WEBVTT

00:00:03.627 --> 00:00:07.548
"Sentín un funeral no meu cerebro,

00:00:07.548 --> 00:00:09.940
e os parentes ían e viñan

00:00:09.940 --> 00:00:12.900
camiñando, camiñando 
ata que, pareceu,

00:00:12.900 --> 00:00:15.636
que o sentido crebaba totalmente.

00:00:15.716 --> 00:00:17.605
E cando todos estiveron sentados,

00:00:17.605 --> 00:00:19.603
unha liturxia, como un tambor,

00:00:19.603 --> 00:00:22.725
comezou a bater, a bater
ata que pensei

00:00:22.725 --> 00:00:25.421
que a miña mente adormecía

00:00:25.541 --> 00:00:30.047
E logo oínos erguer o caixón
e renxer a través da miña alma

00:00:30.247 --> 00:00:32.994
coas mesmas botas de chumbo, outra vez,

00:00:32.994 --> 00:00:35.283
e o espazo comezou a tanxer,

00:00:35.673 --> 00:00:40.240
Coma se os ceos fosen unha campá,
e a existencia só un oído,

00:00:40.420 --> 00:00:43.020
e eu, e o silencio, unha raza estraña

00:00:43.020 --> 00:00:46.101
desfeita, solitaria, aquí.

00:00:46.221 --> 00:00:49.874
E entón un baleiro na razón, rompeu

00:00:49.874 --> 00:00:52.863
e caín máis e máis abaixo

00:00:52.863 --> 00:00:55.560
e dei cun mundo, a cada mergullo,

00:00:55.790 --> 00:00:58.351
e acabei sabendo, daquela"

00:01:00.261 --> 00:01:03.156
Coñecemos a depresión 
a través de metáforas.

00:01:03.156 --> 00:01:07.398
Emily Dickinson foi capaz 
de expresalo con palabras,

NOTE Paragraph

00:01:07.398 --> 00:01:10.130
Goya, nunha imaxe.

00:01:10.130 --> 00:01:15.093
A metade do propósito da arte
é describir estes estados icónicos.

NOTE Paragraph

00:01:15.997 --> 00:01:19.587
Canto a min, sempre me vin
como unha persoa dura,

00:01:19.587 --> 00:01:21.550
unha das que poderían sobrevivir

00:01:21.550 --> 00:01:24.384
se me enviasen
a un campo de concentración.

NOTE Paragraph

00:01:24.614 --> 00:01:27.497
En 1991, sufrín unha serie de perdas.

00:01:27.497 --> 00:01:29.198
A miña nai morreu,

00:01:29.198 --> 00:01:31.324
rematou a relación na que estaba,

00:01:31.324 --> 00:01:34.837
volvín para os Estados Unidos
despois duns anos no estranxeiro

00:01:35.268 --> 00:01:38.432
e pasei por estas experiencias intacto.

NOTE Paragraph

00:01:38.432 --> 00:01:41.539
Pero en 1994, tres anos despois,

00:01:41.539 --> 00:01:45.932
atopeime perdendo o interese en case todo,

00:01:45.932 --> 00:01:49.827
non quería facer nada
do que antes si quería,

00:01:49.959 --> 00:01:51.877
e non sabía o porqué.

00:01:51.877 --> 00:01:56.827
O contrario da depresión
non é a felicidade, senón a vitalidade.

00:01:56.934 --> 00:01:58.429
E era a vitalidade

00:01:58.429 --> 00:02:01.932
a que se esvaecía 
para min naquel momento.

00:02:02.082 --> 00:02:06.137
Todo o que había para facer
era demasiado traballo.

00:02:06.411 --> 00:02:08.058
Volvía á casa

00:02:08.058 --> 00:02:11.440
e vía pestanexar a luz 
vermella do contestador

00:02:11.440 --> 00:02:14.055
e en vez de aledarme por 
saber dos meus amigos,

00:02:14.055 --> 00:02:15.133
pensaba:

00:02:15.133 --> 00:02:18.368
"Vaia morea de xente á que lle 
teño que devolver a chamada"

00:02:18.368 --> 00:02:20.755
Ou decidía que tiña que comer

00:02:20.755 --> 00:02:23.301
pero despois pensaba: 
teño que coller a comida,

00:02:23.301 --> 00:02:25.340
poñela no prato

00:02:25.340 --> 00:02:29.389
e cortala e mastigala e tragala,

00:02:29.389 --> 00:02:33.090
e sentía que eran
as estacións do Viacrucis.

NOTE Paragraph

00:02:33.090 --> 00:02:37.381
E algo que a miúdo se esquece
ao falar de depresión

00:02:37.443 --> 00:02:39.801
é que ti sabes que é absurdo.

00:02:39.801 --> 00:02:42.537
Sabes que é absurdo
mentres o experimentas.

00:02:42.537 --> 00:02:44.681
Sabes que a maioría da xente é quen

00:02:44.681 --> 00:02:46.995
de escoitar as menxases e xantar

00:02:46.995 --> 00:02:48.907
e organizarse para ducharse

00:02:48.907 --> 00:02:50.167
e saír pola porta

00:02:50.167 --> 00:02:51.644
e que non é gran cousa,

00:02:51.644 --> 00:02:54.985
e aínda así estás nas súas gadoupas,

00:02:54.985 --> 00:02:58.737
e es incapaz de idear unha saída.

00:02:58.737 --> 00:03:03.236
Así que comecei a sentir que facía menos

00:03:03.236 --> 00:03:05.326
e pensaba menos

00:03:05.326 --> 00:03:07.494
e sentía menos.

00:03:07.694 --> 00:03:10.049
Era unha especie de nulidade.

NOTE Paragraph

00:03:10.049 --> 00:03:12.415
E despois chegou a ansiedade.

00:03:12.415 --> 00:03:16.214
Se me dis que teño que estar
deprimido o próximo mes,

00:03:16.214 --> 00:03:19.387
diría: "Se está rematado
en novembro, podo facelo."

00:03:19.397 --> 00:03:20.853
Pero se me dis:

00:03:20.853 --> 00:03:23.923
"Tes que ter ansiedade aguda 
durante o próximo mes"

00:03:23.923 --> 00:03:26.396
Preferiría cortar as veas 
antes de pasar por iso.

00:03:26.396 --> 00:03:28.148
Era sentir continuamente

00:03:28.148 --> 00:03:30.616
coma cando vas andando

00:03:30.616 --> 00:03:33.498
e esvaras ou tropezas
e o chan achégase a ti,

00:03:33.593 --> 00:03:36.311
pero en vez de durar medio segundo como é,

00:03:36.311 --> 00:03:38.249
dura seis meses.

00:03:38.249 --> 00:03:41.281
É a sensación de estar sempre asustado,

00:03:41.281 --> 00:03:45.057
pero sen sequera saber 
de que estás asustado.

00:03:45.057 --> 00:03:47.477
E foi nese punto cando comecei a pensar

00:03:47.477 --> 00:03:51.476
que estar vivo era 
sinxelamente demasiado doloroso,

00:03:51.476 --> 00:03:54.060
e que a única razón para non suicidarme

00:03:54.060 --> 00:03:56.991
era non ferir outra xente.

NOTE Paragraph

00:03:57.191 --> 00:04:00.184
E finalmente un día espertei

00:04:00.200 --> 00:04:02.208
e pensei que quizais sufrira un ataque,

00:04:02.208 --> 00:04:04.939
porque estaba na cama 
totalmente inmobilizado,

00:04:04.939 --> 00:04:06.888
mirando o teléfono, pensando:

00:04:06.888 --> 00:04:10.451
"Algo vai mal e debería chamar 
para pedir axuda"

00:04:10.451 --> 00:04:12.186
e non podía estirar o brazo

00:04:12.186 --> 00:04:14.648
e agarrar o teléfono e marcar.

00:04:14.648 --> 00:04:18.802
E finalmente, despois de catro horas 
deitado mirándoo

00:04:18.802 --> 00:04:20.164
o teléfono soou,

00:04:20.164 --> 00:04:22.412
e dalgún xeito conseguín contestar

00:04:22.412 --> 00:04:24.962
e era o meu pai e dixen:

00:04:24.962 --> 00:04:28.875
"Teño un problema serio,
Temos que facer algo."

NOTE Paragraph

00:04:29.528 --> 00:04:35.026
O día seguinte comecei 
coa medicación e a terapia.

00:04:35.224 --> 00:04:39.311
E tamén empecei a considerar
esta terrible cuestión:

00:04:39.410 --> 00:04:41.483
Se non son a persoa dura,

00:04:41.483 --> 00:04:44.039
que podería sobrevivir 
a un campo de concentración,

00:04:44.039 --> 00:04:45.679
entón quen son?

00:04:45.679 --> 00:04:47.628
E se tiña que tomar medicación,

00:04:47.628 --> 00:04:51.335
esa medicación facíame 
ser completamente eu,

00:04:51.335 --> 00:04:53.754
ou convertíame noutra persoa?

00:04:53.754 --> 00:04:57.770
E que me parecía se me convertía noutro?

NOTE Paragraph

00:04:57.989 --> 00:05:01.300
Tiña dúas vantaxes nesta travesía.

00:05:01.300 --> 00:05:04.280
A primeira é que eu sabía que, 
falando obxectivamente,

00:05:04.280 --> 00:05:05.901
tiña unha boa vida,

00:05:05.901 --> 00:05:07.786
e que se era capaz de poñerme ben

00:05:07.786 --> 00:05:10.864
había algo ao final
polo que valía a pena vivir.

00:05:11.010 --> 00:05:14.052
E a outra é que tiña acceso 
a un bo tratamento.

NOTE Paragraph

00:05:14.052 --> 00:05:17.816
Pero aínda así saín e recaín,

00:05:17.816 --> 00:05:20.095
e saín e recaín,

00:05:20.095 --> 00:05:23.139
e saín e recaín,

00:05:23.139 --> 00:05:25.092
e finalmente entendín

00:05:25.092 --> 00:05:29.456
que tería que medicarme
e ir a terapia para sempre.

00:05:29.456 --> 00:05:30.712
E pensei:

00:05:30.712 --> 00:05:33.836
"Pero é un problema químico
ou psicolóxico?

00:05:33.836 --> 00:05:37.466
E precisa dunha cura química 
ou unha cura filosófica?"

00:05:37.466 --> 00:05:39.525
E non fun quen de saber a resposta.

00:05:39.525 --> 00:05:42.002
E logo entendín que en realidade

00:05:42.002 --> 00:05:45.966
non estamos tan avanzados nesas
áreas como para explicalo todo.

00:05:46.013 --> 00:05:49.260
Tanto a cura química 
como a cura psicolóxica

00:05:49.260 --> 00:05:51.062
teñen un papel que cumprir,

00:05:51.062 --> 00:05:54.675
e tamén souben que a depresión era

00:05:54.675 --> 00:05:57.698
algo entretecido tan profundamente en nós

00:05:57.698 --> 00:06:01.177
que non se podía separar
do noso carácter e personalidade.

NOTE Paragraph

00:06:01.437 --> 00:06:05.865
Quero decir que os tratamentos
para a depresión son terribles.

00:06:05.990 --> 00:06:07.817
Non son moi efectivos.

00:06:07.817 --> 00:06:09.650
Son moi caros.

00:06:09.650 --> 00:06:12.099
Teñen innumerables efectos secundarios.

00:06:12.099 --> 00:06:13.888
Son un desastre.

00:06:13.888 --> 00:06:18.526
Pero estou tan agradecido por vivir 
agora e non hai 50 anos,

00:06:18.576 --> 00:06:21.107
cando non se podería facer case nada.

00:06:21.488 --> 00:06:24.069
Espero que dentro de 50 anos,

00:06:24.069 --> 00:06:26.126
a xente oia falar dos meus tratamentos

00:06:26.126 --> 00:06:29.869
e se arrepíe de que alguén soportara
unha ciencia tan primitiva.

NOTE Paragraph

00:06:30.885 --> 00:06:35.441
A depresión é a imperfección do amor.

00:06:35.441 --> 00:06:38.642
Se estás casado con alguén e pensas:

00:06:38.642 --> 00:06:42.177
"Ben, se a miña muller morre, 
atoparei outra"

00:06:42.177 --> 00:06:45.003
non sería amor tal como o coñecemos.

00:06:45.223 --> 00:06:49.713
Non existe o amor
sen a anticipación da perda,

00:06:49.817 --> 00:06:55.771
e o espectro da desesperación
pode ser o motor da intimidade.

NOTE Paragraph

00:06:56.130 --> 00:06:59.059
Hai tres cousas que 
a xente tende a confundir:

00:06:59.059 --> 00:07:02.859
depresión, dor e tristeza.

00:07:02.859 --> 00:07:06.145
A dor é explicitamente reactiva.

00:07:06.145 --> 00:07:09.104
Se sofres unha perda
e te sentes moi infeliz,

00:07:09.104 --> 00:07:10.737
e logo, 6 meses despois,

00:07:10.737 --> 00:07:13.959
estás aínda moi triste,
pero xa empezas a funcionar mellor,

00:07:13.959 --> 00:07:15.687
probablemente sexa dor,

00:07:15.687 --> 00:07:19.299
e probablemente se resolva 
por si mesma en certa medida.

00:07:19.428 --> 00:07:22.179
Se experimentas unha perda catastrófica,

00:07:22.179 --> 00:07:23.393
e te sentes fatal,

00:07:23.393 --> 00:07:26.390
e seis meses despois 
case non podes funcionar,

00:07:26.390 --> 00:07:28.975
probablemente se desencadeou 
unha depresión

00:07:28.975 --> 00:07:31.449
polas circunstancias catastróficas.

00:07:31.449 --> 00:07:35.081
A traxectoria dinos moito.

00:07:35.081 --> 00:07:38.439
A xente pensa na depresión 
simplemente como estar triste.

00:07:38.439 --> 00:07:40.775
É moita, moita, demasiada tristeza,

00:07:40.775 --> 00:07:42.439
moita, demasiada dor,

00:07:42.439 --> 00:07:45.178
por algo tan lixeiro.

NOTE Paragraph

00:07:45.368 --> 00:07:48.115
Cando comezaba a comprender a depresión

00:07:48.115 --> 00:07:50.950
e a entrevistar persoas que a sufriran,

00:07:50.950 --> 00:07:55.661
atopei que había xente que tiña
a primeira vista o que parecía

00:07:55.686 --> 00:07:57.748
unha relativamente leve depresión

00:07:57.748 --> 00:08:01.195
e que estaban aínda así 
totalmente incapacitados por ela.

00:08:01.195 --> 00:08:03.053
E había outra xente que parecía ter,

00:08:03.053 --> 00:08:06.515
segundo a describía, unha depresión grave

00:08:06.616 --> 00:08:09.431
que tiña porén boas vidas

00:08:09.431 --> 00:08:11.586
nos intervalos entre episodios depresivos.

00:08:11.586 --> 00:08:14.961
E comecei a descubrir o que
causaba que certas persoas

00:08:14.961 --> 00:08:18.144
fosen máis resilientes que outras.

00:08:18.144 --> 00:08:21.496
Cales son os mecanismos
que lle permiten á xente sobrevivir?

00:08:21.530 --> 00:08:24.699
E saín entrevistar unha tras outra

00:08:24.699 --> 00:08:26.874
persoas que estaban sufrindo depresión.

NOTE Paragraph

00:08:26.874 --> 00:08:28.825
Unha das primeiras ás que entrevistei

00:08:28.825 --> 00:08:33.926
describiu a depresión como 
un xeito máis lento de estar morto

00:08:33.967 --> 00:08:36.521
e para min foi unha boa cousa
oílo ao principio

00:08:36.521 --> 00:08:39.547
porque me recordou
que ese xeito lento de estar morto

00:08:39.547 --> 00:08:41.491
pode levar a unha morte real,

00:08:41.491 --> 00:08:43.495
que é un asunto serio.

00:08:43.495 --> 00:08:46.154
É o líder mundial da discapacidade,

00:08:46.154 --> 00:08:48.484
e a xente morre diso cada día.

NOTE Paragraph

00:08:49.184 --> 00:08:52.793
Unha das persoas coas que falei
cando intentaba entender isto

00:08:52.927 --> 00:08:56.575
era unha querida amiga
coñecida desde había moitos anos,

00:08:56.613 --> 00:09:01.005
e que sufrira un episodio psicótico
no primeiro ano da facultade

00:09:01.059 --> 00:09:04.115
e que despois caeu de golpe 
nunha depresión terrible.

00:09:04.115 --> 00:09:05.541
Tiña síndrome bipolar,

00:09:05.541 --> 00:09:08.364
ou enfermidade maníaco-depresiva, 
como se dicía daquela,

00:09:08.364 --> 00:09:11.908
e foille moi ben co litio 
durante moitos anos,

00:09:11.936 --> 00:09:15.211
e logo, co tempo, quitáronlle o litio

00:09:15.271 --> 00:09:17.106
para ver como estaba sen el,

00:09:17.106 --> 00:09:19.081
e tivo outra psicose

00:09:19.081 --> 00:09:23.249
e logo caeu na peor depresión
que vin na miña vida,

00:09:23.291 --> 00:09:26.306
durante a que sentaba no 
apartamento dos pais

00:09:26.306 --> 00:09:29.383
mais ou menos catatónica, 
basicamente sen moverse,

00:09:29.383 --> 00:09:31.865
día tras día tras día.

00:09:31.865 --> 00:09:35.082
E cando lle preguntei 
sobre esta experiencia anos despois,

00:09:35.082 --> 00:09:38.413
-é unha poeta e psicoterapeuta 
chamada Maggie Robbins-

00:09:38.413 --> 00:09:41.506
cando a entrevistei, díxome:

00:09:41.646 --> 00:09:45.030
"Estaba cantando 'A onde foron as flores'

00:09:45.030 --> 00:09:48.240
unha e outra vez para ocupar a mente.

00:09:48.240 --> 00:09:51.375
Cantaba para bloquear 
as cousas que dicía a miña mente,

00:09:51.375 --> 00:09:55.865
que eran 'Non es nada. Non es ninguén.

00:09:55.865 --> 00:09:58.691
Non mereces nin vivir.'

00:09:58.691 --> 00:10:00.869
E aí foi cando de verdade comecei a pensar

00:10:00.869 --> 00:10:03.082
en suicidarme".

NOTE Paragraph

00:10:03.082 --> 00:10:07.140
Durante a depresión non pensas
que che puxeron un veo gris

00:10:07.140 --> 00:10:10.977
e que ves o mundo a través 
dunha néboa de mal humor.

00:10:11.001 --> 00:10:13.721
Pensas que che quitaron o veo,

00:10:13.721 --> 00:10:15.643
o veo da felicidade,

00:10:15.643 --> 00:10:18.067
e que agora ves a verdade.

00:10:18.067 --> 00:10:21.031
É máis fácil axudar 
esquizofrénicos que perciben

00:10:21.031 --> 00:10:25.032
que hai algo alleo dentro deles
que precisa ser exorcizado,

00:10:25.032 --> 00:10:27.193
pero é difícil cos depresivos,

00:10:27.193 --> 00:10:30.770
porque cremos que estamos vendo a verdade.

NOTE Paragraph

00:10:31.040 --> 00:10:32.897
Pero a verdade mente.

00:10:33.987 --> 00:10:35.985
Obsesioneime con esa frase:

00:10:35.985 --> 00:10:38.360
"Pero a verdade mente"

00:10:38.360 --> 00:10:40.813
E descubrín, ao falar
con persoas deprimidas,

00:10:40.813 --> 00:10:43.495
que teñen moitas percepcións ficticias.

00:10:43.495 --> 00:10:45.332
Eles diranche "Ninguén me quere"

00:10:45.332 --> 00:10:46.813
e ti dislles "Eu quérote,

00:10:46.813 --> 00:10:49.335
a túa muller quérete, a túa nai quérete".

00:10:49.335 --> 00:10:52.858
Podes contestar sen problemas
polo menos a maioría da xente.

00:10:52.923 --> 00:10:55.190
Pero a xente deprimida tamén che dirá:

00:10:55.190 --> 00:10:58.995
"Tanto ten o que fagamos,
ao final imos morrer."

00:10:59.168 --> 00:11:01.521
Ou dirán: "Non pode haber 
auténtica comunión

00:11:01.521 --> 00:11:03.024
entre dous seres humanos.

00:11:03.024 --> 00:11:05.600
Cada un está atrapado no seu propio corpo"

00:11:05.600 --> 00:11:07.449
Ao que tes que responder

00:11:07.449 --> 00:11:08.770
"Iso é certo,

00:11:08.770 --> 00:11:12.598
pero creo que agora deberiamos 
centrarnos en qué imos almorzar".

00:11:12.598 --> 00:11:14.669
(Risos)

00:11:14.669 --> 00:11:16.338
Gran parte do tempo,

00:11:16.338 --> 00:11:19.234
o que expresan non é tristura, 
senón perspicacia,

00:11:19.234 --> 00:11:21.891
e isto lévame a pensar 
que é extraordinario

00:11:21.891 --> 00:11:24.825
que a maioría de nós 
coñece estas preguntas existenciais

00:11:24.825 --> 00:11:27.115
sen que nos distraian moito.

00:11:27.115 --> 00:11:29.274
Había un estudo que 
me gustaba especialmente

00:11:29.274 --> 00:11:32.894
no cal a un grupo de xente deprimida e
a un de xente non deprimida

00:11:32.894 --> 00:11:35.758
se lles pide que xoguen 
a un videoxogo durante unha hora,

00:11:35.758 --> 00:11:37.291
e ao final desa hora,

00:11:37.291 --> 00:11:40.702
preguntábaselles cantos monstruíños
pensaban que mataran.

00:11:40.806 --> 00:11:44.928
O grupo deprimido normalmente acertaba
cunha marxe dun 10 por cento,

00:11:45.076 --> 00:11:46.547
e o grupo de non deprimidos

00:11:46.547 --> 00:11:51.072
supoñía entre 15 e 20 veces máis
monstruíños

00:11:51.072 --> 00:11:51.834
(Risos)

00:11:51.834 --> 00:11:54.815
dos que realmente mataran.

NOTE Paragraph

00:11:55.945 --> 00:11:59.011
Moita xente dixo, cando decidín 
escribir sobre a miña depresión,

00:11:59.011 --> 00:12:02.830
que debía ser moi difícil expoñerse así,

00:12:02.830 --> 00:12:04.424
que a xente o soubese.

00:12:04.424 --> 00:12:06.504
Dicían: "A xente fálache distinto?"

00:12:06.504 --> 00:12:08.636
e eu dicía: "Si, a xente 
fálame distinto.

00:12:08.636 --> 00:12:10.430
Fálanme distinto desde o momento

00:12:10.430 --> 00:12:12.880
en que comezan a falarme 
da súa experiencia,

00:12:12.880 --> 00:12:14.715
ou da experiencia da súa irmá,

00:12:14.715 --> 00:12:16.489
ou da experiencia do seu amigo.

00:12:16.489 --> 00:12:18.781
A cousas son diferentes porque agora sei

00:12:18.781 --> 00:12:23.432
que a depresión é o segredo familiar
que todo o mundo ten.

NOTE Paragraph

00:12:23.539 --> 00:12:27.167
Hai uns anos fun a unha conferencia

00:12:27.167 --> 00:12:29.820
e o venres da conferencia de tres días

00:12:29.820 --> 00:12:32.711
unha das participantes 
levoume á parte e díxome:

00:12:32.711 --> 00:12:39.326
"Teño depresión
e dáme un pouco de vergoña,

00:12:39.326 --> 00:12:41.635
pero estiven tomando esta medicación,

00:12:41.635 --> 00:12:44.276
e só quería preguntarche que opinas".

00:12:44.276 --> 00:12:47.280
Así que me esforcei en darlle 
o mellor consello que puiden.

00:12:47.280 --> 00:12:51.510
E entón díxome: "Sabes?
o meu home nunca entendería isto.

00:12:51.510 --> 00:12:54.254
É o tipo de persoa para o que 
isto non tería sentido,

00:12:54.254 --> 00:12:56.941
así que, xa sabes, que quede entre nós."

00:12:56.941 --> 00:12:58.507
E díxenlle: "Si, está ben."

00:12:58.507 --> 00:13:00.616
No domingo da mesma conferencia,

00:13:00.616 --> 00:13:02.890
o seu home chamoume á parte

00:13:02.890 --> 00:13:04.044
(Risos)

00:13:04.044 --> 00:13:06.349
e díxome "A miña muller non me vería

00:13:06.349 --> 00:13:08.785
como o home que son se o soubese

00:13:08.855 --> 00:13:12.269
pero estou loitando cunha depresión
e estou tomando esta medicación

00:13:12.269 --> 00:13:14.414
e preguntábame que opinabas".

00:13:14.414 --> 00:13:16.547
Estaban agochando a mesma medicación

00:13:16.547 --> 00:13:19.452
en dous sitios distintos do mesmo cuarto.

00:13:19.452 --> 00:13:20.397
(Risos)

00:13:20.397 --> 00:13:24.188
E díxenlle que pensaba
que a comunicación no matrimonio

00:13:24.188 --> 00:13:26.712
podía estar desencadeando 
algúns dos problemas.

00:13:26.712 --> 00:13:27.956
(Risos)

00:13:30.726 --> 00:13:32.207
Pero tamén quedei abraiado

00:13:32.207 --> 00:13:35.928
pola incómoda natureza do segredo mutuo.

00:13:36.141 --> 00:13:38.026
A depresión tamén é extenuante,

00:13:38.026 --> 00:13:40.794
Requíreche tanto tempo e enerxía,

00:13:40.794 --> 00:13:42.348
e o silencio ao respecto

00:13:42.348 --> 00:13:45.029
realmente empeora a depresión.

NOTE Paragraph

00:13:45.029 --> 00:13:46.762
E despois comecei a pensar

00:13:46.762 --> 00:13:48.728
en todos os xeitos cos 
que a xente se sente mellor.

00:13:48.728 --> 00:13:51.167
Comecei como un conservador da medicina.

00:13:51.167 --> 00:13:53.829
Pensaba que un par 
de tipos de terapia funcionaban,

00:13:53.829 --> 00:13:55.348
estaba claro que o facían,

00:13:55.348 --> 00:13:56.992
estaba a medicación,

00:13:56.992 --> 00:13:58.468
algúns tipos de psicoterapia,

00:13:58.468 --> 00:14:00.913
estaba posiblemente 
a terapia electroconvulsiva,

00:14:00.913 --> 00:14:03.588
e todo o demais non tiña sentido.

00:14:03.588 --> 00:14:05.420
Pero entón descubrín algo.

00:14:05.420 --> 00:14:07.172
Se tes un tumor cerebral

00:14:07.172 --> 00:14:10.454
e dis que facer o pino
20 minutos cada mañá

00:14:10.454 --> 00:14:11.719
fai que te sintas mellor,

00:14:11.719 --> 00:14:14.853
se cadra faino,
pero segues tendo un tumor cerebral,

00:14:14.853 --> 00:14:17.030
e probablemente vaias morrer igual.

00:14:17.030 --> 00:14:19.542
Pero se dis que tes unha depresión,

00:14:19.542 --> 00:14:22.007
e que facer o pino 20 minutos cada día

00:14:22.007 --> 00:14:24.131
fai que te sintas mellor, entón funcionou,

00:14:24.131 --> 00:14:26.711
porque a depresión é unha 
doenza de como te sentes,

00:14:26.711 --> 00:14:28.100
e se te sentes mellor,

00:14:28.100 --> 00:14:30.930
entón efectivamente 
xa non estás deprimido.

00:14:30.930 --> 00:14:33.193
Así que me volvín moito máis tolerante

00:14:33.193 --> 00:14:35.888
co amplo mundo 
dos tratamentos alternativos.

NOTE Paragraph

00:14:35.888 --> 00:14:38.272
E recibo cartas, recibo centos de cartas

00:14:38.272 --> 00:14:41.028
de xente que me conta
o que lles funcionou.

00:14:41.028 --> 00:14:44.649
Alguén me preguntou hoxe
entre bastidores, sobre a meditación.

00:14:44.649 --> 00:14:48.762
A miña carta favorita, 
entre as que recibín, era dunha muller

00:14:48.762 --> 00:14:51.388
que escribiu e me dixo que 
probara terapia, medicación,

00:14:51.388 --> 00:14:53.205
que probara case de todo,

00:14:53.205 --> 00:14:56.092
pero atopou a solución, e quería 
que eu llo dixese ao mundo,

00:14:56.092 --> 00:14:59.634
e era facer cousiñas de fío.

00:14:59.634 --> 00:15:01.173
(Risos)

00:15:02.633 --> 00:15:04.657
Envioume algunhas.

00:15:04.657 --> 00:15:05.685
(Risos)

00:15:06.315 --> 00:15:08.205
E non as levo postas agora mesmo.

00:15:08.205 --> 00:15:09.230
(Risos)

00:15:09.900 --> 00:15:11.738
Suxerinlle que debería mirar tamén

00:15:11.738 --> 00:15:15.828
trastorno obsesivo compulsivo no DSM.

NOTE Paragraph

00:15:16.738 --> 00:15:19.656
E así, cando miraba 
os tratamentos alternativos,

00:15:19.656 --> 00:15:22.444
gañaba perspectiva respecto 
aos outros tratamentos.

00:15:22.444 --> 00:15:25.347
Pasei por un exorcismo tribal en Senegal

00:15:25.347 --> 00:15:27.390
que incluía bastante
sangue de año

00:15:27.390 --> 00:15:29.422
e do que non vou dar detalles agora mesmo,

00:15:29.422 --> 00:15:31.422
pero uns anos despois estaba en Ruanda,

00:15:31.422 --> 00:15:33.180
traballando nun proxecto distinto,

00:15:33.180 --> 00:15:35.976
E resulta que lle describín 
a miña experiencia a alguén,

00:15:35.976 --> 00:15:37.016
e díxome:

00:15:37.016 --> 00:15:39.596
Ben, iso é o oeste de África, 
estamos no leste

00:15:39.596 --> 00:15:42.010
e os nosos rituais son distintos
nalgúns aspectos,

00:15:42.010 --> 00:15:43.263
pero temos algúns rituais

00:15:43.263 --> 00:15:45.440
que teñen algo en común co que describes."

00:15:45.440 --> 00:15:46.523
E dixo:

00:15:46.523 --> 00:15:50.135
"Pero temos moitos problemas cos
traballadores occidentais de saúde mental,

00:15:50.135 --> 00:15:52.452
especialmente cos que 
viñeron tralo xenocidio."

00:15:52.452 --> 00:15:54.779
E dixen: "Que tipo de problemas tedes?

00:15:54.779 --> 00:15:59.115
E díxome: "Ben, fan cousas moi estrañas.

00:15:59.115 --> 00:16:01.164
Non levan a xente ao sol,

00:16:01.164 --> 00:16:02.574
cando comezan a estar mellor,

00:16:02.574 --> 00:16:05.808
non inclúen percusión ou música 
que fai que o sangue se mova.

00:16:05.808 --> 00:16:07.650
Non implican toda a comunidade.

00:16:07.650 --> 00:16:10.695
Non externalizan a depresión
como un espírito invasor.

00:16:10.718 --> 00:16:16.029
En vez diso, o que fan é levar a xente
unha por unha a uns cuartiños sórdidos

00:16:16.029 --> 00:16:17.600
e teñenos falando unha hora

00:16:17.600 --> 00:16:19.810
sobre as cousas malas que lles pasaron."

00:16:19.810 --> 00:16:22.010
(Risos)

00:16:22.010 --> 00:16:24.350
(Aplausos)

00:16:25.010 --> 00:16:27.372
Díxome: "Pedímoslles 
que marchasen do país."

00:16:27.372 --> 00:16:29.299
(Risos)

NOTE Paragraph

00:16:30.429 --> 00:16:32.873
Na outra esquina dos 
tratamentos alternativos,

00:16:32.873 --> 00:16:34.908
deixádeme falarvos de Frank Russakoff.

00:16:34.908 --> 00:16:40.921
Frank Russakoff tiña probablemente
a peor depresión que vin nun home.

00:16:40.921 --> 00:16:42.989
Estaba continuamente deprimido,

00:16:42.989 --> 00:16:45.150
Estaba, cando o coñecín, nun punto no que

00:16:45.150 --> 00:16:48.168
cada mes recibía un 
tratamento de electroshock.

00:16:48.168 --> 00:16:50.743
Sentíase desorientado unha semana,

00:16:50.743 --> 00:16:52.546
despois sentíase ben unha semana,

00:16:52.546 --> 00:16:54.246
despois tiña unha semana de caída,

00:16:54.246 --> 00:16:56.931
e despois recibía outro 
tratamento de electroshock.

00:16:56.931 --> 00:16:58.346
E cando o coñecín díxome:

00:16:58.346 --> 00:17:01.118
"É insufrible pasar as 
semanas deste xeito,

00:17:01.118 --> 00:17:02.555
non podo seguir así,

00:17:02.555 --> 00:17:04.969
e xa sei como vou acabar

00:17:04.969 --> 00:17:06.246
se non melloro.

00:17:06.246 --> 00:17:10.214
Pero -díxome- oín falar dun protocolo
no Mass General

00:17:10.214 --> 00:17:13.637
para unha cirurxía chamada cingulotomía
que é unha operación cerebral,

00:17:13.637 --> 00:17:15.754
e creo que o vou tentar."

00:17:15.754 --> 00:17:19.218
E lembro estar fascinado nese momento
ao pensar que alguén

00:17:19.218 --> 00:17:22.389
que claramente pasou por 
tantas malas experiencias

00:17:22.389 --> 00:17:24.298
con tantos tratamentos diferentes

00:17:24.298 --> 00:17:27.330
aínda tivese nalgún sitio 
do seu interior o optimismo

00:17:27.330 --> 00:17:29.760
suficiente para buscar outro máis.

00:17:29.760 --> 00:17:34.110
E pasou por esta cirurxía
e tivo moito éxito.

00:17:34.110 --> 00:17:35.474
Agora é amigo meu,

00:17:35.474 --> 00:17:38.966
ten unha esposa adorable 
e dous preciosos fillos.

00:17:38.966 --> 00:17:41.915
Escribiume unha carta 
o Nadal posterior á operación

00:17:41.915 --> 00:17:43.104
e díxome:

00:17:43.104 --> 00:17:45.591
"O meu pai mandoume dous regalos este ano,

00:17:45.591 --> 00:17:48.363
primeiro, unha torre de CD 
automática de The Sharper Image

00:17:48.363 --> 00:17:49.714
que eu non precisaba,

00:17:49.714 --> 00:17:51.981
pero sei que ma estaba dando para celebrar

00:17:51.981 --> 00:17:55.399
que eu vivise só e tivese un traballo 
que parecía encantarme.

00:17:55.406 --> 00:17:58.877
E o outro regalo,
era unha foto da miña avoa,

00:17:58.877 --> 00:18:00.603
que se suicidou.

00:18:00.795 --> 00:18:03.730
Cando o desenvolvín, comecei a chorar,

00:18:03.730 --> 00:18:05.750
e veu a miña nai e díxome:

00:18:05.750 --> 00:18:09.055
"Estás chorando por parentes
que non coñeciches?"

00:18:09.055 --> 00:18:13.133
e eu díxenlle: "Tiña a mesma 
enfermidade ca min".

00:18:13.133 --> 00:18:15.594
Choro agora mentres che escribo.

00:18:15.594 --> 00:18:19.189
Non é que estea triste, 
senón sobrecollido.

00:18:19.189 --> 00:18:21.410
Porque creo que eu puiden suicidarme

00:18:21.410 --> 00:18:24.883
pero meus pais termaron de min,
e tamén os doutores

00:18:24.883 --> 00:18:26.716
e a cirurxía.

00:18:26.716 --> 00:18:29.351
Estou vivo e agradecido.

00:18:29.531 --> 00:18:34.241
Vivimos no momento correcto,
aínda que ás veces non o pareza."

NOTE Paragraph

00:18:35.670 --> 00:18:37.567
Estaba sorprendido porque a depresión

00:18:37.567 --> 00:18:42.552
é maiormente percibida como unha cousa
moderna, occidental, da clase media,

00:18:42.829 --> 00:18:47.001
e fun mirar como funcionaba
nunha variedade de contextos,

00:18:47.001 --> 00:18:49.193
e unha das cousas que 
máis interese me causou

00:18:49.193 --> 00:18:51.063
foi a depresión entre os indixentes.

00:18:51.063 --> 00:18:52.674
Así que intentei saber

00:18:52.674 --> 00:18:55.364
que se facía polas persoas 
pobres con depresión,

00:18:55.364 --> 00:18:57.412
E o que descubrín foi 
que as persoas pobres

00:18:57.412 --> 00:18:59.969
maioritariamente non son tratadas
para a depresión.

00:18:59.969 --> 00:19:02.888
A depresión é o resultado 
da vulneralidade xenética,

00:19:02.888 --> 00:19:06.256
que en principio está distribuída 
igualitariamente entre a poboación,

00:19:06.256 --> 00:19:07.999
e as circunstancias desencadeantes,

00:19:07.999 --> 00:19:11.772
que adoitan ser máis graves 
para a xente empobrecida.

00:19:11.777 --> 00:19:15.224
E aínda así resulta que se tes
unha vida estupenda

00:19:15.224 --> 00:19:16.854
pero sempre te sentes miserable

00:19:16.854 --> 00:19:18.534
pensas: "Por que me sinto así?

00:19:18.534 --> 00:19:20.013
Debo ter unha depresión."

00:19:20.013 --> 00:19:21.936
E decides buscar un tratamento.

00:19:21.936 --> 00:19:24.129
Pero se tes unha vida desastrosa,

00:19:24.129 --> 00:19:25.896
e sénteste miserable todo o tempo,

00:19:25.896 --> 00:19:28.722
o teu sentimento concorda coa túa vida,

00:19:28.722 --> 00:19:30.446
e non se che ocorre pensar,

00:19:30.446 --> 00:19:32.309
"Se cadra isto pódese tratar."

00:19:32.309 --> 00:19:35.505
Así que temos unha epidemia neste país

00:19:35.505 --> 00:19:38.318
de depresión entre persoas empobrecidas

00:19:38.318 --> 00:19:40.980
que non se detecta, que non se trata

00:19:40.980 --> 00:19:42.796
e que non se aborda,

00:19:42.846 --> 00:19:45.046
e é unha traxedia de gran magnitude.

00:19:45.046 --> 00:19:46.774
Así que atopei una académica

00:19:46.774 --> 00:19:50.091
que facía un proxecto de investigación
nos arrabaldes pobres de D.C.,

00:19:50.091 --> 00:19:53.249
onde seleccionaba mulleres 
que foran por outros problemas de saúde

00:19:53.249 --> 00:19:55.038
e eran diagnosticadas de depresión

00:19:55.038 --> 00:19:58.134
e proporcionáballes seis meses 
baixo o protocolo experimental.

00:19:58.134 --> 00:20:00.463
Unha delas, Lolly, veu

00:20:00.463 --> 00:20:03.250
e díxome isto o día que veu.

00:20:03.250 --> 00:20:07.455
Díxome, e era unha muller que, por certo,
tiña sete fillos.

00:20:07.455 --> 00:20:10.707
Díxome: "Tiña un traballo, 
pero tiven que deixalo porque

00:20:10.707 --> 00:20:13.018
non era capaz de saír da casa.

00:20:13.018 --> 00:20:15.216
Non tiña nada que 
dicirlles aos meus fillos.

00:20:15.216 --> 00:20:17.953
Pola maña, estou desexando que marchen,

00:20:17.953 --> 00:20:21.113
para meterme na cama e 
tapar a cabeza coas mantas,

00:20:21.113 --> 00:20:23.009
e as tres, cando volven,

00:20:23.009 --> 00:20:24.450
chegan tan rápido".

00:20:24.450 --> 00:20:26.630
Díxome: "Tomaba moito Tylenol,

00:20:26.630 --> 00:20:29.389
calquera cousa coa que 
puidese durmir máis,

00:20:29.389 --> 00:20:33.159
o meu marido dicíame 
que era estúpida, fea.

00:20:33.159 --> 00:20:36.444
Oxalá puidese parar a dor".

NOTE Paragraph

00:20:36.664 --> 00:20:39.304
Ben, trouxérona a este 
protocolo experimental,

00:20:39.304 --> 00:20:41.612
e cando a entrevistei 
seis meses despois,

00:20:41.612 --> 00:20:46.019
tiña un traballo coidando nenos

00:20:46.019 --> 00:20:50.034
para o exército americano, 
deixara o marido violento,

00:20:50.034 --> 00:20:51.556
e díxome:

00:20:52.066 --> 00:20:54.275
"Os meus fillos son 
moito máis felices agora."

00:20:54.275 --> 00:20:57.082
Dixo: "Hai un cuarto na miña nova casa
para os rapaces

00:20:57.082 --> 00:20:59.010
e un para as rapazas,

00:20:59.010 --> 00:21:01.399
pero pola noite, saltan á miña cama,

00:21:01.399 --> 00:21:03.821
e facemos os deberes xuntos e todo.

00:21:04.011 --> 00:21:05.684
Un deles quere ser predicador,

00:21:05.684 --> 00:21:07.384
outro quere ser bombeiro,

00:21:07.384 --> 00:21:10.310
e unha das nenas di que vai ser avogada.

00:21:10.350 --> 00:21:12.355
Xa non choran como antes,

00:21:12.355 --> 00:21:14.753
nin pelexan como facían.

00:21:14.913 --> 00:21:18.693
Iso é todo o que preciso, os meus fillos.

00:21:18.693 --> 00:21:20.755
As cousas seguen cambiando,

00:21:20.755 --> 00:21:25.798
como me visto, como me sinto, como actúo.

00:21:25.798 --> 00:21:29.355
Xa podo saír sen ter medo,

00:21:29.485 --> 00:21:32.704
e non creo que eses malos 
sentimentos vaian volver,

00:21:33.124 --> 00:21:36.019
e se non fora pola doutora Miranda e isto,

00:21:36.019 --> 00:21:39.486
estaría aínda na casa, 
coas mantas enriba da cabeza,

00:21:39.546 --> 00:21:41.895
no caso de estar aínda viva.

00:21:41.895 --> 00:21:45.627
Pedinlle ao Señor que me enviase un anxo,

00:21:45.627 --> 00:21:48.887
e escoitou as miñas pregarias."

NOTE Paragraph

00:21:50.309 --> 00:21:53.312
Estaba realmente conmovido 
por estas experiencias,

00:21:53.312 --> 00:21:55.981
e decidín que quería escribir sobre elas,

00:21:55.981 --> 00:21:58.750
non só no libro que escribía
senón tamén nun artigo,

00:21:58.750 --> 00:22:01.112
así que me encargaron
da revista New York Times,

00:22:01.112 --> 00:22:03.358
escribir sobre a depresión 
entre os indixentes.

NOTE Paragraph

00:22:03.358 --> 00:22:04.714
E entreguei a miña historia,

00:22:04.714 --> 00:22:08.630
e o meu editor chamoume e díxome:
"Non podemos publicar isto."

NOTE Paragraph

00:22:08.630 --> 00:22:09.770
E díxenlle: "Por que?"

NOTE Paragraph

00:22:09.770 --> 00:22:12.235
E díxome: "É demasiado rebuscado.

00:22:12.235 --> 00:22:15.823
Esta xente está 
como no máis baixo da sociedade

00:22:15.823 --> 00:22:17.657
e cun par de meses de tratamento

00:22:17.657 --> 00:22:20.409
xa están virtualmente listas 
para manexar Morgan Stanley?

00:22:20.409 --> 00:22:22.003
É demasiado imposible."

00:22:22.003 --> 00:22:24.328
Díxome: "Nunca oín nada igual."

NOTE Paragraph

00:22:24.328 --> 00:22:27.052
E díxenlle: "O feito de que nunca o oíras

00:22:27.052 --> 00:22:29.652
é un indicativo de que son 'noticias'."

00:22:29.652 --> 00:22:32.066
(Risas)

00:22:32.147 --> 00:22:33.471
(Aplausos)

NOTE Paragraph

00:22:37.341 --> 00:22:39.983
"E vós sodes unha revista de noticias."

00:22:39.983 --> 00:22:42.934
Despois dunha serie de
negociacións accederon.

00:22:43.034 --> 00:22:47.219
Pero penso moito en que o que dixo
estaba dalgún xeito conectado

00:22:47.219 --> 00:22:50.594
co desprezo que a xente aínda ten
pola idea do tratamento,

00:22:50.594 --> 00:22:52.469
a noción de que dalgún xeito se saímos

00:22:52.469 --> 00:22:55.101
e tratamos moita xente
en comunidades de indixentes

00:22:55.101 --> 00:22:57.007
sería un tipo de explotación,

00:22:57.007 --> 00:22:58.675
porque os estariamos cambiando.

00:22:58.675 --> 00:23:02.490
Hai un imperativo da falsa moral
que parece rodearnos,

00:23:02.490 --> 00:23:04.843
de que o tratamento da depresión,

00:23:04.843 --> 00:23:07.142
os medicamentos e demais, 
son un artificio,

00:23:07.142 --> 00:23:09.314
e que non é natural.

00:23:09.404 --> 00:23:12.393
E eu penso que é un erro.

00:23:12.393 --> 00:23:15.855
É natural que á xente lle caian os dentes,

00:23:15.855 --> 00:23:18.845
pero non hai ninguén militando 
contra a pasta de dentes,

00:23:19.025 --> 00:23:20.863
polo menos non nos meus círculos.

NOTE Paragraph

00:23:21.793 --> 00:23:23.175
A xente di:

00:23:23.175 --> 00:23:26.470
"Pero a depresión non é algo que se 
supón que hai que experimentar?

00:23:26.470 --> 00:23:28.241
Non evolucionamos para ter depresión?

00:23:28.241 --> 00:23:29.978
Non é parte da personalidade?"

00:23:29.978 --> 00:23:32.394
Ao que debo dicir, o humor é adaptable,

00:23:32.394 --> 00:23:35.563
ser quen de sentir tristura e medo,

00:23:35.563 --> 00:23:37.405
e alegría e pracer,

00:23:37.405 --> 00:23:41.348
e todos os outros estados de ánimo 
que temos, é incriblemente valioso.

00:23:41.348 --> 00:23:43.232
E unha depresión grave

00:23:43.232 --> 00:23:46.229
é algo que ocorre
cando o sistema creba.

00:23:46.471 --> 00:23:48.048
É falta de adaptación.

NOTE Paragraph

00:23:48.048 --> 00:23:49.620
A xente virá e dirame:

00:23:49.620 --> 00:23:52.388
"Creo, aínda así, que 
se aguantara outro ano,

00:23:52.388 --> 00:23:54.464
podería superalo."

NOTE Paragraph

00:23:54.464 --> 00:23:56.487
E sempre lles digo: "Quizais o superaras,

00:23:56.487 --> 00:23:59.476
pero nunca volverás a ter 37 anos.

00:23:59.476 --> 00:24:03.906
A vida é curta, e é un ano enteiro
do que estás a falar.

00:24:03.982 --> 00:24:05.300
Pénsao ben."

NOTE Paragraph

00:24:05.520 --> 00:24:08.366
É estraña a pobreza da lingua inglesa,

00:24:08.366 --> 00:24:10.474
e de feito de moitas outras linguas,

00:24:10.474 --> 00:24:12.692
que utilizamos a mesma palabra, depresión,

00:24:12.692 --> 00:24:16.137
para describir como se sente un neno
cando chove no seu aniversario,

00:24:16.209 --> 00:24:20.907
e para describir como se sente unha persoa
o minuto antes de suicidarse.

NOTE Paragraph

00:24:21.381 --> 00:24:24.516
A xente dime: "Ben, é unha 
continuación da tristeza normal?"

00:24:24.526 --> 00:24:27.690
E eu digo, en certo modo, é 
unha continuación da tristeza normal.

00:24:27.690 --> 00:24:29.640
Hai un certo grao de continuidade,

00:24:29.640 --> 00:24:31.597
pero é o mesmo tipo de continuación

00:24:31.597 --> 00:24:33.894
entre ter un valo de ferro arredor da casa

00:24:33.894 --> 00:24:35.391
que ten un puntiño de ferruxe

00:24:35.391 --> 00:24:38.077
que tes que lixar e pintar un pouco

00:24:38.077 --> 00:24:40.784
e o que sucede se 
abandonas a casa 100 anos

00:24:40.784 --> 00:24:44.912
e se enferruxou tanto que 
só é unha morea de po laranxa.

00:24:44.912 --> 00:24:46.959
E é esa morea de po laranxa,

00:24:46.959 --> 00:24:48.748
ese problema do po laranxa,

00:24:48.748 --> 00:24:51.737
o que estamos tentando abordar.

NOTE Paragraph

00:24:51.737 --> 00:24:54.267
E agora a xente di:

00:24:54.267 --> 00:24:56.908
"Tomas estas pastillas da
felicidade, e xa es feliz?"

00:24:56.908 --> 00:24:57.714
E non.

00:24:58.594 --> 00:25:01.556
Pero non me sinto triste 
por ter que xantar,

00:25:01.556 --> 00:25:03.922
e non me sinto triste 
polo contestador,

00:25:04.402 --> 00:25:06.877
e non me sinto triste 
por ter que ducharme.

00:25:07.097 --> 00:25:09.951
De feito, penso que sinto máis,

00:25:09.951 --> 00:25:12.381
porque podo sentir tristeza 
sen sentir nulidade.

00:25:12.381 --> 00:25:16.728
Sintome triste polas 
decepcións profesionais,

00:25:16.728 --> 00:25:19.165
polas relacións danadas,

00:25:19.165 --> 00:25:21.104
e polo quecemento global.

00:25:21.104 --> 00:25:23.839
Esas son as cousas polas 
que me sinto triste agora.

00:25:23.839 --> 00:25:26.573
E díxenme a min mesmo, 
cal é a conclusión?

00:25:26.573 --> 00:25:29.134
Como conseguiu esta 
xente que ten vidas mellores,

00:25:29.134 --> 00:25:31.688
aínda con peores depresións, 
seguir adiante?

00:25:31.688 --> 00:25:34.485
Cal é o mecanismo da resiliencia?

00:25:34.485 --> 00:25:36.569
E o que aparecía continuamente

00:25:36.569 --> 00:25:39.485
era que a xente que nega a experiencia,

00:25:39.485 --> 00:25:41.517
e din "Tiven depresión hai moito tempo,

00:25:41.517 --> 00:25:43.254
e non quero volver pensar nela,

00:25:43.254 --> 00:25:44.496
e non quero mirala,

00:25:44.496 --> 00:25:46.386
simplemente vou seguir coa miña vida",

00:25:46.386 --> 00:25:50.995
ironicamente, son as persoas que 
están máis escravizadas polo que teñen.

00:25:51.043 --> 00:25:53.777
Silenciar a depresión refórzaa.

00:25:53.777 --> 00:25:56.887
Mentres a escondes, medra.

00:25:56.887 --> 00:25:59.747
E a xente que mellor o fai,

00:25:59.797 --> 00:26:03.976
e a que é tolerante
co feito de ter esa condición.

00:26:04.166 --> 00:26:08.298
Aquela que pode aceptar a súa depresión,
é quen acada a resiliencia.

NOTE Paragraph

00:26:08.298 --> 00:26:10.103
Frank Russakoff díxome:

00:26:10.123 --> 00:26:13.719
"Se tivese que facelo de novo,
supoño que non o faría deste xeito,

00:26:13.719 --> 00:26:17.170
pero dun modo estraño, 
estou agradecido pola experiencia.

00:26:17.290 --> 00:26:20.940
Estou contento por 
ter que estar 40 veces no hospital.

00:26:20.940 --> 00:26:23.543
Ensinoume tanto sobre o amor,

00:26:23.543 --> 00:26:26.583
e a miña relación
cos meus pais e doutores,

00:26:26.583 --> 00:26:30.772
foi tan valiosa, e sempre o será".

NOTE Paragraph

00:26:30.772 --> 00:26:32.698
E Maggie Robbins dixo:

00:26:32.698 --> 00:26:35.687
"Adoitaba ser voluntaria 
nunha clínica de SIDA

00:26:35.687 --> 00:26:38.701
e simplemente falaba e falaba e falaba

00:26:38.701 --> 00:26:42.714
e a xente coa que trataba
non era moi receptiva, e pensaba:

00:26:42.714 --> 00:26:45.552
'Isto non é moi amable 
nin útil pola súa parte'

00:26:45.552 --> 00:26:46.548
(Risos)

00:26:46.548 --> 00:26:48.240
"E despois deime de conta,

00:26:48.240 --> 00:26:50.441
deime de conta de 
que non ían facer máis,

00:26:50.441 --> 00:26:52.748
que eses escasos primeiros 
minutos de conversa.

00:26:52.748 --> 00:26:54.755
Ía simplemente ser un momento

00:26:54.755 --> 00:26:57.633
no que eu non tiña SIDA 
e non estaba morrendo,

00:26:57.633 --> 00:27:00.776
pero podía aceptar o feito 
de que eles si o estiveran,

00:27:00.776 --> 00:27:02.493
e estábano.

00:27:02.493 --> 00:27:06.106
As nosas necesidades son 
os nosos maiores activos.

00:27:06.106 --> 00:27:10.975
Resulta que aprendín a dar
todo o que preciso."

00:27:12.125 --> 00:27:16.000
Valorar a depresión propia
non evita unha recaída,

NOTE Paragraph

00:27:16.000 --> 00:27:18.791
pero pode facer a perspectiva 
dunha recaída

00:27:18.791 --> 00:27:23.045
e mesmo a recaída 
máis fácil de aceptar.

00:27:23.045 --> 00:27:26.756
A pregunta non é tanto 
atopar un gran significado

00:27:26.756 --> 00:27:29.264
e decidir que a túa depresión tivo moito
significado.

00:27:29.264 --> 00:27:33.332
Está en buscar ese significado
e pensar, cando volve:

00:27:33.332 --> 00:27:36.966
"Isto vai ser infernal,
pero vou aprender algo."

00:27:37.487 --> 00:27:39.751
Aprendín da miña propia depresión

00:27:39.751 --> 00:27:41.864
o grande que pode ser unha emoción,

00:27:41.864 --> 00:27:44.431
como pode ser máis real que os feitos,

00:27:45.051 --> 00:27:47.890
e descubrín que esta experiencia

00:27:47.890 --> 00:27:50.792
me permitiu experimentar 
emocións positivas

00:27:50.792 --> 00:27:53.952
dun modo máis intenso e máis centrado.

00:27:54.222 --> 00:27:57.709
O oposto á depresión non é a felicidade,

00:27:57.709 --> 00:27:59.273
senón a vitalidade,

00:27:59.273 --> 00:28:02.004
e estes días, a miña vida é vital,

00:28:02.004 --> 00:28:04.529
aínda nos días que estou triste.

00:28:04.649 --> 00:28:07.782
Sentín ese funeral no meu cerebro,

00:28:07.962 --> 00:28:11.386
e senteime preto do Coloso,
no bordo do mundo,

00:28:12.446 --> 00:28:16.353
e descubrín algo dentro de min

00:28:16.353 --> 00:28:18.306
que debería chamar alma

00:28:18.306 --> 00:28:22.062
que nunca formulara 
ata ese día hai 20 anos

00:28:22.062 --> 00:28:25.610
cando o inferno me fixo 
unha visita sorpresa.

00:28:26.580 --> 00:28:30.678
Creo que aínda que odiaba estar deprimido

00:28:30.678 --> 00:28:33.012
e que odiaría estar deprimido de novo,

00:28:33.012 --> 00:28:35.546
atopei un xeito de amar a miña depresión.

00:28:35.756 --> 00:28:40.621
Ámoa porque me obrigou
a buscar e aferrarme á alegría.

00:28:40.621 --> 00:28:43.838
Ámoa porque cada día decido,

00:28:44.038 --> 00:28:45.698
ás veces valentemente,

00:28:45.698 --> 00:28:48.376
e ás veces contra a lóxica do momento,

00:28:48.376 --> 00:28:50.854
pegarme ás razóns para vivir.

00:28:50.854 --> 00:28:54.977
E iso, creo, é unha grande
e privilexiada alegría.

NOTE Paragraph

00:28:54.977 --> 00:28:56.070
Grazas.

NOTE Paragraph

00:28:56.090 --> 00:28:58.666
(Aplausos)

00:28:58.666 --> 00:28:59.509
Grazas.

00:28:59.509 --> 00:29:04.469
(Aplausos)