0:00:00.360,0:00:02.360
İçdiyiniz suyun əslində dinozavrların

0:00:02.360,0:00:05.540
65 milyon il əvvəl içdikləri su

0:00:05.540,0:00:08.810
olduğunu bilirdiniz?

0:00:08.810,0:00:10.350
İnanmaq çətindir, amma

0:00:10.350,0:00:14.070
suyunuz həqiqətən qədimdir.

0:00:14.070,0:00:18.080
Yerdəki su dinozavrlardan daha qədimdir.

0:00:18.080,0:00:20.300
Alimlərin hesablamalarına görə, Yerdəki

0:00:20.300,0:00:24.000
suyun ən azı 4,6 milyard il yaşı var.

0:00:24.000,0:00:26.520
Bu gün Yer kürəsində, göllərdə,çaylarda,

0:00:26.520,0:00:29.460
okeanlarda,buzlaqlarda,hətta

0:00:29.460,0:00:32.190
yerin altında və buludlarda olan

0:00:32.190,0:00:33.600
suyun miqdarı milyonlarla

0:00:33.600,0:00:35.980
il əvvəl olduğu kimi təxminən eynidir.

0:00:35.980,0:00:38.220
Çünki su təkrar emal olunur.

0:00:38.220,0:00:40.583
Sadəcə təkrar-təkrar istifadə olunur.

0:00:41.580,0:00:43.690
Bu, bizi su dövrünə-suyun

0:00:43.690,0:00:46.170
davamlı olaraq yerdən atmosferə və

0:00:46.170,0:00:49.590
yenidən geriyə hərəkət etməsinə gətirir.

0:00:49.590,0:00:53.890
Su dövriyyədə olduqca formasını dəyişir.

0:00:53.890,0:00:56.870
Əslində su Yer üzündə təbii olaraq

0:00:56.870,0:00:59.530
bərk, maye və qaz olmaqla üç

0:00:59.530,0:01:02.180
vəziyyətdə mövcud olan yeganə maddədir.

0:01:02.180,0:01:05.160
Bütün müxtəlif hallarda suyu görmüsünüz?

0:01:05.160,0:01:07.420
Ola bilsin ki, isti gündə bir stəkan maye

0:01:07.420,0:01:09.470
suya bərk halda su olan

0:01:09.470,0:01:11.380
bir az buz əlavə edə bilərsiniz.

0:01:11.380,0:01:13.620
Mikrodalğalı sobada qızdırdığınız bəzi

0:01:13.620,0:01:15.460
qidaları çıxardığınız zaman yeməkdən

0:01:15.460,0:01:17.830
buxar çıxdığını görə bilərsiniz, bu da

0:01:17.830,0:01:20.913
su buxarı kimi qaz vəziyyətində olan sudur

0:01:21.820,0:01:23.010
Su dedikdə ağlınıza geniş

0:01:23.010,0:01:25.720
açıq okean gələ bilər.

0:01:25.720,0:01:29.710
Yerdəki suyun 95%-dən çoxu okeandadır bura

0:01:29.710,0:01:33.150
su dövranı ilə başlamaq üçün əla yerdir.

0:01:33.150,0:01:35.960
Burada günəşdən gələn enerji

0:01:35.960,0:01:37.690
okeanın səthindəki suyu su

0:01:37.690,0:01:40.260
buxarına çevirəcək qədər qızdırır.

0:01:40.260,0:01:42.730
Buna buxarlanma deyilir.

0:01:42.730,0:01:44.890
Bu su buxarı daha az sıxdır, yəni

0:01:44.890,0:01:47.690
maye sudan daha yüngüldür,

0:01:47.690,0:01:50.770
buna görə də atmosferə qalxır.

0:01:50.770,0:01:53.440
Ancaq su buxarı yüksəldikcə

0:01:53.440,0:01:56.000
atmosferdəki temperatur soyuyur.

0:01:56.000,0:01:58.290
Öz növbəsində, su buxarı kiçik

0:01:58.290,0:02:00.670
maye su damcılarına və ya

0:02:00.670,0:02:03.770
gördüyümüz kimi buludlara çevrilir.

0:02:03.770,0:02:06.210
Buna kondensasiya deyilir.

0:02:06.210,0:02:10.540
Hava cərəyanları buludları hərəkət etdirir

0:02:10.540,0:02:14.180
Bulud getdikcə daha çox maye su

0:02:14.180,0:02:16.330
damcılarını topladıqca su buluddan ayrıla,

0:02:16.330,0:02:17.820
cazibə qüvvəsi ilə aşağı çəkilə

0:02:17.820,0:02:19.840
və sonra yağış kimi yağış kimi

0:02:19.840,0:02:22.050
okeana və ya quruya qayıda bilər.

0:02:22.050,0:02:23.780
Həqiqətən soyuqdursa, su

0:02:23.780,0:02:27.230
damcıları kristallaşaraq qar ola bilər.

0:02:27.230,0:02:28.940
Qar yerə düşəcək və nəticədə

0:02:28.940,0:02:31.070
yenidən maye halında əriyəcək və

0:02:31.070,0:02:34.880
bütün prosesin yenidən başladığı okeana

0:02:34.880,0:02:36.970
geri axan cazibə qüvvəsi ilə

0:02:36.970,0:02:39.253
aşağı çəkilən gölə və ya çaya axacaq.

0:02:40.150,0:02:43.090
Bu, suyun su dövranından

0:02:43.090,0:02:44.600
keçə biləcəyi bir yoldur.

0:02:44.600,0:02:47.130
Bu, öz macəranızı seçmək kimidir.

0:02:47.130,0:02:50.320
Qar əriyib çaya tökülmək əvəzinə, qar

0:02:50.320,0:02:53.670
soyuq buzlağın bir hissəsinə çevrilə

0:02:53.670,0:02:56.430
və orada uzun, uzun müddət,

0:02:56.430,0:02:58.660
minlərlə il qala bilər.

0:02:58.660,0:03:02.870
Yağış yerə sıza və qrunt sularına çevrilir

0:03:02.870,0:03:05.860
və burada bitki kökləri tərəfindən udulur.

0:03:05.860,0:03:08.260
Öz növbəsində, transpirasiya

0:03:08.260,0:03:10.090
yolu ilə bitkilər

0:03:10.090,0:03:12.550
tərəfindən udulan su su buxarına

0:03:12.550,0:03:14.550
keçə və ağızcıqlar adlanan kiçik

0:03:14.550,0:03:17.150
dəliklər vasitəsilə birbaşa yarpaqlardan

0:03:17.150,0:03:18.913
ayrılaraq atmosferə qayıda bilər.

0:03:19.850,0:03:23.250
Bitki kökləri tərəfindən udulmaq əvəzinə,

0:03:23.250,0:03:27.030
yeraltı sular yeraltı su qatına və ya gölə

0:03:27.030,0:03:29.953
çaya və ya hətta okeana qədər işləyə bilər

0:03:31.040,0:03:33.770
Suyun müxtəlif yolları var və su

0:03:33.770,0:03:37.350
dövranı çox mürəkkəb ola bilər.

0:03:37.350,0:03:41.060
Ancaq həqiqətən çox sadə bir şeyə gəlir.

0:03:41.060,0:03:42.700
Yerdəki suyun miqdarı zamanla

0:03:42.700,0:03:44.670
kifayət qədər sabit qalır

0:03:44.670,0:03:46.860
və hava, coğrafiya, günəş enerjisi

0:03:46.860,0:03:49.520
və cazibə qüvvəsi kimi şeylərdən asılı

0:03:49.520,0:03:52.570
olaraq bir yerdən başqa yerə hərəkət edir,

0:03:52.570,0:03:54.693
bəzən fazalar arasında keçid edir.

0:03:55.770,0:03:59.220
Biz bilirik ki, su Yerdəki həyat üçün

0:03:59.220,0:04:02.300
vacibdir və şirin su artan dünya

0:04:02.300,0:04:04.620
əhalisi üçün xüsusilə məhdud resursdur.

0:04:04.620,0:04:07.560
Su dövranındakı dəyişikliklər iqtisadiyyat

0:04:07.560,0:04:09.990
enerji istehsalı, səhiyyə, istirahət

0:04:09.990,0:04:13.740
nəqliyyatı, kənd təsərrüfatı və içməli su

0:04:13.740,0:04:15.980
vasitəsilə hər kəsə təsir edə bilər.

0:04:15.980,0:04:18.550
Və buna görə də suyun dövranını

0:04:18.550,0:04:20.350
başa düşmək çox vacibdir.

0:04:20.350,0:04:22.270
Bu və dinozavrlarla eyni suyu

0:04:22.270,0:04:25.220
içdiyinizi bilmək çox gözəldir.

0:04:25.220,0:04:26.303
Gələn görüşlərə qədər.