflas edeceğini iddia edebilir.

0:07:53.856,0:07:57.270
Ama çoğumuz, devletin yasal [br]yükümlülüğünü yerine getirmesi için

0:07:57.270,0:08:00.348
bence küçük bir rol kabul ediyoruz.

0:08:00.348,0:08:03.020
Buradaki anahtar kelime makul.

0:08:03.020,0:08:06.600
Hakimler sormalı;[br]makul özeni gösterdiler mi

0:08:06.600,0:08:08.015
ve eylemlerinin sonuçlarını,

0:08:08.015,0:08:10.213
makul bir şekilde öngörebildiler mi?

0:08:10.213,0:08:13.195
Zorlayıcı devlet iktidarını[br]belirtmekten çok,

0:08:13.195,0:08:16.720
ne de olsa medyada demokratik söylemimizin

0:08:16.720,0:08:19.379
çoğunun tonunu

0:08:19.379,0:08:21.650
ve içeriğini belirleyenlere yönelik

0:08:21.650,0:08:24.967
uygulamak istediğim [br]sağduyu mantıklılık testi.

0:08:24.967,0:08:27.687
Demokrasi, işe yaraması için [br]şunu gerektirir:

0:08:27.687,0:08:30.635
mantıklı erkekler ve kadınlar [br]zor, bazen karmaşık konuları

0:08:30.635,0:08:32.967
anlamak ve tartışmak için zaman ayırırlar.

0:08:32.967,0:08:35.260
Bunu, anlaşma olmasa bile,

0:08:35.260,0:08:37.659
en azından üretken

0:08:37.659,0:08:39.726
ve uygulanabilir bir uzlaşmaya yol açan

0:08:39.726,0:08:42.093
anlayış türüne çabalayan [br]bir atmosferde yaparlar.

0:08:42.093,0:08:44.450
Politika seçimlerle ilgili,

0:08:44.450,0:08:48.441
ve bu seçimler içinde politika,[br]önceliklerle ilgili.

0:08:48.441,0:08:50.979
Bu, çelişen tercihleri[br]gerçeğe dayalı olarak

0:08:50.979,0:08:56.195
her yerde ve her zaman [br]uzlaştırmakla ilgili.

0:08:56.195,0:08:58.666
Fakat gerçeklerin kendileri çarpıtılırsa,

0:08:58.666,0:09:02.389
kararların, kaçınılmaz olarak [br]takip eden toplum üzerindeki

0:09:02.389,0:09:04.046
tüm stres ve gerginliklerle

0:09:04.046,0:09:06.492
sadece daha fazla çatışma[br]yaratması muhtemeldir.

0:09:06.492,0:09:08.439
Medya karar vermek zorunda:

0:09:08.439,0:09:11.613
Rollerini kışkırtıcı mı

0:09:11.613,0:09:13.943
bilgilendirici olarak mı görüyorlar?

0:09:13.943,0:09:16.805
Çünkü sonunda

0:09:16.805,0:09:19.296
güven ve liderliğin birleşimine gelir.

0:09:19.296,0:09:21.873
Elli yıl önce bu hafta,[br]Başkan John F. Kennedy

0:09:21.873,0:09:23.479
iki çığır açan konuşma yaptı.

0:09:23.479,0:09:26.976
İlki silahsızlanma, ikincisi de [br]sivil haklar üzerine.

0:09:26.976,0:09:28.578
Birincisi hemen

0:09:28.578,0:09:30.659
Nükleer Test Yasağı Anlaşması'na yol açtı.

0:09:30.659,0:09:33.724
İkincisi 1964 Sivil Haklar[br]Yasası'na yol açtı.

0:09:33.724,0:09:37.310
Her ikisi de dev sıçramaları temsil eder.

0:09:37.310,0:09:39.715
İyi yönetilen ve bilgili demokrasi,

0:09:39.715,0:09:42.208
çok güzel şeyler başarabilir

0:09:42.208,0:09:43.881
ama bir ön koşul var.

0:09:43.881,0:09:47.192
Karar vericilere güvenmek zorundayız.

0:09:47.192,0:09:49.119
Kendilerinin değil,

0:09:49.119,0:09:51.423
herkesin çıkarına yönelik [br]hareket ettiklerine.

0:09:51.423,0:09:54.342
Açıkça ortaya konuldu:

0:09:54.342,0:09:56.411
Gerçeğe dayalı[br]seçeneklere ihtiyacımız var,

0:09:56.411,0:09:57.139
birkaç güçlü

0:09:57.139,0:09:59.236
ve sık sık kendi[br]dar gündemlerini takip eden

0:09:59.236,0:10:01.603
potansiyel olarak [br]manipülatif şirketlere değil.

0:10:01.603,0:10:04.032
Ancak kendi kararlarımızı verebileceğimiz

0:10:04.032,0:10:06.408
doğru, ön yargısız bilgilere.

0:10:06.408,0:10:08.612
Saygın, tatmin hayatlar [br]sağlamak istiyorsak

0:10:08.612,0:10:10.613
çocuklarımız ve onların çocukları için

0:10:10.613,0:10:13.730
yasal yükümlülüğü, canlı

0:10:13.730,0:10:15.442
ve umarım kalıcı bir demokrasi için

0:10:15.442,0:10:18.339
mümkün olan en üst düzeyde uygulamalıyız.

0:10:18.339,0:10:20.422
Dinlediğiniz için çok teşekkür ederim.

0:10:20.422,0:10:24.361
(Alkış)