0:00:00.000,0:00:03.000
Bir çoğumuz araba sürmeyi sadece görebilenlere

0:00:03.000,0:00:05.000
ayrılmış bir faaliyet olarak algılar.

0:00:05.000,0:00:08.000
Şimdiye kadar güvenli ve istediği gibi bir araç sürmenin

0:00:08.000,0:00:11.000
imkansız bir şey olduğu düşünüldü.

0:00:11.000,0:00:13.000
Merhaba, adım Dennis Hong,

0:00:13.000,0:00:15.000
ve biz görme yetisi olmayanlar için bir araç yaparak

0:00:15.000,0:00:18.000
onlara özgürlük ve bağımsızlık getiriyoruz.

0:00:18.000,0:00:21.000
Bu arabayla ilgili konuşmama başlamadan önce,

0:00:21.000,0:00:23.000
size kısaca daha önce çalışmış olduğum DARPA Şehir Yarışı

0:00:23.000,0:00:25.000
diye adlandırılan bir projeden bahsedeceğim.

0:00:25.000,0:00:27.000
Şimdi burada kendi kendine gidebilen

0:00:27.000,0:00:29.000
bir robot araç yapılıyor.

0:00:29.000,0:00:31.000
Başlata basıyorsunuz, kimse hiçbir şeye dokunmuyor,

0:00:31.000,0:00:34.000
ve hedefine tamamen otomatik olarak ulaşıyor.

0:00:34.000,0:00:37.000
Ve 2007 yılında, takımımız bu yarışmada

0:00:37.000,0:00:39.000
üçüncü olarak yarım milyon dolar kazandı.

0:00:39.000,0:00:41.000
O zamandan beri,

0:00:41.000,0:00:43.000
Ulusal Körler Federasyonu, yada UKF,

0:00:43.000,0:00:45.000
görme yetisi olmayanlar için güvenli ve bağımsız

0:00:45.000,0:00:47.000
bu arabayı kim yapabilir diye

0:00:47.000,0:00:49.000
araştırma komitesine davette bulundu.

0:00:49.000,0:00:51.000
Bizler de denemeye karar verdik,

0:00:51.000,0:00:53.000
Çünkü biz, ne kadar zor olabilir ki, diye düşünüyorduk.

0:00:53.000,0:00:55.000
Bizim zaten kendi kendini süren bir aracımız var.

0:00:55.000,0:00:57.000
İçine sadece görme yetisi olmayan birisini koyacagız ve oldu, değil mi?

0:00:57.000,0:00:59.000
(Gülüşmeler)

0:00:59.000,0:01:01.000
Bundan daha kötü yanılamazdık.

0:01:01.000,0:01:03.000
UKF'nin aradığı

0:01:03.000,0:01:06.000
göremeyen insanı etrafta dolaştıracak bir araç değildi,

0:01:06.000,0:01:09.000
göremeyen insanın karar verebileceği ve sürebileceği bir araçtı.

0:01:09.000,0:01:11.000
Ve herşeyi camdan dışarı atarak

0:01:11.000,0:01:13.000
en baştan başladık.

0:01:13.000,0:01:15.000
Bu çılgın fikri denemek ve

0:01:15.000,0:01:17.000
fizibilitesini araştırmak için kücük bir prototip

0:01:17.000,0:01:19.000
araç geliştirdik.

0:01:19.000,0:01:21.000
2009 yazında,

0:01:21.000,0:01:24.000
Ülkenin çeşitli yerlerinden onlarca göremeyen genci deneme yapmaları için

0:01:24.000,0:01:26.000
davet ettik ve onlara bir imkan tanıdık.

0:01:26.000,0:01:28.000
Bu kesinlikle müthiş bir deneyim oldu.

0:01:28.000,0:01:30.000
Ama arabada ki sorun şuydu

0:01:30.000,0:01:33.000
sadece düz bir kapalı otoparkta, çok kontrollü bir ortamda

0:01:33.000,0:01:35.000
sürülmek üzere tasarlanmıştı --

0:01:35.000,0:01:37.000
hatta kırmızı trafik konileri ile şeritler vardı.

0:01:37.000,0:01:39.000
Bu başarıyla,

0:01:39.000,0:01:41.000
bundan sonraki büyük adımı atmaya

0:01:41.000,0:01:44.000
yani gerçek yollarda, gerçek bir araba geliştirmeye karar verdik.

0:01:44.000,0:01:46.000
Peki nasıl çalısıyor?

0:01:46.000,0:01:48.000
Bu oldukça karmaşık bir sistem,

0:01:48.000,0:01:51.000
ama belki basitleştirerek anlatmayı deneyebilirim.

0:01:51.000,0:01:53.000
Üç basamağımız var.

0:01:53.000,0:01:55.000
Algılama, hesaplama ve

0:01:55.000,0:01:57.000
görsel olmayan arayüzler.

0:01:57.000,0:01:59.000
Şimdi besbelli sürücü göremiyor,

0:01:59.000,0:02:01.000
bu yüzden sistemin çevreyi algılaması gerekiyor ki

0:02:01.000,0:02:03.000
sürücü için bilgi toplayabilsin.

0:02:03.000,0:02:06.000
Bunun için, bir ilk ölçü birimi kullanmalıyız.

0:02:06.000,0:02:08.000
Böylece ivme ve açısal ivme ölçer --

0:02:08.000,0:02:10.000
bir insan kulağı gibi, iç kulak gibi.

0:02:10.000,0:02:12.000
Arabanın tahmini yerini bulmak için

0:02:12.000,0:02:15.000
bu bilgiyi bir GPS ünitesine aktarıyoruz.

0:02:15.000,0:02:18.000
Yolun şeritlerini algılamak için iki kamera kullanıyoruz.

0:02:18.000,0:02:20.000
Ve üç tane lazerle mesafe ölçme cihazı kullanıyoruz.

0:02:20.000,0:02:23.000
Laserler çevreyi tarayarak engelleri belirliyor --

0:02:23.000,0:02:25.000
önden, arkadan yaklaşan araba

0:02:25.000,0:02:28.000
ve yoldaki herhangi bir engel,

0:02:28.000,0:02:30.000
aracın etrafındaki herhangi bir engel için.

0:02:30.000,0:02:33.000
Böylece büyük miktardaki tüm bu veriler bilgisayara gönderilir,

0:02:33.000,0:02:35.000
ve bilgisayar iki iş yapar.

0:02:35.000,0:02:38.000
Birincisi, verileri işleyerek

0:02:38.000,0:02:40.000
çevre hakkında bilgi edinmek --

0:02:40.000,0:02:43.000
bunlar yol şeritleri, bunlar engeller --

0:02:43.000,0:02:45.000
ve bilgiler sürücüye iletilir.

0:02:45.000,0:02:47.000
Sistem güvenli yolun ne olduğunu

0:02:47.000,0:02:49.000
anlayarak arabayı yönetebilecek kadar zekidir.

0:02:49.000,0:02:51.000
Bu sayede aracı yönetmek için gereken

0:02:51.000,0:02:53.000
talimatları oluşturabilirsiniz.

0:02:53.000,0:02:55.000
Ama sorun şu: Görmeyen bir insana

0:02:55.000,0:02:57.000
nasıl yeterince hızlı ve doğru bir şekilde

0:02:57.000,0:02:59.000
bilgileri ve talimatları iletebiliriz ki

0:02:59.000,0:03:02.000
arabayı sürebilsin?

0:03:02.000,0:03:04.000
Bundan dolayı, çok farklı türlerde görsel olmayan

0:03:04.000,0:03:07.000
kullanıcı arayüzü teknolojisi geliştirdik.

0:03:07.000,0:03:09.000
Böylece üç boyutlu bir uyarı ses sistemi kurduk,

0:03:09.000,0:03:11.000
bir titreşimli yelek,

0:03:11.000,0:03:14.000
ses komutları ile çalışan tekerlek, bir bacak şeridi,

0:03:14.000,0:03:16.000
hatta ayağa basınç uygulayan bir ayakkabı.

0:03:16.000,0:03:18.000
Ama bugün bu üç görsel olmayan

0:03:18.000,0:03:20.000
kullanıcı arayüzü hakkında konuşacağım.

0:03:20.000,0:03:23.000
Birinci arayüz Sürücü Kavrama.

0:03:23.000,0:03:25.000
Bu bir çift eldiven,

0:03:25.000,0:03:27.000
ve bilek kısmında titreşim veriyor,

0:03:27.000,0:03:30.000
bu sayede yön ve şiddet konusunda nasıl yönlendireceğiniz

0:03:30.000,0:03:32.000
hakkında talimatlar alabilirsiniz.

0:03:32.000,0:03:34.000
Bir başka cihaz Hız Şeridi.

0:03:34.000,0:03:37.000
Yani bu bir sandalye -- İşin aslı, bu bir masaj koltuğu.

0:03:37.000,0:03:41.000
Dışarı aldık ve farklı işlevlerdeki titreşim sensörleri ile yeniden düzenledik.

0:03:41.000,0:03:44.000
Ve onları harekete geçirerek hız hakkında ve ayrıca talimatlar ile

0:03:44.000,0:03:47.000
nasıl gaz ve fren pedalını kullanacakları bilgisini aktarıyoruz.

0:03:47.000,0:03:49.000
Burada, bilgisayar

0:03:49.000,0:03:51.000
çevreyi nasıl algılıyor görebilirsiniz.

0:03:51.000,0:03:53.000
Aslında burada sürücüye kırmızı bir

0:03:53.000,0:03:56.000
LED koyduk ki neler olduğunu görebilsin çünkü titreşimi göremiyorsunuz.

0:03:56.000,0:03:58.000
Bu sensörlerden gelen veri,

0:03:58.000,0:04:01.000
ve bu veri bilgisayar yardımıyla cihazlara iletiliyor.

0:04:01.000,0:04:03.000
Bu iki cihaz, Sürücü Kavrama ve Hız Şeridi

0:04:03.000,0:04:05.000
çok kullanışlılar.

0:04:05.000,0:04:07.000
Ama sorun şu ki,

0:04:07.000,0:04:09.000
bunlar talimat amaçlı işaret cihazlarıdır.

0:04:09.000,0:04:11.000
Bu gerçekten özgürlük değil, değil mi?

0:04:11.000,0:04:13.000
Bilgisayar size nasıl kullanacağınızı söylüyor --

0:04:13.000,0:04:15.000
sola dön, sağa dön, hızlan, dur.

0:04:15.000,0:04:17.000
Buna arka koltuk sürücüsü sorunu diyoruz.

0:04:17.000,0:04:20.000
Sonuç olarak talimat amaçlı işaret cihazlarını kaldırdık.

0:04:20.000,0:04:22.000
ve bilgilendirme amaçlı cihazlara

0:04:22.000,0:04:24.000
daha fazla yoğunlaştık.

0:04:24.000,0:04:26.000
AirPix olarak adlandırılan görsel olmayan kullanıcı arayüzü bilgilendirme için

0:04:26.000,0:04:28.000
iyi bir örnek.

0:04:28.000,0:04:30.000
Bunu göremeyenler için bir monitör olarak düşünebilirsiniz.

0:04:30.000,0:04:32.000
Bu küçük bir tablet, birçok deliği vardır,

0:04:32.000,0:04:34.000
sıkıştırılmış hava çıkar,

0:04:34.000,0:04:36.000
sanki resim çiziyormuş gibi.

0:04:36.000,0:04:38.000
Yani göremeyen birisi olsanız bile elinizi bunun üzerine koyabilirsiniz,

0:04:38.000,0:04:40.000
yol şeritlerini ve engelleri görebilirsiniz.

0:04:40.000,0:04:43.000
Aslına bakarsanız çıkan havanın frekansını ve sıcaklığını

0:04:43.000,0:04:45.000
değiştirme imkanınız var.

0:04:45.000,0:04:48.000
Sonuç olarak, çok boyutlu bir kullanıcı arayüzü.

0:04:48.000,0:04:51.000
Burada aracın solundaki ve sağındaki kameraları

0:04:51.000,0:04:54.000
ve bilgisayarın nasıl yorumlayıp, AirPix'e bu bilgileri gönderdiğini görebilirsiniz.

0:04:54.000,0:04:56.000
Burada AirPix kullanarak araba süren,

0:04:56.000,0:04:59.000
göremeyen bir kişinin simülatörü.

0:04:59.000,0:05:02.000
Bu simülatör farklı fikirler için farklı tipdeki görsel olmayan kullanıcı arayüzleri için

0:05:02.000,0:05:04.000
hızlı bir test süreci sağladı ve

0:05:04.000,0:05:06.000
görmeyen sürücülerin eğitimi için çok faydalı oldu.

0:05:06.000,0:05:08.000
Bu basitçe nasıl çalıştığıydı.

0:05:08.000,0:05:10.000
Yaklaşık bir ay önce

0:05:10.000,0:05:12.000
29 ocakta,

0:05:12.000,0:05:14.000
bu aracı ilk defa Rolex 24 yarışı sırasında

0:05:14.000,0:05:17.000
dünyaca ünlü Daytona International Speedway'de

0:05:17.000,0:05:19.000
halka tanıttık.

0:05:19.000,0:05:22.000
Ve bazı sürprizlerimiz vardı. Bir göz atalım.

0:05:22.000,0:05:32.000
(Müzik)

0:05:32.000,0:05:36.000
(Video) Spiker: Bu tarihi bir gün [ses net değil].

0:05:36.000,0:05:40.000
Dostumuz tribüne yaklaşıyor.

0:05:40.000,0:05:46.000
(Tezahürat)

0:05:46.000,0:05:49.000
(Korna sesleri)

0:05:49.000,0:05:51.000
Ve şimdi tribünün önünden geçiyor.

0:05:51.000,0:05:55.000
Önündeki minibüsü takip ediyor[ses net değil].

0:05:55.000,0:05:57.000
İlk kutuda geliyor.

0:05:57.000,0:06:00.000
Bakalım Mark onu farkedebilecek mi?

0:06:00.000,0:06:03.000
Evet. Sağından geçti.

0:06:05.000,0:06:08.000
Üçüncü kutu atıldı. Dördüncü kutu atıldı.

0:06:08.000,0:06:11.000
Ve mükemmel bir şekilde ikisinin arasından da geçiyor.

0:06:11.000,0:06:13.000
Minibüsü geçmek için

0:06:13.000,0:06:16.000
ona yaklaşıyor.

0:06:17.000,0:06:19.000
Aslında bu tam anlamıyla

0:06:19.000,0:06:23.000
cesaret ve becerinin enerjik bir ürünü.

0:06:24.000,0:06:27.000
Yolunun sonuna yaklaşıyor,

0:06:27.000,0:06:32.000
dizilmiş varillerin arasından geçiyor.

0:06:32.000,0:06:35.000
(Korna sesleri)

0:06:35.000,0:06:38.000
(Alkışlar)

0:06:41.000,0:06:43.000
Dennis Hong: Senin adına çok mutluyum.

0:06:43.000,0:06:45.000
Mark beni otele geri götürecek.

0:06:45.000,0:06:47.000
Mark Riccobono: Evet.

0:06:50.000,0:06:59.000
(Alkışlar)

0:06:59.000,0:07:01.000
DH: Projeyi başlattığımızdan beri,

0:07:01.000,0:07:04.000
dünyanın her tarafındaki insanlardan yüzlerce mektup,

0:07:04.000,0:07:06.000
e-posta, telefon alıyoruz.

0:07:06.000,0:07:09.000
Teşekkür eden mektuplar, ama bazen de bunun gibi komik mektuplar alıyorsunuz:

0:07:09.000,0:07:13.000
"Şimdi ATM makinesinin üzerinde neden Braille alfabesi olduğunu anladım, onu sürmek için."

0:07:13.000,0:07:15.000
(Gülüşmeler)

0:07:15.000,0:07:17.000
Ama bazen --

0:07:17.000,0:07:19.000
(Gülüşmeler)

0:07:19.000,0:07:21.000
Ama bazen nefret içerikli

0:07:21.000,0:07:23.000
diyemeyeceğim fakat ciddi

0:07:23.000,0:07:25.000
endişe dolu mektuplar alıyorum:

0:07:25.000,0:07:27.000
"Dr. Hong, delirdiniz mi?

0:07:27.000,0:07:29.000
bu insanları yollara çıkarmayı deneyerek.

0:07:29.000,0:07:31.000
Kesinlikle aklınızı kaçırmış olmalısınız."

0:07:31.000,0:07:33.000
Ama bu araç bir prototip,

0:07:33.000,0:07:35.000
ve ta ki bugün ki araçlardan güvenli

0:07:35.000,0:07:37.000
yada daha güvenli olana kadar yollarda olmayacak.

0:07:37.000,0:07:40.000
Ve ben inanıyorum ki bir gün gerçekleşecek.

0:07:40.000,0:07:42.000
Ama yine de toplum,

0:07:42.000,0:07:44.000
böyle radikal bir fikiri kabul edecek mi?

0:07:44.000,0:07:46.000
Sigorta işini nasıl halledeceğiz?

0:07:46.000,0:07:48.000
Sürücü ehliyetlerini nasıl alacağız?

0:07:48.000,0:07:51.000
Bu gerçeğe dönüşmeden önce ele alınması gereken

0:07:51.000,0:07:54.000
bir çok farklı teknolojik zorluklar var.

0:07:54.000,0:07:56.000
Tabii ki bu projedeki asıl amacımız

0:07:56.000,0:07:58.000
göremeyenler için araba geliştirmek.

0:07:58.000,0:08:00.000
Ama potansiyel olarak projeden

0:08:00.000,0:08:03.000
ortaya çıkabilecek olan teknolojinin muazzam değeri

0:08:03.000,0:08:05.000
bundan daha önemlidir.

0:08:05.000,0:08:07.000
Karanlık, sis ve yağmurda sensörler

0:08:07.000,0:08:09.000
kullanılabilir.

0:08:09.000,0:08:11.000
Ve bu yeni tip arayüzlerle, bu teknolojileri

0:08:11.000,0:08:13.000
kullanabilir ve görebilen insanların

0:08:13.000,0:08:15.000
daha güvenli arabalar kullanmasını sağlayabiliriz.

0:08:15.000,0:08:18.000
Ya da göremeyenlerin kullandıkları günlük ev aletleri için --

0:08:18.000,0:08:20.000
eğitim ortamında, ofis ortamında.

0:08:20.000,0:08:23.000
Sadece hayal edin, bir sınıfta bir öğretmen tahtaya yazıyor ve

0:08:23.000,0:08:26.000
göremeyen bu öğrenci görsel olmayan arayüzleri kullanarak

0:08:26.000,0:08:28.000
yazılanları görebiliyor ve okuyabiliyor.

0:08:28.000,0:08:31.000
Bu paha biçilemez.

0:08:31.000,0:08:34.000
Bu yüzden bugün, sizlere gösterdiklerim, sadece bir başlangıç.

0:08:34.000,0:08:36.000
Çok teşekkür ederim.

0:08:36.000,0:08:47.000
(Alkışlar)