WEBVTT

00:00:00.359 --> 00:00:01.879
Hoi daar! Als je een kind bent

00:00:02.980 --> 00:00:06.900
en je vindt De Kleine Zeemeermin leuk, luistert graag naar een Haaiensnaaier verhaal,

00:00:06.900 --> 00:00:09.320
wilt Willy bevrijden of Nemo vinden...

00:00:10.280 --> 00:00:11.900
oh wacht...daar is ie...

00:00:12.920 --> 00:00:18.260
of misschien ben je een fan van vissticks, vissen, of denk je dat er een geurtje aanzit,

00:00:18.560 --> 00:00:20.520
dan is deze video voor jou!

00:00:21.760 --> 00:00:23.720
[Oh! Hier is ie weer]

00:00:28.280 --> 00:00:33.540
Hoi, hier Emily van Bite Size Vegan en welkom bij een nieuwe vegan nugget. Ik ben zo blij

00:00:33.550 --> 00:00:38.730
om weer een nieuwe video speciaal voor jou te maken. Tot nu toe in mijn video's voor kinderen hebben we gepraat over

00:00:38.730 --> 00:00:44.690
waarom we geen melk drinken, vlees, eieren of honing eten, of wol dragen,

00:00:44.690 --> 00:00:49.680
hoe je een superheld kan zijn voor de planeet, de mensen en de dieren door vegan te zijn

00:00:49.690 --> 00:00:54.530
en hebben we zelfs van echte vegan kinderen gehoord! Je kunt dit alles later bekijken als je wilt door

00:00:54.530 --> 00:00:57.360
daar te klikken of in de video omschrijving beneden te kijken.

00:00:57.360 --> 00:01:01.360
Net als in mijn andere video's beloof ik dat ik niets engs laat zien,

00:01:01.360 --> 00:01:05.870
dat ik je altijd de waarheid zal vertellen en dat ik niet neerbuigend tegen je praat,

00:01:05.870 --> 00:01:07.540
want je bent super slim!

00:01:07.540 --> 00:01:12.580
Eerder spraken we al over waarom we geen vlees eten.

00:01:12.580 --> 00:01:17.549
Als de meeste mensen aan vlees denken, denken ze aan dieren als koe, varken, kip en

00:01:17.549 --> 00:01:19.669
ander gevogelte, misschien zelfs geiten en schapen.

00:01:20.850 --> 00:01:26.890
Vreemd genoeg worden vissen vaak vergeten. Je hoort misschien iemand zeggen dat hij vegetarisch is

00:01:26.890 --> 00:01:32.170
(wat betekent dat ze geen vlees eten), maar ze eten wel vis, wat erg raar is als je er over nadenkt.

00:01:32.170 --> 00:01:37.950
Ik bedoel, betekent dat dan dat vissen planten zijn? Heb je ooit een vissenboom gezien,

00:01:38.640 --> 00:01:45.640
want ik zeker niet! Als je...een vissenboom vind...laat me dat dan zeker weten.

00:01:46.740 --> 00:01:51.720
Veganisten eten geen vis. Als je het nog niet weet, vegan zijn betekent

00:01:51.720 --> 00:01:56.700
dat je geen dieren of iets van dieren eet, zoals melk, eieren, kaas of honing,

00:01:56.700 --> 00:02:00.549
of iets van hun draagt zoals wol, leer of zijde.

00:02:00.549 --> 00:02:07.189
En de waarheid is dat vissen dieren zijn! Net als honden, katten, koeien, varkens, kippen en wijzelf!

00:02:07.680 --> 00:02:12.640
Maar zo ongeveer planten genoemd worden is niet alleen waarom vissen een slechte tijd hebben.

00:02:13.120 --> 00:02:18.640
Veel mensen denken dat vissen geen pijn kunnen voelen. Er zijn zelfs veel wetenschappers die met

00:02:18.640 --> 00:02:22.760
hun dure woorden en grafieken beweren dat

00:02:22.760 --> 00:02:25.120
vissen geen pijn kunnen voelen.

00:02:25.700 --> 00:02:30.540
Als je erg wetenschappelijk bent, ik heb een hele video daarover die je

00:02:30.540 --> 00:02:36.680
hier kan zien. Maar om het makkelijk te maken, onderzoek laat zien dat vissen wel degelijk pijn voelen.

00:02:37.160 --> 00:02:41.540
En zoals ik in mijn andere video's voor kinderen zei, als iemand pijn kan voelen,

00:02:41.540 --> 00:02:48.320
dan is het niet goed om ze pijn te doen, ook niet als ze onder water wonen en niet zoals wij zijn.

00:02:48.760 --> 00:02:53.900
Het is moeilijk om te weten wat een vis denkt of voelt omdat ze zo anders zijn dan wij!

00:02:54.540 --> 00:02:59.860
Als honden pijn of verdriet hebben, huilen ze. Als koeien echt bang zijn, worden hun ogen heel groot.

00:03:00.320 --> 00:03:05.320
Als katten blij zijn, spinnen ze. En ook al spreken wij geen hond, koe of kat -

00:03:05.980 --> 00:03:09.560
ik in ieder geval niet...als jij dat wel doet...dan is dat geweldig! -

00:03:09.980 --> 00:03:12.340
we kunnen nog steeds begrijpen wat ze moeten voelen.

00:03:13.320 --> 00:03:17.820
Maar hoe weet je of een vis blij of verdrietig is? Of ze bang zijn?

00:03:18.420 --> 00:03:24.460
Hoe kun je weten of ze pijn hebben? Jammer genoeg, wat wetenschappers meestal doen om dat uit te vinden,

00:03:25.020 --> 00:03:30.720
is ze pijn doen. En wij mensen hebben de neiging niets te geloven totdat het bewezen is.

00:03:31.280 --> 00:03:36.200
Dus zelfs ondanks dat vissen altijd pijn gevoeld hebben, blijven wetenschappers ze pijn doen.

00:03:36.580 --> 00:03:41.740
Het is zoiets als wanneer buitenaardsen van de planeet Vistonia naar de Aarde komen. En ze zien er heel anders

00:03:41.750 --> 00:03:47.060
uit dan wij en begrijpen niet wat we zeggen. En alleen daarom,

00:03:47.060 --> 00:03:52.720
besluiten ze dat we waarschijnlijk niet slim zijn en zeker geen pijn

00:03:52.720 --> 00:03:57.849
of emotie kunnen voelen. Hoe eng zou dat zijn om te proberen ze duidelijk te maken

00:03:57.849 --> 00:04:02.229
dat we wel pijn voelen, maar genegeerd worden omdat we zo anders zijn?

00:04:03.000 --> 00:04:08.400
Dat klinkt misschien dom, maar soms is het het beste om jezelf in hun plaats te zien

00:04:08.400 --> 00:04:11.860
om te weten of wat we doen juist is.

00:04:12.360 --> 00:04:17.879
Natuurlijk, wat nog erger is dan wat de wetenschappers doen, is dat de rest van de wereld

00:04:17.879 --> 00:04:24.729
ze opeet! Heel veel mensen over de hele wereld eten heel veel vis,

00:04:24.729 --> 00:04:32.139
en ik bedoel echt veel. En omdat mensen denken dat vissen geen pijn kunnen voelen,

00:04:32.139 --> 00:04:34.999
zijn er geen wetten hoe ze behandeld moeten worden.

00:04:35.520 --> 00:04:40.480
Het is zoiets als je favoriete eten in de keuken vinden maar als je een hap wilt nemen,

00:04:40.490 --> 00:04:43.969
dan heb je ineens erge tandpijn! En voordat je het weet wordt je ineens

00:04:43.969 --> 00:04:45.489
onder water gehouden.

00:04:45.980 --> 00:04:51.000
Dat zou nogal eng zijn, toch? Wel, dat is hoe het is voor vissen als ze in een haakje bijten.

00:04:51.560 --> 00:04:55.939
En net zoals wij niet onder water kunnen ademhalen, kunnen vissen niet zonder water,

00:04:55.939 --> 00:05:00.639
dus nadat ze gevangen zijn, of dat nou met een haak of een schepje is, sterven ze

00:05:00.640 --> 00:05:03.479
langzaam en zeer pijnlijk.

00:05:03.479 --> 00:05:09.759
Het ergste is dat vissen levend gevild en in stukken gesneden worden. Ik kan me niet eens voorstellen hoe

00:05:09.759 --> 00:05:11.279
eng en pijnlijk dat moet zijn!

00:05:12.020 --> 00:05:17.419
Vissen lijken misschien niet op ons. Ze schreeuwen of huilen misschien niet als wij. Maar zelfs wij

00:05:17.419 --> 00:05:21.559
schreeuwen of huilen niet op dezelfde manier, of over dezelfde dingen.

00:05:22.380 --> 00:05:27.039
Verschillende mensen lachen om verschillende grappen. Sommige mensen verschuilen zich als ze bang zijn,

00:05:27.039 --> 00:05:32.520
terwijl anderen juist stoer doen. In sommige landen betekent het schudden van je hoofd ja,

00:05:32.520 --> 00:05:34.260
en knikken nee.

00:05:35.100 --> 00:05:39.960
En ik hoef je niet te vertellen dat verschillende mensen er...wel...verschillend uitzien! Maar puntje bij paaltje,

00:05:39.969 --> 00:05:45.269
ongeacht welke taal we spreken en hoe we ons hoofd schudden, we voelen allemaal.

00:05:45.840 --> 00:05:51.000
We voelen blijheid en droefheid, we voelen angst en verdriet en we kunnen pijn voelen.

00:05:51.440 --> 00:05:57.960
En vissen ook. En koeien, en varkens, en kippen, geiten, schapen, honden, katten, apen, kamelen,

00:05:57.969 --> 00:06:02.379
papegaaien, konijnen, leguanen, olifanten, zebra's, walvissen, neushoorns, draken,

00:06:02.379 --> 00:06:04.359
eenhoorns...

00:06:06.700 --> 00:06:09.300
oh... ik ging wat overboord...

00:06:10.800 --> 00:06:17.199
Maar hier is het belangrijke. Vissen kunnen pijn voelen. En iemand die pijn kan voelen pijn doen

00:06:17.199 --> 00:06:22.830
is heel erg om te doen. Ze praten misschien niet zoals Nemo en Dori, maar ze hebben wel

00:06:22.830 --> 00:06:28.039
moeders en vaders en zusters en broers. Ze vormen zelfs vriendschappen en passen op elkaar

00:06:28.039 --> 00:06:30.599
en zijn veel slimmer dan wij altijd gedacht hebben!

00:06:31.820 --> 00:06:39.820
Maar iedere jaar doden wij mensen ongeveer 2.8 triljoen vissen voor voedsel. Dat is een heel groot getal!

00:06:40.220 --> 00:06:47.460
Denk er maar eens over na. Dit is 2.5 cm. Als je dat 2.8 keer zou lopen, dan kon je ongeveer 94 keer

00:06:47.469 --> 00:06:54.360
naar de maan en terug, of bijna 2800 keer rond de wereld!

00:06:54.940 --> 00:07:00.040
Het is moeilijk zo'n groot getal voor te stellen! En het doet niet alleen de vissen pijn,

00:07:00.050 --> 00:07:04.590
maar ook onze planeet. Binnenkort is er geen vis meer over in de zee!

00:07:05.240 --> 00:07:09.980
Maar hier is het goede nieuws. Je kunt een vriend voor de vissen zijn en kiezen om ze niet te eten!

00:07:10.520 --> 00:07:15.500
En je hoeft niet eens je favoriete visgerecht op te geven! Er zijn vegan vissticks en

00:07:15.509 --> 00:07:18.029
vegan garnalen en andere opties om te kiezen.

00:07:18.420 --> 00:07:24.860
Geen pijnlijke haakjes, geen langzame en pijnlijke doden en niet levend in stukken gesneden worden.

00:07:24.869 --> 00:07:29.999
Je kunt ze dat allemaal besparen. En zelfs als ze je niet kunnen bedanken op een manier die

00:07:29.999 --> 00:07:35.319
je kunt begrijpen, je keuze houdt vissen families bij elkaar.

00:07:35.319 --> 00:07:37.839
En dat is nogal geweldig!

00:07:38.380 --> 00:07:42.740
Ik hoop dat dit geholpen heeft. Laat me weten wat je vond in de commentaren en

00:07:42.749 --> 00:07:45.889
als je iets anders weet wat ik kan behandelen, laat het me dan weten!

00:07:46.220 --> 00:07:50.520
Als je deze video leuk vond, geef het een duim omhoog en deel het om andere kinderen de waarheid

00:07:50.529 --> 00:07:54.479
te leren. Als je hier nieuw bent, klik de grote rode Abonneren knop daar beneden

00:07:54.479 --> 00:07:59.149
voor meer geweldige vegan info iedere maandag, woensdag en soms vrijdag. En om geen van mijn video's

00:07:59.149 --> 00:08:03.020
voor kinderen te missen. Als je volwassen bent en Bite Size Vegan wilt steunen,

00:08:03.020 --> 00:08:06.709
kijk dan naar de support links in de omschrijving beneden

00:08:06.709 --> 00:08:11.939
of klik het Nugget Army icoon of de link in de zijbalk. Ga nu vegan leven,

00:08:11.939 --> 00:08:14.419
doe de vissticks weg, en ik zie je binnenkort!

00:08:15.300 --> 00:08:16.920
Hoe noem je een vis met twee ogen?

00:08:17.879 --> 00:08:19.439
Een v-II-s.

00:08:19.700 --> 00:08:22.039
Hoe noem je een vis zonder ogen?

00:08:23.060 --> 00:08:23.860
Een v-s.

00:08:24.980 --> 00:08:26.020
Ik ga nu stoppen...

00:08:26.760 --> 00:08:28.180
Dat lijkt me het beste.

00:08:28.180 --> 00:08:29.000
Ondertiteling door de Amara.org community