Nasıl hissederdiniz
hayal etmenizi istiyorum;
eğer iki dakika boyunca
sol kolunuz durmadan atsaydı,
gözleriniz sürekli devrilseydi,
çeneniz adeta dişleriniz kırılacakmış gibi
sertçe kasılsaydı,
her on saniyede bir
çok tiz bir çığlık sesi çıkarsaydınız.
(Tik)
Altı gibi küçük bir yaşta
hayatım bu durumdaydı,
her dakika, haftanın yedi günü.
(Tik)
Bunlar semptomlarımın sadece bazılarıydı.
Bu semptomlar ortaya çıktığında
hayatım bir gecede değişti.
Artık okula veya yemeğe gidemiyordum,
arkadaşlarımı göremiyordum
çünkü tiklerim odadaki herkesin
dikkatini çekiyordu.
Bir tedavi arayışında, ailemin bulabildiği
en iyi çocuk nöropsikologlarını
görmek için New York'a gittik.
(Tik)
Ama doktor beklediğimiz
kolay reçeteyi bize yazmadı.
Aksine, tedavi edilemeyen
bir nörolojik rahatsızlık tanısı koydu,
Tourette sendromu.
Genelde ilaçlar
birçok tedavi sürecinin
önemli ve değerli bir parçası.
Ama benim durumumda ilaçlar
her şeyi daha da kötüleştirdi.
Bir ilaç beni
tekerlekli sandalyeye bağladı
çünkü bacaklarım o kadar hissizleşmişti ki
onları hareket ettiremiyordum.
Bir diğeri halüsinasyonlar görmeme
neden oldu.
Beni bir kazanda kaynatıp
çorba yapıp içmekle tehdit eden
yeşil insanların kovaladığını görüyordum.
Oldukça korkutucuydu.
İlaç üstüne ilaç denedik,
bir parça rahatlık sağlayacak
bir şey bulmak için.
Ama her girişim
işleri daha da kötüleştirdi.
2013'te, yalnızca Birleşik Devletler'de
nörolojik durumları
ve zihinsel rahatsızlıkları
tedavi eden
reçeteli ilaçların giderlerinin
yıllık 89 milyar dolar olduğu öngörüldü.
Ama bu gibi durumları
masrafsız veya yan etkisiz tedavi etmenin
bir yolu olduğunu hayal edin.
Doktorunuzun size günlük dozda
müzik reçete ettiğini düşünün.
Bugün sizle kendi kişisel müzik deneyimimi
ve nörolojik rahatsızlığım
üzerindeki etkisini
paylaşmak için buradayım.
(Tik)
Tourette sendromu temelde,
tik diye bilinen
istem dışı çıkarılan sesler
ve hareketler dizisi.
Tourette sendromuna sahip olmanın
nasıl bir his olduğunu tarif etmemin
en iyi yolu hıçkırıklar --
eminim hepinizin
bildiği bir şey.
Hıçkırmayı durdurmaya çalışabilirsiniz.
Nefesinizi tutup 10'a kadar sayabilir
veya su içebilirsiniz
ama o his geçene kadar
ve hıçkırığın işi bitene kadar
yapabileceğiniz bir şey yoktur.
Herhangi bir tik atağından sonra sıklıkla
tükenmişlik ve çaresizlik hisleriyle
yere uzanırdım.
(Tik)
Aynı derecede çaresiz annem
müziği açarak beni ve kendini
rahatlatmaya çalışırdı.
Ağrıyan kalplerimizi yatıştırmak için
huzurlu bir şeyler çalardı.
Ve yerde beraber uzanır
ve davulların ritmine
kendimizi bırakırdık.
Ritimler ve melodiler açıldıkça
ruhumuz yükselir,
modumuz hafifler
ve biz canlanırdık.
(Tik)
Akabinde ve fark etmeksizin
ben bu yeni ilacın bağımlısı olmuştum.
Keder ve kendine acıma krizlerine
düştüğüm zamanlarda,
her bir tuştaki ton ve ritimlerin
beni özgürleştireceğini kalpten bilerek
piyanomun 88 tuşuna koşar oldum.
O zamanlar ne kadar müziğin
bana yardım ettiğini bilmiyordum.
Olağanlıkla yaptığım bir şeydi sadece.
Şarkılarımı yazarken
kimseyi etkilemeye çalışmıyordum.
Sadece rahatlamaydı.
Ama daha çok çaldıkça
semptomlarım daha az nüksetti
ve ataklarımın yoğunluğu azaldı.
Ben de bu şarkıların semptomlarımı
nasıl hafiflettiğini merak ettim.
Ve müziğin iyileştiriciliğiyle ilgili
başka vakalar var mıydı, merak ettim.
Araştırmaya başladım.
Oldukça başarılı bir kongre üyesi olan
Gabby Giffords'ı buldum,
kafasından vurulmuştu.
Konuşma yetisini kaybetmişti.
Konuşma yetisi ve şarkı söyleme yetisi
beynin iki farklı kısmında yer aldığından
doktorları müzik terapistleriyle
çalışmasını istemişlerdi.
Konuşamadığından,
düşüncelerini şarkı olarak
söylemesi yönünde cesaretlendirdiler.
Ve bu teknik sayesinde
kongre üyesi sonunda konuşma yetisini
tekrar kazandı.
Müzik Gabby Giffords'ı iyileştirdi.
Bilim insanları müziğin beyinde
doğal ağrı kesici oksitoksini
ve iyi his kimyasalı dopamini
salgılattığını keşfettiler.
Dopamin sağlıklı bir
sinir sistemi için şart
ve duygusal sağlık üzerinde çok etkili.
Müzik ayrıca kan akışını uyardığından
kalp ritmimizi,
nefesimizi ve nabzımızı da etkiliyor.
Ek olarak,
kortizol seviyelerimizi düşürüyor,
yani nörolojik semptomlarda
yaygın uyaran olan kaygıyı azaltıyor.
Nörolojik rahatsızlığa sahip birilerine
elbet bu hayatta rastlayacağız.
Ailemizden biri olmasa da --
(Tik)
bir dostumuz veya iş arkadaşımız olabilir.
Lütfen bu mesajı yaymama destek olun:
Müziğin hayatlarımızı yükseltme
ve bizi içeriden iyileştirme özelliği var.
Hâlâ Tourette sendromum var.
Her gün, her saat onunla uğraşıyorum.
Hayatımın sonuna kadar uğraşacağım.
Ve bu, sıklıkla kendimi
sınıfa açıklamam demek
çünkü sözlü tiklerim
oldukça dikkat dağıtıcı olabiliyor.
Mesela bazen gözlerimi
istemsizce kırptığımda
karşımda oturan çocuk
onunla flört ettiğimi düşünüyor,
ki gerçekten etmiyorum.
(Gülüşmeler)
Ve ona "Pardon -- Flört etmeye
çalışmıyordum." demem gerekiyor.
Ama en şaşırtıcı olan şey
şarkı söylediğimde, çaldığımda
hatta sadece dinlediğimde bile
tik yapmıyorum.
Birçok kere çok stresli durumlarda
sahnede bulundum,
binlerce insan beni izlerken.
Ve performans öncesinde
tiklerim aktif hâlde olsa da --
(Tic)
müzik başladıktan sonra
tiklerim arka koltuğa geçiyor.
Yani kendi şarkı sözlerimi yazıyor
kendi müziğimi besteliyor olabilirim
ama gerçeklikte
müziğin beni bestelediğini fark ettim.
Teşekkür ederim.
(Alkışlar)
(Tik)
(Müzik)
Sanırım maskemi
çok erken çıkardım
Çünkü oradaydın
ve sonrasında değildin
Sanırım her şeyi senin üstüne yıktım
İçimden çıkarmalıydım
çıkarmalıydım
Belki de kendimi her bir parça
kaybettiğimde geri koyuyorum
Kendi kalbimi kıracağım ana kadar
numara yapmak için
Ve ah, gerçek beni
tanımanı istedim
Ve ciddiye almanı
Ama şimdi
Seni sevmiyorum
Seni sevmiyorum
Seni sevmiyorum
Sana güvenebileceğimi sandım
Ama sen benden
ve maskemden kaçıyorsun
Seni sevmiyorum
Seni sevmiyorum
Seni sevmiyorum
Artık
Sanırım maskemi çok erken çıkardım
Çünkü çıkardığımda çığlık attın
Hazır olmadığını söyledin
Ve öyle işte
Öyle işte
Belki de bu sefer
önceden acıttığından daha çok acıttı
Belki de aldığım bu darbe
biraz fazlaydı
Biraz fazlaydı
Ve ah, gerçek beni
tanımanı istedim
Ve ciddiye almanı
Ama şimdi
Seni sevmiyorum
Seni sevmiyorum
Seni sevmiyorum
Sana güvenebileceğimi sanmıştım
Ama sen benden
ve maskemden kaçıyorsun
Seni sevmiyorum
Seni sevmiyorum
Seni sevmiyorum
Artık
(Alkışlar)