•	Më 6 maj 2019

dielli po shkëlqente, qielli ishte blu,

retë ishin të bardha.

Ishte nje ditë pranvere e përsosur.

Po kthehesha përsëri në zyrë,

dhe më ra zilja e telefonit

Lshte një nga Nënkolonelët e mij.

U pergjigja, "Përshëndetje John.

Si je?"

Ai tha "Jam mirë, Zotëri.

Por kam një lajm të keq."

Më tha se oficeri ekzekutiv 
vdiq këtë fundjavë.

Shkëmbyem disa fjalë,

"Çfarë do të thuash,
për çfarë po flet?"

E pyeta se çfarë kishte ndodhur.

Ai më tha, "Zotëri, ai vrau veten."

Kam ecur nëpër zyrë 
për nja dy orë i hutuar,

duke u përpjekur te kuptoj
çfarë kishte ndodhur, përse.

Kisha komunikuar me të
disa muaj më parë.

Nuk isha në djeni 
se ky oficer kishte probleme.

E fajësoj veten time sepse si udhëheqës
nuk kam ditur gjë.

Vazhdova të përpiqem të kuptoj arsyen

çfarë po ndodh në komunitetin e veteranëve

përse ndodhin këto gjëra.

Lexova raporte nga
Departamenti i Çështjeve të Veteranëve,

Departamenti i Mbrojtjes,

Kam lexuar studime kombëtare
mbi shëndetin mendor

dhe çështjet lidhur me të.

Do të ndaj me ju
disa nga gjërat që zbulova.

Departamenti i Çështjeve të Veteranëve
u interesua mbi vetëvrasjet e veteranëve

dhe është në fakt prioritet numër një.

Sipas raporteve e tyre
dhe numrave që kam llogaritur,

ndërmjet 2001 dhe 2019,

gjatë kohës të
Luftës Globale kundër Terrorizmit,

përafërsisht janë 115,000 veteranë

të cilët i dhanë fund jetës së tyre.

Gjithashtu pash raportin e
Departamentit e Mbrojtes

që rendit viktimat.

Ky raport

rendit viktimat nga Tetori i 2001

deri në Nëntor 18 të vitit e kaluar.

Gjatë kësaj kohe 
dhe Luftës Globale kundër Terrorizmit,

ka pasur 5,440 pjesëtarë aktiv 
të cilët u vranë në aksion.

Kështu sipas numrave,
u kryen afërsisht 115,000 vetëvrasje,

dhe 5,440 u vranë në aksion.

Çfarë do të thotë kjo për mua?

Kemi afërsisht 21 veteranë 
të cilët i dhanë fund jetës

për secilin që vritet
nga një luftëtar armik.

Kjo është një shifër befasuese.

Këto studime kombëtare

që merren me shëndetin mendor na tregojnë

se nëse keni probleme
mendore brenda familjes suaj

të cilat mund të jenë trashëguese,

ose nëse ju ka ndodhur diçka
traumatike gjatë fëmijërisë tuaj,

aftësia juaj të luftoni kundër 
çrregullimit e stresit posttraumatik,

do të pakësohet.

Gjithashtu na tregojnë se

nëse dëshironi të keni vlerësim të plotë,

të përcaktoni nëse dikush vuan nga stresi 
posstraumatik,

duhet të merrni një intervistë për
të paktën një orë

me një ekspert në shëndetit mendor

i cili mund të zbulojë se çfarë është

dhe të përcaktojë nëse vuani prej tij.

Tani do tju them çfarë ndodh 
kur hyni në ushtri.

Kur rekrutoheni ne forcat e armatosura,

ju do të kaloni nga një kontroll mjekësor,

një test i fitnesit fizik,

test droge,

test karriere,

që të kuptojnë se ku jeni më i aftë

duke shpresuar tju vendosin
në kategorinë e duhur.

Por a e besoni

se gati 115,000 vetëvrasje
gjatë 20 viteve të fundit,

dhe me të dhënat që kemi
nga studimet ndërkombëtare

se si përcaktohet nëse dikush
do të jetë në gjendje të përballojë

çrreullimit e stresit posttraumatik,

ende nuk kemi një vlerësim
të shëndetit mendor standart

për rekrutët tanë që fillojnë shërbimin.

Kjo është diçka që unë mendoj 
se duhet të ndryshojë.

E dyta,

Kur largohesh nga shërbimi --

Kur u largova nga shërbimi në 2003,

duhej të ndiqja disa
kurse të detyrueshme,

mësime që zgjatën rreth dy ditë,

dhe pastaj isha në rrugën e duhur.

Sot gjëndja është pak më ndryshe.

Do tju marin në telefon

nëse jeni në lejën që e
quajme përfundimtare

ose pushim me pagesë 
që dëshirohi të shfrytëzoni

para se të shkarkoheni nga puna.

Fola me një veteran të cilen e morën në 
telefon.

Ai po kthehej nga puna në shtëpi,

dhe e vetmja gjë që kishte në mendje ishte

"Sa shpejt mund të shpëtoj nga kjo?"

Mbaj se mënd telefonata
zgjati 10 ose15 minuta

Por megjithatë studimet kombëtare tregojnë

se duhet një ore interviste
ballë për ballë,

Mendoj se është diçka
që ne mund të përmirësojmë.

Një gjë tjetër që Departamenti
i Çështjeve të Veteranëve

përfshiu në raportet.

Treguan se pjesëtarët e shërbimit
të cilët besojnë ne vetëshërimin

kanë rrezik më të lartë për të kryer 
vetëvrasjeve.

Pra veteranët të cilët vetëshërohen 
përmes alkoolit,

ose abuzimit e drogës,

dhe që Departamenti i Çështjeve 
të Veteranëve ka kategorizuar

përdorim të opioidit,

si një nga epidemitë.

Duke diskutuar me marinsat
e grupit tim

dhe u munduar të mësoj më shumë gjëra,

zbulova disa gjëra shumë alarmante.

Një marins i cili u kthye nga Iraku

dhe shkoi në spital
për "dhimbje në shpinë"

dhe i dhanë disa ilaçe opioide.

Gjithashtu vuante
nga çrregullimi i stresit posttraumatik.

Ai u bë i varur nga
këto ilaçe kundër dhimbjes,

sepse jo vetëm lehtësuan
dhimbjen e shpinës,

por e ndihmuan të përballojë

me disa nga gjërat e tmerrshme
që kishte përjetuar dhe bëre

në Lindjen e Mesme.

dhe përfundimisht beri overdoze.

Një sfidë tjetër që kemi

është se gjatë detyrës,

i përkisni Departamentit e Mbrojtjes.

Kështu që të gjithë doktorët,
i gjithë kujdesi shëndetësor

janë në të njëjtën kategori.

Kur nuk jeni më në shërbim,

bëheni pjesë e Departamentit
Çështjeve të Veteranëve.

Pra anetaret e shërbimit

të cilët kërkojnë ndihmë 
me problemet e shëndetit mendor

e janë diagnostikuar me stres 
posttraumatik,

kur largohen nga shërbimi,

nuk kanë asnjë doktor

pjesëtar të Departamentit e Çështjeve të 
Veteranëve

ose mbase edhe doktor civil

për shak të privatësisë.

Por ka dhe disa lajme të mira.

Kohët e fundit, u bë e ligjshme

të krijohet një bazë të dhënash

që do përmbajë edhe të dhënat
shëndetësore të Departamentit te Mbrojtes

por edhe dhe të Departamentit e Çështjeve 
të Veteranëve.

Por dua të analizoj këtë mendim ende më 
shume.

Kompania ime ka pasur 204 marinsa dhe 
detarë.

Ndërsa shikoja dhe flisja me marinsar e 
grupit im,

kuptuam se jemi më shumë se 12

pjesëtarë që kryen vetëvrasje.

Kur flas me udhëheqësit me të lartë në 
batalion,

dhe batalioni përmban afërshisht 600-700 
marinarë,

llogaritet se janë qindra pjesëtarë
ata që kanë kryer vetëvrasje.

Le të marim këtë bazë të dhënash që kemi 
krijuar,

dhe le ta analizojmë ende më shumë.

Νë qoftë se një veteran vdes,

nëse janë shkaqe natyrale,

mbidozë ose vetëvrasje,

ne kemi mundësi ta kalojm atë ne Çështjet
e Veteranëve

dhe mund të kenë të dhënat
e Departamentit të Mbrojtjes,

të identifikojnë se në cilin
grup ishin pjesëtarë,

rastet dhe misionet kishin marrë pjesë,

dhe të krijojm këto të dhëna
dhe të përpiqemi të kuptojmë

nëse ka grupe që janë më të prirura
ndaj çrregullimit e stresit post-traumatik

që të mundemi të japim shëndetin mendor

para se të rrështohen,

para se të hynë në arenë.

Kur janë në arenë,

duhen mbështetur ndërsa janë atje,

duhen ndihmuar në lidhje
me shëndetin mendor

para se të kthehen 
në shtëpi pas shërbimit.

(Duartrokitje)

Meqë ra fjala,

nëse mundemi të krijojmë
këto të dhëna për të ndihmuar,

nuk do i zbatojmë vetëm në ushtri,

por do i përdorim edhe 
për popullsinë e përgjithshme.

Nëse ne punojmë të gjithë së bashku

mbledhim burimet tona,

dhe flasim hapur për këtë temë,

dhe përpiqemi të gjejmë zgjidhje

për këtë epidemi që ekziston në Amerikë,

shpresoj se mund të shpëtojmë një jetë.

Këto janë mendimet dhe idetë e mia,

shpresoj se kjo bisedë nuk është e fundit

por fillimi i saj.

Dhe dua tju falenderoj për kohën tuaj.

(Duartrokitje)