0:00:00.000,0:00:05.460
Υπάρχουν 10.000 αστέρια για κάθε κόκκο[br]άμμου της Γης, στο παρατηρήσιμο σύμπαν.

0:00:05.680,0:00:08.200
Ξέρουμε ότι ίσως υπάρχουν[br]τρισεκατομμύρια πλανήτες.

0:00:08.221,0:00:10.201
Οπότε πού είναι όλοι οι εξωγήινοι;

0:00:10.210,0:00:12.390
Αυτό είναι το Παράδοξο του Φέρμι

0:00:12.420,0:00:15.280
Εάν θες να μάθεις περισσότερα γι' αυτό,[br]δες το μέρος 1ο.

0:00:15.334,0:00:19.234
Εδώ θα δούμε τις πιθανές λύσεις στο[br]Παράδοξο του Φέρμι.

0:00:19.298,0:00:23.298
Οπότε, θα καταστραφούμε ή ένα[br]λαμπρό μέλλον μας περιμένει;

0:00:29.787,0:00:35.667
Το ταξίδι στο διάστημα είναι δύσκολο. Αν και δυνατόν,[br]είναι τεράστια πρόκληση να ταξιδέψουμε σε άλλους αστέρες.

0:00:35.722,0:00:39.910
Μεγάλες ποσότητες υλικών πρέπει να μπούν[br]σε τροχιά και να συναρμολογηθούν.

0:00:39.960,0:00:46.170
Ένα ταξίδι χιλιάδων ετών πρέπει να το επιβιώσει[br]πληθυσμός αρκετά μεγάλος για να ξεκινήσει από την αρχή.

0:00:46.209,0:00:50.429
Και ο πλανήτης μπορεί να μην είναι τόσο[br]φιλόξενος όσο φαίνεται από μακριά.

0:00:50.478,0:00:54.478
Ήταν ήδη εξαιρετικά δύσκολο να φτιαχτεί[br]σκάφος που να αντέξει το ταξίδι.

0:00:54.506,0:00:58.506
Και μία διαστρική εισβολή ίσως είναι[br]αδύνατον να επιτευχθεί.

0:00:58.536,0:01:02.586
Επίσης, αναλογίσου τον χρόνο. Το σύμπαν[br]είναι πολύ παλιό.

0:01:02.639,0:01:06.639
Στη Γη έχει υπάρξει ζωή για τουλάχιστον[br]3.6 δις χρόνια.

0:01:06.685,0:01:10.685
Νοήμων ανθρώπινη ζωή για περίπου[br]250.000 χρόνια.

0:01:10.747,0:01:15.667
Αλλά μόνο για έναν αιώνα έχουμε την τεχνολογία[br]να επικοινωνούμε σε μεγάλες αποστάσεις.

0:01:15.684,0:01:23.504
Ίσως να υπήρξαν εξωγήινες αυτοκρατωρίες που εκτείνωνταν σε χιλιάδες συστήματα[br]για εκατομμύρια χρόνια,

0:01:23.537,0:01:25.377
και μπορεί μόλις να τους χάσαμε.

0:01:25.400,0:01:29.270
Ίσως να υπάρχουν μεγαλιώδη ερείπια σε[br]μακρινούς κόσμους.

0:01:29.288,0:01:33.618
Το 99% όλων των ειδών της Γης[br]έχουν πεθάνει.

0:01:33.631,0:01:37.371
Είναι εύκολο να ισχυριστούμε ότι αυτή θα[br]είναι η μοίρα μας αργά ή γρήγορα.

0:01:37.407,0:01:44.337
Νοήμων ζωή μπορεί να εξελίσσεται, να εξαπλώνεται σε[br]λίγα συστήματα και να πεθαίνει ξανά και ξανά.

0:01:44.337,0:01:47.717
Μα γαλακτικοί πολιτισμοί ίσως να μην[br]συναντηθούν ποτέ.

0:01:47.733,0:01:53.993
Επομένως, μπορεί να είναι μία κοινή εμπειρία για τη ζωή[br]στο σύμπαν να κοιτά τα αστέρια και να ρωτά "Πού είναι όλοι;"

0:01:54.033,0:01:57.803
Αλλά δεν υπάρχει λόγος να υποθέσουμε πως[br]οι εξωγήινοι είναι σαν κι εμάς

0:01:57.830,0:02:00.470
ή ότι η λογική μας εφαρμόζεται σε αυτούς

0:02:00.509,0:02:06.039
Μπορεί απλώς τα μέσα επικοινωνίας μας να[br]είναι απαρχαιωμένα και ξεπερασμένα.

0:02:06.079,0:02:12.069
Φαντάσου να κάθεσαι σε ένα σπίτι με έναν πομπό Morse, στέλνεις συνεχώς μηνύματα αλλά κανείς δεν απαντά

0:02:12.097,0:02:17.137
και θα αισθανόσουν μοναξιά, ίσως να μην[br]είμαστε ακόμη ανιχνεύσιμοι σε νοήμωντα είδη

0:02:17.165,0:02:21.715
και θα παραμείνουμε έτσι μέχρις ότου[br]μάθουμε να επικοινωνούμε σωστά.

0:02:21.738,0:02:28.048
Κι ακόμα κι αν συναντούσαμε εξωγήινους ίσως να ήμασταν πολύ διαφορετικοί για να μπορέσουμε να επικοινωνήσουμε ουσιαστικά

0:02:28.113,0:02:30.433
Φαντάσου τον εξυπνότερο σκίουρο[br]που μπορείς,

0:02:30.466,0:02:35.233
όσο κι αν προσπαθούσες, δεν θα είσαι σε[br]θέση να του εξηγήσεις την κοινωνία μας

0:02:35.253,0:02:42.843
Έτσι κι αλλιώς από την πλευρά του σκίουρου ένα δένδρο είναι όλα όσα χρειάζεται μια ανεπτυγμένη ύπαρξη θέλει για να επιβιώσει.

0:02:42.895,0:02:50.005
Οπότε η αποψίλωση ολόκληρων δασών από τους ανθρώπους είναι τρέλα αλλά δεν καταστρέφουμε τα δάση επειδή μισούμε τους σκίουρους

0:02:50.078,0:02:51.828
Θέλουμε μόνο τους πόρους

0:02:51.879,0:02:55.749
Οι επιθυμίες και επιβίωση του σκίουρου δεν[br]μας ενδιαφέρουν.

0:02:55.763,0:03:00.903
Ένας πολιτισμός τύπου τρία σε ανάγκη πόρων[br]μπορεί να μας απειλήσει με παρόμοιο τρόπο.

0:03:00.903,0:03:05.183
Ίσως να εξατμίσουν τους ωκεανούς μας ώστε[br]να συλλέξουν ό,τι χρειάζονται ευκολότερα.

0:03:05.192,0:03:12.792
Ένας από τους εξωγήινους μπορεί να σκεφτεί για λίγο "Μικρούληδες πίθηκοι, έφτιαξαν πολύ όμορφα τσιμεντένια κτίσματα, ε τώρα είναι νεκροί."

0:03:12.792,0:03:14.842
πριν ενεργοποιήσουν την υπερ-ταχύτητα.

0:03:14.842,0:03:18.992
Αλλά αν υπάρχει ένας πολιτισμός εκεί έξω[br]που να θέλει να εξαλείψει άλλα είδη,

0:03:18.992,0:03:22.992
είναι πιο πιθανό να παρακινείται από την[br]κουλτούρα παρά την οικονομία.

0:03:22.992,0:03:28.902
Και όπως και να 'χει θα ήταν πιο αποτελεσματικό να[br]αυτοματοποιήσουν την διαδικασία κατασκευάζοντας το τέλειο όπλο

0:03:28.902,0:03:32.902
ένα αυτο-αναπαραγώμενο διαστημικό σκάφος[br]φτιαγμένο από νανο-μηχανές.

0:03:32.902,0:03:36.902
Λειτουργούν σε μοριακό επίπεδο απίστευτα[br]γρήγορα και θανατηφόρα,

0:03:36.902,0:03:40.332
με τη δύναμη να επιτεθούν και διαλύσουν[br]οτιδήποτε σε μια στιγμή.

0:03:40.332,0:03:43.662
Χρειάζεται να τους δώσεις μόνο τέσσερις οδηγίες.

0:03:43.662,0:03:45.672
Ένα, βρες πλανήτη με ζωή.

0:03:45.672,0:03:49.482
Δύο, αποσυναρμολόγησε τα πάντα στον[br]πλανήτη στα επιμέρους τμήματά του.

0:03:49.482,0:03:52.832
Τρία, χρησιμοποίησε τους πόρους για να[br]φτιάξεις νέα διαστημικά σκάφη.

0:03:52.832,0:03:54.042
Τέσσερα, επανάλαβε.

0:03:54.042,0:03:59.152
Μία αποκαλυπτική μηχανή σαν κι αυτή θα μπορούσε να[br]καταστήσει έναν γαλαξία άγονο σε λίγα εκατομ. χρόνια,

0:03:59.152,0:04:03.152
αλλά γιατί να ταξιδέψεις έτη φωτός για να[br]αποκτήσεις τους πόρους ή να κάνεις γενοκτονία.

0:04:03.152,0:04:05.892
Η ταχύτητα του φωτός δεν είναι πράγματι[br]πολύ γρήγορη.

0:04:05.892,0:04:11.382
Εάν κάποιος μπορούσε να ταξιδέψει με την ταχύτητα του φωτός, θα χρειαζόταν 10.000 χρόνια για να διασχίσει τον γαλαξία

0:04:11.382,0:04:13.665
και πιθανόν να ταξιδεύεις πολύ αργότερα.

0:04:13.665,0:04:19.275
Ίσως να υπάρχουν πολύ καλύτερα πράγματα από το να[br]καταστρέφεις πολιτισμούς και να χτίζεις αυτοκρατωρίες.

0:04:19.275,0:04:22.064
Μία ενδιαφέρουσα ιδέα είναι ο[br]Εγκέφαλος Ματριόσκα.

0:04:22.064,0:04:24.370
Μία υπερ-κατασκευή που περικυκλώνει[br]ένα άστρο,

0:04:24.370,0:04:32.686
ένας υπολογιστής με τέτοια ισχύ ώστε ένα ολόκληρο είδος θα μπορούσε να ανεβάσει τη συνείδησή του και να υπάρχει σε ένα προσομοιωμένο σύμπαν

0:04:32.686,0:04:39.836
Δυνητικά, κάποιος θα μπορούσε να γευτεί μία αιωνιότητα από καθαρές εκστάσεις χωρίς ποτέ να βαριέται ή να λυπάται, μία τέλεια ζωή.

0:04:39.846,0:04:45.136
Εάν χτιζόταν γύρω από κόκκινο νάνο, αυτός ο υπολογιστής θα μπορούσε να λειτουργέι για περίπου[br]10 τρις χρόνια.

0:04:45.141,0:04:50.201
Ποιός θα ήθελε να κατακτήσει τον γαλαξία ή να έρθει σε[br]επαφή με άλλες μορφές ζωής αν είχε αυτή την επιλογή.

0:04:50.201,0:04:53.684
Όλες αυτές οι λύσεις στο Παράδοξο του[br]Φέρμι έχουν ένα πρόβλημα.

0:04:53.684,0:04:56.784
Δεν ξέρουμε ποιά είναι τα όρια της[br]τεχνολογίας.

0:04:56.805,0:04:59.845
Θα μπορούσαμε να ήμαστε κοντά στο όριο ή[br]καθόλου κοντά του.

0:04:59.845,0:05:02.348
Και η σούπερ-τεχνολογία μας περιμένει,

0:05:02.348,0:05:07.879
εξασφαλίζοντάς μας την αθανασία, μεταφέροντάς μας σε[br]άλλους γαλαξίες, υψώνοντάς μας στο επίπεδο των θεών

0:05:07.879,0:05:12.719
Ένα πράγμα που γνωρίζουμε είναι ότι[br]στ' αλήθεια δεν ξέρουμε τίποτα.

0:05:12.732,0:05:17.382
Οι άνθρωποι έχουν περάσει περισσότερο από το 90%[br]της ύπαρξής τους ως κυνηγοί-συλλέκτες.

0:05:17.392,0:05:20.343
500 χρόνια πριν νομίζαμε ότι ήμασταν το[br]κέντρο του σύμπαντος.

0:05:20.343,0:05:24.653
200 χρόνια πριν σταματήσαμε να χρησιμοποιούμε[br]τον ανθρώπινο μόχθο ως την κύρια πηγή ενέργειας.

0:05:24.664,0:05:29.864
30 χρόνια πριν είχαμε αποκαλυπτικά όπλα στραμμένα[br]μεταξύ μας εξαιτίας πολιτικών διαφορών.

0:05:29.867,0:05:32.497
Στην γαλακτική χρονική κλίμακα[br]είμαστε έμβρυα,

0:05:32.497,0:05:35.598
έχουμε φτάσει μακριά αλλά έχουμε ακόμη[br]πολύ δρόμο μπροστά μας.

0:05:35.598,0:05:40.388
Η νοοτροπία πως είμαστε το κέντρο του[br]σύμπαντος είναι ακόμα ισχυρή στους ανθρώπους,

0:05:40.388,0:05:44.548
οπότε είναι εύκολο να κάνουμε εγωιστικές[br]υποθέσεις για τη ζωή στο σύμπαν.

0:05:44.548,0:05:49.818
Μα στο τέλος, υπάρχει μονάχα ένας τρόπος[br]για να το μάθουμε, σωστά;