WEBVTT

00:00:07.132 --> 00:00:09.984
Vào 06/09/1522,

00:00:09.984 --> 00:00:13.454
Tàu Victoria đi vào cảng biển 
phía Nam Tây Ban Nha.

00:00:13.454 --> 00:00:17.163
Con tàu cũ nát và 18 thuỷ thủ
là tất cả những gì còn lại

00:00:17.163 --> 00:00:20.823
của một đội tàu đã khởi hành ba năm trước.

00:00:20.823 --> 00:00:23.379
Mặc dù vậy, chuyến thám hiểm 
được coi là thành công

00:00:23.379 --> 00:00:26.949
với những thành tựu chưa có tiền lệ:

00:00:26.949 --> 00:00:30.859
chuyến đi đầu tiên vòng quanh trái đất

00:00:30.859 --> 00:00:34.359
Nhưng câu chuyện này
thực sự bắt đầu vào năm 1494,

00:00:34.359 --> 00:00:38.089
Hai năm sau khi chuyến thám hiểm của 
Colombus đại diện cho Tây Ban Nha

00:00:38.110 --> 00:00:41.513
Khám phá của Columbus đã thúc đẩy
các nhà cai trị Công giáo Tây Ban Nha

00:00:41.540 --> 00:00:47.460
cầu xin Giáo Hoàng thay đổi quyền hạn
của Bồ Đào Nha đối với những vùng đất mới.

00:00:47.480 --> 00:00:53.030
Giáo Hoàng giải quyết tranh chấp bằng cách
vẽ đường phân chia bản đồ thế giới.

00:00:53.030 --> 00:00:56.991
Tây Ban Nha có quyền quản lí 
vùng lãnh thổ phía tây từ đường phân chia

00:00:56.991 --> 00:00:59.330
và Bồ Đào Nha quản lí vùng phía đông.

00:00:59.330 --> 00:01:03.679
Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha, hai siêu cường
trong lĩnh vực hàng hải vào thời điểm đó

00:01:03.679 --> 00:01:09.521
đã thoả thuận những điều kiện
trong Hiệp ước Tordesillas.

00:01:09.521 --> 00:01:13.320
Vào thời điểm đó, 
hai quốc gia này đều muốn:

NOTE Paragraph

00:01:13.320 --> 00:01:17.730
đường biển giao thương hàng hoá
đến quần đảo Spice - thuộc Indonesia.

00:01:17.730 --> 00:01:19.170
Gia vị được tìm thấy ở đây,

00:01:19.170 --> 00:01:20.620
được dùng trong việc nêm nếm,

00:01:20.620 --> 00:01:21.880
bảo quản thức ăn

00:01:21.880 --> 00:01:23.511
và làm kích thích tình dục

00:01:23.511 --> 00:01:26.461
đều được trao đổi bằng vàng.

00:01:26.461 --> 00:01:29.551
Nhưng vì Bồ Đào Nha kiểm soát toàn bộ
vùng đường biển phía đông

00:01:29.551 --> 00:01:34.206
nên lựa chọn duy nhất của Tây Ban Nha
chính là căng buồm về phía tây.

00:01:34.206 --> 00:01:37.432
Vì thế khi Ferdinand Magellan,
một kẻ đào ngũ người Bồ Đào Nha,

00:01:37.432 --> 00:01:41.143
nói rằng: tồn tại một đường biển hướng tây
dẫn tới quần đảo Spice,

00:01:41.143 --> 00:01:44.781
Vua Charles đã phong hắn ta làm thủ lĩnh 
của đoàn tàu quân sự Tây Bang Nha,

00:01:44.781 --> 00:01:48.191
và trang bị cho hắn 
tất cả những gì hắn muốn.

00:01:48.191 --> 00:01:50.652
Chấp thuận việc chia lợi nhuận 
của cả chuyến đi,

00:01:50.652 --> 00:01:54.953
ông còn cấp cho Magellan 5 con tàu 
cùng với khoảng 260 thuyền viên.

00:01:54.953 --> 00:01:57.941
Trong đoàn có một tên nô lệ trẻ,
tên là Enrique,

00:01:57.941 --> 00:02:01.381
hắn bị bắt bởi Magellan trong 
cuộc hành trình trước đó tới Malacca

00:02:01.381 --> 00:02:03.381
và Antonio Pigafetta,

00:02:03.381 --> 00:02:06.513
quý tộc từ Bắc Ý 
muốn tham gia cuộc thám hiểm.

00:02:06.513 --> 00:02:11.062
Vào 20/09/1519, đoàn tàu nhổ neo,

00:02:11.062 --> 00:02:13.516
tiến về hướng tây nam.

00:02:13.516 --> 00:02:16.101
Sau khi tiếp đất tại nơi mà 
bây giờ là Brazil,

00:02:16.101 --> 00:02:20.455
họ đi dọc theo bờ biển,
khám phá mọi vùng nước dẫn vào lục địa.

00:02:20.455 --> 00:02:25.322
Họ đang tìm kiếm một con đường
liên kết đông tây.

00:02:25.322 --> 00:02:27.099
Do thời tiết chuyển biến xấu đi,

00:02:27.099 --> 00:02:31.402
các thuyền viên Tây Ban Nha đã nổi nóng
khi có một chỉ huy người Bồ Đào Nha.

00:02:31.402 --> 00:02:33.882
Sự chống đối sớm bùng nổ,

00:02:33.882 --> 00:02:37.621
và Magellan đã trừng trị họ
bằng hình phạt dã man.

00:02:37.621 --> 00:02:40.582
Nhưng những khó khăn của ông ấy
chỉ mới bắt đầu.

00:02:40.582 --> 00:02:45.373
Trong quá trình thám hiểm,
tàu Santiago bị đắm do bão.

00:02:45.373 --> 00:02:47.613
Sau đó trong lúc đang thăm dò 
con sông hẹp,

00:02:47.613 --> 00:02:51.973
thuyền trưởng tàu San Antonio đã 
chớp lấy thời cơ để bỏ trốn

00:02:51.973 --> 00:02:54.203
và lái tàu về nước.

00:02:54.203 --> 00:02:55.763
Magellan vẫn tiến về phía trước

00:02:55.763 --> 00:03:00.583
và vào 21/10, ông ấy bắt đầu thám hiểm
một đường biển rộng.

00:03:00.583 --> 00:03:02.764
Sau 27 ngày lạnh cóng,

00:03:02.764 --> 00:03:06.372
ba chiếc tàu còn lại đã ra khỏi nơi
mà bây giờ được biết đến là

00:03:06.372 --> 00:03:10.293
Eo biển Magellan
và đi vào Thái Bình Dương.

00:03:10.293 --> 00:03:14.443
Đoàn thuỷ thủ không bao giờ nghĩ
đại dương mới này lại mênh mông như vậy.

00:03:14.443 --> 00:03:20.183
Sau 98 ngày trên biển, các thuỷ thủ đã 
kiệt sức do suy dinh dưỡng.

00:03:20.183 --> 00:03:22.004
Khi họ tiến vào đất liền một lần nữa,

00:03:22.004 --> 00:03:26.864
Enrique, người nô lệ trẻ, có khả năng
giao tiếp với người bản sứ.

00:03:26.864 --> 00:03:28.814
Đích đên của họ không còn bao xa.


00:03:28.814 --> 00:03:34.645
Căng buồm về hướng Tây, Magellan được đón 
tiếp nồng nhiệt bởi Rajah Humabon ở Cebu.

00:03:34.645 --> 00:03:36.793
Vì vậy nên khi tù trưởng 
nhờ ông giúp đàn áp

00:03:36.793 --> 00:03:40.155
và cải tạo bọn nổi loạn đảo Mactan,

00:03:40.155 --> 00:03:42.700
thủ lĩnh sẵn sàng đồng ý ngay.

00:03:42.700 --> 00:03:44.759
Cuộc thám hiểm sẽ là 
lần cuối cùng của ông.

00:03:44.759 --> 00:03:49.005
Quá tự cao và tàn bạo,
Magellan đã lơ là

00:03:49.005 --> 00:03:53.111
và mạng sống của ông đã bị kết liễu
băng một thanh giáo tre.

00:03:53.111 --> 00:03:55.159
Mặc dù vậy cuộc thám hiểm
vẫn phải tiếp tục.

00:03:55.159 --> 00:03:58.570
Ý nguyện của Magellan là 
thả tự do cho Enrique,

00:03:58.570 --> 00:04:01.522
nhưng cuộc thám hiểm vẫn còn cần 
một thông dịch viên.

00:04:01.522 --> 00:04:02.920
Với sự tự do bị đe doạ,

00:04:02.920 --> 00:04:05.770
Enrique bị coi là đã thông đồng với Rajah
gây nên cái chết

00:04:05.770 --> 00:04:11.181
cho khoảng 30 người Tây Ban Nha 
ở một bữa tiệc trên biển

00:04:11.181 --> 00:04:13.581
Từ đó ko ai nhắc tới Enrique

00:04:13.581 --> 00:04:15.479
nhưng nếu ông ta từng quay lại Malacca,

00:04:15.479 --> 00:04:21.380
ông ấy có thể là người đầu tiên 
vòng quanh thế giới trên thực tế.

NOTE Paragraph

00:04:21.380 --> 00:04:24.212
Đống nghĩa với những người còn sống 
đã đốt tàu Conception

00:04:24.212 --> 00:04:25.900
và tiếp tục chuyến đi.

00:04:25.900 --> 00:04:30.011
Cuối cùng họ cũng đến quần đảo Spice
vào tháng 11/1521

00:04:30.011 --> 00:04:32.971
và chất đầy những hàng hoá có giá trị.

00:04:32.971 --> 00:04:35.651
Nhưng họ vẫn phải quay trở về Tây Ban Nha.

00:04:35.651 --> 00:04:39.652
Tàu Trinidad đã chìm ngay sau khi
bị bắt bởi người Bồ Đào Nha.

00:04:39.652 --> 00:04:44.599
Tàu "Victoria" tiếp tục về phía tây,
chỉ huy bởi Juan Sebastián Elcano,

00:04:44.599 --> 00:04:47.692
một trong những người đã chống đối.

00:04:47.692 --> 00:04:51.171
Bất chấp mọi khó khăn, 
đoàn thám hiểm cũng đã trở về Tây Ban Nha

00:04:51.171 --> 00:04:54.661
cùng với đầy ắp hàng hoá là 
đinh hương và quế,

00:04:54.661 --> 00:04:58.772
đủ trang trải chi phí cho đoàn thám hiểm
và đem lại lợi nhuận.

00:04:58.772 --> 00:05:00.291
Là một nhà ghi chép đầy đam mê,

00:05:00.291 --> 00:05:03.552
Pigafetta đã mô tả những vùng đất
và con người mà họ gặp.

00:05:03.552 --> 00:05:05.391
Với sự giúp đỡ của một tên nô lệ,

00:05:05.391 --> 00:05:09.861
Ông cũng đã biên soạn cuốn sách cụm từ
đầu tiên với nhiều ngôn ngữ địa phương.

00:05:09.895 --> 00:05:13.502
Chuyến đi của ông ấy đã giúp 
chúng ta kể lại câu chuyện này.

00:05:13.502 --> 00:05:15.792
Di sản còn lại của Magellan.

00:05:15.792 --> 00:05:19.987
Những chương trình nghiên cứu về dải ngân 
hà và không gian được đặt theo tên ông.

00:05:19.987 --> 00:05:22.789
Elcano cũng được vinh danh ở Tây Ban Nha

00:05:22.789 --> 00:05:27.209
với huy hiệu và được in hình
lên tiền và tem.

00:05:27.209 --> 00:05:29.219
Gặp nhau bởi số phận, những người sống sót

00:05:29.219 --> 00:05:31.829
và hàng trăm người bỏ mạng

00:05:31.829 --> 00:05:33.630
thách thức sự hiểu biết thông thường

00:05:33.630 --> 00:05:37.730
và hoàn thành chuyến thám hiểm lịch sử
mà đã bị xem là không thể.