0:00:00.000,0:00:03.000
Chiếc điện thoại di động này

0:00:03.000,0:00:06.000
bắt đầu vòng đời của nó

0:00:06.000,0:00:08.000
từ một mỏ khai thác thủ công

0:00:08.000,0:00:10.000
ở Đông Congo.

0:00:10.000,0:00:12.000
Nó do các nhóm nô lệ trẻ em

0:00:12.000,0:00:14.000
có vũ trang khai thác,

0:00:14.000,0:00:16.000
đó là những gì Hội đồng Bảo an LHQ

0:00:16.000,0:00:18.000
gọi là "khoáng chất máu",

0:00:18.000,0:00:20.000
sau đó đi qua một số bộ phận

0:00:20.000,0:00:22.000
và được hoàn thiện trong một nhà máy

0:00:22.000,0:00:24.000
ở Shinjin tại Trung Quốc.

0:00:24.000,0:00:27.000
Tại nhà máy đó, đã có hơn một tá người

0:00:27.000,0:00:29.000
tự tử năm nay.

0:00:29.000,0:00:32.000
Có người đã chết sau khi làm một ca 36 tiếng.

0:00:33.000,0:00:35.000
Chúng ta đều thích sô-cô-la.

0:00:35.000,0:00:37.000
Chúng ta mua sô-cô-la cho con mình.

0:00:37.000,0:00:40.000
80% lượng ca cao đến từ Bờ Biển Ngà và Ghana

0:00:40.000,0:00:43.000
và do trẻ em thu hoạch.

0:00:43.000,0:00:45.000
Tại Bờ Biển Ngà, nô lệ trẻ em là một vấn đề rất lớn.

0:00:45.000,0:00:48.000
Trẻ em bị buôn bán từ các vùng có xung đột

0:00:48.000,0:00:51.000
và làm việc trên các đồn điền cà phê.

0:00:51.000,0:00:53.000
Heparin

0:00:53.000,0:00:55.000
– thuốc chống đông máu –

0:00:55.000,0:00:58.000
được sản xuất từ những trung tâm thủ công

0:00:58.000,0:01:00.000
như thế này ở Trung Quốc,

0:01:00.000,0:01:02.000
bởi các thành phần hoạt chất của nó

0:01:02.000,0:01:05.000
được bào chế từ ruột non lợn.

0:01:05.000,0:01:08.000
Kim cương của bạn: chắc bạn đã nghe cụm từ này trong bộ phim "Kim cương máu"

0:01:08.000,0:01:10.000
Đây là một mỏ

0:01:10.000,0:01:12.000
ở Zimbabwe.

0:01:12.000,0:01:14.000
Bông: Uzbekistan là nước xuất khẩu bông

0:01:14.000,0:01:16.000
lớn thứ hai trên thế giới.

0:01:16.000,0:01:19.000
Hàng năm, đến mùa thu hoạch bông,

0:01:19.000,0:01:21.000
chính phủ đóng cửa các trường học,

0:01:21.000,0:01:24.000
tống lũ trẻ vào xe buýt, chở chúng đến các cánh đồng bông

0:01:24.000,0:01:27.000
và ở đó ba tuần để thu hoạch bông.

0:01:27.000,0:01:29.000
Đó là cưỡng bức lao động trẻ em

0:01:29.000,0:01:31.000
một cách có tổ chức.

0:01:32.000,0:01:35.000
Và tất cả những sản phẩm đó chắc chắn sẽ kết thúc vòng đời

0:01:35.000,0:01:37.000
trong một bãi rác như thế này ở Manila.

0:01:37.000,0:01:40.000
Những nơi, những nguồn gốc này,

0:01:40.000,0:01:42.000
đại diện cho lỗ hổnng quản lý.

0:01:42.000,0:01:44.000
Đó là cách mô tả lịch sự nhất

0:01:44.000,0:01:47.000
tôi có thể dùng.

0:01:47.000,0:01:49.000
Đây là những khoảng tối,

0:01:49.000,0:01:52.000
là nơi chuỗi cung ứng toàn cầu bắt đầu.

0:01:52.000,0:01:54.000
Đó là chuỗi cung ứng mang lại

0:01:54.000,0:01:57.000
cho chúng ta các nhãn hiệu sản phẩm yêu thích.

0:01:57.000,0:02:00.000
Một số những lỗ hỏng quản lý

0:02:00.000,0:02:03.000
do các nhà nước kém cỏi điều hành.

0:02:03.000,0:02:05.000
Một số trong đó không còn là nhà nước nữa;

0:02:05.000,0:02:07.000
họ là những nhà nước thất bại.

0:02:07.000,0:02:09.000
Một số trong đó

0:02:09.000,0:02:12.000
chỉ là những quốc gia tin rằng bất quy tắc hoặc không có quy định

0:02:12.000,0:02:15.000
là cách tốt nhất để thu hút đầu tư,

0:02:15.000,0:02:17.000
xúc tiến thương mại.

0:02:17.000,0:02:19.000
Dù bằng cách nào, chúng đều thể hiện

0:02:19.000,0:02:22.000
một tình thế rất khó xử về luân thường đạo đức.

0:02:23.000,0:02:25.000
Tôi biết không ai trong chúng ta muốn là tòng phạm

0:02:25.000,0:02:28.000
đằng sau một

0:02:28.000,0:02:30.000
sự lạm dụng nhân quyền

0:02:30.000,0:02:32.000
trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

0:02:32.000,0:02:34.000
Nhưng ngay lúc này,

0:02:34.000,0:02:37.000
hầu hết các công ty tham gia vào các chuỗi cung ứng

0:02:37.000,0:02:39.000
không có cách nào

0:02:39.000,0:02:41.000
để đảm bảo rằng

0:02:41.000,0:02:43.000
không ai phải thế chấp tương lai,

0:02:43.000,0:02:46.000
không ai phải hy sinh các quyền của mình

0:02:46.000,0:02:48.000
để mang lại cho chúng ta

0:02:48.000,0:02:50.000
các nhãn hiệu sản phẩm yêu thích.

0:02:51.000,0:02:53.000
Hôm nay tôi không đến đây để làm các bạn chán nản

0:02:53.000,0:02:56.000
về tình trạng của chuỗi cung ứng toàn cầu.

0:02:56.000,0:02:58.000
Chúng ta cần kiểm tra thực tế.

0:02:58.000,0:03:01.000
Chúng ta cần nhận ra sự thâm hụt

0:03:01.000,0:03:04.000
nhân quyền nghiêm trọng thế nào.

0:03:04.000,0:03:06.000
Đây là một nước cộng hòa độc lập,

0:03:06.000,0:03:08.000
một nhà nước thất bại,

0:03:08.000,0:03:11.000
chắc chắn không phải là nhà nước dân chủ.

0:03:12.000,0:03:14.000
Và ngay bây giờ,

0:03:14.000,0:03:16.000
nước cộng hòa độc lập của chuỗi cung ứng

0:03:16.000,0:03:18.000
không được điều hành

0:03:18.000,0:03:21.000
theo cách làm ta hài lòng

0:03:21.000,0:03:24.000
rằng ta có thể tham gia vào thương mại đạo đức hoặc tiêu dùng đạo đức.

0:03:25.000,0:03:27.000
Đó không phải là chuyện mới mẻ.

0:03:27.000,0:03:29.000
Bạn vừa xem tài liệu của

0:03:29.000,0:03:31.000
một xí nghiệp bóc lột chuyên làm hàng may mặc

0:03:31.000,0:03:34.000
trên toàn thế giới, ngay cả ở các nước đang phát triển.

0:03:34.000,0:03:36.000
Nếu bạn muốn xem một xí nghiệp bóc lột cổ điển,

0:03:36.000,0:03:38.000
gặp tôi ỏe Madison Square Garden,

0:03:38.000,0:03:41.000
tôi sẽ đưa bạn xuống phố, và chỉ cho bạn một xí nghiệp bóc lột của Trung Quốc.

0:03:41.000,0:03:44.000
Nhưng hãy xem ví dụ về heparin.

0:03:44.000,0:03:46.000
Đó là một dược phẩm.

0:03:46.000,0:03:49.000
Bạn hi vọng rằng chuỗi cung ứng đưa sản phẩm này vào các bệnh viện,

0:03:49.000,0:03:52.000
có thể sạch bong.

0:03:53.000,0:03:55.000
Vấn đề ở đây là thành phần hoạt tính của sản phẩm này –

0:03:55.000,0:03:57.000
như tôi đã nói –

0:03:57.000,0:03:59.000
là từ lợn.

0:03:59.000,0:04:02.000
Nhà sản xuất chính của Mỹ

0:04:02.000,0:04:04.000
sản xuất ra thành phần này,

0:04:04.000,0:04:07.000
từ vài năm trước đã quyết định chuyển tới Trung Quốc

0:04:07.000,0:04:10.000
bởi đó là nguồn cung cấp lợn lớn nhất thế giới.

0:04:10.000,0:04:12.000
Và khi nhà máy của họ ở Trung Quốc –

0:04:12.000,0:04:15.000
có thể khá sạch –

0:04:15.000,0:04:17.000
đang nhập tất cả các thành phần

0:04:17.000,0:04:19.000
từ sân sau các lò mổ,

0:04:19.000,0:04:21.000
nơi người ta giết lợn

0:04:21.000,0:04:24.000
và lọc riêng các bộ phận.

0:04:24.000,0:04:26.000
Vì vậy, vài năm trước, ta đã có một vụ bê bối,

0:04:26.000,0:04:28.000
vụ này đã giết khoảng 80 người trên khắp thế giới,

0:04:28.000,0:04:30.000
bởi các chất bẩn

0:04:30.000,0:04:33.000
đã nhiễm vào trong chuỗi cung ứng heparin.

0:04:33.000,0:04:35.000
Tệ hơn, một số nhà cung cấp

0:04:35.000,0:04:39.000
nhận ra rằng họ có thể thay một sản phẩm

0:04:39.000,0:04:42.000
nhái heparin trong các cuộc kiểm định.

0:04:43.000,0:04:46.000
Chi phí cho các sản phẩm thay thế này là 9 USD/pound,

0:04:46.000,0:04:49.000
trong khi heparin thật – thành phần thật –

0:04:49.000,0:04:52.000
tốn tới 900 USD/pound.

0:04:52.000,0:04:54.000
Thật thiếu suy nghĩ!

0:04:54.000,0:04:57.000
Nó đã giết chết nhiều người.

0:04:57.000,0:04:59.000
Và giờ các bạn đang tự hỏi,

0:04:59.000,0:05:01.000
“Tại sao Cục Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Mỹ (FDA)

0:05:01.000,0:05:03.000
lại để chuyện này xảy ra?

0:05:03.000,0:05:05.000
Tại sao cơ quan chuyên trách về thực phẩm và dược phẩm của Trung Quốc

0:05:05.000,0:05:07.000
lại để chuyện này xảy ra?”

0:05:07.000,0:05:10.000
Câu trả lời rất đơn giản:

0:05:10.000,0:05:12.000
Trung Quốc định nghĩa các cơ sở này

0:05:12.000,0:05:15.000
là cơ sở hóa chất, không phải cơ sở dược phẩm,

0:05:15.000,0:05:17.000
vì vậy họ không thanh tra.

0:05:17.000,0:05:19.000
Và FDA của Mỹ (Cục quản lý thuốc và thực phẩm)

0:05:19.000,0:05:21.000
gặp phải vấn đề quyền hạn pháp lý.

0:05:21.000,0:05:23.000
Đây là ở nước ngoài.

0:05:23.000,0:05:25.000
Họ cũng thực tế chỉ đạo vài cuộc điều tra ở nước ngoài –

0:05:25.000,0:05:28.000
khoảng 12 cuộc/năm – cũng có thể là 20.

0:05:28.000,0:05:30.000
Có khoảng 500

0:05:30.000,0:05:32.000
cơ sở tự sản xuất

0:05:32.000,0:05:35.000
các thành phần hoạt tính này ở Trung Quốc.

0:05:35.000,0:05:38.000
Trên thực tế, khoảng 80%

0:05:38.000,0:05:40.000
thành phần hoạt tính trong thuốc

0:05:40.000,0:05:42.000
tới từ nước ngoài,

0:05:42.000,0:05:44.000
đặc biệt là Trung Quốc và Ấn Độ.

0:05:44.000,0:05:47.000
Và chúng ta không có một hệ thống quản lý,

0:05:47.000,0:05:49.000
không có một hệ thống quy định

0:05:49.000,0:05:51.000
để đảm bảo

0:05:51.000,0:05:53.000
quy trình sản xuất đó là an toàn.

0:05:55.000,0:05:57.000
Chúng ta không có một hệ thống đảm bảo

0:05:57.000,0:05:59.000
rằng Quyền Con người, phẩm cách cơ bản

0:05:59.000,0:06:01.000
được đảm bảo.

0:06:02.000,0:06:05.000
Vì thế, ở cấp quốc gia –

0:06:05.000,0:06:07.000
trong khoảng 60 nước khác nhau –

0:06:07.000,0:06:09.000
các chính phủ

0:06:09.000,0:06:11.000
thất bại nghiêm trọng trong việc điều tiết sản xuất

0:06:11.000,0:06:14.000
trên chính mảnh đất

0:06:14.000,0:06:17.000
của họ.

0:06:17.000,0:06:19.000
Vấn đề thực sự với chuỗi cung ứng toàn cầu

0:06:19.000,0:06:21.000
là nó mang tính siêu quốc gia.

0:06:21.000,0:06:23.000
Vì thế các chính phủ thất bại,

0:06:23.000,0:06:25.000
những người đã thả quả bóng,

0:06:25.000,0:06:27.000
ở cấp quốc gia,

0:06:27.000,0:06:29.000
thậm chí còn có ít khả năng hơn để can thiệp vào vấn đề này

0:06:29.000,0:06:32.000
ở cấp quốc tế.

0:06:32.000,0:06:34.000
Bạn có thể nhìn vào các tin chính.

0:06:34.000,0:06:37.000
Lấy ví dụ về Copenhagen năm ngoái –

0:06:37.000,0:06:39.000
chính phủ thất bại hoàn toàn khi

0:06:39.000,0:06:41.000
cố gắng làm điều đúng đắn

0:06:41.000,0:06:44.000
khi đối mặt với một thách thức quốc tế.

0:06:44.000,0:06:47.000
Ví dụ cuộc họp của nhóm G20 vài tuần trước –

0:06:47.000,0:06:50.000
đã thụt lùi từ những cam kết đã đạt được vài tháng trước đó.

0:06:52.000,0:06:54.000
Bạn có thể lấy bất cứ

0:06:54.000,0:06:57.000
thách thức toàn cầu nổi trội nào mà chúng ta đã bàn trong tuần này,

0:06:57.000,0:07:00.000
và tự hỏi, các chính phủ có thể thúc đấy đến đâu

0:07:00.000,0:07:03.000
và đưa ra các giải pháp,

0:07:03.000,0:07:05.000
phản hồi nào

0:07:05.000,0:07:08.000
với các vấn đề quốc tế đó?

0:07:08.000,0:07:11.000
Và câu trả lời đơn giản là họ không thể làm gì, họ chỉ ở tầm quốc gia.

0:07:12.000,0:07:14.000
Cử tri là người địa phương.

0:07:14.000,0:07:16.000
Họ có những mối quan tâm nhỏ hẹp.

0:07:16.000,0:07:18.000
Họ không thể đặt các mối quan tâm đó

0:07:18.000,0:07:21.000
sau lợi ích toàn cầu lớn hơn.

0:07:21.000,0:07:23.000
Vậy để đảm bảo phân phối

0:07:23.000,0:07:25.000
các sản phẩm cộng đồng chính yếu

0:07:25.000,0:07:27.000
ở cấp quốc tế --

0:07:27.000,0:07:30.000
trong trường hợp này, là trong chuỗi cung ứng toàn cầu --

0:07:30.000,0:07:33.000
chúng ta phải đưa ra một cơ chế khác.

0:07:33.000,0:07:35.000
Chúng ta cần một bộ máy khác.

0:07:37.000,0:07:40.000
May thay, chúng ta có một số tấm gương.

0:07:41.000,0:07:43.000
Trong thập kỷ 90,

0:07:43.000,0:07:45.000
đã từng có một loạt các vụ bê bối

0:07:45.000,0:07:47.000
liên quan đến việc sản xuất các nhãn hiệu nổi tiếng ở Mỹ --

0:07:47.000,0:07:49.000
lao động trẻ em, cưỡng bức lao động,

0:07:49.000,0:07:52.000
lạm dụng nghiêm trọng sức khỏe và an toàn --

0:07:52.000,0:07:54.000
đến mức năm 1996, Tổng thống Clinton

0:07:54.000,0:07:57.000
đã phải triệu tập một hội nghị ở Nhà Trắng --

0:07:57.000,0:08:00.000
mời các ngành, các tổ chức phi Chính phủ về Nhân quyền,

0:08:00.000,0:08:02.000
công đoàn, Bộ Lao động --

0:08:02.000,0:08:04.000
tập hợp trong một căn phòng

0:08:04.000,0:08:06.000
và nói, “Nghe này,

0:08:06.000,0:08:08.000
tôi không muốn toàn cầu hóa trở thành một cuộc đua xuống đáy.

0:08:08.000,0:08:10.000
Tôi không biết ngăn chuyện đó bằng cách nào,

0:08:10.000,0:08:12.000
nhưng ít nhất tôi sẽ nhờ vào bộ máy chính quyền giỏi của tôi

0:08:12.000,0:08:14.000
để liên kết các ngài lại,

0:08:14.000,0:08:17.000
để đưa ra giải pháp.”

0:08:17.000,0:08:19.000
Vì vậy họ thành lập một lực lượng đặc nhiệm Nhà Trắng,

0:08:19.000,0:08:22.000
và họ dành khoảng ba năm để tranh luận

0:08:22.000,0:08:25.000
về trách nhiệm của các bên

0:08:25.000,0:08:28.000
trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

0:08:28.000,0:08:31.000
Các công ty không cho rằng đó là trách nhiệm của mình.

0:08:31.000,0:08:33.000
Họ không sở hữu các cơ sở đó.

0:08:33.000,0:08:35.000
Họ không thuê các công nhân đó.

0:08:35.000,0:08:38.000
Họ không có trách nhiệm pháp lý.

0:08:38.000,0:08:40.000
Những người khác nói,

0:08:40.000,0:08:42.000
"Mọi người, như vậy thì không giải quyết được gì cả.

0:08:42.000,0:08:45.000
Các bạn có nhiệm vụ kiểm soát và quan tâm,

0:08:45.000,0:08:47.000
để đảm bảo rằng sản phẩm đó

0:08:47.000,0:08:50.000
dù bắt nguồn từ bất cứ đâu

0:08:50.000,0:08:53.000
thì cũng bằng cái cách cho phép ta tiêu dùng

0:08:53.000,0:08:56.000
mà không cần lo lắng về an toàn,

0:08:56.000,0:09:00.000
hoặc không phải hi sinh lương tâm

0:09:00.000,0:09:02.000
để tiêu thụ sản phẩm đó.”

0:09:02.000,0:09:05.000
Vì vậy họ thống nhất, “Được rồi. Điều ta sẽ làm

0:09:05.000,0:09:07.000
là thống nhất một bộ tiêu chuẩn

0:09:07.000,0:09:09.000
và quy tắc ứng xử chung.

0:09:09.000,0:09:11.000
Ta sẽ áp dụng chúng trong suốt

0:09:11.000,0:09:13.000
chuỗi cung ứng toàn cầu của mình,

0:09:13.000,0:09:15.000
không phân biệt quyền sở hữu hay kiểm soát.

0:09:15.000,0:09:18.000
Đây sẽ là một phần của hợp đồng.”

0:09:18.000,0:09:21.000
Và đó là một ý tưởng thiên tài,

0:09:21.000,0:09:23.000
bởi những gì họ làm

0:09:23.000,0:09:26.000
là khai thác sức mạnh của hợp đồng,

0:09:26.000,0:09:28.000
sức mạnh riêng,

0:09:28.000,0:09:30.000
để phân phối hàng hóa công cộng.

0:09:30.000,0:09:32.000
Và hãy xem,

0:09:32.000,0:09:34.000
hợp đồng của một nhãn hiệu quốc tế lớn

0:09:34.000,0:09:37.000
với một nhà cung cấp Ấn Độ hoặc Trung Quốc

0:09:37.000,0:09:39.000
có giá trị thuyết phục hơn nhiều

0:09:39.000,0:09:41.000
so với luật lao động,

0:09:41.000,0:09:43.000
các quy định về môi trường,

0:09:43.000,0:09:46.000
các tiêu chuẩn Nhân Quyền..của chính nước đó.

0:09:46.000,0:09:49.000
Các nhà máy này hầu như không bao giờ bị thanh tra.

0:09:49.000,0:09:52.000
Nếu thanh tra có tới,

0:09:52.000,0:09:54.000
thì cũng thật đáng ngạc nhiên nếu họ

0:09:54.000,0:09:57.000
cưỡng lại được khoản hối lộ.

0:09:58.000,0:10:00.000
Thậm chí nếu họ làm đúng nhiệm vụ,

0:10:00.000,0:10:03.000
và ghi những nhà máy này vào danh sách vi phạm,

0:10:04.000,0:10:06.000
thì khoản phạt cũng thật đáng mỉa mai.

0:10:06.000,0:10:08.000
Nhưng, bạn lại mất hợp đồng

0:10:08.000,0:10:10.000
cho một nhãn hiệu lớn,

0:10:10.000,0:10:12.000
đó là sự khác biệt

0:10:12.000,0:10:15.000
giữa duy trì kinh doanh hoặc phá sản.

0:10:15.000,0:10:17.000
Điều đó tạo nên khác biệt.

0:10:17.000,0:10:19.000
Vì vậy việc chúng ta có thể làm

0:10:19.000,0:10:21.000
là chúng ta có khả năng khai thác

0:10:21.000,0:10:23.000
sức mạnh và ảnh hưởng

0:10:23.000,0:10:26.000
của thể chế quốc tế thực, duy nhất

0:10:26.000,0:10:28.000
trong chuỗi cung ứng toàn cầu,

0:10:28.000,0:10:31.000
của các công ty đa quốc gia,

0:10:31.000,0:10:33.000
và buộc họ phải làm đúng,

0:10:33.000,0:10:36.000
phải sử dụng sức mạnh đó đúng đắn,

0:10:36.000,0:10:39.000
để tạo ra các hàng hóa công cộng thiết yếu.

0:10:40.000,0:10:42.000
Giờ, dĩ nhiên các công ty đa quốc gia

0:10:42.000,0:10:44.000
không tự động làm việc này.

0:10:44.000,0:10:47.000
Họ không được thành lập để làm việc này, mà chỉ để kiếm tiền.

0:10:47.000,0:10:50.000
Nhưng họ là các tổ chức cực kỳ hiệu quả.

0:10:50.000,0:10:52.000
Họ có nguồn lực,

0:10:52.000,0:10:55.000
và nếu chúng ta có thể tăng thêm ý chí, cam kết,

0:10:55.000,0:10:58.000
thì họ sẽ biết phải làm thế nào để có các sản phẩm đó.

0:11:00.000,0:11:03.000
Và để làm được điều đó không hề dễ.

0:11:03.000,0:11:06.000
Các chuỗi cung ứng các bạn nhìn thấy trên màn hình khi nãy,

0:11:06.000,0:11:08.000
chưa được áp dụng điều đó.

0:11:08.000,0:11:10.000
Bạn cần một không gian an toàn.

0:11:10.000,0:11:13.000
Bạn cần một nơi để mọi người cùng đến,

0:11:13.000,0:11:15.000
ngồi xuống mà không sợ bị phán xét,

0:11:15.000,0:11:17.000
không bị buộc tội,

0:11:17.000,0:11:19.000
để thực sự đối mặt với vấn đề,

0:11:19.000,0:11:22.000
đồng thuận và đưa ra giải pháp.

0:11:22.000,0:11:25.000
Chúng ta có thể làm được; ta có các giải pháp kỹ thuật.

0:11:25.000,0:11:28.000
Vấn đề là ta thiếu niềm tin, thiếu tự tin,

0:11:28.000,0:11:30.000
thiếu sự hợp tác giữa

0:11:30.000,0:11:32.000
các tổ chức phi chính phủ, các nhóm biểu tình,

0:11:32.000,0:11:35.000
các tổ chức xã hội nhân dân

0:11:35.000,0:11:38.000
và các công ty đa quốc gia.

0:11:38.000,0:11:41.000
Nếu chúng ta có thể đưa họ vào cùng một không gian an toàn,

0:11:41.000,0:11:43.000
để họ hợp tác, thì ta có thể

0:11:43.000,0:11:46.000
sản xuất ra hàng hóa công cộng ngay bây giờ,

0:11:46.000,0:11:49.000
hoặc trong thời gian cực ngắn.

0:11:49.000,0:11:51.000
Đây là một gợi ý cấp tiến,

0:11:51.000,0:11:53.000
và thật điên rồ khi nghĩ

0:11:53.000,0:11:56.000
nếu bạn là một cô bé 15 tuổi người Bangladesh,

0:11:56.000,0:11:59.000
rời khỏi làng quê của mình

0:11:59.000,0:12:02.000
để tới làm việc tại một nhà máy ở Dhaka –

0:12:02.000,0:12:05.000
với 22, 23, 24 đô la/tháng –

0:12:07.000,0:12:10.000
và cơ hội để bạn được hưởng các quyền tại nơi làm việc,

0:12:10.000,0:12:12.000
đó là nếu nhà máy đó sản xuất

0:12:12.000,0:12:14.000
cho một nhãn hiệu nổi tiếng,

0:12:14.000,0:12:16.000
nhãn hiệu đó có các quy tắc ứng xử

0:12:16.000,0:12:19.000
và biến quy tắc đó thành một phần của hợp đồng.

0:12:20.000,0:12:22.000
Thật điên rồ;

0:12:22.000,0:12:24.000
các công ty đa quốc gia đang bảo vệ nhân quyền.

0:12:24.000,0:12:26.000
Tôi biết bạn sẽ hoài nghi.

0:12:26.000,0:12:28.000
Bạn sẽ hỏi, “Sao chúng ta có thể tin họ?”

0:12:28.000,0:12:30.000
Vâng, ta không tin.

0:12:30.000,0:12:32.000
Có một câu nói thế này:

0:12:32.000,0:12:34.000
“Tin, nhưng hãy xác minh.”

0:12:34.000,0:12:36.000
Vì vậy chúng ta kiểm tra.

0:12:36.000,0:12:39.000
Ta xem xét chuỗi cung ứng, với tất cả các xí nghiệp, .

0:12:39.000,0:12:41.000
chọn một mẫu ngẫu nhiên,

0:12:41.000,0:12:44.000
cử thanh tra đến bất ngờ

0:12:44.000,0:12:46.000
để thanh tra các xí nghiệp này,

0:12:46.000,0:12:48.000
và công bố kết quả.

0:12:48.000,0:12:51.000
Sự minh bạch là yếu tố then chốt.

0:12:52.000,0:12:55.000
Bạn có thể nói rằng bạn có trách nhiệm,

0:12:55.000,0:12:58.000
nhưng trách nhiệm không đi đôi với giải trình

0:12:58.000,0:13:00.000
thường không hiệu quả.

0:13:00.000,0:13:03.000
Vì thế chúng ta đang không chỉ tranh thủ sự hợp tác của các tổ chức đa quốc gia,

0:13:03.000,0:13:06.000
ta đang cho họ các công cụ để làm điều đúng đắn –

0:13:06.000,0:13:08.000
tôn trọng nhân quyền –

0:13:08.000,0:13:10.000
và ta đang kiểm tra.

0:13:10.000,0:13:12.000
Bạn không cần tin tôi. Bạn không nên tin tôi.

0:13:12.000,0:13:15.000
Hãy vào website, xem kết quả thanh tra.

0:13:15.000,0:13:17.000
Tự hỏi, liệu công ty này có đang cư xử

0:13:17.000,0:13:20.000
có trách nhiệm với xã hội không?

0:13:20.000,0:13:22.000
Liệu tôi có thể mua sản phẩm đó

0:13:22.000,0:13:25.000
mà không làm tổn hại tới đạo đức cá nhân?

0:13:25.000,0:13:28.000
Đó chính là hiệu quả của hệ thống này.

0:13:30.000,0:13:32.000
Tôi ghét cái ý tưởng

0:13:32.000,0:13:35.000
rằng chính phủ khắp thế giới đang không bảo vệ Nhân quyền.

0:13:35.000,0:13:37.000
Tôi ghét cái ý tưởng

0:13:37.000,0:13:39.000
rằng các chính phủ đã thả điều này.

0:13:39.000,0:13:42.000
Và tôi không thể quen được với ý nghĩ

0:13:42.000,0:13:45.000
rằng chúng ta không thể bắt họ làm việc của mình.

0:13:45.000,0:13:47.000
Tôi đã như vậy 30 năm rồi,

0:13:47.000,0:13:49.000
và vào lúc đó, tôi đã nhìn thấy

0:13:49.000,0:13:52.000
khả năng, cam kết và ý chí của chính phủ

0:13:52.000,0:13:54.000
khi họ từ chối,

0:13:54.000,0:13:57.000
và ngay giờ, tôi vẫn không thấy họ trở lại với chức năng của mình.

0:13:57.000,0:13:59.000
Vì thế tôi bắt đầu nghĩ rằng

0:13:59.000,0:14:01.000
đây là phương pháp ngừng gia tăng khoảng cách.

0:14:01.000,0:14:04.000
Chúng ta đang nghĩ rằng, thực tế,

0:14:04.000,0:14:06.000
đây có thể là khởi đầu

0:14:06.000,0:14:09.000
của một cách mới để điều tiết và giải quyết

0:14:09.000,0:14:11.000
các thách thức quốc tế.

0:14:11.000,0:14:14.000
Gọi nó là quản trị mạng lưới hay là gì cũng được,

0:14:14.000,0:14:17.000
các chủ thể cá nhân,

0:14:17.000,0:14:19.000
các công ty, tổ chức phi chính phủ,

0:14:19.000,0:14:21.000
đang hợp tác để đối mặt

0:14:21.000,0:14:23.000
với các thách thức to lớn sắp xảy ra.

0:14:23.000,0:14:25.000
Hãy xem các đại dịch như

0:14:25.000,0:14:28.000
cúm lợn, cúm gà, H1N1.

0:14:28.000,0:14:30.000
Hãy xem hệ thống y tế ở nhiều nước.

0:14:30.000,0:14:32.000
Họ có đủ nguồn lực để đối mặt

0:14:32.000,0:14:35.000
với một đại dịch nghiêm trọng không?

0:14:35.000,0:14:37.000
Không.

0:14:37.000,0:14:40.000
Khu vực tư nhân và các tổ chức phi chính phủ

0:14:40.000,0:14:42.000
có thể phối hợp và đưa ra giải pháp không?

0:14:42.000,0:14:44.000
Chắc chắn.

0:14:44.000,0:14:46.000
Thứ họ thiếu là một không gian an toàn

0:14:46.000,0:14:48.000
để hợp tác, đồng thuận

0:14:48.000,0:14:50.000
và hành động. Đó là những thứ

0:14:50.000,0:14:53.000
chúng ta đang cố gắng cung cấp cho họ.

0:14:54.000,0:14:56.000
Tôi cũng biết

0:14:56.000,0:14:58.000
rằng đó dường như

0:14:58.000,0:15:00.000
là trách nhiệm quá nặng nề

0:15:00.000,0:15:02.000
đối với nhiều người.

0:15:02.000,0:15:04.000
“Bạn muốn tôi phân phát Nhân quyền

0:15:04.000,0:15:06.000
thông qua chuỗi cung ứng toàn cầu của tôi.

0:15:06.000,0:15:09.000
Nhưng có hàng ngàn nhà cung cấp trong chuỗi cung ứng đó.

0:15:09.000,0:15:12.000
Điều này dường như quá khó khăn, quá nguy hiểm

0:15:12.000,0:15:14.000
đối với bất cứ công ty nào.

0:15:14.000,0:15:16.000
Nhưng vẫn có công ty dám đảm đương.

0:15:16.000,0:15:19.000
Chúng ta có 4000 công ty là thành viên.

0:15:19.000,0:15:21.000
Một số trong đó là những công ty rất, rất lớn.

0:15:21.000,0:15:23.000
Ngành sản xuất đồ thể thao nói riêng đã bắt đầu

0:15:23.000,0:15:26.000
hoạt động mạnh mẽ và đã làm được điều này.

0:15:26.000,0:15:29.000
Ví dụ, mô hình vai trò, là đây.

0:15:30.000,0:15:32.000
Và mỗi khi bàn đến

0:15:32.000,0:15:34.000
một trong các vấn đề mà ta phải giải quyết --

0:15:34.000,0:15:37.000
vấn đề lao động trẻ em ở các cánh đồng bông Ấn Độ --

0:15:37.000,0:15:40.000
thì chúng ta sẽ giám sát 50.000 cánh đồng bông ở Ấn Độ trong năm nay.

0:15:41.000,0:15:43.000
Điều này dường như là quá sức.

0:15:43.000,0:15:46.000
Những con số chỉ khiến bạn muốn rút lui.

0:15:46.000,0:15:49.000
Nhưng chúng tay hãy phân tích một số hiện thực cơ bản.

0:15:49.000,0:15:51.000
Và nhân quyền

0:15:51.000,0:15:54.000
trở thành một vấn đề cực kỳ đơn giản:

0:15:54.000,0:15:57.000
liệu tôi có thể trả lại phẩm giá cho người này?

0:15:57.000,0:15:59.000
Người nghèo

0:15:59.000,0:16:01.000
là những người bị xâm phạm nhân quyền –

0:16:01.000,0:16:03.000
mấu chốt của vấn đề

0:16:03.000,0:16:05.000
là mất phẩm giá,

0:16:05.000,0:16:07.000
thiếu phẩm giá.

0:16:07.000,0:16:10.000
Mọi việc chỉ đơn giản bắt đầu bằng cách trả lại phẩm giá cho họ.

0:16:10.000,0:16:13.000
Lúc này, tôi đang ngồi trong một khu ổ chuột

0:16:13.000,0:16:15.000
ở ngoại ô Gurgaon,

0:16:15.000,0:16:18.000
ngay gần Delhi, một trong những thành phố

0:16:18.000,0:16:21.000
bùng lên mạnh mẽ nhất ở Ấn Độ,

0:16:21.000,0:16:23.000
và tôi đang nói chuyện với công nhân,

0:16:23.000,0:16:25.000
những người làm việc trong các xí nghiệp dệt may bóc lột ở dưới phố kia.

0:16:25.000,0:16:28.000
Và tôi hỏi họ rằng họ có thông điệp gì muốn gửi gắm.

0:16:29.000,0:16:32.000
Họ không nói đến tiền;

0:16:32.000,0:16:35.000
họ chỉ nói, “Những người chủ lao động

0:16:35.000,0:16:38.000
không coi chúng tôi là con người,

0:16:38.000,0:16:40.000
như thể chúng tôi không tồn tại.

0:16:40.000,0:16:43.000
Hãy bảo họ đối xử với chúng tôi như con người”.

0:16:44.000,0:16:46.000
Đó là cách hiểu đơn giản về Nhân quyền.

0:16:46.000,0:16:49.000
Đó là gợi ý đơn giản của tôi dành cho bạn,

0:16:49.000,0:16:52.000
lời khẩn cầu đơn giản của tôi tới những người ra quyết định

0:16:52.000,0:16:54.000
trong căn phòng này, và mọi người ngoài kia nữa.

0:16:54.000,0:16:56.000
Tất cả chúng ta có thể

0:16:56.000,0:16:58.000
hợp tác cùng nhau,

0:16:58.000,0:17:01.000
nhận trách nhiệm và theo đuổi điều mà

0:17:01.000,0:17:03.000
chính phủ đã buông lỏng.

0:17:03.000,0:17:05.000
Nếu ta không làm vậy,

0:17:05.000,0:17:07.000
thì ta đang bỏ rơi hi vọng,

0:17:07.000,0:17:10.000
đang bỏ rơi lòng nhân đạo cơ bản,

0:17:10.000,0:17:12.000
và tôi biết đó không phải là điều chúng ta muốn,

0:17:12.000,0:17:14.000
và chúng ta không cần phải làm thế.

0:17:14.000,0:17:16.000
Vì vậy tôi kêu gọi các bạn,

0:17:16.000,0:17:18.000
hãy cùng chúng tôi bước vào không gian an toàn đó,

0:17:18.000,0:17:20.000
và bắt đầu thực hiện điều này.

0:17:20.000,0:17:22.000
Cảm ơn các bạn.

0:17:22.000,0:17:25.000
(Vỗ tay)