[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.84,0:00:04.64,Default,,0000,0000,0000,,We weten meer over andere planeten\Ndan over die van onszelf Dialogue: 0,0:00:05.40,0:00:08.68,Default,,0000,0000,0000,,en vandaag wil ik jullie \Neen nieuw type robot laten zien, Dialogue: 0,0:00:08.68,0:00:13.27,Default,,0000,0000,0000,,ontworpen om ons onze eigen planeet \Nbeter te leren begrijpen. Dialogue: 0,0:00:13.29,0:00:15.04,Default,,0000,0000,0000,,Hij behoort tot een categorie Dialogue: 0,0:00:15.04,0:00:19.100,Default,,0000,0000,0000,,die bij oceanografen bekend staat als \Neen onbemand oppervlaktevoertuig of USV. Dialogue: 0,0:00:20.66,0:00:22.60,Default,,0000,0000,0000,,Hij verbruikt geen brandstof. Dialogue: 0,0:00:22.93,0:00:26.98,Default,,0000,0000,0000,,In plaats daarvan benut hij \Nwindenergie voor de voortstuwing. Dialogue: 0,0:00:26.98,0:00:30.87,Default,,0000,0000,0000,,Toch kan hij maandenlang \Nover de hele wereld rondvaren. Dialogue: 0,0:00:31.42,0:00:34.37,Default,,0000,0000,0000,,Ik wil jullie daarom vertellen \Nwaarom we hem bouwden Dialogue: 0,0:00:34.38,0:00:36.55,Default,,0000,0000,0000,,en wat hij voor jullie kan betekenen. Dialogue: 0,0:00:37.73,0:00:42.39,Default,,0000,0000,0000,,Een paar jaar geleden voer ik \Nop een zeilboot door de Stille Oceaan Dialogue: 0,0:00:42.39,0:00:44.70,Default,,0000,0000,0000,,van San Francisco naar Hawaï. Dialogue: 0,0:00:45.30,0:00:48.45,Default,,0000,0000,0000,,Ik had de afgelopen 10 jaar \Nnon-stop gewerkt Dialogue: 0,0:00:48.45,0:00:51.79,Default,,0000,0000,0000,,aan het ontwikkelen van videogames \Nvoor honderden miljoenen gebruikers Dialogue: 0,0:00:51.79,0:00:55.34,Default,,0000,0000,0000,,en wilde een stapje achteruit doen\Nom het grotere plaatje te zien Dialogue: 0,0:00:55.35,0:00:57.76,Default,,0000,0000,0000,,en wat broodnodige bedenktijd krijgen. Dialogue: 0,0:00:57.76,0:00:59.98,Default,,0000,0000,0000,,Ik was de navigator aan boord Dialogue: 0,0:00:59.98,0:01:03.70,Default,,0000,0000,0000,,en op een avond, na een lange sessie \Nvan weergegevens analyseren Dialogue: 0,0:01:03.70,0:01:05.34,Default,,0000,0000,0000,,en het uitzetten van onze koers, Dialogue: 0,0:01:05.34,0:01:08.74,Default,,0000,0000,0000,,kwam ik aan dek en zag\Ndeze mooie zonsondergang. Dialogue: 0,0:01:08.74,0:01:10.53,Default,,0000,0000,0000,,Er kwam een gedachte bij me op: Dialogue: 0,0:01:10.54,0:01:14.42,Default,,0000,0000,0000,,hoeveel weten we eigenlijk \Nover onze oceanen? Dialogue: 0,0:01:15.25,0:01:19.08,Default,,0000,0000,0000,,De Stille Oceaan strekte zich overal \Nom me heen uit, zo ver als ik kon kijken, Dialogue: 0,0:01:19.08,0:01:21.43,Default,,0000,0000,0000,,en door de golven\Nschommelde de boot krachtig, Dialogue: 0,0:01:21.43,0:01:25.24,Default,,0000,0000,0000,,wat ons constant herinnerde\Naan hun ongekende macht. Dialogue: 0,0:01:25.24,0:01:28.80,Default,,0000,0000,0000,,Hoeveel weten we nou eigenlijk\Nover onze oceanen? Dialogue: 0,0:01:29.24,0:01:31.32,Default,,0000,0000,0000,,Ik besloot het uit te zoeken. Dialogue: 0,0:01:32.28,0:01:35.46,Default,,0000,0000,0000,,Ik leerde snel dat we niet veel weten. Dialogue: 0,0:01:35.46,0:01:38.62,Default,,0000,0000,0000,,De eerste reden is simpelweg \Ndat de oceanen zo groot zijn, Dialogue: 0,0:01:38.62,0:01:40.99,Default,,0000,0000,0000,,70 procent van de planeet. Dialogue: 0,0:01:41.01,0:01:44.40,Default,,0000,0000,0000,,We weten inmiddels dat ze\Ncomplexe aardsystemen aanstuwen, Dialogue: 0,0:01:44.40,0:01:45.76,Default,,0000,0000,0000,,zoals het wereldwijde weer, Dialogue: 0,0:01:45.78,0:01:48.22,Default,,0000,0000,0000,,die ons allemaal elke dag beïnvloeden, Dialogue: 0,0:01:48.22,0:01:50.51,Default,,0000,0000,0000,,soms met dramatische gevolgen. Dialogue: 0,0:01:50.51,0:01:53.91,Default,,0000,0000,0000,,Toch blijven deze gebeurtenissen \Nmeestal onzichtbaar voor ons. Dialogue: 0,0:01:54.94,0:01:58.71,Default,,0000,0000,0000,,Oceaangegevens zijn hoe dan ook schaars. Dialogue: 0,0:01:59.27,0:02:04.37,Default,,0000,0000,0000,,Aan land was ik gewend geraakt \Naan toegang tot tal van sensoren -- Dialogue: 0,0:02:04.38,0:02:06.52,Default,,0000,0000,0000,,miljarden, eigenlijk. Dialogue: 0,0:02:06.52,0:02:13.46,Default,,0000,0000,0000,,Maar op zee gemeten data\Nzijn schaars en duur. Dialogue: 0,0:02:13.46,0:02:17.89,Default,,0000,0000,0000,,Waarom? Omdat het allemaal komt \Nvan een klein aantal schepen en boeien. Dialogue: 0,0:02:17.89,0:02:21.22,Default,,0000,0000,0000,,Hun kleine aantal was \Neigenlijk een grote verrassing. Dialogue: 0,0:02:21.22,0:02:24.44,Default,,0000,0000,0000,,Onze Nationale Oceanische \Nen Atmosferische Administratie, Dialogue: 0,0:02:24.44,0:02:26.09,Default,,0000,0000,0000,,beter bekend als NOAA, Dialogue: 0,0:02:26.09,0:02:28.86,Default,,0000,0000,0000,,heeft slechts 16 schepen, Dialogue: 0,0:02:28.86,0:02:33.71,Default,,0000,0000,0000,,en er zijn wereldwijd \Nminder dan 200 boeien op zee. Dialogue: 0,0:02:33.71,0:02:35.66,Default,,0000,0000,0000,,Het is gemakkelijk te begrijpen waarom: Dialogue: 0,0:02:35.66,0:02:37.60,Default,,0000,0000,0000,,oceanen zijn meedogenloos Dialogue: 0,0:02:37.61,0:02:40.98,Default,,0000,0000,0000,,en om ter plekke gegevens te verzamelen, \Nheb je een groot schip nodig Dialogue: 0,0:02:40.99,0:02:43.32,Default,,0000,0000,0000,,en een grote hoeveelheid brandstof Dialogue: 0,0:02:43.32,0:02:45.16,Default,,0000,0000,0000,,en grote bemanningen. Dialogue: 0,0:02:45.16,0:02:48.39,Default,,0000,0000,0000,,Dat kost honderden miljoenen \Ndollar -- per stuk. Dialogue: 0,0:02:48.39,0:02:53.71,Default,,0000,0000,0000,,Ofwel grote boeien die aan de oceaanbodem \Nvastzitten met een 6 km lange kabel Dialogue: 0,0:02:54.51,0:02:57.50,Default,,0000,0000,0000,,die vastligt aan een paar treinwielen. Dialogue: 0,0:02:57.50,0:03:02.56,Default,,0000,0000,0000,,Dat is zowel gevaarlijk om te maken \Nals duur in onderhoud. Dialogue: 0,0:03:02.56,0:03:04.99,Default,,0000,0000,0000,,'En satellieten dan?' kan je je afvragen. Dialogue: 0,0:03:04.99,0:03:06.93,Default,,0000,0000,0000,,Satellieten zijn fantastisch Dialogue: 0,0:03:06.94,0:03:09.46,Default,,0000,0000,0000,,en ze hebben ons veel geleerd \Nover het geheel Dialogue: 0,0:03:09.48,0:03:11.50,Default,,0000,0000,0000,,in de afgelopen decennia. Dialogue: 0,0:03:11.51,0:03:13.90,Default,,0000,0000,0000,,Het probleem met satellieten is echter Dialogue: 0,0:03:13.91,0:03:18.94,Default,,0000,0000,0000,,dat ze niet meer dan één micrometer diep\Nin de oceaan kunnen kijken. Dialogue: 0,0:03:18.94,0:03:22.70,Default,,0000,0000,0000,,Ze hebben een relatief beperkte\Nresolutie qua ruimte en tijd, Dialogue: 0,0:03:23.45,0:03:27.72,Default,,0000,0000,0000,,en hun signaal moet worden gecorrigeerd \Nvoor bewolking, landeffecten Dialogue: 0,0:03:27.73,0:03:29.42,Default,,0000,0000,0000,,en andere factoren. Dialogue: 0,0:03:30.09,0:03:33.50,Default,,0000,0000,0000,,Wat gebeurt er dus in de oceanen? Dialogue: 0,0:03:33.93,0:03:36.14,Default,,0000,0000,0000,,Wat moeten we proberen te meten? Dialogue: 0,0:03:36.14,0:03:38.73,Default,,0000,0000,0000,,Hoe kan een robot daarbij helpen? Dialogue: 0,0:03:39.36,0:03:43.02,Default,,0000,0000,0000,,Laten we inzoomen \Nop een klein stukje oceaan. Dialogue: 0,0:03:43.02,0:03:46.59,Default,,0000,0000,0000,,Een van de belangrijkste dingen \Ndie we willen begrijpen is het oppervlak, Dialogue: 0,0:03:46.60,0:03:48.85,Default,,0000,0000,0000,,omdat het oppervlak, bij nader inzien, Dialogue: 0,0:03:48.85,0:03:51.97,Default,,0000,0000,0000,,de connectie is van alle \Nlucht-zee-wisselwerking. Dialogue: 0,0:03:51.97,0:03:57.51,Default,,0000,0000,0000,,Het is de interface waar alle energie\Nen gassen doorheen gaan. Dialogue: 0,0:03:57.51,0:03:59.65,Default,,0000,0000,0000,,Onze zon straalt energie uit, Dialogue: 0,0:03:59.67,0:04:02.57,Default,,0000,0000,0000,,welke door de oceanen \Nals warmte wordt geabsorbeerd Dialogue: 0,0:04:02.59,0:04:05.45,Default,,0000,0000,0000,,en dan gedeeltelijk wordt\Nafgegeven aan de atmosfeer. Dialogue: 0,0:04:05.47,0:04:10.03,Default,,0000,0000,0000,,Gassen in onze atmosfeer, zoals CO2, \Nlossen op in onze oceanen. Dialogue: 0,0:04:10.03,0:04:13.89,Default,,0000,0000,0000,,In feite wordt wereldwijd \Nongeveer 30% van alle CO2 geabsorbeerd. Dialogue: 0,0:04:14.54,0:04:18.21,Default,,0000,0000,0000,,Plankton en micro-organismen \Nlaten zuurstof vrij in de atmosfeer, Dialogue: 0,0:04:18.22,0:04:21.97,Default,,0000,0000,0000,,zoveel zelfs dat elke tweede teug lucht \Ndie je neemt uit de zee komt. Dialogue: 0,0:04:21.97,0:04:24.42,Default,,0000,0000,0000,,Een deel van die warmte\Nzorgt voor de verdamping, Dialogue: 0,0:04:24.42,0:04:27.77,Default,,0000,0000,0000,,waardoor wolken ontstaan,\Nwat uiteindelijk tot neerslag leidt. Dialogue: 0,0:04:27.77,0:04:30.05,Default,,0000,0000,0000,,Drukverschillen \Nveroorzaken oppervlaktewind Dialogue: 0,0:04:30.05,0:04:32.88,Default,,0000,0000,0000,,die de waterdamp door de atmosfeer jaagt. Dialogue: 0,0:04:33.73,0:04:37.56,Default,,0000,0000,0000,,Een deel van de warmte straalt \Nnaar onder, diep de oceaan in, Dialogue: 0,0:04:37.59,0:04:39.71,Default,,0000,0000,0000,,en wordt opgeslagen \Nin verschillende lagen, Dialogue: 0,0:04:39.71,0:04:43.04,Default,,0000,0000,0000,,waarbij de oceaan fungeert \Nals een soort boiler op planetaire schaal Dialogue: 0,0:04:43.05,0:04:44.69,Default,,0000,0000,0000,,om al die energie op te slaan. Dialogue: 0,0:04:44.70,0:04:48.45,Default,,0000,0000,0000,,Die kan later worden vrijgegeven in kort \Ndurende gebeurtenissen zoals orkanen Dialogue: 0,0:04:48.46,0:04:51.30,Default,,0000,0000,0000,,of langdurige fenomenen zoals El Niño. Dialogue: 0,0:04:51.30,0:04:55.64,Default,,0000,0000,0000,,Deze lagen kunnen zich mengen \Ndoor verticaal opwellende stromingen Dialogue: 0,0:04:55.65,0:04:59.11,Default,,0000,0000,0000,,of horizontale stromingen, \Nbelangrijk bij warmtetransport Dialogue: 0,0:04:59.13,0:05:01.56,Default,,0000,0000,0000,,van de tropen naar de polen. Dialogue: 0,0:05:01.56,0:05:04.41,Default,,0000,0000,0000,,Natuurlijk is er ook het leven in zee, Dialogue: 0,0:05:04.41,0:05:09.45,Default,,0000,0000,0000,,qua volume het grootste \Necosysteem op aarde, Dialogue: 0,0:05:09.45,0:05:13.19,Default,,0000,0000,0000,,van micro-organismen \Ntot vissen en zeezoogdieren, Dialogue: 0,0:05:13.19,0:05:16.20,Default,,0000,0000,0000,,zoals zeehonden, dolfijnen en walvissen. Dialogue: 0,0:05:16.20,0:05:20.36,Default,,0000,0000,0000,,Dit alles is echter meestal \Nonzichtbaar voor ons. Dialogue: 0,0:05:21.75,0:05:27.18,Default,,0000,0000,0000,,De uitdaging om die oceaanvariabelen \Nop schaal te bestuderen Dialogue: 0,0:05:27.18,0:05:29.36,Default,,0000,0000,0000,,is er een van energie, Dialogue: 0,0:05:29.36,0:05:33.75,Default,,0000,0000,0000,,de energie die nodig is om sensors \Nin te zetten in de wijde oceaan. Dialogue: 0,0:05:34.52,0:05:36.81,Default,,0000,0000,0000,,Natuurlijk is er veel uitgeprobeerd -- Dialogue: 0,0:05:36.81,0:05:38.62,Default,,0000,0000,0000,,van door golven aangedreven apparaten Dialogue: 0,0:05:38.62,0:05:40.12,Default,,0000,0000,0000,,tot drijvende boeien Dialogue: 0,0:05:40.12,0:05:42.84,Default,,0000,0000,0000,,en elektrische aandrijvingen \Nop zonne-energie -- Dialogue: 0,0:05:42.84,0:05:45.68,Default,,0000,0000,0000,,elk met hun eigen compromissen. Dialogue: 0,0:05:45.68,0:05:48.91,Default,,0000,0000,0000,,De doorbraak voor ons team \Nkwam van een onverwachte bron: Dialogue: 0,0:05:48.91,0:05:53.68,Default,,0000,0000,0000,,de jacht naar het\Nsnelheidsrecord voor zeilwagens. Dialogue: 0,0:05:53.68,0:05:56.06,Default,,0000,0000,0000,,Het kostte 10 jaar \Nonderzoek en ontwikkeling Dialogue: 0,0:05:56.06,0:05:58.60,Default,,0000,0000,0000,,om met een nieuw soort vleugel te komen. Dialogue: 0,0:05:58.61,0:06:02.43,Default,,0000,0000,0000,,Hij gebruikt maar drie watt\Nvoor de besturing Dialogue: 0,0:06:02.43,0:06:05.54,Default,,0000,0000,0000,,en toch kan hij over\Nde hele wereld voortbewegen Dialogue: 0,0:06:05.54,0:06:08.27,Default,,0000,0000,0000,,met schier onbegrensde autonomie. Dialogue: 0,0:06:08.27,0:06:12.30,Default,,0000,0000,0000,,De toepassing van dit vleugelconcept\Nop een zeevoertuig Dialogue: 0,0:06:12.30,0:06:15.18,Default,,0000,0000,0000,,leidde tot een oceaan-drone. Dialogue: 0,0:06:15.18,0:06:17.61,Default,,0000,0000,0000,,Ze zijn groter dan ze hier lijken. Dialogue: 0,0:06:17.62,0:06:19.40,Default,,0000,0000,0000,,Ze zijn ongeveer 5 meter hoog, Dialogue: 0,0:06:19.40,0:06:22.21,Default,,0000,0000,0000,,bijna 8 meter lang\Nen meer dan 2 meter diep. Dialogue: 0,0:06:22.21,0:06:24.28,Default,,0000,0000,0000,,Zie ze als oppervlakte-satellieten. Dialogue: 0,0:06:24.28,0:06:27.45,Default,,0000,0000,0000,,Ze zitten vol wetenschappelijke sensors Dialogue: 0,0:06:27.46,0:06:29.28,Default,,0000,0000,0000,,die alle belangrijke variabelen meten, Dialogue: 0,0:06:29.29,0:06:32.30,Default,,0000,0000,0000,,zowel oceanografische als atmosferische. Dialogue: 0,0:06:32.30,0:06:36.68,Default,,0000,0000,0000,,Een live satellietverbinding zendt \Ndeze gegevens met hoge resolutie Dialogue: 0,0:06:36.68,0:06:39.48,Default,,0000,0000,0000,,in real time door naar de kust. Dialogue: 0,0:06:39.48,0:06:42.39,Default,,0000,0000,0000,,Ons team werkte de afgelopen jaren hard Dialogue: 0,0:06:42.39,0:06:46.75,Default,,0000,0000,0000,,en voerde missies uit in soms wel\Nde zwaarste weersomstandigheden op aarde, Dialogue: 0,0:06:47.16,0:06:49.70,Default,,0000,0000,0000,,van de Noordpool\Ntot de tropische Stille Oceaan. Dialogue: 0,0:06:49.70,0:06:52.41,Default,,0000,0000,0000,,We zeilden tot aan de polaire ijskap. Dialogue: 0,0:06:52.42,0:06:55.10,Default,,0000,0000,0000,,We hebben gevaren \Nin de Atlantische orkanen. Dialogue: 0,0:06:55.10,0:06:57.11,Default,,0000,0000,0000,,We rondden Kaap Hoorn Dialogue: 0,0:06:57.11,0:07:00.36,Default,,0000,0000,0000,,en we slalomden tussen de olieplatforms \Nin de Golf van Mexico. Dialogue: 0,0:07:00.36,0:07:03.62,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een kei van een robot. Dialogue: 0,0:07:03.63,0:07:06.61,Default,,0000,0000,0000,,Ik vertel jullie over recent werk van ons Dialogue: 0,0:07:06.63,0:07:08.53,Default,,0000,0000,0000,,rond de Pribilofeilanden. Dialogue: 0,0:07:08.53,0:07:12.44,Default,,0000,0000,0000,,Dat is een kleine groep eilanden \Nver in de koude Beringzee, Dialogue: 0,0:07:12.44,0:07:14.63,Default,,0000,0000,0000,,tussen de VS en Rusland. Dialogue: 0,0:07:14.63,0:07:18.11,Default,,0000,0000,0000,,Nu is de Beringzee \Nde thuisbasis van de alaskakoolvis, Dialogue: 0,0:07:18.14,0:07:20.69,Default,,0000,0000,0000,,een koolvis die jullie \Nmisschien niet kennen, Dialogue: 0,0:07:20.69,0:07:25.42,Default,,0000,0000,0000,,maar misschien kennen jullie hem \Nin de vorm van vissticks of surimi. Dialogue: 0,0:07:25.42,0:07:29.86,Default,,0000,0000,0000,,Ja, surimi ziet eruit als krabvlees, \Nmaar het is eigenlijk koolvis. Dialogue: 0,0:07:29.86,0:07:32.91,Default,,0000,0000,0000,,En de koolvis-visserij is \Nde grootste visserij van het land, Dialogue: 0,0:07:32.91,0:07:35.49,Default,,0000,0000,0000,,zowel qua omzet als qua volume -- Dialogue: 0,0:07:35.49,0:07:38.98,Default,,0000,0000,0000,,we vangen ongeveer \N1,4 miljard kilo vis per jaar. Dialogue: 0,0:07:39.70,0:07:42.37,Default,,0000,0000,0000,,Sinds enkele jaren \Nis een vloot van oceaan-drones Dialogue: 0,0:07:42.37,0:07:44.64,Default,,0000,0000,0000,,hard aan de slag in de Beringzee Dialogue: 0,0:07:44.65,0:07:49.12,Default,,0000,0000,0000,,om de omvang van het koolvisbestand \Nte helpen schatten. Dialogue: 0,0:07:49.13,0:07:52.80,Default,,0000,0000,0000,,Dit helpt om het quotasysteem \Nvoor het visserijbeheer te verbeteren Dialogue: 0,0:07:52.80,0:07:55.25,Default,,0000,0000,0000,,en te voorkomen\Ndat het visbestand instort, Dialogue: 0,0:07:55.25,0:07:58.50,Default,,0000,0000,0000,,en ook om dit kwetsbare \Necosysteem te beschermen. Dialogue: 0,0:07:58.50,0:08:03.33,Default,,0000,0000,0000,,De drones observeren de visgronden \Nmet behulp van geluid, Dialogue: 0,0:08:03.33,0:08:04.90,Default,,0000,0000,0000,,met andere woorden, sonar. Dialogue: 0,0:08:04.90,0:08:07.95,Default,,0000,0000,0000,,Die stuurt een geluidsgolf naar beneden, Dialogue: 0,0:08:07.95,0:08:09.14,Default,,0000,0000,0000,,waarna de reflectie, Dialogue: 0,0:08:09.14,0:08:12.41,Default,,0000,0000,0000,,de echo van de geluidsgolf\Nvan de zeebodem of van scholen vis Dialogue: 0,0:08:12.41,0:08:15.82,Default,,0000,0000,0000,,ons een idee geeft van wat er \Nonder de oppervlakte gebeurt. Dialogue: 0,0:08:15.83,0:08:19.85,Default,,0000,0000,0000,,Onze oceaan-drones zijn vrij goed \Nin deze herhalende taak, Dialogue: 0,0:08:19.85,0:08:23.78,Default,,0000,0000,0000,,ze brengen de Beringzee \Ndag in, dag uit in kaart. Dialogue: 0,0:08:23.79,0:08:31.10,Default,,0000,0000,0000,,Rond de Pribilofeilanden leeft\Nook een grote kolonie pelsrobben. Dialogue: 0,0:08:31.10,0:08:36.30,Default,,0000,0000,0000,,In de jaren 1950 telde die kolonie \Nongeveer twee miljoen dieren. Dialogue: 0,0:08:36.30,0:08:40.13,Default,,0000,0000,0000,,Tegenwoordig is de populatie \Nhelaas sterk afgenomen. Dialogue: 0,0:08:40.15,0:08:42.50,Default,,0000,0000,0000,,Minder dan 50 procent is er nog over Dialogue: 0,0:08:42.50,0:08:45.85,Default,,0000,0000,0000,,en de populatie gaat snel achteruit. Dialogue: 0,0:08:45.85,0:08:48.01,Default,,0000,0000,0000,,Om te begrijpen waarom Dialogue: 0,0:08:48.02,0:08:51.69,Default,,0000,0000,0000,,heeft onze wetenschapspartner \Nbij het National Marine Mammal Laboratory Dialogue: 0,0:08:51.69,0:08:54.54,Default,,0000,0000,0000,,een gps-tag aan een aantal \Nmoeder-zeehonden bevestigd, Dialogue: 0,0:08:54.54,0:08:56.38,Default,,0000,0000,0000,,door hem vast te lijmen op hun pels. Dialogue: 0,0:08:56.39,0:08:59.41,Default,,0000,0000,0000,,Deze tag meet locatie en diepte Dialogue: 0,0:08:59.43,0:09:01.50,Default,,0000,0000,0000,,en heeft ook een heel leuke camera Dialogue: 0,0:09:01.50,0:09:04.18,Default,,0000,0000,0000,,die geactiveerd wordt \Ndoor een plotselinge versnelling. Dialogue: 0,0:09:04.19,0:09:08.12,Default,,0000,0000,0000,,Hier zie je een film gemaakt\Ndoor een artistiek begaafde zeehond, Dialogue: 0,0:09:08.12,0:09:11.89,Default,,0000,0000,0000,,die ons nieuw inzicht verschaft \Nin een onderwaterjacht Dialogue: 0,0:09:11.91,0:09:13.72,Default,,0000,0000,0000,,diep in het Noordpoolgebied Dialogue: 0,0:09:13.72,0:09:16.12,Default,,0000,0000,0000,,en een beeld geeft van een koolvisprooi, Dialogue: 0,0:09:16.12,0:09:18.91,Default,,0000,0000,0000,,slechts enkele seconden \Nvoordat hij wordt verslonden. Dialogue: 0,0:09:18.93,0:09:22.72,Default,,0000,0000,0000,,In het noordpoolgebied werken is \Nerg moeilijk, zelfs voor een robot. Dialogue: 0,0:09:22.72,0:09:25.33,Default,,0000,0000,0000,,Ze moesten in augustus \Neen sneeuwstorm overleven Dialogue: 0,0:09:25.34,0:09:28.85,Default,,0000,0000,0000,,en toevallige voorbijgangers verdragen -- Dialogue: 0,0:09:28.87,0:09:32.12,Default,,0000,0000,0000,,die kleine gevlekte zeehond \Ngeniet van een ritje. Dialogue: 0,0:09:32.12,0:09:34.72,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:09:35.38,0:09:42.34,Default,,0000,0000,0000,,De zeehondentags registreerden meer \Ndan 200.000 duiken tijdens het seizoen, Dialogue: 0,0:09:42.34,0:09:44.38,Default,,0000,0000,0000,,en bij nadere bestudering Dialogue: 0,0:09:44.38,0:09:49.35,Default,,0000,0000,0000,,zien we zelfs de individuele sporen \Nen herhaalde duiken van de zeehonden. Dialogue: 0,0:09:49.36,0:09:52.27,Default,,0000,0000,0000,,We zijn op weg om te ontcijferen \Nwat er werkelijk gebeurt Dialogue: 0,0:09:52.27,0:09:53.97,Default,,0000,0000,0000,,in dat jachtgebied, Dialogue: 0,0:09:53.98,0:09:55.34,Default,,0000,0000,0000,,en het is heel mooi. Dialogue: 0,0:09:56.24,0:09:59.76,Default,,0000,0000,0000,,Als je de door de drones verzamelde \Nakoestische gegevens over elkaar legt, Dialogue: 0,0:09:59.79,0:10:01.91,Default,,0000,0000,0000,,begint er een beeld te ontstaan. Dialogue: 0,0:10:01.93,0:10:06.31,Default,,0000,0000,0000,,Als de zeehonden de eilanden verlaten \Nen van links naar rechts zwemmen, Dialogue: 0,0:10:06.31,0:10:10.77,Default,,0000,0000,0000,,zien we ze duiken tot op een relatief \Ngeringe diepte van ongeveer 20 meter, Dialogue: 0,0:10:10.77,0:10:14.85,Default,,0000,0000,0000,,waarvan de drone vaststelt dat hij \Nwordt bevolkt door kleine jonge koolvissen Dialogue: 0,0:10:14.85,0:10:16.97,Default,,0000,0000,0000,,met een laagcalorische waarde. Dialogue: 0,0:10:16.97,0:10:21.13,Default,,0000,0000,0000,,Dan zwemmen de zeehonden veel grotere \Nafstanden en beginnen ze dieper te duiken Dialogue: 0,0:10:21.13,0:10:25.81,Default,,0000,0000,0000,,naar een plaats waar de drone grotere, \Nmeer volwassen koolvissen ziet, Dialogue: 0,0:10:25.83,0:10:28.09,Default,,0000,0000,0000,,die voedzamer zijn. Dialogue: 0,0:10:28.09,0:10:32.24,Default,,0000,0000,0000,,Helaas verbruiken de\Nmoeder-zeehonden teveel calorieën Dialogue: 0,0:10:32.26,0:10:34.40,Default,,0000,0000,0000,,om deze extra afstand te zwemmen, Dialogue: 0,0:10:34.40,0:10:39.31,Default,,0000,0000,0000,,zodat ze te weinig energie over hebben\Nom hun jongen op het eiland te zogen, Dialogue: 0,0:10:39.31,0:10:41.65,Default,,0000,0000,0000,,wat dan weer leidt \Ntot daling van de populatie. Dialogue: 0,0:10:42.41,0:10:47.75,Default,,0000,0000,0000,,Verder stellen de drones vast \Ndat het water rond het eiland Dialogue: 0,0:10:47.75,0:10:49.46,Default,,0000,0000,0000,,sterk is opgewarmd. Dialogue: 0,0:10:49.47,0:10:53.79,Default,,0000,0000,0000,,Het is misschien een van de krachten \Ndie de koolvis naar het noorden drijft, Dialogue: 0,0:10:53.81,0:10:56.74,Default,,0000,0000,0000,,en zich verspreidt \Nop zoek naar koudere streken. Dialogue: 0,0:10:56.74,0:10:58.55,Default,,0000,0000,0000,,De data-analyse is bezig, Dialogue: 0,0:10:58.56,0:11:01.77,Default,,0000,0000,0000,,maar nu al kunnen we zien \Ndat stukjes van de puzzel Dialogue: 0,0:11:01.77,0:11:03.35,Default,,0000,0000,0000,,over het mysterie van de pelsrob Dialogue: 0,0:11:03.36,0:11:05.30,Default,,0000,0000,0000,,op hun plaats beginnen te vallen. Dialogue: 0,0:11:06.69,0:11:08.77,Default,,0000,0000,0000,,Maar als je het grotere plaatje bekijkt, Dialogue: 0,0:11:08.77,0:11:10.71,Default,,0000,0000,0000,,zijn wij toch ook zoogdieren. Dialogue: 0,0:11:11.03,0:11:14.86,Default,,0000,0000,0000,,De oceanen geven tot 20 kilo vis \Nper mens per jaar. Dialogue: 0,0:11:14.88,0:11:18.16,Default,,0000,0000,0000,,Nu we onze visbestanden uitputten, \Nwat kunnen wij mensen dan leren Dialogue: 0,0:11:18.16,0:11:19.87,Default,,0000,0000,0000,,van het pelsrobverhaal? Dialogue: 0,0:11:20.45,0:11:21.77,Default,,0000,0000,0000,,En behalve de vissen, Dialogue: 0,0:11:21.77,0:11:23.91,Default,,0000,0000,0000,,beïnvloeden de oceanen\Nons dagelijks allemaal Dialogue: 0,0:11:23.91,0:11:25.49,Default,,0000,0000,0000,,door de wereldwijde weersystemen, Dialogue: 0,0:11:25.51,0:11:28.28,Default,,0000,0000,0000,,die ook van invloed zijn \Nop de mondiale landbouwproductie Dialogue: 0,0:11:28.30,0:11:31.92,Default,,0000,0000,0000,,of kunnen leiden tot verwoestende \Nvernietiging van levens en eigendommen Dialogue: 0,0:11:31.92,0:11:35.15,Default,,0000,0000,0000,,door orkanen, extreme hitte \Nen overstromingen. Dialogue: 0,0:11:35.76,0:11:39.54,Default,,0000,0000,0000,,Onze oceanen zijn vrijwel \Nononderzocht en onderbemonsterd; Dialogue: 0,0:11:39.56,0:11:43.97,Default,,0000,0000,0000,,we weten meer over andere planeten \Ndan over de onze. Dialogue: 0,0:11:43.97,0:11:46.15,Default,,0000,0000,0000,,Maar als je deze uitgestrekte\Noceaan verdeelt Dialogue: 0,0:11:46.15,0:11:47.99,Default,,0000,0000,0000,,in vierkanten van zes op zes graden, Dialogue: 0,0:11:47.99,0:11:50.91,Default,,0000,0000,0000,,elk ongeveer 600 km breed, Dialogue: 0,0:11:51.45,0:11:53.64,Default,,0000,0000,0000,,dan zijn dat er ongeveer 1.000. Dialogue: 0,0:11:53.64,0:11:56.01,Default,,0000,0000,0000,,Stap voor stap gaan we met onze partners Dialogue: 0,0:11:56.04,0:12:00.13,Default,,0000,0000,0000,,een oceaandrone in elk \Nvan die vierkanten plaatsen Dialogue: 0,0:12:00.13,0:12:02.58,Default,,0000,0000,0000,,in de hoop dat we \Ndoor wereldwijde dekking Dialogue: 0,0:12:02.60,0:12:05.40,Default,,0000,0000,0000,,een beter inzicht zullen krijgen \Nin de planetaire systemen Dialogue: 0,0:12:05.40,0:12:07.59,Default,,0000,0000,0000,,die zo’n invloed hebben op de mensheid. Dialogue: 0,0:12:07.60,0:12:12.16,Default,,0000,0000,0000,,Met robots bestuderen we nu al een tijd \Nverre werelden in ons zonnestelsel. Dialogue: 0,0:12:12.94,0:12:15.80,Default,,0000,0000,0000,,Nu is het tijd om onze\Neigen planeet te kwantificeren, Dialogue: 0,0:12:16.44,0:12:20.27,Default,,0000,0000,0000,,omdat we niet kunnen repareren \Nwat we niet kunnen meten, Dialogue: 0,0:12:20.27,0:12:23.70,Default,,0000,0000,0000,,en we ons niet kunnen voorbereiden \Nop wat we niet weten. Dialogue: 0,0:12:23.70,0:12:24.92,Default,,0000,0000,0000,,Dank je. Dialogue: 0,0:12:24.92,0:12:28.02,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)