WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:03.000 Ovaj mobitel 00:00:03.000 --> 00:00:06.000 je započeo svoj put 00:00:06.000 --> 00:00:08.000 u jednom rudniku 00:00:08.000 --> 00:00:10.000 u Istočnom Kongu. 00:00:10.000 --> 00:00:12.000 Iskapa se uz naoružane bande 00:00:12.000 --> 00:00:14.000 iskorištavanjem djece robova, 00:00:14.000 --> 00:00:16.000 ono je što Vijeće sigurnosti U.N.-a 00:00:16.000 --> 00:00:18.000 naziva "krvavim mineralima" 00:00:18.000 --> 00:00:20.000 zatim je putovao u dijelovima 00:00:20.000 --> 00:00:22.000 i završio u tvornici 00:00:22.000 --> 00:00:24.000 u Shinjinu u Kini. 00:00:24.000 --> 00:00:27.000 Ta tvornica -- već više od desetak ljudi je počinilo samoubojstvo 00:00:27.000 --> 00:00:29.000 u ovoj godini. 00:00:29.000 --> 00:00:32.000 Jedan je čovjek umro nakon rada u 36-osatnoj smjeni. 00:00:33.000 --> 00:00:35.000 Svi mi volimo čokoladu. 00:00:35.000 --> 00:00:37.000 Kupujemo je svojoj djeci. 00:00:37.000 --> 00:00:40.000 80 posto kakaa dolazi iz Obale Bjelokosti i Gane. 00:00:40.000 --> 00:00:43.000 i ljetinu skupljaju djeca. 00:00:43.000 --> 00:00:45.000 Obala Bjelokosti, imamo ogroman problem dječjeg roblja. 00:00:45.000 --> 00:00:48.000 Djecom se trguje iz ratnih područja 00:00:48.000 --> 00:00:51.000 da dođu i rade na plantaži kave. 00:00:51.000 --> 00:00:53.000 Heparin - razrjeđivač krvi, 00:00:53.000 --> 00:00:55.000 farmaceutski proizvod -- 00:00:55.000 --> 00:00:58.000 stvara se u obrtničkim radionicama 00:00:58.000 --> 00:01:00.000 kao što ova u Kini, 00:01:00.000 --> 00:01:02.000 jer aktivni sastojak 00:01:02.000 --> 00:01:05.000 dolazi iz svinjske utrobe. 00:01:05.000 --> 00:01:08.000 Vaš dijamant: svi ste čuli, vjerojatno ste gledali film "Krvavi dijamant". 00:01:08.000 --> 00:01:10.000 To je rudnik u Zimbabveu 00:01:10.000 --> 00:01:12.000 upravo sada. 00:01:12.000 --> 00:01:14.000 Pamuk: Uzbekistan je drugi najveći 00:01:14.000 --> 00:01:16.000 izvoznik pamuka na svijetu. 00:01:16.000 --> 00:01:19.000 Svake godine kada dođe vrijeme žetve pamuka, 00:01:19.000 --> 00:01:21.000 vlada zatvori škole, 00:01:21.000 --> 00:01:24.000 pošalje djecu u autobuse koji ih prevoze do polja pamuka 00:01:24.000 --> 00:01:27.000 gdje provedu tri tjedna u žetvi pamuka. 00:01:27.000 --> 00:01:29.000 To je prisilan rad djece 00:01:29.000 --> 00:01:31.000 na institucionalnoj razini. 00:01:32.000 --> 00:01:35.000 I svi ovi proizvodi vjerojatno završe svoje živote 00:01:35.000 --> 00:01:37.000 u nekoj rupi kao ovoj u Manili. NOTE Paragraph 00:01:37.000 --> 00:01:40.000 Ova mjesta, ova izvorišta, 00:01:40.000 --> 00:01:42.000 predstavljaju rupu u upravljanju. 00:01:42.000 --> 00:01:44.000 To je najpristojniji opis 00:01:44.000 --> 00:01:47.000 koji imam za njih. 00:01:47.000 --> 00:01:49.000 To su tamna mjesta 00:01:49.000 --> 00:01:52.000 u kojima nastaju globalni lanci ponude -- 00:01:52.000 --> 00:01:54.000 globalni lanci ponude, 00:01:54.000 --> 00:01:57.000 koji nam donose naše omiljene brendirane proizvode. 00:01:57.000 --> 00:02:00.000 Neke ove rupe u upravljanju 00:02:00.000 --> 00:02:03.000 vode loše države. 00:02:03.000 --> 00:02:05.000 Neke od njih nisu uopće više države; 00:02:05.000 --> 00:02:07.000 to su propale države. 00:02:07.000 --> 00:02:09.000 Neke od njih 00:02:09.000 --> 00:02:12.000 su samo zemlje koje vjeruju da je deregulacija ili nepostojanje regulacije 00:02:12.000 --> 00:02:15.000 najbolji način za privlačenje ulaganja, 00:02:15.000 --> 00:02:17.000 promoviranje trgovine. 00:02:17.000 --> 00:02:19.000 Kako god bilo, predstavljaju nam 00:02:19.000 --> 00:02:22.000 veliku moralnu i etičku dilemu. 00:02:23.000 --> 00:02:25.000 Znam da nitko od nas ne želi imati dodatke 00:02:25.000 --> 00:02:28.000 nakon činjenice 00:02:28.000 --> 00:02:30.000 o zloupotrebi ljudskih prava 00:02:30.000 --> 00:02:32.000 u globalnom lancu ponude. 00:02:32.000 --> 00:02:34.000 Ali sada, 00:02:34.000 --> 00:02:37.000 većina kompanija uključenih u te lance ponude, 00:02:37.000 --> 00:02:39.000 nemaju nikakav način 00:02:39.000 --> 00:02:41.000 da nas uvjere 00:02:41.000 --> 00:02:43.000 da se nitko ne treba zaduživati za njihovu budućnost, 00:02:43.000 --> 00:02:46.000 nitko ne treba žrtvovati svoja prava 00:02:46.000 --> 00:02:48.000 da nama donese naš omiljeni 00:02:48.000 --> 00:02:50.000 brendirani proizvod. NOTE Paragraph 00:02:51.000 --> 00:02:53.000 Nisam došao ovdje da vas deprimiram 00:02:53.000 --> 00:02:56.000 zbog stanja globalnoga lanca ponude. 00:02:56.000 --> 00:02:58.000 Trebamo činjenično stanje stvari. 00:02:58.000 --> 00:03:01.000 Trebamo prepoznati koliko ozbiljan 00:03:01.000 --> 00:03:04.000 manjak prava imamo. 00:03:04.000 --> 00:03:06.000 Ovo je neovisna republika, 00:03:06.000 --> 00:03:08.000 vjerojatno propala država. 00:03:08.000 --> 00:03:11.000 Ovo definitivno nije demokratska država. 00:03:12.000 --> 00:03:14.000 I upravo sada, 00:03:14.000 --> 00:03:16.000 ta neovisna republika lanca ponude 00:03:16.000 --> 00:03:18.000 nije vođena 00:03:18.000 --> 00:03:21.000 na način koji nas zadovoljava 00:03:21.000 --> 00:03:24.000 da možemo sudjelovati u etičkoj trgovini ili etičkoj potrošnji. 00:03:25.000 --> 00:03:27.000 To nije nova priča. 00:03:27.000 --> 00:03:29.000 Vidjeli ste dokumentarce 00:03:29.000 --> 00:03:31.000 o tvornicama koje proizvode odjeću i eksploatiraju radnike 00:03:31.000 --> 00:03:34.000 u cijelomu svijetu, čak i u razvijenim zemljama. 00:03:34.000 --> 00:03:36.000 Želite vidjeti klasičnu tvornicu koja eksploatira, 00:03:36.000 --> 00:03:38.000 nađimo se na Madison Sqaure Gardenu, 00:03:38.000 --> 00:03:41.000 odvest ću vas ulicom i pokazati kinesku tvornicu. NOTE Paragraph 00:03:41.000 --> 00:03:44.000 No uzmite primjer heparina. 00:03:44.000 --> 00:03:46.000 To je farmaceutski proizvod. 00:03:46.000 --> 00:03:49.000 Očekujete da je lanac ponude koji vodi do bolnice, 00:03:49.000 --> 00:03:52.000 vjerojatno izrazito čist. 00:03:53.000 --> 00:03:55.000 Problem je da aktivni sastojak u njemu -- 00:03:55.000 --> 00:03:57.000 kao što sam maloprije spomenuo -- 00:03:57.000 --> 00:03:59.000 dolazi od svinja. 00:03:59.000 --> 00:04:02.000 Glavni američki proizvođač 00:04:02.000 --> 00:04:04.000 tog aktivnog sastojka 00:04:04.000 --> 00:04:07.000 se prije nekoliko godina odlučio preseliti u Kinu 00:04:07.000 --> 00:04:10.000 jer je najveći svjetski dobavljač svinja. 00:04:10.000 --> 00:04:12.000 I kada njihova tvornica u Kini -- 00:04:12.000 --> 00:04:15.000 koja je vjerojatno prilično čista -- 00:04:15.000 --> 00:04:17.000 dobiva sve sastojke 00:04:17.000 --> 00:04:19.000 iz klaonice u dvorištu, 00:04:19.000 --> 00:04:21.000 gdje obitelji kolju svinje 00:04:21.000 --> 00:04:24.000 i cijede sastojak. 00:04:24.000 --> 00:04:26.000 Dakle prije nekoliko godina, dogodio se skandal, 00:04:26.000 --> 00:04:28.000 koji je ubio oko 80 ljudi u cijelomu svijetu, 00:04:28.000 --> 00:04:30.000 zbog kontaminanata 00:04:30.000 --> 00:04:33.000 koji su se uvukli u lanac ponude heparina. 00:04:33.000 --> 00:04:35.000 Gore, neki su od dobavljača 00:04:35.000 --> 00:04:39.000 shvatili da mogu zamijeniti proizvod 00:04:39.000 --> 00:04:42.000 koji se ponašao kao heparin na testovima. 00:04:43.000 --> 00:04:46.000 Taj zamjenski proizvod je koštao devet dolara po funti (lbs), 00:04:46.000 --> 00:04:49.000 dok je stvarni heparin -- stvarni sastojak -- 00:04:49.000 --> 00:04:52.000 koštao 900 dolara po funti. 00:04:52.000 --> 00:04:54.000 Bez pameti. 00:04:54.000 --> 00:04:57.000 Problem je taj što je to ubilo više ljudi. NOTE Paragraph 00:04:57.000 --> 00:04:59.000 I sada se pitate, 00:04:59.000 --> 00:05:01.000 "Kako je Američka uprava za hranu i lijekove 00:05:01.000 --> 00:05:03.000 dozvolila da se to dogodi? 00:05:03.000 --> 00:05:05.000 Kako su kineske državne agencije za hranu i lijekove 00:05:05.000 --> 00:05:07.000 dozvolile da se to dogodi?" 00:05:07.000 --> 00:05:10.000 I odgovor je vrlo jednostavan: 00:05:10.000 --> 00:05:12.000 Kinezi definiraju takva postrojenja 00:05:12.000 --> 00:05:15.000 kao kemijska postrojenja, ne farmaceutska postrojenja, 00:05:15.000 --> 00:05:17.000 i ne nadziru ih. 00:05:17.000 --> 00:05:19.000 A Američka uprava za hranu i lijekove 00:05:19.000 --> 00:05:21.000 ima problem nadležnosti. 00:05:21.000 --> 00:05:23.000 To je izvanteritorijalno. 00:05:23.000 --> 00:05:25.000 Oni zapravo provode nekoliko istraga u inozemstvu -- 00:05:25.000 --> 00:05:28.000 desetak godišnje -- možda 20 u dobroj godini. 00:05:28.000 --> 00:05:30.000 Postoji 500 00:05:30.000 --> 00:05:32.000 takvih postrojenja 00:05:32.000 --> 00:05:35.000 koji proizvode aktivne sastojke samo u Kini. 00:05:35.000 --> 00:05:38.000 Zapravo, oko 80 posto 00:05:38.000 --> 00:05:40.000 aktivnih sastojaka danas u medicini 00:05:40.000 --> 00:05:42.000 dolazi izvan teritorija (offshore) 00:05:42.000 --> 00:05:44.000 pogotovo iz Kine i Indije. 00:05:44.000 --> 00:05:47.000 I mi nemamo sustav upravljanja, 00:05:47.000 --> 00:05:49.000 nemamo regulatorni sustav 00:05:49.000 --> 00:05:51.000 u mogućnosti da osigura 00:05:51.000 --> 00:05:53.000 sigurnu proizvodnju. 00:05:55.000 --> 00:05:57.000 Nemamo sustav koji će osigurati 00:05:57.000 --> 00:05:59.000 da ljudska prava, temeljno dostojanstvo 00:05:59.000 --> 00:06:01.000 budu osigurana. NOTE Paragraph 00:06:02.000 --> 00:06:05.000 Na nacionalnoj razini -- 00:06:05.000 --> 00:06:07.000 mi radimo u oko 60 različitih zemalja -- 00:06:07.000 --> 00:06:09.000 na nacionalnoj razini 00:06:09.000 --> 00:06:11.000 imamo ozbiljan neuspjeh sposobnosti vlada 00:06:11.000 --> 00:06:14.000 da reguliraju proizvodnju 00:06:14.000 --> 00:06:17.000 na vlastitoj zemlji. 00:06:17.000 --> 00:06:19.000 A stvarni problem s globalnim lancom ponude 00:06:19.000 --> 00:06:21.000 je da je supranacionalan. 00:06:21.000 --> 00:06:23.000 Pa vlade koje ne uspijevaju, 00:06:23.000 --> 00:06:25.000 koje puštaju loptu, 00:06:25.000 --> 00:06:27.000 na nacionalnoj razini, 00:06:27.000 --> 00:06:29.000 imaju još manje sposobnosti da se nose s tim problemom 00:06:29.000 --> 00:06:32.000 na međunarodnoj razini. 00:06:32.000 --> 00:06:34.000 Samo pogledajte novinske naslove. 00:06:34.000 --> 00:06:37.000 Uzmite Kopenhagen prošle godine -- 00:06:37.000 --> 00:06:39.000 potpuni neuspjeh vlada 00:06:39.000 --> 00:06:41.000 da učine pravu stvar 00:06:41.000 --> 00:06:44.000 za međunarodni izazov. 00:06:44.000 --> 00:06:47.000 Uzmite sastanak G20 prije nekoliko tjedana -- 00:06:47.000 --> 00:06:50.000 ustuknuli su pred svojim obećanjima danim prije tek nekoliko mjeseci. 00:06:52.000 --> 00:06:54.000 Možete uzeti bilo koji od 00:06:54.000 --> 00:06:57.000 velikih globalnih izazova koje smo spominjali ovaj tjedan 00:06:57.000 --> 00:07:00.000 i zapitati se, gdje je vodstvo vlada 00:07:00.000 --> 00:07:03.000 da se iskažu i iznađu rješenja, 00:07:03.000 --> 00:07:05.000 odgovori, 00:07:05.000 --> 00:07:08.000 za međunarodne probleme? 00:07:08.000 --> 00:07:11.000 I jednostavan je odgovor da ne mogu; nacionalne su. 00:07:12.000 --> 00:07:14.000 Njihovi glasači su lokalni. 00:07:14.000 --> 00:07:16.000 Imaju uske interese. 00:07:16.000 --> 00:07:18.000 Ne mogu podrediti te interese 00:07:18.000 --> 00:07:21.000 većem globalnom javnom dobru. NOTE Paragraph 00:07:21.000 --> 00:07:23.000 Ako želimo osigurati isporuku 00:07:23.000 --> 00:07:25.000 ključnih javnih dobara 00:07:25.000 --> 00:07:27.000 na međunarodnoj razini -- 00:07:27.000 --> 00:07:30.000 u ovome slučaju, u globalnom lancu ponude -- 00:07:30.000 --> 00:07:33.000 moramo osmisliti drugačiji mehanizam. 00:07:33.000 --> 00:07:35.000 Trebamo drugačiju mašineriju. 00:07:37.000 --> 00:07:40.000 Na sreću, imamo nekoliko primjera. 00:07:41.000 --> 00:07:43.000 U 1990-ima, 00:07:43.000 --> 00:07:45.000 dogodila se serija skandala 00:07:45.000 --> 00:07:47.000 vezanim uz proizvodnju brendiranih dobara u SAD-u -- 00:07:47.000 --> 00:07:49.000 rad djece, prisilan rad, 00:07:49.000 --> 00:07:52.000 ozbiljna zloupotreba zdravlja i sigurnosti -- 00:07:52.000 --> 00:07:54.000 i naposljetku je predsjednik Clinton, 1996., 00:07:54.000 --> 00:07:57.000 sazvao sastanak u Bijeloj kući, 00:07:57.000 --> 00:08:00.000 pozvao industriju, nevladine organizacije zaštite ljudskih prava, 00:08:00.000 --> 00:08:02.000 sindikate, Odjel rada -- 00:08:02.000 --> 00:08:04.000 skupio ih sve u jednoj prostoriji 00:08:04.000 --> 00:08:06.000 i rekao, "Gledajte, 00:08:06.000 --> 00:08:08.000 ne želim da globalizacija bude utrka do dna. 00:08:08.000 --> 00:08:10.000 Ne znam kako to spriječiti, 00:08:10.000 --> 00:08:12.000 ali barem mogu koristiti svoje dobre urede 00:08:12.000 --> 00:08:14.000 da vas ljude skupim zajedno 00:08:14.000 --> 00:08:17.000 da bismo osmislili odgovor." 00:08:17.000 --> 00:08:19.000 I tako su oformili operativnu skupinu Bijele kuće, 00:08:19.000 --> 00:08:22.000 i potrošili oko tri godine raspravljajući 00:08:22.000 --> 00:08:25.000 o tome tko preuzima koliko odgovornosti 00:08:25.000 --> 00:08:28.000 u globalnom lancu ponude. 00:08:28.000 --> 00:08:31.000 Kompanije nisu osjećale da je odgovornost njihova. 00:08:31.000 --> 00:08:33.000 One ne posjeduju te zgrade. 00:08:33.000 --> 00:08:35.000 One ne upošljavaju te radnike. 00:08:35.000 --> 00:08:38.000 One nisu pravno odgovorne. 00:08:38.000 --> 00:08:40.000 Svi su ostali za stolom 00:08:40.000 --> 00:08:42.000 rekli, "Ljudi, time ne rješavate problem, 00:08:42.000 --> 00:08:45.000 imate odgovornost za skrb, obvezu o brizi, 00:08:45.000 --> 00:08:47.000 u osiguravanju da taj proizvod 00:08:47.000 --> 00:08:50.000 dođe odnekuda do trgovine 00:08:50.000 --> 00:08:53.000 na način koji nam omogućava da ga konzumiramo, 00:08:53.000 --> 00:08:56.000 bez straha za svoju sigurnost, 00:08:56.000 --> 00:09:00.000 ili bez žrtvovanja svoje savjesti 00:09:00.000 --> 00:09:02.000 zbog konzumiranja tog proizvoda." 00:09:02.000 --> 00:09:05.000 Tako su se složili, "U redu. Ono što ćemo napraviti 00:09:05.000 --> 00:09:07.000 je da ćemo se usuglasiti oko zajedničkog skupa standarda, 00:09:07.000 --> 00:09:09.000 kodeksa ponašanja. 00:09:09.000 --> 00:09:11.000 Primjenjivat ćemo to kroz cijeli 00:09:11.000 --> 00:09:13.000 naš globalni lanac ponude 00:09:13.000 --> 00:09:15.000 neovisno od vlasništva ili kontrole. 00:09:15.000 --> 00:09:18.000 Učinit ćemo to dijelom ugovora." 00:09:18.000 --> 00:09:21.000 I to je bio udarac apsolutnih genija, 00:09:21.000 --> 00:09:23.000 jer ono što su napravili 00:09:23.000 --> 00:09:26.000 je da su upregnuli snagu ugovora, 00:09:26.000 --> 00:09:28.000 privatnu moć, 00:09:28.000 --> 00:09:30.000 da bi izručili javna dobra. NOTE Paragraph 00:09:30.000 --> 00:09:32.000 I priznajmo, 00:09:32.000 --> 00:09:34.000 ugovor velikog međunarodnog brenda 00:09:34.000 --> 00:09:37.000 za dobavljača u Indiji ili Kini 00:09:37.000 --> 00:09:39.000 ima uvjerljiviju vrijednost 00:09:39.000 --> 00:09:41.000 nego lokalni zakon o radu, 00:09:41.000 --> 00:09:43.000 lokalna regulativa okoliša, 00:09:43.000 --> 00:09:46.000 lokalni standardi o ljudskim pravima. 00:09:46.000 --> 00:09:49.000 Te tvornice vjerojatno nikada neće vidjeti inspektora. 00:09:49.000 --> 00:09:52.000 Ako inspektor i dođe, 00:09:52.000 --> 00:09:54.000 bilo bi zapanjujuće da je u mogućnosti 00:09:54.000 --> 00:09:57.000 odoljeti podmićivanju. 00:09:58.000 --> 00:10:00.000 Čak i da obavi svoj posao, 00:10:00.000 --> 00:10:03.000 i prozove te tvornice zbog njihovih prekršaja, 00:10:04.000 --> 00:10:06.000 novčana kazna bi bila sramotna. 00:10:06.000 --> 00:10:08.000 Ali ako izgubiš ugovor 00:10:08.000 --> 00:10:10.000 s velikim brendom, 00:10:10.000 --> 00:10:12.000 to je razlika 00:10:12.000 --> 00:10:15.000 između održavanja u poslu ili bankrotiranja. 00:10:15.000 --> 00:10:17.000 To čini razliku. 00:10:17.000 --> 00:10:19.000 Ono što smo bili u mogućnosti napraviti, 00:10:19.000 --> 00:10:21.000 je da smo bili u mogućnosti upregnuti 00:10:21.000 --> 00:10:23.000 moć i utjecaj 00:10:23.000 --> 00:10:26.000 jedinih stvarnih međunarodnih institucija 00:10:26.000 --> 00:10:28.000 u globalnom lancu ponude, 00:10:28.000 --> 00:10:31.000 onih od međunarodnih kompanija, 00:10:31.000 --> 00:10:33.000 i naveli smo ih da učine pravu stvar, 00:10:33.000 --> 00:10:36.000 naveli smo ih da koriste tu moć za dobro, 00:10:36.000 --> 00:10:39.000 da izruče temeljna javna dobra. NOTE Paragraph 00:10:40.000 --> 00:10:42.000 To naravno ne dolazi prirodno 00:10:42.000 --> 00:10:44.000 za međunarodne kompanije. 00:10:44.000 --> 00:10:47.000 Nisu stvorene zbog toga; stvorene su da stvaraju novac. 00:10:47.000 --> 00:10:50.000 Ali to su ekstremno efikasne organizacije. 00:10:50.000 --> 00:10:52.000 Imaju resurse, 00:10:52.000 --> 00:10:55.000 i ako možemo dodati volju, odanost, 00:10:55.000 --> 00:10:58.000 one znaju kako isporučiti taj proizvod. 00:11:00.000 --> 00:11:03.000 Doći do toga nije jednostavno. 00:11:03.000 --> 00:11:06.000 Ti lanci ponude koje sam maloprije pokazao na ekranu, 00:11:06.000 --> 00:11:08.000 oni nisu tamo. 00:11:08.000 --> 00:11:10.000 Trebate siguran prostor. 00:11:10.000 --> 00:11:13.000 trebate mjesto gdje ljudi mogu zajedno doći, 00:11:13.000 --> 00:11:15.000 sjesti bez straha od osude, 00:11:15.000 --> 00:11:17.000 bez protuoptužbe, 00:11:17.000 --> 00:11:19.000 da se stvarno suoče s problemom, 00:11:19.000 --> 00:11:22.000 usuglase oko problema i smisle rješenja. 00:11:22.000 --> 00:11:25.000 Mi to možemo; tehnička rješenja su tamo. 00:11:25.000 --> 00:11:28.000 Problem je u nedostatku povjerenja, nedostatku sigurnosti, 00:11:28.000 --> 00:11:30.000 nedostatku partnerstva 00:11:30.000 --> 00:11:32.000 između nevladinih organizacija, grupa kampanja, 00:11:32.000 --> 00:11:35.000 organizacija civilnog društva 00:11:35.000 --> 00:11:38.000 i međunarodnih kompanija. 00:11:38.000 --> 00:11:41.000 Ako možemo to dvoje zajedno spojiti u sigurnom prostoru, 00:11:41.000 --> 00:11:43.000 navesti ih da rade zajedno, 00:11:43.000 --> 00:11:46.000 možemo isporučiti javna dobra trenutno, 00:11:46.000 --> 00:11:49.000 ili u ekstremno kratkoj ponudi. NOTE Paragraph 00:11:49.000 --> 00:11:51.000 To je radikalan prijedlog, 00:11:51.000 --> 00:11:53.000 i ludo je pomišljati 00:11:53.000 --> 00:11:56.000 da ste 15-ogodišnja djevojčica iz Bangladeša 00:11:56.000 --> 00:11:59.000 koja napušta svoje ruralno mjesto 00:11:59.000 --> 00:12:02.000 i odlazi raditi u tvornicu u Dhaku -- 00:12:02.000 --> 00:12:05.000 za 22, 23, 24 dolara mjesečno -- 00:12:07.000 --> 00:12:10.000 tvoja najbolja šansa da ostvariš prava na poslu 00:12:10.000 --> 00:12:12.000 je ako tvornica proizvodi 00:12:12.000 --> 00:12:14.000 za kompaniju poznatog brenda 00:12:14.000 --> 00:12:16.000 koja ima kodeks ponašanja 00:12:16.000 --> 00:12:19.000 i uvela je taj kodeks kao dio ugovora. 00:12:20.000 --> 00:12:22.000 To je ludo; 00:12:22.000 --> 00:12:24.000 međunarodne kompanije štite ljudska prava. 00:12:24.000 --> 00:12:26.000 Znam da će postojati nevjerica. 00:12:26.000 --> 00:12:28.000 Reći ćete, "Kako im možemo vjerovati?" 00:12:28.000 --> 00:12:30.000 Pa, ne vjerujemo. 00:12:30.000 --> 00:12:32.000 To je stara vojna fraza: 00:12:32.000 --> 00:12:34.000 "Vjeruj, ali provjeri." 00:12:34.000 --> 00:12:36.000 I tako mi nadziremo. 00:12:36.000 --> 00:12:39.000 Uzimamo njihove lance ponude, uzimamo sva imena tvornica, 00:12:39.000 --> 00:12:41.000 radimo slučajan uzorak, 00:12:41.000 --> 00:12:44.000 šaljemo inspektore nenajavljeno 00:12:44.000 --> 00:12:46.000 da pregledaju te tvornice, 00:12:46.000 --> 00:12:48.000 i onda objavljujemo rezultate. 00:12:48.000 --> 00:12:51.000 Transparentnost je apsolutno kritična za ovo. 00:12:52.000 --> 00:12:55.000 Možete se nazivati nadležnima, 00:12:55.000 --> 00:12:58.000 ali nadležnost bez odgovornosti 00:12:58.000 --> 00:13:00.000 često ne funkcionira. 00:13:00.000 --> 00:13:03.000 Dakle ono što mi radimo je ne samo da popisujemo međunarodne kompanije, 00:13:03.000 --> 00:13:06.000 mi im dajemo alat da isporuče javno dobro -- 00:13:06.000 --> 00:13:08.000 poštuju ljudska prava -- 00:13:08.000 --> 00:13:10.000 i mi provjeravamo. 00:13:10.000 --> 00:13:12.000 Ne trebate mi vjerovati. Ne smijete mi vjerovati. 00:13:12.000 --> 00:13:15.000 Idite na web stranicu. Pogledajte rezultate nadzora. 00:13:15.000 --> 00:13:17.000 Zapitajte se, ponaša li se ova kompanija 00:13:17.000 --> 00:13:20.000 na društveno odgovoran način? 00:13:20.000 --> 00:13:22.000 Mogu li kupiti taj proizvod 00:13:22.000 --> 00:13:25.000 bez da kompromitiram moju etiku? 00:13:25.000 --> 00:13:28.000 To je način na koji sustav radi. NOTE Paragraph 00:13:30.000 --> 00:13:32.000 Mrzim ideju 00:13:32.000 --> 00:13:35.000 da vlade ne poštuju ljudska prava u svijetu. 00:13:35.000 --> 00:13:37.000 Mrzim ideju 00:13:37.000 --> 00:13:39.000 da vlade u tome ne uspijevaju. 00:13:39.000 --> 00:13:42.000 I ne mogu se naviknuti na ideju 00:13:42.000 --> 00:13:45.000 da ih nikako ne možemo navesti da rade svoj posao. 00:13:45.000 --> 00:13:47.000 Ja sam u ovome već 30 godina, 00:13:47.000 --> 00:13:49.000 i za to vrijeme vidio sam 00:13:49.000 --> 00:13:52.000 sposobnost, odanost, volju vlada 00:13:52.000 --> 00:13:54.000 da rade taj nazadak 00:13:54.000 --> 00:13:57.000 I ne vidim da se vraćaju odmah na staro. 00:13:57.000 --> 00:13:59.000 Tako smo počeli razmišljati 00:13:59.000 --> 00:14:01.000 da je ovo privremena mjera. 00:14:01.000 --> 00:14:04.000 Sada razmišljamo, zapravo, da 00:14:04.000 --> 00:14:06.000 je ovo vjerojatno početak 00:14:06.000 --> 00:14:09.000 novog načina reguliranja i adresiranja 00:14:09.000 --> 00:14:11.000 međunarodnih izazova. 00:14:11.000 --> 00:14:14.000 Nazovite to mrežnim upravljanjem, zovite kako god želite, 00:14:14.000 --> 00:14:17.000 privatni suučesnici, 00:14:17.000 --> 00:14:19.000 kompanije i nevladine organizacije, 00:14:19.000 --> 00:14:21.000 će raditi zajedno 00:14:21.000 --> 00:14:23.000 da se bore s glavnim izazovima s kojima se suočavamo. 00:14:23.000 --> 00:14:25.000 Samo pogledajte pandemiju -- 00:14:25.000 --> 00:14:28.000 svinjska gripa, ptičja gripa, H1N1. 00:14:28.000 --> 00:14:30.000 Pogledajte zdravstvene sustave u većini zemalja. 00:14:30.000 --> 00:14:32.000 Imaju li resurse 00:14:32.000 --> 00:14:35.000 da se suoče s ozbiljnom pandemijom? 00:14:35.000 --> 00:14:37.000 Ne. 00:14:37.000 --> 00:14:40.000 Mogu li se privatni sektor i nevladine organizacije 00:14:40.000 --> 00:14:42.000 ujediniti i organizirati odgovor? 00:14:42.000 --> 00:14:44.000 Svakako. 00:14:44.000 --> 00:14:46.000 Ono što im nedostaje je siguran prostor 00:14:46.000 --> 00:14:48.000 da se skupe, usuglase 00:14:48.000 --> 00:14:50.000 i krenu u akciju. 00:14:50.000 --> 00:14:53.000 To im pokušavamo omogućiti. NOTE Paragraph 00:14:54.000 --> 00:14:56.000 Također znam 00:14:56.000 --> 00:14:58.000 da to često izgleda 00:14:58.000 --> 00:15:00.000 kao nevjerojatan stupanj odgovornosti 00:15:00.000 --> 00:15:02.000 što ljudi i pretpostavljaju. 00:15:02.000 --> 00:15:04.000 "Želiš da osiguram ljudska prava 00:15:04.000 --> 00:15:06.000 kroz cijeli globalni sustav ponude. 00:15:06.000 --> 00:15:09.000 Postoje tisuće dobavljača. 00:15:09.000 --> 00:15:12.000 Čini se obeshrabrujuće, preopasno, 00:15:12.000 --> 00:15:14.000 za bilo koju kompaniju da pokuša. 00:15:14.000 --> 00:15:16.000 Ali postoje kompanije. 00:15:16.000 --> 00:15:19.000 Imamo 4000 kompanija koje su članice. 00:15:19.000 --> 00:15:21.000 Neke od njih su jako, jako velike kompanije. 00:15:21.000 --> 00:15:23.000 Industrija sportskih proizvoda se posebice 00:15:23.000 --> 00:15:26.000 iskazala i to učinila. 00:15:26.000 --> 00:15:29.000 Primjer, uzor, je tamo. 00:15:30.000 --> 00:15:32.000 I kada god raspravljamo o 00:15:32.000 --> 00:15:34.000 jednom od problema koje trebamo istaknuti -- 00:15:34.000 --> 00:15:37.000 rad djece na farmama pamuka u Indiji -- 00:15:37.000 --> 00:15:40.000 ove ćemo godine nadzirati 50 000 farmi pamuka u Indiji. 00:15:41.000 --> 00:15:43.000 Čini se obeshrabrujuće. 00:15:43.000 --> 00:15:46.000 Brojevi vas tjeraju da se povučete. 00:15:46.000 --> 00:15:49.000 Ali mi ih stavljamo u realne okvire. NOTE Paragraph 00:15:49.000 --> 00:15:51.000 I ljudska prava 00:15:51.000 --> 00:15:54.000 se pretvaraju u vrlo jednostavan prijedlog: 00:15:54.000 --> 00:15:57.000 mogu li ovoj osobi vratiti njezino dostojanstvo? 00:15:57.000 --> 00:15:59.000 Siromašni ljudi, 00:15:59.000 --> 00:16:01.000 ljudi kojima su ljudska prava narušena -- 00:16:01.000 --> 00:16:03.000 srž toga 00:16:03.000 --> 00:16:05.000 je gubitak dostojanstva, 00:16:05.000 --> 00:16:07.000 nedostatak dostojanstva. 00:16:07.000 --> 00:16:10.000 Počinje se s vraćanjem dostojanstva nekolicini ljudi. 00:16:10.000 --> 00:16:13.000 Sjedio sam u sirotinjskoj četvrti u Gurgaonu, 00:16:13.000 --> 00:16:15.000 kraj Delhija, 00:16:15.000 --> 00:16:18.000 jedan od blještavijih, sjajnijih novih gradova 00:16:18.000 --> 00:16:21.000 koji se stvaraju u Indiji upravo sada, 00:16:21.000 --> 00:16:23.000 I razgovarao sam s radnicima 00:16:23.000 --> 00:16:25.000 koji su radili u odjevnoj tvornici koja ih eksploatira. 00:16:25.000 --> 00:16:28.000 I pitao sam ih koju poruku žele da prenesem brendovima. 00:16:29.000 --> 00:16:32.000 Nisu rekli novac; 00:16:32.000 --> 00:16:35.000 rekli su, "Ljudi koji nas zapošljavaju 00:16:35.000 --> 00:16:38.000 tretiraju nas kao da smo manje vrijedni od čovjeka, 00:16:38.000 --> 00:16:40.000 kao da ne postojimo. 00:16:40.000 --> 00:16:43.000 Molimo vas recite im da nas tretiraju kao da smo ljudska bića 00:16:44.000 --> 00:16:46.000 To je moje jednostavno razumijevanje ljudskih prava. 00:16:46.000 --> 00:16:49.000 To je moj jednostavan prijedlog vama, 00:16:49.000 --> 00:16:52.000 moja jednostavna molba svakom donosiocu odluka 00:16:52.000 --> 00:16:54.000 u ovoj prostoriji, svima tamo vani. 00:16:54.000 --> 00:16:56.000 Svi mi možemo donositi odluke 00:16:56.000 --> 00:16:58.000 da se okupimo 00:16:58.000 --> 00:17:01.000 i uzmemo lopte i trčimo s loptama 00:17:01.000 --> 00:17:03.000 koje su vlade ispustile. 00:17:03.000 --> 00:17:05.000 Ako to ne napravimo, 00:17:05.000 --> 00:17:07.000 napuštamo nadu, 00:17:07.000 --> 00:17:10.000 napuštamo našu iskonsku ljudskost, 00:17:10.000 --> 00:17:12.000 i znam da to nije mjesto u kojemu želimo biti, 00:17:12.000 --> 00:17:14.000 i ne želimo biti u njemu. 00:17:14.000 --> 00:17:16.000 Apeliram na vas, 00:17:16.000 --> 00:17:18.000 pridružite nam se, dođite u taj siguran prostor, 00:17:18.000 --> 00:17:20.000 i počnimo to ostvarivati. NOTE Paragraph 00:17:20.000 --> 00:17:22.000 Hvala vam puno. NOTE Paragraph 00:17:22.000 --> 00:17:25.000 (Pljesak)