0:00:00.896,0:00:04.642
Wiemy więcej o innych[br]planetach niż o naszej własnej,

0:00:05.446,0:00:08.670
chcę wam dziś pokazać nowy typ robota,

0:00:08.693,0:00:12.733
stworzonego, aby pomógł nam[br]lepiej zrozumieć naszą planetę.

0:00:13.408,0:00:15.020
Należy do kategorii

0:00:15.044,0:00:19.998
znanej w społeczności oceanograficznej[br]jako bezzałogowy pojazd nawodny, USV.

0:00:20.665,0:00:22.595
Nie zużywa paliwa.

0:00:23.047,0:00:26.981
Napędzany jest siłą wiatru.

0:00:27.005,0:00:30.760
Mimo to może pływać [br]po całym świecie miesiącami.

0:00:31.474,0:00:34.352
Chcę podzielić się z wami[br]powodem jego budowy,

0:00:34.376,0:00:35.868
i co to dla was oznacza.

0:00:37.814,0:00:42.398
Kilka lat temu byłem na żaglówce[br]płynącej przez Pacyfik

0:00:42.422,0:00:44.620
z San Francisco na Hawaje.

0:00:45.296,0:00:48.650
Poprzednie 10 lat spędziłem[br]na ciągłej pracy,

0:00:48.674,0:00:51.790
rozwijając gry video[br]dla setek milionów użytkowników.

0:00:51.814,0:00:55.335
Chciałem spojrzeć na wszystko [br]z szerszej perspektywy,

0:00:55.359,0:00:57.896
zyskać trochę czasu na myślenie.

0:00:57.896,0:00:59.463
Byłem nawigatorem na pokładzie.

0:01:00.034,0:01:03.698
Pewnego wieczora, po długiej sesji[br]analizowania danych pogodowych

0:01:03.722,0:01:05.351
i wykreślaniu naszego kursu,

0:01:05.375,0:01:08.449
poszedłem na pokład i zobaczyłem[br]ten piękny zachód słońca.

0:01:08.814,0:01:10.497
Wówczas przyszła mi do głowy myśl:

0:01:10.747,0:01:14.101
Ile tak naprawdę wiemy o naszych ocenach?

0:01:15.252,0:01:19.131
Wokół mnie, jak okiem sięgnąć,[br]rozpościerał się Pacyfik,

0:01:19.155,0:01:21.470
fale silnie kołysały statkiem,

0:01:21.494,0:01:24.700
jakby nieustannie przypominały [br]o swojej niewyobrażalnej mocy.

0:01:25.291,0:01:28.523
Ile tak naprawdę [br]wiemy o naszych oceanach?

0:01:29.235,0:01:30.773
Postanowiłem się dowiedzieć.

0:01:32.362,0:01:35.471
Szybko odkryłem, że nie wiemy zbyt wiele.

0:01:35.495,0:01:38.621
Pierwszym powodem jest bezmiar oceanów,

0:01:38.645,0:01:40.986
pokrywają 70% planety.

0:01:41.010,0:01:44.349
Mimo to wiemy, że napędzają[br]złożone systemy planetarne,

0:01:44.349,0:01:45.759
jak pogoda w skali globalnej,

0:01:45.783,0:01:48.228
co ma wpływ na nas wszystkich na co dzień.

0:01:48.252,0:01:50.090
I czasami ten wpływ jest dramatyczny.

0:01:50.562,0:01:53.746
Mimo to, te działania[br]są w większości dla nas niewidzialne.

0:01:54.944,0:01:58.709
Ilość danych oceanicznych jest znikoma[br]według jakiegokolwiek standardów.

0:01:59.268,0:02:04.372
Na lądzie przyzwyczailiśmy się[br]do dostępu do mnóstwa czujników,

0:02:04.396,0:02:06.024
w zasadzie milionów.

0:02:06.576,0:02:13.030
Ale na morzu obserwacja in situ[br]jest rzadka i droga.

0:02:13.535,0:02:17.530
Dlaczego? Ponieważ zależy[br]od niewielkiej liczby statków i boi.

0:02:17.919,0:02:20.790
Jak małej? Było to właściwie[br]wielką niespodzianką.

0:02:21.329,0:02:24.450
Amerykańska Narodowa Służba[br]Oceaniczna i Meteorologiczna,

0:02:24.474,0:02:26.097
znana lepiej jako NOAA,

0:02:26.121,0:02:28.450
ma tylko 16 statków,

0:02:28.969,0:02:33.223
a globalnie na pełnym morzu [br]jest mniej niż 200 boi.

0:02:33.770,0:02:35.441
Łatwo jest zrozumieć, dlaczego:

0:02:35.465,0:02:37.605
oceany to bezlitosne miejsce

0:02:37.629,0:02:40.957
i aby zebrać dane bezpośrednio[br]potrzebny jest duży statek,

0:02:40.977,0:02:43.321
zdolny do transportu [br]ogromnej ilości paliwa

0:02:43.345,0:02:45.163
i licznej załogi,

0:02:45.187,0:02:48.366
każdy o wartości setek milionów dolarów

0:02:48.390,0:02:53.712
lub boi przymocowanych do dna oceanu[br]6,5 kilometrowym kablem

0:02:54.513,0:02:57.508
i obciążonych zestawem kół pociągowych,

0:02:57.532,0:03:02.141
co jest zarówno niebezpieczne w montażu,[br]jak i kosztowne w utrzymaniu.

0:03:02.628,0:03:04.554
Co z satelitami, zapytacie?

0:03:05.028,0:03:06.931
Satelity są fantastyczne,

0:03:06.955,0:03:09.458
nauczyły nas wiele[br]o całokształcie sytuacji

0:03:09.482,0:03:11.503
przez ostatnie kilka dziesięcioleci.

0:03:11.527,0:03:13.903
Jednak problem z satelitami

0:03:13.927,0:03:18.207
polega na tym, że widzą powierzchnię[br]oceanu tylko do głębokości 1 mikrona.

0:03:19.124,0:03:22.697
Mają stosunkowo słabą[br]przestrzenną i czasową rozdzielczość

0:03:23.450,0:03:27.724
i ich sygnał musi być korygowany,[br]z powodu pokrywy chmur i lądu

0:03:27.748,0:03:28.956
oraz inne czynniki.

0:03:30.094,0:03:33.365
Co więc dzieje się w oceanach?

0:03:33.929,0:03:35.561
Co próbujemy mierzyć?

0:03:36.283,0:03:38.869
Jak przydatny może być robot?

0:03:39.361,0:03:43.259
Powiększmy małą kostkę oceanu.

0:03:43.283,0:03:46.591
Jedną z rzeczy, którą chcemy[br]zrozumieć jest powierzchnia,

0:03:46.615,0:03:48.754
ponieważ jest ona

0:03:48.754,0:03:51.977
miejscem interakcji powietrze-morze.

0:03:52.001,0:03:56.995
To interfejs, przez który energia[br]i gazy muszą przeniknąć.

0:03:57.552,0:03:59.652
Słońce emituje energię,

0:03:59.676,0:04:02.572
która jest absorbowana[br]przez oceany jako ciepło,

0:04:02.596,0:04:05.452
a następnie częściowo[br]uwalniana do atmosfery.

0:04:05.476,0:04:09.644
Gazy zawarte w powietrzu, jak CO2,[br]rozpuszczają się w oceanach.

0:04:10.099,0:04:13.728
Około 30% ogólnej ilości[br]CO2 ulega absorpcji.

0:04:14.603,0:04:18.211
Plankton i mikroorganizmy[br]uwalniają tlen do atmosfery

0:04:18.235,0:04:22.260
w takich ilościach, że co drugi nasz [br]oddech pochodzi z oceanu.

0:04:22.260,0:04:25.462
Część ciepła powoduje parowanie,[br]w wyniku którego tworzą się chmury,

0:04:25.486,0:04:27.780
z których powstają opady.

0:04:27.804,0:04:30.057
Zmiany ciśnienia powodują[br]powierzchniowy wiatr,

0:04:30.081,0:04:32.878
który przenosi wilgoć poprzez atmosferę.

0:04:33.731,0:04:37.564
Część ciepła przechodzi w głąb oceanu

0:04:37.588,0:04:39.716
i jest magazynowana w różnych warstwach.

0:04:39.740,0:04:43.045
Ocean działa jako pewnego[br]rodzaju boiler o skali planetarnej,

0:04:43.069,0:04:44.614
magazynujący całą energię,

0:04:44.614,0:04:48.521
która później może być uwolniona w postaci[br]gwałtownych wydarzeń jak huragany

0:04:48.521,0:04:50.856
lub długoterminowych zjawisk jak El Niño.

0:04:51.329,0:04:55.644
Warstwy te mogą ulec wymieszaniu[br]wskutek pionowych prądów wstępujących

0:04:55.668,0:04:59.114
lub prądów poziomych,[br]które są kluczowe w transporcie ciepła

0:04:59.138,0:05:01.112
z tropików do biegunów.

0:05:01.623,0:05:04.422
I oczywiście jest tu życie morskie,

0:05:04.446,0:05:09.462
zajmujące największy objętościowo [br]ekosystem na planecie,

0:05:09.486,0:05:13.188
od mikroorganizmów, poprzez ryby,[br]do ssaków morskich,

0:05:13.212,0:05:16.220
jak foki, delfiny i wieloryby.

0:05:16.244,0:05:19.821
Ale to wszystko jest dla nas,[br]w większej części niewidoczne.

0:05:21.821,0:05:27.197
Trudność w badaniu [br]zmiennych oceanicznych w skali

0:05:27.221,0:05:29.395
stanowi energia

0:05:29.419,0:05:33.542
niezbędna do umieszczenia[br]czujników w głębi oceanu.

0:05:34.597,0:05:36.890
Próbowano już wielu rozwiązań:

0:05:36.914,0:05:38.525
od urządzeń uruchamianych falami

0:05:38.549,0:05:40.090
do dryfterów powierzchniowych,

0:05:40.114,0:05:42.836
do napędzanych słońcem[br]napędów elektrycznych:

0:05:42.860,0:05:44.972
każdy z nich z innymi wadami.

0:05:45.745,0:05:48.915
Przełom w zespole nadszedł [br]z mało prawdopodobnego źródła:

0:05:48.939,0:05:53.288
pościg za światowym rekordem szybkości[br]lądowych, napędzanych wiatrem jachtów.

0:05:53.742,0:05:56.723
10 lat naukowych badań[br]i doskonalenia zajęło wymyślenie nowej,

0:05:56.723,0:05:58.596
oryginalnej koncepcji skrzydła,

0:05:58.620,0:06:02.428
które zużywa tylko trzy waty[br]mocy do kontroli,

0:06:02.452,0:06:05.540
a może napędzać pojazd wokół globu

0:06:05.564,0:06:07.764
z pozornie nieograniczoną swobodą.

0:06:08.262,0:06:11.608
Dostosowując koncepcję skrzydła[br]do pojazdu morskiego,

0:06:12.356,0:06:14.662
zapoczątkowaliśmy oceanicznego drona.

0:06:15.280,0:06:17.614
Są większe niż wyglądają.

0:06:17.638,0:06:22.214
Wysokie na 4,5 metra, długie na 7 metrów,[br]i są zanurzone na 2 metry głębokości.

0:06:22.238,0:06:24.291
To jakby nawodne satelity.

0:06:24.315,0:06:27.453
Są wyposażone w pełen zestaw[br]naukowej klasy czujników,

0:06:27.477,0:06:29.405
mierzących wszystkie niezbędne zmienne,

0:06:29.405,0:06:32.307
zarówno oceanograficzne[br]jak i atmosferyczne,

0:06:32.331,0:06:36.688
a łącze satelitarne na żywo transmituje[br]te wysokiej rozdzielczości dane

0:06:36.712,0:06:38.754
z powrotem na brzeg w rzeczywistym czasie.

0:06:39.515,0:06:42.393
Nasz zespół ciężko pracował[br]przez ostatnie kilka lat,

0:06:42.417,0:06:45.925
prowadząc misje w kilku [br]najtrudniejszych warunkach oceanicznych

0:06:45.949,0:06:47.173
naszej planety,

0:06:47.197,0:06:49.662
od Arktyki do tropikalnego Pacyfiku.

0:06:49.686,0:06:52.520
Przepłynęliśmy długą drogę[br]do polarnego lodowca szelfowego.

0:06:52.520,0:06:54.773
Wpływaliśmy w atlantyckie huragany.

0:06:55.159,0:06:57.117
Opłynęliśmy przylądek Horn

0:06:57.141,0:07:00.450
i lawirowaliśmy między platformami [br]wiertniczymi Zatoki Meksykańskiej.

0:07:00.450,0:07:02.734
To naprawdę wytrzymały robot.

0:07:03.599,0:07:06.610
Pozwólcie, że podzielę się z wami[br]ostatnią naszą pracą,

0:07:06.634,0:07:08.508
wykonaną wokół Wysp Pribyłowa.

0:07:08.532,0:07:12.451
Jest to mała grupa wysepek[br]w środku zimnego Morza Beringa

0:07:12.475,0:07:14.637
pomiędzy Stanami a Rosją.

0:07:14.661,0:07:17.935
W morzu Beringa występuje mintaj,

0:07:17.935,0:07:20.710
który ma suche i białe mięso,[br]którego możecie nie znać,

0:07:20.734,0:07:25.421
ale być może próbowaliście go,[br]jeżeli lubicie paluszki rybne czy surimi.

0:07:25.445,0:07:29.067
Surimi wygląda jak mięso z kraba,[br]ale w rzeczywistości to mintaj.

0:07:29.908,0:07:32.918
Połów mintaja stanowi[br]największą część narodowych połowów,

0:07:32.942,0:07:35.487
zarówno pod względem[br]wartości, jak i ilości:

0:07:35.511,0:07:38.980
około 1,4 miliona ton[br]ryby odławia się każdego roku.

0:07:39.695,0:07:42.394
W ciągu paru ostatnich lat[br]flota dronów oceanicznych

0:07:42.418,0:07:44.644
ciężko pracowała na Morzu Beringa,

0:07:44.668,0:07:49.123
mając za cel pomóc ocenić [br]rozmiar zasobów mintaja.

0:07:49.147,0:07:52.918
To pomaga polepszyć system limitów[br]stosowany do zarządzania rybołówstwem,

0:07:52.942,0:07:55.110
pomaga zapobiec wyginięciu[br]zasobów rybnych

0:07:55.134,0:07:58.078
oraz chroni ten wrażliwy ekosystem.

0:07:58.538,0:08:03.347
Drony analizują łowiska[br]wykorzystując akustykę,

0:08:03.371,0:08:04.895
czyli sonar.

0:08:04.919,0:08:08.140
Sonar przesyła falę dźwiękową w dół,

0:08:08.164,0:08:10.674
a następnie odbicie, echo fali dźwiękowej

0:08:10.698,0:08:12.456
od dna morskiego lub ławicy ryb,

0:08:12.480,0:08:15.390
daje nam wyobrażenie o tym,[br]co się dzieje pod powierzchnią.

0:08:15.849,0:08:19.855
Drony oceaniczne w gruncie rzeczy są[br]całkiem niezłe w tym monotonnym zadaniu,

0:08:19.879,0:08:23.784
tak więc siatkują[br]Morze Beringa dzień po dniu.

0:08:23.808,0:08:30.767
Ponadto, Wyspy Pribyłowa są zamieszkałe [br]przez liczną kolonię kotików zwyczajnych.

0:08:31.175,0:08:35.664
W roku 1950 kolonia liczyła[br]około 2 milionów osobników.

0:08:36.374,0:08:40.134
Niestety, obecnie ich[br]populacja szybko się zmniejsza.

0:08:40.158,0:08:42.501
Aktualnie pozostała połowa tej liczby,

0:08:42.525,0:08:45.033
i ich populacja nadal szybko spada.

0:08:45.904,0:08:48.007
Aby zrozumieć dlaczego,

0:08:48.031,0:08:51.520
nasz partner naukowy w Narodowym[br]Laboratorium Ssaków Morskich

0:08:51.544,0:08:54.881
zainstalował czujnik GPS[br]na kilku samicach fok,

0:08:54.905,0:08:56.382
przyklejając je do ich futra.

0:08:56.406,0:08:59.407
Czujnik mierzy pozycję i głębokość

0:08:59.431,0:09:01.763
i ma naprawdę wspaniałą małą kamerę,

0:09:01.787,0:09:04.463
która jest uruchamiana[br]po wpływem nagłego przyśpieszenia.

0:09:04.463,0:09:08.121
Mamy tu film zrobiony[br]przez artystycznie uzdolnioną fokę,

0:09:08.145,0:09:11.886
dający nam niespotykany wgląd[br]w podwodne polowanie,

0:09:11.910,0:09:13.724
głęboko na Arktyce.

0:09:13.748,0:09:16.120
To ujęcie jej zdobyczy, mintaja,

0:09:16.144,0:09:18.910
na sekundy przed jego zjedzeniem.

0:09:18.934,0:09:22.720
Praca na Arktyce[br]jest bardzo ciężka, nawet dla robota.

0:09:22.744,0:09:25.334
Muszą przetrwać burzę śnieżną w sierpniu

0:09:25.358,0:09:28.849
i zakłócenia od gapiów...

0:09:28.873,0:09:32.131
Ta mała nakrapiana foka[br]cieszy się przejażdżką.

0:09:32.155,0:09:34.716
(Śmiech)

0:09:35.378,0:09:41.665
Czujniki fok zarejestrowały[br]ponad 200 000 nurkowań w sezonie,

0:09:42.395,0:09:44.354
a przyglądając się bliżej,

0:09:44.378,0:09:48.909
widzimy drogi pojedynczych osobników[br]i następujące po sobie nurkowania.

0:09:49.413,0:09:52.270
Jesteśmy na drodze do odczytania,[br]co tak naprawdę się dzieje

0:09:52.294,0:09:53.973
na tym terenie żerowania

0:09:53.997,0:09:55.592
i jest to niesamowicie piękne.

0:09:56.362,0:09:59.765
Po nałożeniu danych akustycznych,[br]zebranych przez drony,

0:09:59.789,0:10:01.913
ukazuje się obraz.

0:10:01.937,0:10:06.309
Kiedy foki opuszczają wyspy,[br]płynąc z lewa na prawo,

0:10:06.333,0:10:10.746
obserwuje się, że nurkują stosunkowo[br]płytko, na około 20 metrów,

0:10:10.770,0:10:14.859
gdzie dron identyfikuje[br]populację małych, młodych mintajów

0:10:14.883,0:10:16.966
o niskiej wartości kalorycznej.

0:10:16.990,0:10:21.114
Następnie foki płyną dużo większy dystans[br]i zaczynają nurkować głębiej,

0:10:21.138,0:10:25.810
do miejsca gdzie dron identyfikuje[br]większego, bardziej dojrzałego mintaja,

0:10:25.834,0:10:28.093
który jest bardziej pożywny jako ryba.

0:10:28.117,0:10:32.239
Niestety, kalorie zużyte przez samice fok

0:10:32.263,0:10:34.386
na przepłynięcie dodatkowego dystansu

0:10:34.410,0:10:39.326
zostawiają je z niewystarczającą ilością[br]energii do wykarmienia młodych na wyspie,

0:10:39.350,0:10:41.924
prowadząc do zmniejszania się[br]populacji fok na wyspie.

0:10:42.408,0:10:47.755
Drony potwierdziły też,[br]że temperatura wody wokół wyspy

0:10:47.779,0:10:49.464
znacznie się podwyższyła.

0:10:49.488,0:10:53.788
Może to być jedną z sił napędowych[br]kierujących mintaja na północ,

0:10:53.812,0:10:56.857
rozpraszając go w poszukiwaniu[br]chłodniejszych regionów.

0:10:56.857,0:10:58.550
Analiza danych trwa,

0:10:58.574,0:11:01.953
ale już można zobaczyć,[br]że niektóre części układanki

0:11:01.977,0:11:03.350
tajemnicy kotika zwyczajnego

0:11:03.374,0:11:04.975
zaczynają pasować do siebie.

0:11:06.690,0:11:08.779
Patrząc na to z szerszej perspektywy,

0:11:08.803,0:11:10.304
jesteśmy również ssakami.

0:11:11.032,0:11:14.856
Oceany dostarczają[br]do 20 kg ryb na osobę na rok.

0:11:14.880,0:11:18.009
Zubożając zasoby rybne,[br]czego my ludzie możemy się nauczyć

0:11:18.033,0:11:19.618
z historii kotika zwyczajnego?

0:11:20.719,0:11:23.592
Poza rybami, oceany mają[br]codzienny wpływ na ludzi.

0:11:23.616,0:11:25.710
Napędzają globalne systemy pogodowe,

0:11:25.710,0:11:28.275
które oddziałują [br]na globalną produkcję rolniczą.

0:11:28.299,0:11:31.928
Mogą prowadzić do doszczętnej[br]zagłady życia i mienia

0:11:31.952,0:11:35.153
w wyniku huraganów, upałów i powodzi.

0:11:35.756,0:11:39.536
Nasze oceany są prawie całkowicie[br]niezbadane i niezmierzone,

0:11:39.560,0:11:43.997
i dziś w dalszym ciągu wiemy więcej[br]o innych planetach niż o naszej.

0:11:44.021,0:11:47.809
Jeśli podzielimy ten ogromny ocean[br]na kwadraty o wymiarach 6x6 stopnia,

0:11:47.833,0:11:50.650
każdy o długości 645 km,

0:11:51.539,0:11:53.693
uzyskamy 1000 takich kwadratów.

0:11:53.717,0:11:56.013
Tak więc po trochu,[br]współpracując z partnerami,

0:11:56.037,0:12:00.135
rozmieszczamy po jednym dronie,[br]w każdej z tych kratek,

0:12:00.159,0:12:02.581
z nadzieją, że pokrycie całej planety

0:12:02.605,0:12:05.785
da nam lepszy wgląd w systemy planetarne,

0:12:05.809,0:12:07.120
które wpływają na ludzkość.

0:12:07.603,0:12:11.215
Wykorzystujemy roboty do badania odległych[br]światów Układu Słonecznego

0:12:11.239,0:12:12.429
już od jakiegoś czasu.

0:12:12.939,0:12:15.570
Nadszedł czas, aby zmierzyć naszą planetę,

0:12:16.440,0:12:20.279
ponieważ nie możemy naprawić tego,[br]czego nie możemy zmierzyć

0:12:20.303,0:12:23.195
i nie możemy przygotować się[br]na to, czego nie wiemy.

0:12:23.761,0:12:24.921
Dziękuję.

0:12:24.945,0:12:28.019
(Brawa)