0:00:01.349,0:00:06.362
Air Jordan 3 Black Cement.

0:00:07.124,0:00:10.491
Tarihteki en önemli spor[br]ayakkabısı olabilir.

0:00:10.831,0:00:12.914
Piyasaya 1988'de [br]sürülen bu ayakkabı

0:00:12.938,0:00:16.989
Nike'ın pazarlama [br]stratejisinin başlangıcıdır.

0:00:17.059,0:00:20.840
Bu ayakkabı Air Jordan serisi[br]modellerinin başlangıcıdır

0:00:20.864,0:00:22.883
ve belki de Nike'ı kurtardı.

0:00:22.907,0:00:25.820
iPhone'un telefonda yaptığını,[br]Air Jordan 3 Black Cement

0:00:25.844,0:00:27.635
spor ayakkabılarında yaptı.

0:00:28.110,0:00:30.130
Tam dört defa piyasaya sürüldü.

0:00:30.637,0:00:32.781
Bütün ünlü isimler onu [br]giyerken görüntülendi.

0:00:32.805,0:00:35.460
Black Cement ile ne giyileceğiyle [br]alakalı siteler var.

0:00:35.484,0:00:38.124
Yıllardır burnunuzun dibinde

0:00:38.148,0:00:40.130
ve siz ona hiç bakmadınız.

0:00:40.577,0:00:42.343
Şu anda da çoğunuz muhtemelen

0:00:42.367,0:00:45.766
şunu düşünüyor:[br]"Spor ayakkabıları mı?"

0:00:46.097,0:00:48.052
(Gülüşmeler)

0:00:48.076,0:00:49.238
Evet.

0:00:49.262,0:00:50.833
Evet, spor ayakkabıları.

0:00:51.805,0:00:55.388
Spor ayakkabılarıyla ilgili [br]sıradışı şeyler,

0:00:55.412,0:00:57.001
veri,

0:00:57.025,0:00:58.500
Nike

0:00:58.524,0:01:02.753
ve tüm hepsinin geleceğin [br]e-ticaret dünyasına olası etkisi.

0:01:03.259,0:01:04.419
2011'de,

0:01:04.443,0:01:07.422
Jordan 3 Black Cement serisi[br]en son piyasaya sürüldüğünde,

0:01:07.446,0:01:09.779
160$'dan satışa çıkarıldı

0:01:09.803,0:01:12.262
ve dakikalar içinde dünya çapında tükendi.

0:01:12.286,0:01:15.279
Satışa çıkmasına günler kala,[br]insanlar spor ayakkabısı

0:01:15.303,0:01:17.074
mağazalarının önünde kamp kurdular.

0:01:17.399,0:01:18.843
Sadece dakikalar sonra,

0:01:18.867,0:01:22.402
binlerce çift eBay'de[br]2-3 katı fiyatına satışa çıkarıldı.

0:01:22.923,0:01:27.304
Dört yıl sonra bile eBay'de [br]1000'den fazla bu ayakkabıdan var.

0:01:28.107,0:01:29.705
Ama asıl olay,

0:01:29.729,0:01:33.187
bunun her cumartesi gerçekleşiyor olması.

0:01:33.560,0:01:36.107
Her hafta 2 ya da 3 yeni model[br]piyasaya sürülüyor,

0:01:36.131,0:01:38.385
ve herbirinin [br]Jordan 3 Black Cement'inki gibi

0:01:38.409,0:01:41.339
güçlü ve etkileyici bir hikâyesi var.

0:01:42.069,0:01:46.225
Bu spor ayakkabısı tutkunları[br]için Nike pazarı binası,

0:01:46.249,0:01:50.025
bunlar spor ayakkabısı koleksiyoncuları,

0:01:50.049,0:01:51.297
Bu da kızım.

0:01:51.321,0:01:53.246
(Gülüşmeler)

0:01:53.270,0:01:55.337
Üzerindeki "Babamı seviyorum" tişörtü.

0:01:56.244,0:01:59.413
Markalar için, spor ayakkabısı[br]tutkunları önemli bir kitledir.

0:01:59.437,0:02:03.359
Bunlar zevk oluşturucular;[br]Apple hayranlarıdır.

0:02:03.383,0:02:04.922
Çünkü başka kim Geleceğe Dönüş

0:02:04.946,0:02:08.162
ayakkabılarının bir çiftini[br]8000$'a satın alacak?

0:02:08.603,0:02:10.441
(Gülüşmeler)

0:02:10.465,0:02:12.542
Evet, 8.000 dolar.

0:02:13.364,0:02:15.715
Bunun anormal bir [br]durum olduğu aşikâr,

0:02:15.739,0:02:18.917
ama ikinci el spor ayakkabısı[br]pazarı kesinlikle değil.

0:02:18.941,0:02:20.765
Oluşması 30 yılı buldu,

0:02:20.789,0:02:22.725
spor ayakkabısı seven birkaç insanın

0:02:22.749,0:02:25.730
-- sadece birazcık fazla --[br]gizli bir kültürü olarak başladı.

0:02:25.754,0:02:27.154
(Gülüşmeler)

0:02:28.524,0:02:30.734
Şu anda spor ayakkabısı bağımlılığı var.

0:02:30.758,0:02:32.686
Pazarda son 12 ay içerisinde,

0:02:32.710,0:02:34.964
sadece Amerika'da 9 milyon[br]ikinci el ayakkabının

0:02:34.988,0:02:37.381
1,2 milyar dolara satıldığı

0:02:37.405,0:02:41.645
bir piyasa oluştu.

0:02:41.669,0:02:43.708
Bu muhafazakâr bir tahmin.

0:02:43.732,0:02:46.935
Bir spor ayakkabısı tutkunu[br]olduğumu bilmeliyim.

0:02:46.959,0:02:48.466
Bu da benim koleksiyonum.

0:02:48.981,0:02:52.876
Bu işin üstadlarınınkilerin yanında,[br]benimki hiçbir şey.

0:02:53.392,0:02:56.438
Yaklaşık 250 çift ayakkabım var,[br]ama inanın bu küçük bir sayı.

0:02:56.462,0:02:58.417
Binlercesine sahip insanlar var.

0:02:58.759,0:03:01.443
37 yaşında çok tipik bir[br]spor ayakkabısı tutkunuyum.

0:03:02.139,0:03:04.772
Micheal Jordan döneminde[br]basketbol oynayarak büyüdüm,

0:03:04.796,0:03:06.136
sürekli Air Jordan istedim,

0:03:06.160,0:03:08.129
annem bana hiç bir zaman almadı,

0:03:08.153,0:03:10.546
biraz para kazanınca Air Jordan aldım.

0:03:10.570,0:03:12.643
Hepimizin hikâyesi aynı.

0:03:12.667,0:03:14.362
Ama benim hikâyem farklılaştı.

0:03:15.166,0:03:19.261
Üç şirket kurduktan sonra,[br]bir strateji uzmanı olarak işe girdiğimde,

0:03:19.285,0:03:23.199
veriler hakkında bir şey bilmediğimi[br]çok kısa sürede fark ettim.

0:03:23.950,0:03:26.738
Ama öğrendim, çünkü zorundaydım

0:03:26.762,0:03:28.056
ve hoşuma da gitti.

0:03:28.080,0:03:31.492
Sadece biraz eğlenmek için bazı[br]spor ayakkabısı verilerini bulabilseydim

0:03:31.516,0:03:33.528
nasıl olur acaba diye düşündüm.

0:03:33.949,0:03:35.822
Amacım bir fiyat kılavuzu oluşturmak,

0:03:35.846,0:03:38.043
pazarı verilerle incelemekti.

0:03:38.373,0:03:42.702
Dört yılın sonunda, 25 milyonun[br]üzerinde işlemi analiz ediyoruz,

0:03:42.726,0:03:45.642
binlerce gerçek zamanlı[br]spor ayakkabısı analizini sağlıyoruz.

0:03:46.331,0:03:49.882
Şu an spor ayakkabısı tutkunları[br]kuyruklarda fiyatları kontrol ediyor.

0:03:50.540,0:03:53.690
Bazıları bu bilgileri kendilerini[br]sağlama almak için kullanıyor.

0:03:54.781,0:03:56.762
Dünyanın önde gelen yatırım bankaları

0:03:56.786,0:04:01.392
ikinci el satış verilerini perakende [br]ayakkabı sektörü analizinde kullanıyor.

0:04:01.416,0:04:03.006
En güzel kısmı şu:

0:04:03.030,0:04:06.559
spor ayakkabısı tutkunlarının[br]spor ayakkabısı portföyleri var.

0:04:06.583,0:04:08.085
(Gülüşmeler)

0:04:08.407,0:04:11.700
Spor ayakkabısı tutkunları koleksiyon[br]değerlerini zamanla izleyebilir,

0:04:11.700,0:04:12.765
kıyaslayabilir

0:04:12.789,0:04:15.019
ve internet brokerlığı [br]hesaplarınızdaki gibi

0:04:15.043,0:04:16.963
veri ve analizlere ulaşabilirler.

0:04:16.987,0:04:21.891
Spor ayakkabısı tutkunu Dan koleksiyonunun[br]hangi 352 parçadan oluştuğunu belirliyor.

0:04:21.915,0:04:24.804
Değerinin 103 bin dolar [br]olduğu görülebilir.

0:04:24.828,0:04:26.829
Açıkçası, mütevazı bir koleksiyon.

0:04:26.853,0:04:30.462
Ürün bazında, ayakkabıların[br]kar/zarar durumunu görebiliyor.

0:04:30.486,0:04:33.000
Bu çift için 600 doların[br]üzerinde kazancı var.

0:04:34.183,0:04:35.514
Bende de bir çift var.

0:04:35.538,0:04:37.117
(Gülüşmeler)

0:04:38.655,0:04:42.102
İnternette olduğu kadar[br]sokaklarda da büyüyen

0:04:42.126,0:04:44.695
ve kontrol edilmeyen[br]1,2 milyar dolarlık bir endüstri

0:04:44.719,0:04:48.465
spor ayakkabıları için temel finansal[br]servisler oluşturdu.

0:04:49.113,0:04:52.249
Bir gün pazarda gerçekten[br]nelerin gerçekleştiğini merak ettim

0:04:52.273,0:04:54.588
ve iki tane kıyaslama ortaya çıktı.

0:04:54.612,0:04:58.363
Spor ayakkabıları daha çok hisse senedi[br]mi yoksa uyuşturucu gibi mi?

0:04:58.387,0:04:59.588
(Gülüşmeler)

0:04:59.612,0:05:01.480
Doğrusu, bir adam e-postasında,

0:05:01.504,0:05:05.768
15 yaşındaki çocuğunun uyuşturucu[br]sattığını düşündüğünü ama

0:05:05.792,0:05:08.323
sonra spor ayakkabısı sattığını[br]öğrendiğini yazdı.

0:05:08.853,0:05:10.014
(Gülüşmeler)

0:05:10.757,0:05:13.288
Şu anda verileri kullanarak[br]beraber satış yapıyorlar.

0:05:13.711,0:05:16.409
Çünkü spor ayakkabıları[br]başka bir fırsatın olmadığı yerde

0:05:16.433,0:05:17.592
bir yatırım fırsatı.

0:05:17.616,0:05:20.653
Sadece uyuşturucu yerine[br]ayakkabı satan çocuğu kastetmiyorum.

0:05:20.677,0:05:22.367
Bütün çocuklara ne dersiniz?

0:05:22.391,0:05:25.254
Borsada oynayabilmek için en az[br]18 yaşında olmanız gerekiyor.

0:05:25.967,0:05:28.307
Ben altıncı sınıfta sakız,

0:05:28.331,0:05:29.909
dokuzuncu sınıfta lolipop sattım

0:05:29.933,0:05:32.354
ve lise boyunca beyzbol [br]kartları biriktirdim.

0:05:32.378,0:05:34.175
Kartlar uzun süredir ölü

0:05:34.199,0:05:36.572
ve şeker pazarı da genelde[br]epey yerel kalıyor.

0:05:37.122,0:05:42.849
Birçok insan için spor ayakkabıları,[br]yasal ve ulaşılabilir bir yatırım fırsatı

0:05:42.873,0:05:46.640
-- demokratikleştirilmiş, ama öte yandan

0:05:46.664,0:05:48.735
denetlenmeyen bir borsa.

0:05:48.759,0:05:51.541
İnsanların spor ayakkabıları için [br]birbirini öldürdüğü

0:05:51.565,0:05:53.980
hikâyelerin size tanıdık gelme sebebi bu.

0:05:54.606,0:05:58.381
Bu trajik durum kesinlikle[br]yaşanıyor olsa da,

0:05:58.405,0:06:02.250
bazı medyanın sizi inandırdığı[br]kadar yaygın değil.

0:06:02.274,0:06:06.459
Aslına bakarsanız bu, çok daha büyük[br]ve iyi bir hikâyenin ufak bir kısmı.

0:06:06.483,0:06:08.179
Spor ayakkabılarının hem borsaya,

0:06:08.203,0:06:11.307
hem de yasadışı uyuşturucu ticaretine[br]benzer yanları var,

0:06:11.331,0:06:15.728
ama bunların belki de en önemlisi,[br]merkezi bir aktörün varlığı.

0:06:15.752,0:06:17.735
Birisi kuralları koyuyor.

0:06:18.988,0:06:22.981
Spor ayakkabıları söz konusu ise,[br]bu birisi Nike oluyor.

0:06:23.910,0:06:26.162
Size bazı sayılardan bahsedeyim.

0:06:26.186,0:06:29.422
İkinci el satış pazarı, [br]biliyoruz ki 1,2 milyar dolar.

0:06:29.446,0:06:31.744
Nike, Jordan markası da dâhil,

0:06:31.768,0:06:36.284
ikinci el pazarda satılan tüm[br]ayakkabıların %96'sını oluşturuyor.

0:06:36.308,0:06:37.900
Tam bir hâkimiyet.

0:06:37.924,0:06:40.512
Spor ayakkabı tutkunları [br]Jordan'lara bayılıyor.

0:06:40.536,0:06:43.547
İkinci el pazarda kar oranı[br]yaklaşık üçte bir.

0:06:43.571,0:06:48.641
Bunun anlamı, spor ayakkabısı tutkunları[br]geçen yıl Nike ayakkabılarını satarak

0:06:48.665,0:06:50.553
380 milyon dolar kazandılar.

0:06:51.030,0:06:53.047
Bir dakikalığına perakende[br]satışa geçelim.

0:06:53.071,0:06:54.491
Bu yılın başlarında Skechers,

0:06:54.515,0:06:57.305
Adidas'ı geçerek, ülkedeki[br]iki numaralı ayakkabı

0:06:57.329,0:07:00.163
markası hâline geldi[br]-- bu büyük bir şeydi.

0:07:00.187,0:07:02.961
Haziran'da biten 12 ay içerisinde

0:07:02.985,0:07:07.049
Skechers'ın net kazancı[br]209 milyon dolardı.

0:07:07.853,0:07:11.187
Bu da demek oluyor ki Nike'ın müşterileri

0:07:11.211,0:07:14.747
en yakın rakiplerinin neredeyse[br]iki katı kadar kâr ediyorlar.

0:07:15.758,0:07:17.557
Bu --

0:07:17.581,0:07:21.005
(Gülüşmeler)

0:07:21.029,0:07:22.605
Bu nasıl mümkün olabilir?

0:07:24.149,0:07:26.830
Spor ayakkabısı pazarı[br]yalnızca arz-talep üzerine kurulu,

0:07:26.854,0:07:31.576
ama Nike'ın bu arzı kullanım şekli[br]-- sınırlı sayıda üretilen ayakkabı --

0:07:31.600,0:07:35.413
ve bunların dağıtımını kendi yararına[br]kullanması çok başarılı.

0:07:35.437,0:07:37.449
Aslında gerçekten sadece arz.

0:07:37.473,0:07:41.238
İnsanlar, Nike ve sınırlı sayıda olduğu[br]sürece alırız diye şaka yapıyorlar.

0:07:41.262,0:07:45.071
Bu ayakkabılar 8.000$'a satılıyor,[br]çünkü çok az sayıda var.

0:07:45.095,0:07:47.861
Herhangi bir pazardan hiçbir farkı yok,

0:07:47.885,0:07:50.965
tek fark, bunun bir pazar bile olmayışı.

0:07:51.508,0:07:53.953
Nike bu suni yapıyı --

0:07:53.977,0:07:58.258
en iyi anlamda akıllıca yapıyı --[br]daha fazla ayakkabı satmak için oluşturdu.

0:07:58.613,0:07:59.764
Bu süreçte

0:07:59.788,0:08:03.156
ben de dâhil on binlerce insana[br]hayat boyu sürecek

0:08:03.180,0:08:04.661
tutkular kazandırdı.

0:08:05.488,0:08:08.697
Nike ikinci el satış pazarını[br]yok etmek isterse, yarın yapabilir,

0:08:08.697,0:08:10.759
yapması gereken daha [br]fazla ayakkabı yapmak.

0:08:10.783,0:08:14.300
Ama ne biz bunu yapmalarını isteriz,[br]ne de bu, onların çıkarına olur.

0:08:15.345,0:08:19.582
Çünkü her isteyene bir iPhone satacak[br]olan Apple'ın aksine,

0:08:19.606,0:08:23.424
Nike yalnızca 200 dolarlık spor[br]ayakkabılar satarak para kazanmıyor.

0:08:23.448,0:08:26.699
Milyonlarca insana 60 dolarlık[br]milyonlarca ayakkabı satıyorlar.

0:08:27.146,0:08:29.685
Bu işin pazarlamasını, reklamını,[br]halkla ilişkilerini

0:08:29.709,0:08:32.239
ve marka değerini oluşturan ve[br]Nike'ın milyonlarca

0:08:32.263,0:08:35.473
60$'lık ayakkabı satmasını sağlayanlarsa[br]spor ayakkabısı tutkunları.

0:08:37.501,0:08:38.882
Pazarlama.

0:08:38.906,0:08:42.018
Daha önce eşi benzeri[br]görülmemiş bir pazarlama --

0:08:42.042,0:08:43.462
hiçbir ders kitabında yazmaz.

0:08:43.486,0:08:47.026
15 yıldır Nike her hafta sonu Facebook[br]düzeyinde abartılı reklamları

0:08:47.050,0:08:51.513
halka sunarak suni bir [br]mal piyasasını destekledi.

0:08:51.537,0:08:54.210
Bir Cumartesi sabahı saat 8'de[br]bir Footlocker'a uğrayın,

0:08:54.234,0:08:57.185
cadde üzerinde ve mağaza bloğu[br]etrafında bir kuyruk olacak,

0:08:57.209,0:09:00.070
bazı çocuklar belki de[br]bir haftadır orada bekliyorlardır.

0:09:00.437,0:09:04.208
İki yılda bir haberlerde gördüğünüz[br]o çılgın iPhone kuyrukları var ya?

0:09:04.232,0:09:08.522
Nike kuyrukları 104 kat daha sık oluyor.

0:09:09.075,0:09:10.603
Yani kuralları Nike belirliyor.

0:09:10.627,0:09:13.401
Bunu arz ve dağıtımı kontrol[br]ederek yapıyor.

0:09:14.014,0:09:17.911
Ama bir çift perakende satış[br]ağından çıktığında artık Vahşi Batı'da.

0:09:18.500,0:09:24.003
Bu büyüklükte yasal ve denetimsiz[br]çok az pazar var, eğer varsa.

0:09:24.480,0:09:27.803
Yani Nike kesinlikle borsa değil.

0:09:27.827,0:09:30.610
Aslına bakarsanız merkezi bir borsa yok.

0:09:30.634,0:09:35.372
Son rakamlara göre, bildiğim kadarıyla[br]48 farklı çevrimiçi pazar var.

0:09:36.610,0:09:39.478
Bazıları eBay kopyaları,[br]bazıları mobil marketler,

0:09:39.502,0:09:42.488
sonra aracı mağazalar ve [br]aktif fiziki mağazalar,

0:09:42.488,0:09:44.612
spor ayakkabısı fuarları,[br]ikinci el siteleri,

0:09:44.636,0:09:47.041
Facebook, Instagram ve Twitter --

0:09:47.065,0:09:50.617
spor ayakkabısı tutkunlarının[br]iletişime geçtiği her yerde

0:09:50.617,0:09:52.611
ayakkabı alınıp satılacaktır.

0:09:53.504,0:09:58.515
Ama bu verimlilik, şeffaflık ve

0:09:58.539,0:10:00.755
bazen orjinalliğin bile olmaması demek.

0:10:01.584,0:10:04.377
Hisselerin böyle alındığını[br]hayal edebiliyor musunuz?

0:10:05.125,0:10:07.409
Ya Apple hissesi almanın yolu

0:10:07.433,0:10:10.288
çevrimiçi ve çevrimdışı 100'den [br]fazla yeri aramak olsaydı,

0:10:10.312,0:10:12.535
buna sokakta yürürken[br]üzerinde biraz Apple

0:10:12.559,0:10:15.197
hissesi bulunan birine rastlamayı[br]umut etmek de dâhil.

0:10:15.221,0:10:17.088
Kimin en iyi fiyatı verdiğini bilmeden,

0:10:17.112,0:10:19.679
hatta baktığınız hissenin[br]gerçekliğinden emin olmadan.

0:10:19.703,0:10:21.520
Bu büyük olasılıkla

0:10:21.544,0:10:23.598
"Nasıl yani ya?" demenize sebep olacaktır.

0:10:23.622,0:10:25.909
Tabii ki hisseleri böyle satın almıyoruz.

0:10:26.904,0:10:29.983
Peki ya spor ayakkabılarını da böyle[br]satın almak zorunda olmasak?

0:10:30.923,0:10:32.305
Ya tam tersi doğruysa

0:10:32.329,0:10:33.915
ve tam olarak hisseleri aldığımız

0:10:33.939,0:10:35.732
şekilde spor ayakkabısı alabilseydik?

0:10:35.756,0:10:38.645
Peki ya bu yalnızca spor[br]ayakkabı değil de, saat, çanta,

0:10:38.669,0:10:40.772
kadın ayakkabısı,[br]herhangi bir koleksiyon,

0:10:40.796,0:10:44.144
sezon veya indirim ürününe benzer[br]herhangi bir ürün olsaydı?

0:10:44.168,0:10:47.411
Ya ticaret için bir borsa olsaydı?

0:10:48.046,0:10:50.868
Eşyaların borsası.

0:10:52.167,0:10:56.490
Sadece çok daha eğitimli ve verimli[br]şekilde satın alma yapmakla kalmayıp

0:10:56.514,0:10:59.754
aynı zamanda borsadaki tüm[br]

0:10:59.778,0:11:01.361
karmaşık finansal işlemleri[br]yapabilecektiniz.

0:11:01.385,0:11:02.988
Bono, opsiyonlar

0:11:03.012,0:11:06.122
ve vadeli işlemler vs.

0:11:06.146,0:11:10.069
Belki eşyaların borsasına[br]yatırım yapmak istersiniz.

0:11:10.997,0:11:17.269
Eğer 2011'de Air Jordan 3 Black Cement[br]çiftine yatırım yapsaydınız,

0:11:17.293,0:11:19.690
ya sahnede onları giyiyor olabilirdiniz,

0:11:19.714,0:11:21.633
(Gülüşmeler)

0:11:21.657,0:11:24.954
ya da yüzde 162 oranında[br]kâr elde ederdiniz --

0:11:25.670,0:11:29.015
S&P'nin iki katı ve Apple'dan[br]yüzde 20 daha fazla.

0:11:29.039,0:11:30.758
(Gülüşmeler)

0:11:31.203,0:11:33.664
Bu yüzden spor ayakkabıları[br]hakkında konuşuyoruz.

0:11:34.228,0:11:35.379
Teşekkürler.

0:11:35.403,0:11:38.325
(Alkışlar)