1
00:00:02,035 --> 00:00:04,873
[Het is tijd om te praten 
over klimaatbeheersing]

2
00:00:04,897 --> 00:00:08,366
Wat als we een thermostaat konden maken

3
00:00:08,390 --> 00:00:11,133
om de temperatuur van de aarde te verlagen

4
00:00:11,157 --> 00:00:12,424
wanneer je maar wil?

5
00:00:13,695 --> 00:00:18,085
Nu zou je denken dat als iemand 
daar een plausibel idee voor had,

6
00:00:18,109 --> 00:00:20,363
iedereen daar erg 
enthousiast over zou zijn

7
00:00:20,387 --> 00:00:22,982
en dat er veel onderzoek 
naar zou gebeuren.

8
00:00:23,450 --> 00:00:27,958
In feite begrijpen een heleboel 
mensen hoe dat kan.

9
00:00:28,711 --> 00:00:32,862
Maar er is niet veel steun 
voor onderzoek op dit gebied.

10
00:00:33,444 --> 00:00:35,631
Ik denk dat dat deels komt

11
00:00:35,655 --> 00:00:38,664
omdat er een aantal echte 
misverstanden over bestaan.

12
00:00:39,021 --> 00:00:42,897
Ik ga vandaag niet proberen om jullie 
te overtuigen dat dit een goed idee is.

13
00:00:43,863 --> 00:00:48,546
Maar ik ga proberen jullie 
nieuwsgierigheid te prikkelen

14
00:00:48,570 --> 00:00:51,736
en een aantal misverstanden op te ruimen.

15
00:00:52,266 --> 00:00:56,387
Het basisidee van zonne-klimaatbeheersing

16
00:00:56,411 --> 00:00:59,038
is dat we de boel kunnen afkoelen

17
00:00:59,062 --> 00:01:01,184
door alleen maar iets meer zonlicht

18
00:01:01,184 --> 00:01:03,098
terug de ruimte in te reflecteren.

19
00:01:04,118 --> 00:01:09,030
Ideeën over hoe dit kan, 
zijn er al tientallen jaren.

20
00:01:09,933 --> 00:01:12,346
Wolken zijn een geweldige 
manier om dat te doen.

21
00:01:12,346 --> 00:01:14,506
Zoals deze laaghangende bewolking.

22
00:01:14,506 --> 00:01:17,028
Iedereen weet dat 
het koeler is onder een wolk.

23
00:01:17,475 --> 00:01:21,776
Ik hou van deze wolk omdat ze exact 
hetzelfde watergehalte heeft

24
00:01:21,800 --> 00:01:23,678
als de transparante lucht eromheen.

25
00:01:24,093 --> 00:01:28,079
En ze laat zien dat zelfs een kleine 
verandering in de luchtstroom

26
00:01:28,103 --> 00:01:29,680
kan leiden tot wolkvorming.

27
00:01:30,332 --> 00:01:33,222
Wij maken voortdurend kunstmatige wolken.

28
00:01:33,823 --> 00:01:37,180
Dit zijn condenssporen, 
kunstmatige waterwolken

29
00:01:37,204 --> 00:01:39,405
gemaakt door een straalvliegtuig.

30
00:01:40,251 --> 00:01:45,593
We veranderen de wolken op aarde dus al.

31
00:01:45,617 --> 00:01:46,934
Per ongeluk.

32
00:01:46,958 --> 00:01:48,909
Of, als je dat liever gelooft,

33
00:01:48,909 --> 00:01:51,559
door een supergeheime 
overheidssamenzwering.

34
00:01:51,559 --> 00:01:53,634
(Gelach)

35
00:01:53,658 --> 00:01:56,783
We doen dit de hele tijd.

36
00:01:56,807 --> 00:02:00,379
Dit is een NASA-foto 
van scheepvaartroutes.

37
00:02:00,403 --> 00:02:03,831
Passerende schepen 
doen ook wolken ontstaan

38
00:02:03,855 --> 00:02:05,966
en dit is een voldoende groot effect

39
00:02:05,990 --> 00:02:10,988
dat het de opwarming van de aarde al 
met ongeveer één graad vermindert.

40
00:02:11,513 --> 00:02:14,447
We doen dus al aan klimaatbeheersing.

41
00:02:15,347 --> 00:02:17,394
Er zijn hopen ideeën over hoe dit te doen.

42
00:02:17,418 --> 00:02:19,398
Mensen hebben van alles overwogen,

43
00:02:19,422 --> 00:02:22,846
van het bouwen van 
enorme parasols in de ruimte

44
00:02:22,870 --> 00:02:25,794
tot het laten bruisen 
van het water in de zee.

45
00:02:26,306 --> 00:02:29,521
Sommige van deze ideeën 
zijn eigenlijk heel plausibel.

46
00:02:30,656 --> 00:02:35,014
Onlangs publiceerde
David Keith op Harvard er een:

47
00:02:35,038 --> 00:02:38,727
krijtstof in de stratosfeer blazen

48
00:02:38,751 --> 00:02:41,012
zodat het zonlicht weerkaatst.

49
00:02:41,036 --> 00:02:42,489
Een echt knap idee

50
00:02:42,513 --> 00:02:45,934
omdat krijt een van de op aarde 
meest voorkomende mineralen is,

51
00:02:45,958 --> 00:02:49,659
het zeer veilig is -- zo veilig 
dat we het aan babyvoeding toevoegen.

52
00:02:50,665 --> 00:02:54,864
En eigenlijk, als je krijt 
in de stratosfeer spuit,

53
00:02:54,888 --> 00:02:59,704
dwarrelt het na een paar jaar weer 
naar beneden, opgelost in regenwater.

54
00:03:00,587 --> 00:03:04,714
Voordat je je zorgen begint te maken 
over al dat krijt in je regenwater,

55
00:03:04,738 --> 00:03:08,949
laat me even uitleggen 
hoe weinig je ervan nodig hebt.

56
00:03:09,453 --> 00:03:12,223
Dat blijkt erg eenvoudig 
te berekenen te zijn.

57
00:03:13,118 --> 00:03:15,855
Dit is mijn berekening 
op de achterkant van een envelop.

58
00:03:15,879 --> 00:03:17,245
(Gelach)

59
00:03:17,269 --> 00:03:19,459
(Applaus)

60
00:03:19,483 --> 00:03:23,951
Ik verzeker jullie dat mensen 
het zorgvuldiger hebben uitgerekend

61
00:03:23,975 --> 00:03:25,826
en ze hetzelfde antwoord vinden,

62
00:03:25,850 --> 00:03:31,613
namelijk dat je 10 teragram [10^12] krijt 
per jaar moet spuiten

63
00:03:31,637 --> 00:03:35,307
om de effecten van het CO2 
dat we al hebben, ongedaan te maken --

64
00:03:35,307 --> 00:03:37,007
alleen wat de temperatuur aangaat,

65
00:03:37,007 --> 00:03:39,749
niet voor alle effecten, 
alleen maar voor de temperatuur.

66
00:03:39,749 --> 00:03:41,538
Hoe ziet dat eruit?

67
00:03:41,562 --> 00:03:44,539
Ik kan geen 10 teragram 
per jaar visualiseren.

68
00:03:45,593 --> 00:03:51,593
Daarom vroeg ik het Cambridge Fire 
Departement en Taylor Milsal

69
00:03:51,623 --> 00:03:53,035
om een handje toe te steken.

70
00:03:54,965 --> 00:03:59,416
Deze slang spuit 
10 teragram water per jaar.

71
00:04:00,506 --> 00:04:06,050
Zoveel moet je in de stratosfeer pompen

72
00:04:06,887 --> 00:04:10,728
om de aarde terug tot het 
pre-industriële niveau af te koelen.

73
00:04:11,815 --> 00:04:16,706
Dat is verbazingwekkend weinig, 
één brandslang voor de hele aarde.

74
00:04:17,244 --> 00:04:19,489
Natuurlijk ga je dat 
niet doen met een slang,

75
00:04:19,513 --> 00:04:22,261
je brengt het omhoog 
met vliegtuigen of iets dergelijks.

76
00:04:22,442 --> 00:04:27,537
Maar het is zo weinig, het zou zijn 
als het gooien van een handvol krijt

77
00:04:27,561 --> 00:04:30,397
in elk olympisch zwembad vol regenwater.

78
00:04:30,886 --> 00:04:32,219
Het is bijna niets.

79
00:04:33,192 --> 00:04:37,545
Waarom houden mensen 
dan niet van dit idee?

80
00:04:37,569 --> 00:04:39,541
Waarom wordt het 
niet ernstiger genomen?

81
00:04:39,541 --> 00:04:42,109
Er zijn een aantal 
zeer goede redenen voor.

82
00:04:43,323 --> 00:04:48,372
Een heleboel mensen vinden dat we hier 
echt niet over moeten praten.

83
00:04:48,396 --> 00:04:52,836
Ik heb een aantal zeer goede 
vrienden in het publiek,

84
00:04:52,860 --> 00:04:54,265
die ik zeer respecteer,

85
00:04:55,130 --> 00:04:58,461
die echt vinden dat ik hier 
niet over zou moeten praten.

86
00:04:59,056 --> 00:05:01,898
De reden is dat ze ermee inzitten

87
00:05:01,922 --> 00:05:05,374
dat als mensen denken dat er 
een eenvoudige uitweg is

88
00:05:05,398 --> 00:05:08,985
we onze verslaving aan fossiele 
brandstoffen niet zullen opgeven.

89
00:05:09,553 --> 00:05:11,287
Daar maak ik me wel zorgen over.

90
00:05:11,871 --> 00:05:14,281
Ik denk dat het echt 
een ernstig probleem is.

91
00:05:14,927 --> 00:05:19,914
Maar er is ook, denk ik, 
een dieperliggend probleem:

92
00:05:20,657 --> 00:05:26,032
niemand houdt van het idee 
van het knoeien met de hele aarde --

93
00:05:26,056 --> 00:05:27,256
ik zeker niet.

94
00:05:27,779 --> 00:05:30,151
Ik hou van deze planeet, echt waar.

95
00:05:30,175 --> 00:05:32,214
En ik wil er niet mee knoeien.

96
00:05:32,630 --> 00:05:36,470
Maar we zijn onze atmosfeer 
al aan het veranderen,

97
00:05:36,494 --> 00:05:38,049
we knoeien er al mee.

98
00:05:39,000 --> 00:05:45,261
Daarom denk ik dat het voor ons 
zinvol is om te zoeken naar manieren

99
00:05:45,285 --> 00:05:47,130
om deze effecten tegen te gaan.

100
00:05:47,519 --> 00:05:49,432
We moeten daar onderzoek over doen.

101
00:05:49,456 --> 00:05:51,980
We moeten de wetenschap 
erachter begrijpen.

102
00:05:52,878 --> 00:05:58,188
Ik heb gemerkt dat er een thema 
bij TED wordt ontwikkeld,

103
00:05:58,212 --> 00:06:02,552
iets als ‘angst versus hoop’

104
00:06:02,576 --> 00:06:05,971
of ‘creativiteit versus voorzichtigheid’.

105
00:06:07,026 --> 00:06:09,045
Natuurlijk hebben we beide nodig.

106
00:06:09,747 --> 00:06:12,231
Er zijn dus geen wondermiddelen.

107
00:06:12,255 --> 00:06:14,533
Dit is zeker geen wondermiddel.

108
00:06:16,331 --> 00:06:20,135
Maar wetenschap moet ons 
vertellen wat onze opties zijn;

109
00:06:20,159 --> 00:06:24,474
dat vormt zowel onze creativiteit 
als onze voorzichtigheid.

110
00:06:25,293 --> 00:06:29,807
Dus ben ik een optimist 
over ons toekomstige zelf,

111
00:06:30,426 --> 00:06:34,426
maar ik ben geen optimist omdat ik denk 
dat onze problemen klein zijn.

112
00:06:35,204 --> 00:06:37,640
Ik ben een optimist omdat ik denk

113
00:06:37,640 --> 00:06:41,220
dat onze capaciteit om 
om te gaan met onze problemen

114
00:06:41,220 --> 00:06:43,353
veel groter is dan we denken.

115
00:06:43,859 --> 00:06:44,908
Veel dank.

116
00:06:44,932 --> 00:06:46,199
(Applaus)

117
00:06:46,215 --> 00:06:48,373
[Dit gaf veel controverse op TED2017.

118
00:06:48,403 --> 00:06:50,373
Kijk ook naar de online discussies

119
00:06:50,373 --> 00:06:51,783
voor de andere standpunten.]

120
00:00:00,261 --> 00:00:02,015
[Een provocatie van Danny Hillis:]