[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:02.04,0:00:04.87,Default,,0000,0000,0000,,[Het is tijd om te praten \Nover klimaatbeheersing] Dialogue: 0,0:00:04.90,0:00:08.37,Default,,0000,0000,0000,,Wat als we een thermostaat konden maken Dialogue: 0,0:00:08.39,0:00:11.13,Default,,0000,0000,0000,,om de temperatuur van de aarde te verlagen Dialogue: 0,0:00:11.16,0:00:12.42,Default,,0000,0000,0000,,wanneer je maar wil? Dialogue: 0,0:00:13.70,0:00:18.08,Default,,0000,0000,0000,,Nu zou je denken dat als iemand \Ndaar een plausibel idee voor had, Dialogue: 0,0:00:18.11,0:00:20.36,Default,,0000,0000,0000,,iedereen daar erg \Nenthousiast over zou zijn Dialogue: 0,0:00:20.39,0:00:22.98,Default,,0000,0000,0000,,en dat er veel onderzoek \Nnaar zou gebeuren. Dialogue: 0,0:00:23.45,0:00:27.96,Default,,0000,0000,0000,,In feite begrijpen een heleboel \Nmensen hoe dat kan. Dialogue: 0,0:00:28.71,0:00:32.86,Default,,0000,0000,0000,,Maar er is niet veel steun \Nvoor onderzoek op dit gebied. Dialogue: 0,0:00:33.44,0:00:35.63,Default,,0000,0000,0000,,Ik denk dat dat deels komt Dialogue: 0,0:00:35.66,0:00:38.66,Default,,0000,0000,0000,,omdat er een aantal echte \Nmisverstanden over bestaan. Dialogue: 0,0:00:39.02,0:00:42.90,Default,,0000,0000,0000,,Ik ga vandaag niet proberen om jullie \Nte overtuigen dat dit een goed idee is. Dialogue: 0,0:00:43.86,0:00:48.55,Default,,0000,0000,0000,,Maar ik ga proberen jullie \Nnieuwsgierigheid te prikkelen Dialogue: 0,0:00:48.57,0:00:51.74,Default,,0000,0000,0000,,en een aantal misverstanden op te ruimen. Dialogue: 0,0:00:52.27,0:00:56.39,Default,,0000,0000,0000,,Het basisidee van zonne-klimaatbeheersing Dialogue: 0,0:00:56.41,0:00:59.04,Default,,0000,0000,0000,,is dat we de boel kunnen afkoelen Dialogue: 0,0:00:59.06,0:01:01.18,Default,,0000,0000,0000,,door alleen maar iets meer zonlicht Dialogue: 0,0:01:01.18,0:01:03.10,Default,,0000,0000,0000,,terug de ruimte in te reflecteren. Dialogue: 0,0:01:04.12,0:01:09.03,Default,,0000,0000,0000,,Ideeën over hoe dit kan, \Nzijn er al tientallen jaren. Dialogue: 0,0:01:09.93,0:01:12.35,Default,,0000,0000,0000,,Wolken zijn een geweldige \Nmanier om dat te doen. Dialogue: 0,0:01:12.35,0:01:14.51,Default,,0000,0000,0000,,Zoals deze laaghangende bewolking. Dialogue: 0,0:01:14.51,0:01:17.03,Default,,0000,0000,0000,,Iedereen weet dat \Nhet koeler is onder een wolk. Dialogue: 0,0:01:17.48,0:01:21.78,Default,,0000,0000,0000,,Ik hou van deze wolk omdat ze exact \Nhetzelfde watergehalte heeft Dialogue: 0,0:01:21.80,0:01:23.68,Default,,0000,0000,0000,,als de transparante lucht eromheen. Dialogue: 0,0:01:24.09,0:01:28.08,Default,,0000,0000,0000,,En ze laat zien dat zelfs een kleine \Nverandering in de luchtstroom Dialogue: 0,0:01:28.10,0:01:29.68,Default,,0000,0000,0000,,kan leiden tot wolkvorming. Dialogue: 0,0:01:30.33,0:01:33.22,Default,,0000,0000,0000,,Wij maken voortdurend kunstmatige wolken. Dialogue: 0,0:01:33.82,0:01:37.18,Default,,0000,0000,0000,,Dit zijn condenssporen, \Nkunstmatige waterwolken Dialogue: 0,0:01:37.20,0:01:39.40,Default,,0000,0000,0000,,gemaakt door een straalvliegtuig. Dialogue: 0,0:01:40.25,0:01:45.59,Default,,0000,0000,0000,,We veranderen de wolken op aarde dus al. Dialogue: 0,0:01:45.62,0:01:46.93,Default,,0000,0000,0000,,Per ongeluk. Dialogue: 0,0:01:46.96,0:01:48.91,Default,,0000,0000,0000,,Of, als je dat liever gelooft, Dialogue: 0,0:01:48.91,0:01:51.56,Default,,0000,0000,0000,,door een supergeheime \Noverheidssamenzwering. Dialogue: 0,0:01:51.56,0:01:53.63,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:01:53.66,0:01:56.78,Default,,0000,0000,0000,,We doen dit de hele tijd. Dialogue: 0,0:01:56.81,0:02:00.38,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een NASA-foto \Nvan scheepvaartroutes. Dialogue: 0,0:02:00.40,0:02:03.83,Default,,0000,0000,0000,,Passerende schepen \Ndoen ook wolken ontstaan Dialogue: 0,0:02:03.86,0:02:05.97,Default,,0000,0000,0000,,en dit is een voldoende groot effect Dialogue: 0,0:02:05.99,0:02:10.99,Default,,0000,0000,0000,,dat het de opwarming van de aarde al \Nmet ongeveer één graad vermindert. Dialogue: 0,0:02:11.51,0:02:14.45,Default,,0000,0000,0000,,We doen dus al aan klimaatbeheersing. Dialogue: 0,0:02:15.35,0:02:17.39,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn hopen ideeën over hoe dit te doen. Dialogue: 0,0:02:17.42,0:02:19.40,Default,,0000,0000,0000,,Mensen hebben van alles overwogen, Dialogue: 0,0:02:19.42,0:02:22.85,Default,,0000,0000,0000,,van het bouwen van \Nenorme parasols in de ruimte Dialogue: 0,0:02:22.87,0:02:25.79,Default,,0000,0000,0000,,tot het laten bruisen \Nvan het water in de zee. Dialogue: 0,0:02:26.31,0:02:29.52,Default,,0000,0000,0000,,Sommige van deze ideeën \Nzijn eigenlijk heel plausibel. Dialogue: 0,0:02:30.66,0:02:35.01,Default,,0000,0000,0000,,Onlangs publiceerde\NDavid Keith op Harvard er een: Dialogue: 0,0:02:35.04,0:02:38.73,Default,,0000,0000,0000,,krijtstof in de stratosfeer blazen Dialogue: 0,0:02:38.75,0:02:41.01,Default,,0000,0000,0000,,zodat het zonlicht weerkaatst. Dialogue: 0,0:02:41.04,0:02:42.49,Default,,0000,0000,0000,,Een echt knap idee Dialogue: 0,0:02:42.51,0:02:45.93,Default,,0000,0000,0000,,omdat krijt een van de op aarde \Nmeest voorkomende mineralen is, Dialogue: 0,0:02:45.96,0:02:49.66,Default,,0000,0000,0000,,het zeer veilig is -- zo veilig \Ndat we het aan babyvoeding toevoegen. Dialogue: 0,0:02:50.66,0:02:54.86,Default,,0000,0000,0000,,En eigenlijk, als je krijt \Nin de stratosfeer spuit, Dialogue: 0,0:02:54.89,0:02:59.70,Default,,0000,0000,0000,,dwarrelt het na een paar jaar weer \Nnaar beneden, opgelost in regenwater. Dialogue: 0,0:03:00.59,0:03:04.71,Default,,0000,0000,0000,,Voordat je je zorgen begint te maken \Nover al dat krijt in je regenwater, Dialogue: 0,0:03:04.74,0:03:08.95,Default,,0000,0000,0000,,laat me even uitleggen \Nhoe weinig je ervan nodig hebt. Dialogue: 0,0:03:09.45,0:03:12.22,Default,,0000,0000,0000,,Dat blijkt erg eenvoudig \Nte berekenen te zijn. Dialogue: 0,0:03:13.12,0:03:15.86,Default,,0000,0000,0000,,Dit is mijn berekening \Nop de achterkant van een envelop. Dialogue: 0,0:03:15.88,0:03:17.24,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:03:17.27,0:03:19.46,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus) Dialogue: 0,0:03:19.48,0:03:23.95,Default,,0000,0000,0000,,Ik verzeker jullie dat mensen \Nhet zorgvuldiger hebben uitgerekend Dialogue: 0,0:03:23.98,0:03:25.83,Default,,0000,0000,0000,,en ze hetzelfde antwoord vinden, Dialogue: 0,0:03:25.85,0:03:31.61,Default,,0000,0000,0000,,namelijk dat je 10 teragram [10^12] krijt \Nper jaar moet spuiten Dialogue: 0,0:03:31.64,0:03:35.31,Default,,0000,0000,0000,,om de effecten van het CO2 \Ndat we al hebben, ongedaan te maken -- Dialogue: 0,0:03:35.31,0:03:37.01,Default,,0000,0000,0000,,alleen wat de temperatuur aangaat, Dialogue: 0,0:03:37.01,0:03:39.75,Default,,0000,0000,0000,,niet voor alle effecten, \Nalleen maar voor de temperatuur. Dialogue: 0,0:03:39.75,0:03:41.54,Default,,0000,0000,0000,,Hoe ziet dat eruit? Dialogue: 0,0:03:41.56,0:03:44.54,Default,,0000,0000,0000,,Ik kan geen 10 teragram \Nper jaar visualiseren. Dialogue: 0,0:03:45.59,0:03:51.59,Default,,0000,0000,0000,,Daarom vroeg ik het Cambridge Fire \NDepartement en Taylor Milsal Dialogue: 0,0:03:51.62,0:03:53.04,Default,,0000,0000,0000,,om een handje toe te steken. Dialogue: 0,0:03:54.96,0:03:59.42,Default,,0000,0000,0000,,Deze slang spuit \N10 teragram water per jaar. Dialogue: 0,0:04:00.51,0:04:06.05,Default,,0000,0000,0000,,Zoveel moet je in de stratosfeer pompen Dialogue: 0,0:04:06.89,0:04:10.73,Default,,0000,0000,0000,,om de aarde terug tot het \Npre-industriële niveau af te koelen. Dialogue: 0,0:04:11.82,0:04:16.71,Default,,0000,0000,0000,,Dat is verbazingwekkend weinig, \Néén brandslang voor de hele aarde. Dialogue: 0,0:04:17.24,0:04:19.49,Default,,0000,0000,0000,,Natuurlijk ga je dat \Nniet doen met een slang, Dialogue: 0,0:04:19.51,0:04:22.26,Default,,0000,0000,0000,,je brengt het omhoog \Nmet vliegtuigen of iets dergelijks. Dialogue: 0,0:04:22.44,0:04:27.54,Default,,0000,0000,0000,,Maar het is zo weinig, het zou zijn \Nals het gooien van een handvol krijt Dialogue: 0,0:04:27.56,0:04:30.40,Default,,0000,0000,0000,,in elk olympisch zwembad vol regenwater. Dialogue: 0,0:04:30.89,0:04:32.22,Default,,0000,0000,0000,,Het is bijna niets. Dialogue: 0,0:04:33.19,0:04:37.54,Default,,0000,0000,0000,,Waarom houden mensen \Ndan niet van dit idee? Dialogue: 0,0:04:37.57,0:04:39.54,Default,,0000,0000,0000,,Waarom wordt het \Nniet ernstiger genomen? Dialogue: 0,0:04:39.54,0:04:42.11,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn een aantal \Nzeer goede redenen voor. Dialogue: 0,0:04:43.32,0:04:48.37,Default,,0000,0000,0000,,Een heleboel mensen vinden dat we hier \Necht niet over moeten praten. Dialogue: 0,0:04:48.40,0:04:52.84,Default,,0000,0000,0000,,Ik heb een aantal zeer goede \Nvrienden in het publiek, Dialogue: 0,0:04:52.86,0:04:54.26,Default,,0000,0000,0000,,die ik zeer respecteer, Dialogue: 0,0:04:55.13,0:04:58.46,Default,,0000,0000,0000,,die echt vinden dat ik hier \Nniet over zou moeten praten. Dialogue: 0,0:04:59.06,0:05:01.90,Default,,0000,0000,0000,,De reden is dat ze ermee inzitten Dialogue: 0,0:05:01.92,0:05:05.37,Default,,0000,0000,0000,,dat als mensen denken dat er \Neen eenvoudige uitweg is Dialogue: 0,0:05:05.40,0:05:08.98,Default,,0000,0000,0000,,we onze verslaving aan fossiele \Nbrandstoffen niet zullen opgeven. Dialogue: 0,0:05:09.55,0:05:11.29,Default,,0000,0000,0000,,Daar maak ik me wel zorgen over. Dialogue: 0,0:05:11.87,0:05:14.28,Default,,0000,0000,0000,,Ik denk dat het echt \Neen ernstig probleem is. Dialogue: 0,0:05:14.93,0:05:19.91,Default,,0000,0000,0000,,Maar er is ook, denk ik, \Neen dieperliggend probleem: Dialogue: 0,0:05:20.66,0:05:26.03,Default,,0000,0000,0000,,niemand houdt van het idee \Nvan het knoeien met de hele aarde -- Dialogue: 0,0:05:26.06,0:05:27.26,Default,,0000,0000,0000,,ik zeker niet. Dialogue: 0,0:05:27.78,0:05:30.15,Default,,0000,0000,0000,,Ik hou van deze planeet, echt waar. Dialogue: 0,0:05:30.18,0:05:32.21,Default,,0000,0000,0000,,En ik wil er niet mee knoeien. Dialogue: 0,0:05:32.63,0:05:36.47,Default,,0000,0000,0000,,Maar we zijn onze atmosfeer \Nal aan het veranderen, Dialogue: 0,0:05:36.49,0:05:38.05,Default,,0000,0000,0000,,we knoeien er al mee. Dialogue: 0,0:05:39.00,0:05:45.26,Default,,0000,0000,0000,,Daarom denk ik dat het voor ons \Nzinvol is om te zoeken naar manieren Dialogue: 0,0:05:45.28,0:05:47.13,Default,,0000,0000,0000,,om deze effecten tegen te gaan. Dialogue: 0,0:05:47.52,0:05:49.43,Default,,0000,0000,0000,,We moeten daar onderzoek over doen. Dialogue: 0,0:05:49.46,0:05:51.98,Default,,0000,0000,0000,,We moeten de wetenschap \Nerachter begrijpen. Dialogue: 0,0:05:52.88,0:05:58.19,Default,,0000,0000,0000,,Ik heb gemerkt dat er een thema \Nbij TED wordt ontwikkeld, Dialogue: 0,0:05:58.21,0:06:02.55,Default,,0000,0000,0000,,iets als ‘angst versus hoop’ Dialogue: 0,0:06:02.58,0:06:05.97,Default,,0000,0000,0000,,of ‘creativiteit versus voorzichtigheid’. Dialogue: 0,0:06:07.03,0:06:09.04,Default,,0000,0000,0000,,Natuurlijk hebben we beide nodig. Dialogue: 0,0:06:09.75,0:06:12.23,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn dus geen wondermiddelen. Dialogue: 0,0:06:12.26,0:06:14.53,Default,,0000,0000,0000,,Dit is zeker geen wondermiddel. Dialogue: 0,0:06:16.33,0:06:20.14,Default,,0000,0000,0000,,Maar wetenschap moet ons \Nvertellen wat onze opties zijn; Dialogue: 0,0:06:20.16,0:06:24.47,Default,,0000,0000,0000,,dat vormt zowel onze creativiteit \Nals onze voorzichtigheid. Dialogue: 0,0:06:25.29,0:06:29.81,Default,,0000,0000,0000,,Dus ben ik een optimist \Nover ons toekomstige zelf, Dialogue: 0,0:06:30.43,0:06:34.43,Default,,0000,0000,0000,,maar ik ben geen optimist omdat ik denk \Ndat onze problemen klein zijn. Dialogue: 0,0:06:35.20,0:06:37.64,Default,,0000,0000,0000,,Ik ben een optimist omdat ik denk Dialogue: 0,0:06:37.64,0:06:41.22,Default,,0000,0000,0000,,dat onze capaciteit om \Nom te gaan met onze problemen Dialogue: 0,0:06:41.22,0:06:43.35,Default,,0000,0000,0000,,veel groter is dan we denken. Dialogue: 0,0:06:43.86,0:06:44.91,Default,,0000,0000,0000,,Veel dank. Dialogue: 0,0:06:44.93,0:06:46.20,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus) Dialogue: 0,0:06:46.22,0:06:48.37,Default,,0000,0000,0000,,[Dit gaf veel controverse op TED2017. Dialogue: 0,0:06:48.40,0:06:50.37,Default,,0000,0000,0000,,Kijk ook naar de online discussies Dialogue: 0,0:06:50.37,0:06:51.78,Default,,0000,0000,0000,,voor de andere standpunten.] Dialogue: 0,0:00:00.26,0:00:02.02,Default,,0000,0000,0000,,[Een provocatie van Danny Hillis:]