[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:01.28,0:00:03.19,Default,,0000,0000,0000,,Wyobraź sobie wymarzone wakacje. Dialogue: 0,0:00:04.28,0:00:07.73,Default,,0000,0000,0000,,Może karnawał w Rio? Dialogue: 0,0:00:07.75,0:00:10.54,Default,,0000,0000,0000,,Może plaża w Meksyku? Dialogue: 0,0:00:11.48,0:00:14.65,Default,,0000,0000,0000,,Może Festiwal Jazzu w Nowym Orleanie? Dialogue: 0,0:00:16.11,0:00:18.21,Default,,0000,0000,0000,,Trochę mniej przyjemnie, Dialogue: 0,0:00:19.06,0:00:20.61,Default,,0000,0000,0000,,wyobraź sobie Dialogue: 0,0:00:20.64,0:00:23.02,Default,,0000,0000,0000,,jakieś najgroźniejsze miejsce na Ziemi. Dialogue: 0,0:00:25.53,0:00:27.74,Default,,0000,0000,0000,,Ktoś pomyślał o tym samym miejscu? Dialogue: 0,0:00:29.07,0:00:31.72,Default,,0000,0000,0000,,Brazylia jest jednym\Nz najbrutalniejszych państw, Dialogue: 0,0:00:31.75,0:00:34.78,Default,,0000,0000,0000,,gdzie przez ostatnie trzy lata\Nzmarło więcej ludzi Dialogue: 0,0:00:34.80,0:00:36.20,Default,,0000,0000,0000,,niż w Syrii. Dialogue: 0,0:00:36.22,0:00:40.32,Default,,0000,0000,0000,,W Meksyku więcej ludzi zmarło\Nprzez ostatnie 15 lat Dialogue: 0,0:00:40.34,0:00:42.57,Default,,0000,0000,0000,,niż w Iraku czy Afganistanie. Dialogue: 0,0:00:43.26,0:00:47.80,Default,,0000,0000,0000,,W Nowym Orleanie\Nprzypada więcej zgonów per capita Dialogue: 0,0:00:47.83,0:00:49.66,Default,,0000,0000,0000,,niż w Somalii. Dialogue: 0,0:00:50.98,0:00:54.19,Default,,0000,0000,0000,,Wojna przyczynia się Dialogue: 0,0:00:54.22,0:00:58.16,Default,,0000,0000,0000,,do 18% gwałtownych zgonów na świecie. Dialogue: 0,0:00:58.76,0:01:01.57,Default,,0000,0000,0000,,O morderstwo łatwiej Dialogue: 0,0:01:01.59,0:01:04.68,Default,,0000,0000,0000,,w krajach średniozamożnych demokracji Dialogue: 0,0:01:04.70,0:01:07.07,Default,,0000,0000,0000,,z głębokimi przepaściami zarobkowymi Dialogue: 0,0:01:07.07,0:01:09.78,Default,,0000,0000,0000,,i poważnymi podziałami politycznymi. Dialogue: 0,0:01:11.11,0:01:15.40,Default,,0000,0000,0000,,W USA znajduje się\N50 najgroźniejszych miast na świecie. Dialogue: 0,0:01:16.87,0:01:21.77,Default,,0000,0000,0000,,Z punktu widzenia historii\Njest to istotna zmiana w naturze przemocy, Dialogue: 0,0:01:21.80,0:01:23.82,Default,,0000,0000,0000,,ale stwarza również okazję. Dialogue: 0,0:01:23.85,0:01:27.48,Default,,0000,0000,0000,,Niewielu ludzi może zakończyć wojnę, Dialogue: 0,0:01:27.50,0:01:31.00,Default,,0000,0000,0000,,ale przemoc w demokracjach\Nto nasz problem. Dialogue: 0,0:01:31.81,0:01:35.34,Default,,0000,0000,0000,,Wyborcy są dużą częścią tego problemu, Dialogue: 0,0:01:35.37,0:01:37.43,Default,,0000,0000,0000,,ale też kluczem do rozwiązania. Dialogue: 0,0:01:38.08,0:01:39.60,Default,,0000,0000,0000,,Pracuję w think tanku pod nazwą Dialogue: 0,0:01:39.63,0:01:41.84,Default,,0000,0000,0000,,Fundacja na Rzecz Pokoju Międzynarodowego, Dialogue: 0,0:01:41.87,0:01:44.53,Default,,0000,0000,0000,,gdzie doradzam rządom,\Njak radzić sobie z przemocą, Dialogue: 0,0:01:44.56,0:01:46.40,Default,,0000,0000,0000,,ale trudna prawda jest taka, Dialogue: 0,0:01:46.42,0:01:50.55,Default,,0000,0000,0000,,że decydenci jeszcze nie zauważyli\Nodmiennej natury dzisiejszej przemocy. Dialogue: 0,0:01:50.58,0:01:54.77,Default,,0000,0000,0000,,Nadal wierzą, że najgorsze akty przemocy\Ndzieją się w krajach w stanie wojny Dialogue: 0,0:01:54.79,0:01:57.43,Default,,0000,0000,0000,,lub miejscach zbyt ubogich czy słabych, Dialogue: 0,0:01:57.45,0:01:59.92,Default,,0000,0000,0000,,by walczyć z przemocą\Ni kontrolować przestępczość. Dialogue: 0,0:01:59.95,0:02:02.25,Default,,0000,0000,0000,,Też tak kiedyś myślałam. Dialogue: 0,0:02:02.25,0:02:05.73,Default,,0000,0000,0000,,Patrząc na mapę najgroźniejszych miejsc, Dialogue: 0,0:02:05.78,0:02:08.40,Default,,0000,0000,0000,,widzimy coś innego. Dialogue: 0,0:02:08.43,0:02:10.81,Default,,0000,0000,0000,,Niektóre państwa są w stanie wojny, Dialogue: 0,0:02:10.84,0:02:13.66,Default,,0000,0000,0000,,niektóre są upadłe. Dialogue: 0,0:02:13.69,0:02:15.67,Default,,0000,0000,0000,,Przemoc jest tam przeraźliwa, Dialogue: 0,0:02:15.70,0:02:17.99,Default,,0000,0000,0000,,ale akurat mają nieliczne populacje, Dialogue: 0,0:02:18.02,0:02:20.15,Default,,0000,0000,0000,,więc dotyka to niewielu ludzi. Dialogue: 0,0:02:20.17,0:02:23.21,Default,,0000,0000,0000,,Potem mamy Południową Afrykę,\NBrazylię, Wenezuelę. Dialogue: 0,0:02:23.24,0:02:24.94,Default,,0000,0000,0000,,To nie są biedne kraje. Dialogue: 0,0:02:25.67,0:02:27.26,Default,,0000,0000,0000,,Może są słabe. Dialogue: 0,0:02:27.68,0:02:30.10,Default,,0000,0000,0000,,Wraz z asystentem sporządziliśmy mapę Dialogue: 0,0:02:30.12,0:02:33.06,Default,,0000,0000,0000,,pokazującą, jak im poszło\Nz projektami Banku Światowego Dialogue: 0,0:02:33.08,0:02:36.23,Default,,0000,0000,0000,,i czy umiały zapewnić usługi państwowe. Dialogue: 0,0:02:36.26,0:02:38.35,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli poradziły sobie z powyższym, Dialogue: 0,0:02:38.38,0:02:42.09,Default,,0000,0000,0000,,jeśli umiały zapewnić\Nwarunki sanitarne i elektryczność, Dialogue: 0,0:02:42.11,0:02:43.49,Default,,0000,0000,0000,,szczepionki, Dialogue: 0,0:02:43.51,0:02:45.70,Default,,0000,0000,0000,,plasowały się w prawym górnym kwadrancie. Dialogue: 0,0:02:45.73,0:02:47.43,Default,,0000,0000,0000,,Nałożyliśmy naszą mapę Dialogue: 0,0:02:47.45,0:02:50.34,Default,,0000,0000,0000,,na mapę pokazującą\Nmiejsca morderstw dziennikarzy. Dialogue: 0,0:02:50.93,0:02:52.78,Default,,0000,0000,0000,,Niektóre zaszły w krajach podupadłych, Dialogue: 0,0:02:52.78,0:02:55.28,Default,,0000,0000,0000,,ale dużą część dziennikarzy zamordowano Dialogue: 0,0:02:55.31,0:02:57.91,Default,,0000,0000,0000,,w miejscach, w których\Nmożna było zapewnić ochronę. Dialogue: 0,0:02:58.83,0:03:01.68,Default,,0000,0000,0000,,Odwiedziłam każdy zamieszkany kontynent Dialogue: 0,0:03:01.71,0:03:05.75,Default,,0000,0000,0000,,i porównałam miejsca, które wygrały\Nz ogromną ilością przemocy, Dialogue: 0,0:03:05.77,0:03:07.07,Default,,0000,0000,0000,,z takimi, które przegrały. Dialogue: 0,0:03:07.10,0:03:09.37,Default,,0000,0000,0000,,Zauważyłam powracający schemat, Dialogue: 0,0:03:09.39,0:03:11.68,Default,,0000,0000,0000,,który nazwałam "przemocą przywileju", Dialogue: 0,0:03:11.70,0:03:15.66,Default,,0000,0000,0000,,bo miały miejsce\Nw nierównych demokracjach, Dialogue: 0,0:03:15.69,0:03:18.57,Default,,0000,0000,0000,,gdzie mała grupa ludzi chciała utrzymać Dialogue: 0,0:03:18.57,0:03:20.89,Default,,0000,0000,0000,,potężną władzę i przywileje. Dialogue: 0,0:03:20.92,0:03:24.54,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy zanosiło się, że ich\Nprojekty ustaw nie przejdą, Dialogue: 0,0:03:24.57,0:03:27.58,Default,,0000,0000,0000,,prosili grupy przestępcze o pomoc. Dialogue: 0,0:03:28.22,0:03:31.27,Default,,0000,0000,0000,,Kartele narkotykowe opłacały\Nich kampanie wyborcze. Dialogue: 0,0:03:31.30,0:03:33.98,Default,,0000,0000,0000,,Zorganizowane grupy przestępcze\Npomagały wymuszać głosy Dialogue: 0,0:03:34.00,0:03:35.43,Default,,0000,0000,0000,,lub uniemożliwić głosowanie. Dialogue: 0,0:03:35.46,0:03:38.42,Default,,0000,0000,0000,,W zamian dostawały pełną swobodę Dialogue: 0,0:03:38.45,0:03:39.99,Default,,0000,0000,0000,,przez co rosła przemoc. Dialogue: 0,0:03:40.71,0:03:42.49,Default,,0000,0000,0000,,Wenezuela. Dialogue: 0,0:03:42.51,0:03:44.88,Default,,0000,0000,0000,,Najbrutalniejsze państwo świata, Dialogue: 0,0:03:44.91,0:03:46.68,Default,,0000,0000,0000,,według ilości zgonów per capita. Dialogue: 0,0:03:46.92,0:03:50.85,Default,,0000,0000,0000,,20 lat temu obecny rząd totalitarny\Ndoszedł do władzy w legalnych wyborach Dialogue: 0,0:03:50.88,0:03:53.68,Default,,0000,0000,0000,,i nie chciał jej stracić, Dialogue: 0,0:03:53.70,0:03:57.10,Default,,0000,0000,0000,,więc zwrócił się do gangów\Nzwanych "colectivos" o pomoc. Dialogue: 0,0:03:58.32,0:04:01.75,Default,,0000,0000,0000,,Gangi miały wymuszać głosy dla rządu. Dialogue: 0,0:04:01.75,0:04:04.88,Default,,0000,0000,0000,,Zmuszać ludzi do głosowania\Nna rząd w jednym miejscu, Dialogue: 0,0:04:04.90,0:04:07.58,Default,,0000,0000,0000,,a w innym trzymać opozycję\Nz daleka od urn. Dialogue: 0,0:04:07.60,0:04:10.38,Default,,0000,0000,0000,,W zamian dostawali pełną swobodę. Dialogue: 0,0:04:10.41,0:04:13.24,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli przestępcy mają kontrolę, Dialogue: 0,0:04:13.26,0:04:15.55,Default,,0000,0000,0000,,policja i sądy nie mogą działać, Dialogue: 0,0:04:15.57,0:04:18.86,Default,,0000,0000,0000,,co stanowi drugi krok\Nku przemocy przywileju, Dialogue: 0,0:04:18.89,0:04:21.22,Default,,0000,0000,0000,,jakim są osłabione sądy i policja, Dialogue: 0,0:04:21.25,0:04:23.91,Default,,0000,0000,0000,,politycy upolityczniający budżety, Dialogue: 0,0:04:23.91,0:04:25.44,Default,,0000,0000,0000,,zatrudniający i zwalniający tak, Dialogue: 0,0:04:25.44,0:04:29.67,Default,,0000,0000,0000,,by oni sami i grupy przestępcze\Nnie trafiali do więzienia. Dialogue: 0,0:04:31.24,0:04:33.88,Default,,0000,0000,0000,,Potem porządni policjanci odchodzą, Dialogue: 0,0:04:33.90,0:04:36.17,Default,,0000,0000,0000,,a ci, co zostają, robią się brutalni. Dialogue: 0,0:04:36.84,0:04:40.18,Default,,0000,0000,0000,,Zaczynają od drakońskiej sprawiedliwości. Dialogue: 0,0:04:40.20,0:04:43.93,Default,,0000,0000,0000,,Zabijają dilera narkotyków sądząc,\Nże inaczej puszczą go skorumpowane sądy. Dialogue: 0,0:04:44.52,0:04:49.74,Default,,0000,0000,0000,,Z czasem najgorsi zdają sobie sprawę,\Nże nie będzie żadnych konsekwencji Dialogue: 0,0:04:49.77,0:04:52.41,Default,,0000,0000,0000,,ze strony polityków,\Nz którymi współpracują, Dialogue: 0,0:04:52.44,0:04:54.62,Default,,0000,0000,0000,,więc sami wchodzą w biznes. Dialogue: 0,0:04:55.40,0:05:00.20,Default,,0000,0000,0000,,W Wenezueli służby bezpieczeństwa\Ndokonują prawie jednej trzeciej morderstw. Dialogue: 0,0:05:01.38,0:05:05.28,Default,,0000,0000,0000,,Biedni najbardziej cierpią\Nz powodu przemocy wszędzie na świecie, Dialogue: 0,0:05:05.30,0:05:08.47,Default,,0000,0000,0000,,ale nie mogą się zwrócić o pomoc\Ndo zwyrodniałych policjantów, Dialogue: 0,0:05:08.49,0:05:11.57,Default,,0000,0000,0000,,więc zakładają\Nsamozwańcze grupy strażnicze. Dialogue: 0,0:05:11.60,0:05:13.82,Default,,0000,0000,0000,,Daj broń osiemnastolatkom, Dialogue: 0,0:05:13.84,0:05:16.50,Default,,0000,0000,0000,,a niedługo sami zmienią się w gang. Dialogue: 0,0:05:17.62,0:05:19.77,Default,,0000,0000,0000,,Pojawiają się inne gangi, mafie, Dialogue: 0,0:05:19.80,0:05:23.72,Default,,0000,0000,0000,,oferujące obronę przed innymi przestępcami Dialogue: 0,0:05:23.75,0:05:25.50,Default,,0000,0000,0000,,i policją. Dialogue: 0,0:05:26.21,0:05:27.52,Default,,0000,0000,0000,,W przeciwieństwie do rządu, Dialogue: 0,0:05:27.54,0:05:29.77,Default,,0000,0000,0000,,przestępcy próbują kupować legitymizację. Dialogue: 0,0:05:29.79,0:05:32.20,Default,,0000,0000,0000,,Dają na cele dobroczynne,\Nrozwiązują kłótnie. Dialogue: 0,0:05:32.23,0:05:34.37,Default,,0000,0000,0000,,Czasami nawet budują mieszkania socjalne. Dialogue: 0,0:05:36.34,0:05:40.85,Default,,0000,0000,0000,,Ostatni etap przemocy przywileju\Nzaczyna się, kiedy zwykli ludzie Dialogue: 0,0:05:40.87,0:05:43.57,Default,,0000,0000,0000,,sami zaczynają popełniać więcej morderstw. Dialogue: 0,0:05:44.75,0:05:47.89,Default,,0000,0000,0000,,Bójki i kłótnie kończą się śmiercią, Dialogue: 0,0:05:47.91,0:05:50.10,Default,,0000,0000,0000,,kiedy przemoc jest normą Dialogue: 0,0:05:50.12,0:05:52.01,Default,,0000,0000,0000,,a konsekwencje wyparowały. Dialogue: 0,0:05:53.07,0:05:56.03,Default,,0000,0000,0000,,Dla osoby postronnej\Nto wygląda na deprawację, Dialogue: 0,0:05:56.06,0:05:58.95,Default,,0000,0000,0000,,jakby było coś naprawdę\Nnie w porządku z tymi ludźmi. Dialogue: 0,0:05:59.98,0:06:03.65,Default,,0000,0000,0000,,Każde państwo może się zbrutalizować, Dialogue: 0,0:06:04.77,0:06:07.80,Default,,0000,0000,0000,,jeśli rząd jest na zmianę\Nnieobecny i pazerny. Dialogue: 0,0:06:09.42,0:06:11.12,Default,,0000,0000,0000,,Tak naprawdę Dialogue: 0,0:06:11.14,0:06:15.02,Default,,0000,0000,0000,,do sukcesu przemocy brakuje tylko jednego. Dialogue: 0,0:06:15.05,0:06:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Większość społeczeństwa Dialogue: 0,0:06:18.02,0:06:19.69,Default,,0000,0000,0000,,musi zignorować problem. Dialogue: 0,0:06:19.71,0:06:21.13,Default,,0000,0000,0000,,Wydaje się to niemożliwe. Dialogue: 0,0:06:21.13,0:06:23.81,Default,,0000,0000,0000,,Przemoc w takim stopniu\Njest nie do zniesienia, Dialogue: 0,0:06:23.83,0:06:27.23,Default,,0000,0000,0000,,ale tak naprawdę jest do zniesienia\Ndla takich jak ty i ja. Dialogue: 0,0:06:27.72,0:06:30.37,Default,,0000,0000,0000,,We wszystkich społeczeństwach, Dialogue: 0,0:06:30.40,0:06:32.52,Default,,0000,0000,0000,,nawet tych najbardziej brutalnych, Dialogue: 0,0:06:32.54,0:06:34.48,Default,,0000,0000,0000,,przemoc jest ograniczona terytorialnie. Dialogue: 0,0:06:34.48,0:06:36.39,Default,,0000,0000,0000,,[Bogota: 99% ma miejsce na 1,2% ulic] Dialogue: 0,0:06:36.39,0:06:37.93,Default,,0000,0000,0000,,Dzieje się w złej dzielnicy, Dialogue: 0,0:06:37.96,0:06:40.54,Default,,0000,0000,0000,,gdzie mieszkają ludzie biedni,\No ciemniejszej karnacji Dialogue: 0,0:06:40.54,0:06:42.66,Default,,0000,0000,0000,,często z marginesu społecznego Dialogue: 0,0:06:42.69,0:06:46.27,Default,,0000,0000,0000,,lub grupy, od których\Nzwykli ludzie się izolują. Dialogue: 0,0:06:47.27,0:06:49.47,Default,,0000,0000,0000,,Przemoc jest tak skoncentrowana, Dialogue: 0,0:06:49.50,0:06:52.29,Default,,0000,0000,0000,,że szokuje byle zmiana we wzorcu. Dialogue: 0,0:06:53.13,0:06:56.68,Default,,0000,0000,0000,,W 2001 roku mieszkanka Waszyngtonu, Dialogue: 0,0:06:56.70,0:06:59.57,Default,,0000,0000,0000,,młoda, biała i wyedukowana stażystka Dialogue: 0,0:06:59.60,0:07:02.69,Default,,0000,0000,0000,,zaginęła podczas wędrówki po lesie\Nw północnej części miasta. Dialogue: 0,0:07:02.72,0:07:06.35,Default,,0000,0000,0000,,Gazety pisały o tym prawie codziennie. Dialogue: 0,0:07:08.06,0:07:10.25,Default,,0000,0000,0000,,Po drugiej stronie miasta Dialogue: 0,0:07:10.27,0:07:13.14,Default,,0000,0000,0000,,czarny człowiek ginął\Nco drugi dzień tamtego roku. Dialogue: 0,0:07:14.28,0:07:17.43,Default,,0000,0000,0000,,Prawie żadna gazeta o tym nie pisała. Dialogue: 0,0:07:18.35,0:07:21.31,Default,,0000,0000,0000,,Klasa średnia wykupuje się z przemocy. Dialogue: 0,0:07:21.34,0:07:23.21,Default,,0000,0000,0000,,Mieszkamy w lepszych dzielnicach. Dialogue: 0,0:07:23.23,0:07:25.42,Default,,0000,0000,0000,,Niektórzy wynajmują prywatną ochronę. Dialogue: 0,0:07:25.44,0:07:28.01,Default,,0000,0000,0000,,Wmawiamy sobie jedną rzecz. Dialogue: 0,0:07:28.03,0:07:31.86,Default,,0000,0000,0000,,Mówimy, że większość tych, co giną, Dialogue: 0,0:07:31.88,0:07:34.05,Default,,0000,0000,0000,,pewnie sama miesza się w przestępstwa. Dialogue: 0,0:07:35.37,0:07:40.29,Default,,0000,0000,0000,,Wiara, że tamci jakoś zasłużyli na śmierć, Dialogue: 0,0:07:40.31,0:07:43.14,Default,,0000,0000,0000,,pozwala dobrym skądinąd ludziom godzić się Dialogue: 0,0:07:44.07,0:07:47.95,Default,,0000,0000,0000,,na tak nierówne szanse życiowe. Dialogue: 0,0:07:49.46,0:07:51.14,Default,,0000,0000,0000,,Godzimy się na to. Dialogue: 0,0:07:51.100,0:07:54.07,Default,,0000,0000,0000,,Bo niby co innego możemy zrobić? Dialogue: 0,0:07:55.54,0:07:58.02,Default,,0000,0000,0000,,Okazuje się, że dużo. Dialogue: 0,0:07:58.05,0:08:01.50,Default,,0000,0000,0000,,Dzisiejsza przemoc to nie wynik wojen, Dialogue: 0,0:08:01.52,0:08:04.82,Default,,0000,0000,0000,,wina spada na wypaczoną\Npolitykę demokracji, Dialogue: 0,0:08:04.85,0:08:08.34,Default,,0000,0000,0000,,a najlepszą szansą na zmianę są wyborcy. Dialogue: 0,0:08:08.36,0:08:10.73,Default,,0000,0000,0000,,Przykładem jest transformacja Bogoty. Dialogue: 0,0:08:11.40,0:08:14.31,Default,,0000,0000,0000,,W 1994 roku nowego prezydenta Kolumbii Dialogue: 0,0:08:14.33,0:08:18.33,Default,,0000,0000,0000,,przyłapano na przyjmowaniu\Nmilionów dolarów kontrybucji wyborczych Dialogue: 0,0:08:18.35,0:08:20.65,Default,,0000,0000,0000,,od kartelu "Cali". Dialogue: 0,0:08:20.68,0:08:25.67,Default,,0000,0000,0000,,Stolica była opanowana\Nprzez gangi i grupy paramilitarne. Dialogue: 0,0:08:26.83,0:08:29.01,Default,,0000,0000,0000,,Wyborcy mieli tego dość. Dialogue: 0,0:08:29.01,0:08:31.33,Default,,0000,0000,0000,,Przezwyciężyli głębokie\Npodziały polityczne Dialogue: 0,0:08:31.33,0:08:34.08,Default,,0000,0000,0000,,przez oddanie dwóch trzecich głosów Dialogue: 0,0:08:34.11,0:08:36.27,Default,,0000,0000,0000,,na niezależnego kandydata, Dialogue: 0,0:08:36.29,0:08:38.85,Default,,0000,0000,0000,,co wystarczyło, by zmienić sytuację. Dialogue: 0,0:08:39.69,0:08:42.12,Default,,0000,0000,0000,,Pierwszego dnia w biurze,\Nburmistrzowi Mockusowi Dialogue: 0,0:08:42.15,0:08:45.36,Default,,0000,0000,0000,,policjanci ledwo napomknęli\No morderstwach, Dialogue: 0,0:08:45.39,0:08:48.53,Default,,0000,0000,0000,,a na pytanie dlaczego,\Nwzruszyli ramionami i powiedzieli: Dialogue: 0,0:08:48.53,0:08:50.73,Default,,0000,0000,0000,,"Przestępcy mordują się nawzajem". Dialogue: 0,0:08:51.52,0:08:53.48,Default,,0000,0000,0000,,Skorumpowana rada miasta Dialogue: 0,0:08:53.50,0:08:56.100,Default,,0000,0000,0000,,chciała nawet bardziej przymykać oko\Nna policyjną przemoc. Dialogue: 0,0:08:57.39,0:09:00.48,Default,,0000,0000,0000,,To bardzo powszechna taktyka na świecie. Dialogue: 0,0:09:00.50,0:09:03.62,Default,,0000,0000,0000,,Politycy pozują na nieubłaganych\Nwobec przestępczości, Dialogue: 0,0:09:03.64,0:09:06.23,Default,,0000,0000,0000,,ale tak naprawdę nie chcą nic zmieniać. Dialogue: 0,0:09:07.13,0:09:10.05,Default,,0000,0000,0000,,Badania pokazują,\Nże to przynosi odwrotny skutek. Dialogue: 0,0:09:10.07,0:09:12.80,Default,,0000,0000,0000,,Drobni przestępcy masowo zamykani Dialogue: 0,0:09:12.82,0:09:15.26,Default,,0000,0000,0000,,w przeludnionych więzieniach Dialogue: 0,0:09:15.26,0:09:18.22,Default,,0000,0000,0000,,uczą się od siebie\Ni robią się zatwardziali. Dialogue: 0,0:09:18.22,0:09:21.24,Default,,0000,0000,0000,,Przejmują kontrolę nad więzieniem,\Na stamtąd - nad ulicą. Dialogue: 0,0:09:22.42,0:09:27.92,Default,,0000,0000,0000,,Mockus nalegał, by policja\Nzaczęła badać każde morderstwo. Dialogue: 0,0:09:28.45,0:09:30.55,Default,,0000,0000,0000,,Walczył z prawicową radą miejską Dialogue: 0,0:09:30.58,0:09:33.39,Default,,0000,0000,0000,,i porzucił taktykę jednostek specjalnych. Dialogue: 0,0:09:33.42,0:09:35.66,Default,,0000,0000,0000,,Walczył też z lewicowymi\Nzwiązkami zawodowymi, Dialogue: 0,0:09:35.69,0:09:38.01,Default,,0000,0000,0000,,zwolnił tysiące zwyrodniałych policjantów, Dialogue: 0,0:09:38.95,0:09:42.23,Default,,0000,0000,0000,,a ci uczciwi w końcu mogli swobodnie\Nwykonywać swoją pracę. Dialogue: 0,0:09:43.02,0:09:44.94,Default,,0000,0000,0000,,Mockus rzucił też wyzwanie mieszkańcom. Dialogue: 0,0:09:44.94,0:09:48.70,Default,,0000,0000,0000,,Poprosił średnią klasę społeczeństwa,\Nżeby przestali się wyprowadzać z miasta, Dialogue: 0,0:09:48.70,0:09:50.44,Default,,0000,0000,0000,,by przestrzegali przepisów drogowych Dialogue: 0,0:09:50.44,0:09:53.27,Default,,0000,0000,0000,,i zachowywali się tak,\Njakby dzielili ten sam los. Dialogue: 0,0:09:54.46,0:09:57.73,Default,,0000,0000,0000,,Poprosił biednych, by utrzymywali\Nnormy społeczne przeciwko przemocy, Dialogue: 0,0:09:57.73,0:09:59.99,Default,,0000,0000,0000,,nawet, jeśli sami mieli się narażać. Dialogue: 0,0:10:00.43,0:10:04.67,Default,,0000,0000,0000,,Poprosił bogatych, by dobrowolnie płacili\N10% więcej w podatkach. Dialogue: 0,0:10:05.58,0:10:07.75,Default,,0000,0000,0000,,63 tysięcy ludzi to zrobiło. Dialogue: 0,0:10:08.59,0:10:12.61,Default,,0000,0000,0000,,Pod koniec dekady obejmującej\Ndwie kadencje burmistrza Mockusa Dialogue: 0,0:10:12.63,0:10:15.24,Default,,0000,0000,0000,,liczba zabójstw w Bogocie spadła o 70%. Dialogue: 0,0:10:15.67,0:10:16.82,Default,,0000,0000,0000,,(Zaskoczenie) Dialogue: 0,0:10:16.84,0:10:20.15,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa) Dialogue: 0,0:10:21.89,0:10:24.40,Default,,0000,0000,0000,,Mieszkańcy miejsc\Nz największym nasileniem przemocy, Dialogue: 0,0:10:24.42,0:10:27.17,Default,,0000,0000,0000,,czy to Kolumbijczycy czy Amerykanie, Dialogue: 0,0:10:27.19,0:10:29.06,Default,,0000,0000,0000,,mogą wywrzeć największy wpływ. Dialogue: 0,0:10:29.43,0:10:32.68,Default,,0000,0000,0000,,Najważniejsze, byśmy przestali wierzyć, Dialogue: 0,0:10:32.68,0:10:35.71,Default,,0000,0000,0000,,że niektórzy są warci mniej niż inni, Dialogue: 0,0:10:36.69,0:10:38.94,Default,,0000,0000,0000,,że ktoś zasługuje na śmierć lub gwałt, Dialogue: 0,0:10:38.94,0:10:40.97,Default,,0000,0000,0000,,bo przecież coś zrobił, Dialogue: 0,0:10:40.100,0:10:44.08,Default,,0000,0000,0000,,ukradł czy zarobił sobie na więzienie, Dialogue: 0,0:10:44.11,0:10:45.76,Default,,0000,0000,0000,,gdzie takie rzeczy się zdarzają. Dialogue: 0,0:10:46.84,0:10:49.86,Default,,0000,0000,0000,,Obniżanie wartości ludzkiego życia, Dialogue: 0,0:10:49.88,0:10:53.63,Default,,0000,0000,0000,,do czego sami ledwo się przyznajemy, Dialogue: 0,0:10:53.66,0:10:56.25,Default,,0000,0000,0000,,rozpoczyna tę spiralę upadku moralności, Dialogue: 0,0:10:56.93,0:11:00.34,Default,,0000,0000,0000,,pozwala na wojnę gangów w Rio, Dialogue: 0,0:11:00.39,0:11:02.100,Default,,0000,0000,0000,,gdzie kulkę w głowę\Ndostaje dwuletnia dziewczynka Dialogue: 0,0:11:02.100,0:11:04.88,Default,,0000,0000,0000,,wspinająca się nieopodal po drabinkach. Dialogue: 0,0:11:06.02,0:11:10.57,Default,,0000,0000,0000,,Pozwala jednostkom specjalnym\Nszukającym dilera mety w Georgii Dialogue: 0,0:11:11.36,0:11:15.93,Default,,0000,0000,0000,,na wrzucenie granatu ogłuszającego\Nw łóżeczko chłopczyka, Dialogue: 0,0:11:17.12,0:11:19.82,Default,,0000,0000,0000,,którego wybuch okalecza na całe życie. Dialogue: 0,0:11:21.27,0:11:23.75,Default,,0000,0000,0000,,Najwięcej aktów przemocy Dialogue: 0,0:11:23.75,0:11:25.96,Default,,0000,0000,0000,,dotyka ludzi w złej dzielnicy, Dialogue: 0,0:11:25.96,0:11:27.58,Default,,0000,0000,0000,,o złym czasie. Dialogue: 0,0:11:27.60,0:11:29.73,Default,,0000,0000,0000,,Niektórzy są ze środowisk, Dialogue: 0,0:11:29.76,0:11:31.84,Default,,0000,0000,0000,,które wydają się nam inne. Dialogue: 0,0:11:32.01,0:11:35.15,Default,,0000,0000,0000,,Niektórzy zrobili coś okropnego. Dialogue: 0,0:11:36.30,0:11:41.96,Default,,0000,0000,0000,,Ograniczanie przemocy zaczyna się\Nod szanowania każdego ludzkiego życia, Dialogue: 0,0:11:41.96,0:11:43.42,Default,,0000,0000,0000,,bo jest to zwyczajnie słuszne; Dialogue: 0,0:11:43.42,0:11:48.93,Default,,0000,0000,0000,,bo zapewniając każdemu\Nchoć sprawiedliwy proces, Dialogue: 0,0:11:48.95,0:11:54.12,Default,,0000,0000,0000,,tworzymy społeczeństwa,\Nw których niewinni są bezpieczni. Dialogue: 0,0:11:55.37,0:11:57.64,Default,,0000,0000,0000,,Zrozumcie, że współcześnie Dialogue: 0,0:11:57.66,0:12:00.11,Default,,0000,0000,0000,,nierówność w państwach Dialogue: 0,0:12:00.14,0:12:04.01,Default,,0000,0000,0000,,o wiele częściej powoduje przemoc\Nniż wojna międzynarodowa. Dialogue: 0,0:12:04.52,0:12:07.65,Default,,0000,0000,0000,,Nierówność prowadzi do przemocy\Nz wielu powodów. Dialogue: 0,0:12:07.67,0:12:10.86,Default,,0000,0000,0000,,Jednym z nich jest to,\Nże pozwalamy sobie na izolację od tego, Dialogue: 0,0:12:10.88,0:12:13.27,Default,,0000,0000,0000,,co dzieje się po drugiej stronie miasta. Dialogue: 0,0:12:14.08,0:12:16.13,Default,,0000,0000,0000,,My, z klas średnich lub bogatych, Dialogue: 0,0:12:16.16,0:12:18.28,Default,,0000,0000,0000,,którzy najbardziej korzystamy z systemów, Dialogue: 0,0:12:18.31,0:12:21.32,Default,,0000,0000,0000,,musimy je zmienić na własny koszt. Dialogue: 0,0:12:22.25,0:12:23.99,Default,,0000,0000,0000,,Musimy płacić dosyć podatków Dialogue: 0,0:12:23.99,0:12:28.89,Default,,0000,0000,0000,,i naciskać rząd o dobrych nauczycieli\Ndo szkół innych dzieci, Dialogue: 0,0:12:28.91,0:12:32.79,Default,,0000,0000,0000,,wyszkolonych policjantów\Ndo ochrony innych dzielnic. Dialogue: 0,0:12:34.02,0:12:36.21,Default,,0000,0000,0000,,Ale nie zda się to na nic, Dialogue: 0,0:12:36.23,0:12:39.36,Default,,0000,0000,0000,,jeśli rząd będzie kradł pieniądze\Nlub podsycał przemoc, Dialogue: 0,0:12:39.39,0:12:43.28,Default,,0000,0000,0000,,więc trzeba zachęcić lepszych polityków. Dialogue: 0,0:12:43.30,0:12:47.19,Default,,0000,0000,0000,,Dużo już wiemy o tym,\Njak ograniczać przemoc. Dialogue: 0,0:12:47.21,0:12:49.46,Default,,0000,0000,0000,,Na przykład zwiększenie liczby patroli Dialogue: 0,0:12:49.49,0:12:52.31,Default,,0000,0000,0000,,w miejscach występowania\Nnajwiększej liczby aktów przemocy. Dialogue: 0,0:12:53.08,0:12:56.33,Default,,0000,0000,0000,,Tacy politycy to nie prawica czy lewica, Dialogue: 0,0:12:56.36,0:13:00.17,Default,,0000,0000,0000,,potrzeba naprawdę uczciwych polityków, Dialogue: 0,0:13:00.20,0:13:03.20,Default,,0000,0000,0000,,gotowych porzucić podziały partyjne Dialogue: 0,0:13:03.22,0:13:04.91,Default,,0000,0000,0000,,i wprowadzić rozwiązania. Dialogue: 0,0:13:04.94,0:13:07.89,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli chcemy dobrych polityków, Dialogue: 0,0:13:07.92,0:13:11.04,Default,,0000,0000,0000,,musimy zacząć ich szanować. Dialogue: 0,0:13:13.40,0:13:17.05,Default,,0000,0000,0000,,Z przemocą przywileju\Nw innych krajach też można walczyć. Dialogue: 0,0:13:17.08,0:13:19.61,Default,,0000,0000,0000,,Większość brutalnych rządów\Nnapędzają narkotyki; Dialogue: 0,0:13:19.63,0:13:22.55,Default,,0000,0000,0000,,pieniądze są prane przez systemy finansowe Dialogue: 0,0:13:22.58,0:13:23.97,Default,,0000,0000,0000,,w Nowym Jorku i Londynie Dialogue: 0,0:13:23.100,0:13:25.70,Default,,0000,0000,0000,,przez sprzedaż nieruchomości Dialogue: 0,0:13:25.73,0:13:27.52,Default,,0000,0000,0000,,i wysokiej klasy kurorty. Dialogue: 0,0:13:28.44,0:13:29.82,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli zażywasz narkotyki, Dialogue: 0,0:13:30.61,0:13:33.36,Default,,0000,0000,0000,,dokładnie poznaj łańcuch dostawców Dialogue: 0,0:13:33.38,0:13:36.40,Default,,0000,0000,0000,,lub przyznaj, ile bólu\Njesteś gotów przysporzyć innym Dialogue: 0,0:13:36.42,0:13:37.95,Default,,0000,0000,0000,,dla własnej przyjemności. Dialogue: 0,0:13:39.08,0:13:42.32,Default,,0000,0000,0000,,Chciałabym zobaczyć,\Njak jakiś punkt turystyczny Dialogue: 0,0:13:42.35,0:13:44.35,Default,,0000,0000,0000,,łączy siły z dziennikarzami śledczymi, Dialogue: 0,0:13:44.40,0:13:46.01,Default,,0000,0000,0000,,by stworzyć małą ikonkę, Dialogue: 0,0:13:46.01,0:13:49.81,Default,,0000,0000,0000,,zaraz obok ikonki informacyjnej\No bezpłatnym WiFi czy basenie, Dialogue: 0,0:13:49.81,0:13:51.50,Default,,0000,0000,0000,,ikonkę z pistolecikiem znaczącą: Dialogue: 0,0:13:51.50,0:13:54.08,Default,,0000,0000,0000,,"przykrywka dla prania pieniędzy". Dialogue: 0,0:13:54.11,0:13:55.93,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:13:55.95,0:14:00.02,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa) Dialogue: 0,0:14:00.04,0:14:01.85,Default,,0000,0000,0000,,Zanim to nastąpi, Dialogue: 0,0:14:01.87,0:14:05.07,Default,,0000,0000,0000,,jeśli chcesz zarezerwować pokój\Nw niebezpiecznym państwie, Dialogue: 0,0:14:05.10,0:14:07.32,Default,,0000,0000,0000,,na Jamajce czy w Nowym Orleanie, Dialogue: 0,0:14:07.32,0:14:08.51,Default,,0000,0000,0000,,poszperaj w Internecie, Dialogue: 0,0:14:08.51,0:14:10.39,Default,,0000,0000,0000,,sprawdź więzi kryminalne\Ndanego miejsca. Dialogue: 0,0:14:10.39,0:14:11.82,Default,,0000,0000,0000,,By ułatwić takie poszukiwania, Dialogue: 0,0:14:11.82,0:14:13.41,Default,,0000,0000,0000,,wspieraj ustanawianie praw, Dialogue: 0,0:14:13.41,0:14:16.42,Default,,0000,0000,0000,,które sprawiają, że system finansowy\Nstaje się jawniejszy, Dialogue: 0,0:14:16.42,0:14:19.02,Default,,0000,0000,0000,,na przykład zakaz\Nanonimowego posiadania firm. Dialogue: 0,0:14:20.45,0:14:22.93,Default,,0000,0000,0000,,Może brzmieć to naiwnie, Dialogue: 0,0:14:22.95,0:14:24.81,Default,,0000,0000,0000,,trochę jak recykling puszek, Dialogue: 0,0:14:24.83,0:14:28.50,Default,,0000,0000,0000,,kropla w morzu wielkiego problemu. Dialogue: 0,0:14:28.52,0:14:30.40,Default,,0000,0000,0000,,Ale to błędne mniemanie. Dialogue: 0,0:14:31.22,0:14:33.80,Default,,0000,0000,0000,,Ilość zabójstw maleje od stuleci. Dialogue: 0,0:14:33.80,0:14:36.71,Default,,0000,0000,0000,,Ilość śmierci ponoszonych na wojnie\Nmaleje od dziesiątków lat. Dialogue: 0,0:14:36.71,0:14:39.25,Default,,0000,0000,0000,,Tam, gdzie ludzie zażądali zmian, Dialogue: 0,0:14:39.28,0:14:43.15,Default,,0000,0000,0000,,ilość brutalnych zbrodni zmalała,\Nod Kolumbii przez Nowy Jork, Dialogue: 0,0:14:43.17,0:14:47.08,Default,,0000,0000,0000,,gdzie ilość morderstw spadła\No 85% od 1990 roku. Dialogue: 0,0:14:48.31,0:14:51.04,Default,,0000,0000,0000,,Nie da się wyplenić przemocy całkowicie, Dialogue: 0,0:14:51.07,0:14:52.81,Default,,0000,0000,0000,,ale nie musi zostawać bez zmian. Dialogue: 0,0:14:53.24,0:14:57.16,Default,,0000,0000,0000,,Maleje od stuleci,\Na mogłaby maleć szybciej. Dialogue: 0,0:14:57.18,0:15:01.25,Default,,0000,0000,0000,,Może mogłaby spaść o 25%\Nw następnym ćwierćwieczu? O jedną trzecią? Dialogue: 0,0:15:01.28,0:15:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Wielu z nas uważa, że mogłaby. Dialogue: 0,0:15:04.12,0:15:07.70,Default,,0000,0000,0000,,Myślę o wszystkich dzieciach,\Nktóre nie straciły ojców, Dialogue: 0,0:15:08.66,0:15:11.53,Default,,0000,0000,0000,,rodziny, które odzyskały siostry Dialogue: 0,0:15:11.56,0:15:12.85,Default,,0000,0000,0000,,i braci. Dialogue: 0,0:15:14.17,0:15:16.74,Default,,0000,0000,0000,,Wystarczy mała zachęta. Dialogue: 0,0:15:17.80,0:15:19.80,Default,,0000,0000,0000,,Wystarczy chcieć. Dialogue: 0,0:15:21.04,0:15:22.19,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję. Dialogue: 0,0:15:22.21,0:15:27.10,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)