0:00:00.001,0:00:03.677
Er zijn 10.000 sterren[br]voor elke zandkorrel op aarde,

0:00:03.701,0:00:05.476
in het waarneembare universum.

0:00:05.500,0:00:08.020
We weten dat er wel[br]miljarden planeten zijn.

0:00:08.020,0:00:12.190
Dus, waar zijn de aliens?[br]Dit is de Fermi Paradox.

0:00:12.220,0:00:15.080
Als je er meer over wilt weten,[br]bekijk dan deel 1.

0:00:15.134,0:00:19.034
Nu kijken we naar de mogelijke[br]oplossingen van de Fermi Paradox.

0:00:19.059,0:00:23.389
Zullen we vernietigd worden of[br]wacht ons een geweldige toekomst?

0:00:29.587,0:00:31.708
Ruimtevaart is moeilijk.

0:00:31.732,0:00:35.497
Het is een gigantische uitdaging[br]om naar andere sterren te reizen.

0:00:35.522,0:00:39.710
Er moeten veel materialen in een baan[br]worden gebracht en in elkaar gezet.

0:00:39.760,0:00:43.045
We moeten een reis van misschien[br]wel duizenden jaren overleven

0:00:43.069,0:00:46.182
met een bevolking groot genoeg[br]om opnieuw te beginnen.

0:00:46.207,0:00:50.229
En de planeet is misschien niet[br]zo bewoonbaar als het van veraf leek.

0:00:50.278,0:00:54.570
Het was al moeilijk een ruimteschip[br]te bouwen die de reis zou overleven.

0:00:54.595,0:00:58.461
Een interstellaire invasie[br]kan onmogelijk zijn om uit te voeren.

0:00:58.486,0:01:02.386
Denk ook aan tijd,[br]het universum is heel erg oud.

0:01:02.439,0:01:06.546
Op aarde bestaat leven[br]al minstens 3,6 miljard jaar.

0:01:06.571,0:01:10.485
Intelligent menselijk leven[br]bestaat zo'n 250.000 jaar.

0:01:10.510,0:01:13.372
Maar pas sinds een eeuw[br]hebben we de technologieën

0:01:13.396,0:01:15.532
om te communiceren[br]over grote afstanden.

0:01:15.557,0:01:18.575
Er kunnen grote buitenaardse imperiums[br]zijn geweest,

0:01:18.599,0:01:23.312
verspreid over duizenden stelsels,[br]die miljoenen jaren hebben bestaan,

0:01:23.337,0:01:25.177
waarvan we niets hebben gemerkt.

0:01:25.200,0:01:29.280
Er zouden grootse ruïnes kunnen bestaan[br]die wegrotten op verre planeten.

0:01:29.305,0:01:33.418
99% van alle levensvormen[br]op aarde zijn uitgestorven.

0:01:33.431,0:01:37.171
Het is makkelijk te bedenken[br]dat dit vroeg of laat ons lot zal zijn.

0:01:37.207,0:01:41.259
Intelligent leven kan zich ontwikkelen,[br]verspreiden over een aantal stelsels

0:01:41.283,0:01:44.264
en dan uitsterven, steeds weer opnieuw.

0:01:44.289,0:01:47.517
Maar galactische beschavingen[br]ontmoeten elkaar misschien nooit.

0:01:47.533,0:01:51.136
Misschien is het een verenigende ervaring[br]voor het leven in het heelal

0:01:51.161,0:01:53.808
om naar boven te kijken[br]en te vragen waar iedereen is.

0:01:53.833,0:01:57.545
Maar het is niet aanneembaar[br]dat aliens op ons lijken

0:01:57.570,0:02:00.270
of dat onze logica[br]op hen van toepassing is.

0:02:00.309,0:02:05.839
Het kan dat onze communicatiemiddelen[br]uiterst primitief en verouderd zijn.

0:02:05.879,0:02:08.794
Stel dat je in een huis zit[br]met een morse-zender.

0:02:08.818,0:02:11.872
Je blijft berichten sturen,[br]maar niemand antwoordt

0:02:11.897,0:02:13.820
en je zou je eenzaam voelen.

0:02:13.844,0:02:17.247
Misschien zijn we onvindbaar[br]voor intelligente levensvormen

0:02:17.272,0:02:21.515
en blijft dat zo totdat we leren[br]correct te communiceren.

0:02:21.538,0:02:23.540
En al zouden we aliens ontmoeten,

0:02:23.564,0:02:25.473
dan kunnen we te veel verschillen

0:02:25.498,0:02:27.888
om zinvol met ze te communiceren.

0:02:27.913,0:02:30.393
Stel je de slimst denkbare eekhoorn voor.

0:02:30.418,0:02:31.997
Hoe hard je ook probeert,

0:02:32.021,0:02:35.173
je zult hem niet onze samenleving[br]uit kunnen leggen.

0:02:35.198,0:02:42.643
Want vanuit eekhoornperspectief[br]is alleen een boom nodig om te overleven.

0:02:42.695,0:02:46.655
Dat wij dus hele bossen kappen[br]is waanzin,

0:02:46.679,0:02:50.058
maar dat doen we niet omdat we[br]een hekel hebben aan eekhoorns.

0:02:50.083,0:02:51.628
Wij willen gewoon hout.

0:02:51.679,0:02:55.549
Wat de eekhoorn wil en of hij[br]dit overleeft, maakt ons niets uit.

0:02:55.563,0:03:00.678
Een Type 3-beschaving zou ons[br]precies zo kunnen zien.

0:03:00.703,0:03:02.877
Ze kunnen zomaar onze oceanen verdampen

0:03:02.901,0:03:05.035
om zo te krijgen wat ze nodig hebben.

0:03:05.060,0:03:08.504
Één van de aliens denkt misschien[br]nog: "O, kleine aapjes!

0:03:08.528,0:03:12.778
Ze hebben hele schattige constructies[br]gebouwd.. ach, nu zijn ze dood."

0:03:12.803,0:03:14.642
Om dan warp snelheid te activeren.

0:03:14.642,0:03:18.792
Als er een beschaving is[br]die andere soorten wil elimineren

0:03:18.792,0:03:23.203
zal deze eerder worden gemotiveerd[br]door cultuur dan door economie.

0:03:23.228,0:03:28.702
Het zal beter zijn dit te automatiseren,[br]en het perfecte wapen te bouwen:

0:03:28.702,0:03:32.397
een zelf-reproducerende ruimtesonde,[br]gemaakt van nanomachines.

0:03:32.422,0:03:36.167
Ze werken op moleculair niveau;[br]ongelooflijk snel en dodelijk,

0:03:36.192,0:03:40.132
met de kracht om alles in een tel[br]aan te vallen en te ontmantelen.

0:03:40.132,0:03:43.462
Ze hebben maar 4 instructies nodig.

0:03:43.462,0:03:45.472
1. Vind een planeet met leven.

0:03:45.472,0:03:49.282
2. Demonteer alles op de planeet,[br]en houd alleen grondstoffen over.

0:03:49.282,0:03:52.632
3. Gebruik de grondstoffen[br]om nieuwe ruimtesondes te bouwen.

0:03:52.632,0:03:53.905
4. Herhaal.

0:03:53.930,0:03:58.989
Zo'n machine kan een sterrenstelsel in een[br]paar miljoen jaar volledig steriel maken.

0:03:59.014,0:04:03.147
Maar waarom lichtjaren vliegen voor[br]grondstoffen of uitroeien van een volk?

0:04:03.172,0:04:05.877
Lichtsnelheid is eigenlijk[br]helemaal niet zo snel.

0:04:05.902,0:04:11.182
Het zou dan nog steeds 100.000 jaar[br]duren om de Melkweg te doorkruisen.

0:04:11.182,0:04:13.465
En jij zult vast veel langzamer gaan.

0:04:13.465,0:04:15.679
Misschien zijn er leukere dingen

0:04:15.703,0:04:19.049
dan het vernietigen van volkeren[br]of het bouwen van imperiums.

0:04:19.074,0:04:21.863
Een interessant concept[br]is het Matroesjka-brein,

0:04:21.864,0:04:24.170
een megaconstructie rondom een ster,

0:04:24.170,0:04:29.272
een computer met zoveel kracht dat[br]een hele samenleving zich kan uploaden

0:04:29.297,0:04:32.339
en zou kunnen bestaan[br]in een gesimuleerd universum.

0:04:32.364,0:04:39.466
Men zou er eeuwig gelukkig zijn, zonder[br]verveling of verdriet: een perfect leven.

0:04:39.491,0:04:41.556
Rondom een rode dwerg,

0:04:41.580,0:04:44.823
zou deze genoeg stroom hebben[br]voor zo'n 10 biljoen jaar.

0:04:44.848,0:04:48.504
Wie zou de Melkweg willen veroveren[br]of met aliens contact willen maken

0:04:48.528,0:04:49.977
als dit een optie zou zijn?

0:04:50.001,0:04:53.484
Alle oplossingen voor de Fermiparadox[br]hebben één probleem:

0:04:53.484,0:04:56.666
We weten niet wat de grenzen[br]van de technologie zijn.

0:04:56.691,0:04:59.832
We zouden er dicht bij kunnen zijn,[br]maar ook veraf.

0:04:59.857,0:05:03.662
Supertechnologie komt eraan[br]en brengt ons onsterfelijkheid

0:05:03.687,0:05:07.847
brengt ons naar andere sterrenstelsels[br]en kan ons verheffen tot goden.

0:05:07.872,0:05:12.519
Één ding dat we moeten erkennen[br]is dat we eigenlijk niets weten.

0:05:12.532,0:05:16.998
De mens is meer dan 90% van zijn[br]bestaan jagers-verzamelaars geweest.

0:05:17.023,0:05:20.143
500 jaar geleden dachten we[br]het centrum van het heelal te zijn.

0:05:20.143,0:05:24.453
200 jaar geleden stopten we met[br]menselijke arbeid als bron van energie.

0:05:24.464,0:05:28.067
30 jaar geleden richtten we[br]apocalyptische wapens op elkaar

0:05:28.091,0:05:29.735
door politieke verschillen.

0:05:29.760,0:05:32.478
Op de galactische tijdschaal[br]zijn we embryo's.

0:05:32.503,0:05:35.485
We komen van ver, maar hebben[br]nog een lange weg te gaan.

0:05:35.510,0:05:40.331
Het idee dat het heelal om ons draait[br]kunnen we moeilijk loslaten

0:05:40.356,0:05:44.529
dus maken we makkelijk arrogante[br]aannames over het leven in het heelal.

0:05:44.554,0:05:49.255
Uiteindelijk is er maar één manier[br]om daar achter te komen, nietwaar?