0:00:00.000,0:00:04.520
Kur unë isha femijë,[br]dija që kisha superfuqi.

0:00:06.920,0:00:08.135
Është e vertet.

0:00:08.160,0:00:09.256
(Të qeshura)

0:00:09.280,0:00:12.730
Mendoja se isha e mrekullueshme[br]sepse mund te kuptoja[br]

0:00:12.860,0:00:15.506
dhe të identifikohesha me ndjenjat[br]e njerëzve bojëkaf,

0:00:15.506,0:00:19.320
si gjyshi im, nje musliman konservator.

0:00:19.360,0:00:22.730
Gjithashtu, mund te kuptoja nënën time[br]afgane, dhe baban tim pakistan,

0:00:24.280,0:00:28.080
jo shumë fetar por të qetë, mjaft liberal.

0:00:28.480,0:00:30.096
Dhe sigurisht, mund te kuptoja

0:00:30.120,0:00:32.536
dhe të lidhem me ndjenjat e te bardhëve.

0:00:32.560,0:00:34.400
Norvegjezet e bardhë te shtetit tim.

0:00:35.480,0:00:38.056
E keni parasysh;[br]te bardhë, bojekaf, cilido--

0:00:38.080,0:00:39.896
Unë i doja të gjithë ata.

0:00:39.896,0:00:41.152
Unë i kuptoja te gjithë.

0:00:41.152,0:00:43.962
edhe pse ata shpesh nuk kuptoheshin[br]me njëri tjetrin;

0:00:44.372,0:00:46.232
ata ishin te gjithë njerëzit e mi.

0:00:46.232,0:00:48.918
Nga ana tjetër, babai im ishte[br]gjithmonë në merak.

0:00:48.918,0:00:51.810
Vazhdonte të më thoshte se edhe[br]me arsimin më të mirë,

0:00:51.810,0:00:54.616
nuk do trajtohesha drejtesisht.

0:00:54.616,0:00:57.516
Sipas tij, do vazhdoja të përballesha[br]me diskriminime.

0:00:57.516,0:01:00.538
Dhe e vetmja mënyrë për t'u pranur[br]nga të bardhët

0:01:00.538,0:01:03.417
do të ishte të bëhesha e famshme.

0:01:03.417,0:01:07.736
Tani, ai e beri kete bisedë[br]me mua kur unë isha vetëm shtatë vjeçe.

0:01:08.440,0:01:11.416
Pra kur isha shtatë vjeçe, ai më thotë,

0:01:11.440,0:01:14.816
"Vendos të hysh në sport ose muzikë".

0:01:14.840,0:01:18.780
Ai nuk dinte shumë nga sportet--[br]i bekuar qoftë--kështu ra për muzikën.

0:01:18.900,0:01:23.550
Kështu, kur isha shtatë vjeçe, mblodhi[br]gjithë lodrat e kukullat e mia,

0:01:23.550,0:01:25.420
dhe i hodhi poshtë.

0:01:26.160,0:01:30.016
Në këmbim ai më dha nje tastierë[br]të vogël Casio dhe--

0:01:30.040,0:01:31.256
(Të qeshura)

0:01:31.280,0:01:33.296
Po. Dhe kurse për kanto.

0:01:33.320,0:01:37.730
Dhe më detyroi, me pak fjalë,[br]të praktikoja për orë të tëra çdo ditë.

0:01:38.120,0:01:41.270
Shumë shpejt, bëri të shfaqesha[br]për publik gjithmonë më të madh

0:01:41.750,0:01:45.980
dhe çuditërisht, u bëra gati[br]një lloj si femijë reklamë

0:01:46.200,0:01:48.280
për multikulturalizmin norvegjez.

0:01:48.760,0:01:50.496
U ndjeva shumë krenare, sigurisht.

0:01:50.520,0:01:53.856
Sepse edhe gazetat tani

0:01:53.880,0:01:56.456
fillonin të shkruanin mirë[br]per njerezit bojekaf,

0:01:56.480,0:01:59.640
prandaj ndieja që[br]superfuqia ime po rritej.

0:02:00.960,0:02:03.936
Kur isha 12 vjeçe,[br]duke u kthyer në shtëpi nga shkolla,

0:02:03.960,0:02:05.176
bëra një devijim të vogël

0:02:05.200,0:02:08.600
sepse doja të blija ëmbëlsirat[br]e preferuara, quhen "këmbë të kripura".

0:02:08.759,0:02:10.520
E di tingullon pak keq,

0:02:11.640,0:02:13.136
po mua më pëlqejnë shumë ato.

0:02:13.401,0:02:17.600
Ato ishin disa copa të vogla[br]jamballi në formë këmbe.

0:02:18.120,0:02:23.940
Dhe tani që e them me zë të lartë,[br]e kuptoj sa keq tingullon,

0:02:24.280,0:02:26.776
sidoqoftë, unë i dua jashtë mase.

0:02:26.800,0:02:28.896
Gjatë rrugës për në dyqan,

0:02:28.920,0:02:33.390
ishte nje burrë i bardhë,[br]tek dera hyrëse që më bllokonte rrugën.

0:02:33.480,0:02:39.120
Kështu provova të ecja rreth tij,[br]po sapo lëviza ai më ndaloi

0:02:39.440,0:02:41.240
dhe më nguli sytë,

0:02:42.200,0:02:44.136
dhe më pështyti në fytyrë, dhe më tha,

0:02:44.160,0:02:45.376
"Zhduku nga rruga ime

0:02:45.400,0:02:48.656
ti bushter e zezë,[br]ti bushtër e vogël pakistane,

0:02:48.680,0:02:50.600
shko nga ku ke ardhur".

0:02:51.600,0:02:54.696
Unë isha tmerrësisht e tmerruar.

0:02:54.720,0:02:56.016
Ia kisha ngulur sytë.

0:02:56.040,0:02:58.960
Isha shume e frikësuar[br]të fshija pështymën nga fytyra,

0:02:59.590,0:03:02.030
edhe pse po trazohej me lotët e mi.

0:03:02.030,0:03:05.650
Më kujtohet që shikoja rreth e rrotull,[br]duke shpresuar në çdo çast tani

0:03:05.720,0:03:09.376
një i rritur do të vinte[br]dhe do të ndalonte këtë burrë.

0:03:09.400,0:03:13.720
Përkundrazi, njerëzit vazhdonin të ecnin[br]pas meje dhe pretendonin që s'më shikonin.

0:03:14.160,0:03:18.080
Isha shumë e hutuar, sepse mendoja:

0:03:18.640,0:03:21.910
"Njerëzit e mi të bardhë, ejani![br]Ku janë ata? Çfarë po ndodh?

0:03:21.960,0:03:24.040
Si mundet të mos vijnë të më shpëtojnë?"

0:03:24.110,0:03:27.016
E panevojshme për t'u thënë,[br]ëmbëlsirat nuk i bleva.

0:03:27.040,0:03:29.160
Vrapova drejt shtëpisë me sa pata fuqi.[br]

0:03:30.040,0:03:32.810
Gjërat ishin akoma në rregull,[br]megjithatë, mendova.

0:03:32.810,0:03:35.896
Me kalimin e kohës, dhe sa më shumë[br]bëhesha e suksesshme.

0:03:35.920,0:03:40.040
filluan të më ngacmonin bile[br]dhe njerezit bojekaf.

0:03:41.450,0:03:44.816
Disa burra nga komuniteti i prindërve[br]mendonin se ishte e pa pranueshme

0:03:44.840,0:03:49.696
dhe jo e ndershme për një grua[br]të përfshihet në muzikë

0:03:49.720,0:03:51.680
dhe të jetë e pranishme nëpër media.

0:03:53.280,0:03:58.696
Shumë shpejt, nisa të sulmohesha[br]nëper koncertet e mia.

0:03:58.720,0:04:03.730
Më kujtohet nje nga koncertet,[br]isha në skenë, u përkula drejt publikut

0:04:03.760,0:04:07.016
dhe gjëja e fundit që pashë[br]ishte fytyra esmere e një të riut

0:04:07.040,0:04:11.190
dhe më pas mbaj mënd që një lloj kimikati[br]u vërvit në sytë e mi

0:04:11.280,0:04:14.530
dhe më kujtohet që nuk mund të shikoja[br]dhe sytë më lotonin

0:04:14.530,0:04:16.890
po megjithatë vazhdova të këndoja.

0:04:16.890,0:04:21.560
Isha pështyrë në fytyrë në rrugët e Oslos,[br]kësaj radhe nga aziatikë.

0:04:22.360,0:04:25.576
Tentuan dhe të më rrëmbenin.

0:04:25.600,0:04:27.656
Kercënimet për vdekje ishin të pafundme.

0:04:27.680,0:04:30.936
Kujtoj që një burrë mjekrosh i moshuar[br]më ndaloi në rrugë njëherë,

0:04:30.960,0:04:33.096
e më tha, "Arsyeja pse të urrej kaq shumë

0:04:33.120,0:04:35.176
është se i bën vajzat tona të mendojnë

0:04:35.200,0:04:36.760
se mund të bëjnë çfarë të duan."

0:04:38.560,0:04:41.376
Një djal më i ri më paralajmëroi[br]të kisha kujdes.

0:04:41.400,0:04:44.416
Ai tha që muzika është anti-islamike[br]dhe punë për bushtra,

0:04:44.440,0:04:47.176
nese vazhdon, do të të përdhunojnë

0:04:47.200,0:04:51.880
stomaku jot do të të pritet[br]kështu që asnjë kurvë tjetër të lindi më.

0:04:53.560,0:04:55.256
Përsëri, isha e hutuar.

0:04:55.280,0:04:57.185
Nuk mund të kuptoja çfarë po ndodhte.

0:04:57.209,0:05:00.889
Njerëzit e mi kafe fillonin[br]të më kërcënonin--si ndodhi?

0:05:01.560,0:05:04.656
Në vënd të bashkoheshin botë, dy botët,

0:05:04.680,0:05:07.680
m'u duk sikur po bija[br]midis dy botëve të mia.

0:05:08.000,0:05:10.600
Besoj, se për mua,[br]pështyma ishte kriptonit.

0:05:12.560,0:05:14.040
Kur isha 17 vjeçe,

0:05:14.040,0:05:17.620
kërcënimet për vdekje ishin të pafunda,[br]dhe ngacmimet ishin të vazhdueshme.

0:05:17.640,0:05:20.480
Shkoi shumë keq, deri sa mamaja ime[br]më uli dhe më tha,

0:05:20.480,0:05:23.006
"S'mundemi më të të mbrojmë,[br]nuk je e sigurt ketu,

0:05:23.006,0:05:25.720
duhet të largohesh prej këtej."

0:05:25.720,0:05:30.610
Bleva një biletë vetëm vajtje për Londër,[br]bëra valixhet dhe u largova.

0:05:30.920,0:05:35.640
Zemërimi im më i madh në atë kohë[br]ishte që asnjeri nuk tha gjë.

0:05:35.880,0:05:38.240
Pata një largim publik nga Norvegjia.

0:05:39.120,0:05:42.656
Njerzzit e mi kaf, njerëzit e bardhë--[br]asnjëri tha gjë.

0:05:42.680,0:05:44.940
Asnjë tha, "Pritni, ky është gabim.

0:05:45.960,0:05:49.656
Përkraheni këtë vajzë, mbrojeni[br]këtë vajzë, sepse është një prej nesh"

0:05:49.680,0:05:51.240
Asnjë nuk e tha këtë.

0:05:51.240,0:05:54.390
Përkundrazi, u ndjeva--[br]e keni parasysh në aeroport,

0:05:54.390,0:05:57.790
tek rripi i transportit të valixheve[br]janë ato valixhet[br]

0:05:57.790,0:05:59.156
që shkojnë rreth e rrotull,

0:05:59.156,0:06:01.776
dhe aty është gjithmonë[br]një valixhe e mbetur në fund,

0:06:01.800,0:06:04.816
atë që asnjë nuk do,[br]atë që asnjeri nuk e kërkon.

0:06:04.840,0:06:05.840
U ndieva kështu.

0:06:07.040,0:06:10.420
Kurrë nuk isha ndjerë aq e vetmuar.[br]Kur nuk isha ndjerë aq e humbur.

0:06:12.360,0:06:16.470
Kështu pasi erdha në Londër,[br]vazhdova karrierën e muzikës.

0:06:17.000,0:06:20.200
Vend i ndryshëm, po fatkeqësisht,[br]e njëjta histori.

0:06:20.560,0:06:23.070
Më kujtohet një mesazh[br]që më kishin dërguar

0:06:23.070,0:06:27.810
që thoshte se do të më vrisnin[br]dhe lumenj me gjak do të rridhnin

0:06:27.810,0:06:31.256
dhe unë do të përdhunohesha[br]shumë herë para se të vdisja.

0:06:31.280,0:06:32.696
Në këtë pikë, dua të them,

0:06:32.720,0:06:35.176
po mësohesha me mesazhe të tilla,

0:06:35.200,0:06:39.480
por çfarë ndryshoi ishte që nisën të [br]kërcënonin familjen time.

0:06:40.760,0:06:46.000
Pra edhe njëherë, bëra valixhen,[br]lashë muzikën dhe shkova në SHBA.

0:06:46.520,0:06:47.776
Mjaft.

0:06:47.800,0:06:50.416
Nuk doja të kisha të bëja më me këtë gjë.

0:06:50.440,0:06:53.096
Dhe sigurisht nuk do vdisja për diçka

0:06:53.120,0:06:56.310
që nuk ishte as ëndrra ime --[br]ishte zgjidhja e babait tim.

0:06:58.200,0:07:01.376
U ndieva pak e humbur.

0:07:01.400,0:07:02.936
U ndieva e shqyer.

0:07:02.960,0:07:05.296
Po vendosa që çfarë unë doja të bëja

0:07:05.320,0:07:08.656
ishte të kaloja vitet e ardhshme[br]të jetës time

0:07:08.680,0:07:10.336
duke mbështetur njerëzit e rinj

0:07:10.360,0:07:13.256
dhe të provoja të isha[br]afër tyre në disa mënyra,

0:07:13.280,0:07:14.976
në çfarëdo lloj mënyre mundesha.

0:07:15.000,0:07:18.256
Nisa vullnetarizmin për disa organizata

0:07:18.280,0:07:22.920
që punonin me muslimanët e rinj në Evropë.

0:07:24.080,0:07:27.096
Dhe, për habi, çfarë zbulova ishte

0:07:27.120,0:07:31.600
që shumë nga këta të rinj po vuanin[br]dhe po luftonin.

0:07:32.440,0:07:35.976
Po përballeshin me shumë probleme me[br]familjet e komunitetet e tyre

0:07:36.000,0:07:39.616
që dukeshin të interesuar më [br]shumë për nderin dhe reputacionin

0:07:39.640,0:07:42.400
se sa për lumturinë[br]dhe jetën e fëmijëve të tyre.

0:07:43.760,0:07:47.760
Nisa të ndihesha që nuk isha aq e vetmuar,[br]ndoshta nuk isha aq e çuditshme.

0:07:48.280,0:07:50.600
Ndoshta ka shumë njerëz si unë në botë.

0:07:51.040,0:07:54.336
Problemi është, që pjesa më e madhe e[br]njerëzve nuk kuptojnë

0:07:54.336,0:07:57.816
që ka shumë nga ne që jetojnë në Evropë.

0:07:57.840,0:08:00.256
që nuk janë të lirë të jenë vetvetja.

0:08:00.280,0:08:02.360
Nuk na lejohet të jemi kush jemi.

0:08:03.360,0:08:07.416
Nuk jemi të lirë të martohemi

0:08:07.440,0:08:10.376
ose të jemi në një marredhenie[br]me një njeri që zgjedhim vetë.

0:08:10.400,0:08:12.056
Nuk mund të zgjedhim as karrierën tonë.

0:08:12.080,0:08:15.856
Kjo është normale në epiqëndrën[br]muslimane të Evropës.

0:08:15.880,0:08:18.960
Edhe në shoqëritë më të lira në botë,[br]ne nuk jemi të lirë

0:08:19.640,0:08:23.536
Jetët tona, ëndrrat tona,[br]e ardhmja jonë nuk na përket neve,

0:08:23.560,0:08:26.816
I përket prindërve tanë [br]dhe komunitetit tonë.

0:08:26.840,0:08:29.920
Zbulova historira të pafunda të të rinjsh

0:08:30.880,0:08:33.775
që janë të humbura te gjithë ne,

0:08:33.799,0:08:35.805
që janë të padukshme për të gjithë ne,

0:08:35.805,0:08:38.360
po që po vuajnë dhe po vuajnë vetëm.

0:08:39.520,0:08:43.840
Fëmijët që humbim në martesa të detyruara,[br]në dhunime dhe abuzime në emër të nderit.

0:08:45.280,0:08:48.650
Përfundimisht, kuptova pas vitesh[br]që punoja me këta të rinj,

0:08:48.650,0:08:51.016
që nuk do jem më në gjëndje[br]të vazhdoj të vrapoj.

0:08:51.040,0:08:55.696
Nuk mund të kaloj gjithë jetën time[br]e frikësuar dhe duke u fshehur

0:08:55.720,0:08:58.160
e që unë duhet të bej me të vërtet diçka.

0:08:59.640,0:09:02.736
Kuptova edhe që heshtja ime, heshtja jonë,

0:09:02.760,0:09:05.080
lejon dhunë si kjo të vazhdojë.

0:09:06.000,0:09:10.496
Kështu vendosa që doja të përdorja[br]superfuqinë e fëmijërisë time

0:09:10.520,0:09:15.216
për të bërë njerëzit e anëve të ndryshme[br]të kësaj çështje të kuptojnë

0:09:15.240,0:09:20.360
çfarë është të jesh një i ri i bllokuar[br]midis familjes dhe shtetit.

0:09:20.960,0:09:24.480
Kështu fillova të bëja filma,[br]dhe fillova të tregoja këto histori.

0:09:24.880,0:09:29.296
Unë doja edhe që njerëzit të kuptojnë[br]pasojat vdekjeprurëse

0:09:29.320,0:09:31.400
e mos marrjes seriozisht të problemeve.

0:09:32.000,0:09:34.360
Filmi i parë që bëra ishte mbi Banaz-in.

0:09:35.440,0:09:38.680
Ajo ishte një 17-vjeçare kurde në Londër.

0:09:39.520,0:09:42.320
Ajo ishte vajzë e bindur,[br]bënte çfarë prindërit i thonin.

0:09:42.840,0:09:45.256
Provonte të bënte gjithçka drejt.

0:09:45.280,0:09:47.896
U martua me një djalë[br]që i zgjodhën prindërit,

0:09:47.920,0:09:50.880
edhe pse ai e rrihte[br]dhe e përdhunonte vazhdimisht.

0:09:51.880,0:09:54.696
Dhe kur ajo provoi të shkonte tek familja[br]e saj për ndihmë, ata thanë,

0:09:54.720,0:09:56.976
"Duhet të kthehesh mbrapsht[br]dhe te bëhesh nuse më e mirë."

0:09:57.000,0:09:59.816
Sepse ata nuk donin[br]një vajzë të ndarë tek dera e tyre

0:09:59.840,0:10:02.800
sepse, sigurisht, kjo do të sillte[br]turp në familje.

0:10:03.680,0:10:06.470
Ajo ishte qëlluar aq shumë[br]saqë nga veshët i dilte gjak,

0:10:07.200,0:10:12.296
dhe kur në fund u largua[br]dhe gjeti një djalë që ajo zgjodhi

0:10:12.320,0:10:14.136
dhe ra në dashuri,

0:10:14.160,0:10:16.416
komuniteti dhe familja e zbuloi

0:10:16.440,0:10:17.840
dhe ajo u zhduk.

0:10:18.440,0:10:20.280
U gjet tre muaj më vonë.

0:10:21.200,0:10:25.320
E futur në një valixhe[br]dhe e varrosur nën tokën e shtëpisë.

0:10:28.040,0:10:31.560
E kishin mbytur,[br]e kishin qëlluar deri në vdekje

0:10:32.760,0:10:37.280
nga tre burra, tre kusherinj,[br]me urdhërin e babait dhe xhaxhait.

0:10:37.960,0:10:40.136
Tragjedisë të Banaz i shtohet fakti

0:10:40.160,0:10:46.056
që ajo kish shkuar në polici[br]në Angli pese herë për ndihmë,

0:10:46.080,0:10:49.136
duke i treguar se ajo do të vritej[br]nga familja e saj.

0:10:49.160,0:10:52.040
Policia nuk e besoi atë[br]kështu nuk bëri asgjë.

0:10:53.080,0:10:54.336
Dhe problemi me këtë

0:10:54.360,0:10:58.736
është që jo vetëm janë shumë nga fëmijët[br]tanë që përballen me këto probleme

0:10:58.760,0:11:01.856
brenda familjeve dhe brenda komuniteteve,

0:11:01.880,0:11:05.520
po ato përballohen me keqkuptime

0:11:06.640,0:11:10.160
dhe apati ne vendet ku rriten.

0:11:11.640,0:11:16.336
Kur familjet e tyre i tradhëtojnë,[br]ata shikojnë nga ne,

0:11:16.360,0:11:18.416
dhe kur ne nuk kuptojmë,

0:11:18.440,0:11:19.640
ne i humbim ata.

0:11:21.120,0:11:24.296
Ndërsa po bëja filmin,[br]disa njerëz më thanë,

0:11:24.320,0:11:26.720
"Mirë, Deeya, ti e di,[br]kjo është kultura e tyre,

0:11:26.720,0:11:29.491
kjo është çfarë këta njerëz[br]bëjnë me fëmijët e tyre

0:11:29.491,0:11:31.875
dhe ne nuk mund të ndërhyjmë."

0:11:31.880,0:11:35.080
Unë ju siguroj që të vritesh[br]nuk është në kulturën time.

0:11:36.280,0:11:37.260
E dini?

0:11:37.260,0:11:39.216
Dhe sigurisht njerëzit që janë si unë,

0:11:39.240,0:11:41.736
gra të reja që vijnë[br]nga të kaluara si imja,

0:11:41.760,0:11:45.856
duhet të kenë të njëjta të drejta,[br]të njëjta mbrojtje

0:11:45.880,0:11:48.880
si çdo njeri tjetër në këtë shtet, pse jo?

0:11:50.360,0:11:55.096
Kështu, për filmin e ardhshëm, [br]doja të provoja të kuptoja

0:11:55.120,0:11:57.976
si disa muslimanë të rinj në Evropë

0:11:58.000,0:12:00.080
janë tërhequr nga ekstremizmi dhe dhuna.

0:12:00.880,0:12:02.136
Po me këtë çështje,

0:12:02.160,0:12:05.320
mësova që unë isha duke u përballur[br]me frikën time më të madhe:

0:12:07.040,0:12:08.640
burrat musliman me mjekër.

0:12:10.880,0:12:13.696
Të njëjta burra, o të ngjashëm,

0:12:13.720,0:12:16.520
me ata që më lënduan për pjesën[br]më të madhe të jetës time.

0:12:17.560,0:12:20.256
Burra që i kisha pasur frikë[br]tërë jetën time.

0:12:20.280,0:12:23.136
Burra që unë i urreja thellë,

0:12:23.160,0:12:24.600
për shumë, shumë vite.

0:12:25.160,0:12:29.136
Kështu kalova dy vitet e ardhshme duke [br]intervistuar terroristë të dënuar,

0:12:29.160,0:12:31.656
xhihadistë dhe ish ekstremistë.

0:12:31.680,0:12:35.016
Çfarë unë dija,[br]ishte shumë e qartë tashmë,

0:12:35.040,0:12:40.216
ishte që feja, politika,[br]e kaluara kolonialiste e Evropës,

0:12:40.240,0:12:44.496
dhe dështimet e politikës të jashtme[br]të të viteve të kaluara,

0:12:44.520,0:12:46.510
ishin të gjitha pjesë e kuadrit.

0:12:46.520,0:12:50.006
Por çfarë më interesonte më shumë[br]për të zbuluar ishte kush janë njerëzit,

0:12:50.006,0:12:51.376
kush janë arsyet personale

0:12:51.400,0:12:55.720
pse disa nga të rinjtë janë të[br]prekshëm nga grupe si këto.

0:12:57.000,0:13:01.360
Dhe çfarë më surprizoi ishte që gjeta[br]njerëz të lënduar.

0:13:03.760,0:13:06.216
Në vend të përbindëshave që po kërkoja,

0:13:06.240,0:13:07.616
që doja të gjeja--

0:13:07.640,0:13:10.776
sinqerisht sepse do të kishte qënë[br]shumë e kënaqshme--

0:13:10.800,0:13:12.400
gjeta njerëz të vuajtur.

0:13:13.520,0:13:15.016
Si Banaz-i,

0:13:15.040,0:13:18.296
zbulova që këta djem të rinj ishin shqyer

0:13:18.320,0:13:20.856
duke provuar të bashkonin boshllëqet

0:13:20.880,0:13:24.360
midis familjeve të tyre[br]dhe vendit ku ata kishin lindur.[br]

0:13:25.720,0:13:29.096
Dhe çfarë mësova tjetër është[br]që grupet ekstremiste, terroristët

0:13:29.120,0:13:32.576
përfitonin nga ndjenjat e [br]këtyre të rinjëve

0:13:32.600,0:13:36.456
dhe i kanalizonin këtë drejt dhunës.

0:13:36.480,0:13:38.056
"Eja tek ne", thonë ata.

0:13:38.080,0:13:41.056
"Refuzo të dy anët,[br]familjen tënde dhe shtetin tënd

0:13:41.080,0:13:42.736
sepse ata ty të refuzojnë.

0:13:42.760,0:13:45.856
Për familjen tënde, nderi saj[br]është më i rëndësishëm se ty

0:13:45.880,0:13:47.136
dhe për shtetin tënd,

0:13:47.160,0:13:53.040
norvegjezi i vërtetë, anglezi ose francezi[br]do të jetë gjithmonë i bardhë por jo ti."

0:13:54.040,0:13:57.496
Ata po i premtojnë të rinjve[br]gjërat që dëshirojnë:

0:13:57.520,0:14:01.856
rëndësi, heroizëm,[br]një arsye për prani dhe qëllim,

0:14:01.880,0:14:04.280
një komunitet që i do dhe i pranon.

0:14:05.200,0:14:08.136
Bëjnë të pafuqishmit[br]të ndihen të fuqishëm.

0:14:08.160,0:14:13.040
Të padukshmit dhe të heshturit[br]më në fund dëgjohen.

0:14:15.120,0:14:17.656
Kjo është çfarë po i bëjnë të rinjëve.

0:14:17.680,0:14:21.520
Pse këto grupe po e bëjnë këtë[br]për të rinjtë tanë dhe jo ne?

0:14:22.760,0:14:24.336
E vërteta është,

0:14:24.360,0:14:27.696
nuk dua të justifikoj

0:14:27.720,0:14:31.456
ose të fal asnjë lloj dhune.

0:14:31.480,0:14:35.056
Çfarë dua të them është[br]që ne duhet të kuptojmë

0:14:35.080,0:14:38.240
Pse disa nga të rinjtë joshen nga kjo.

0:14:39.680,0:14:42.016
Do doja t'ju tregoja, faktikisht--

0:14:42.040,0:14:45.320
këto janë foto fëmijërie[br]të disa prej burrave të filmit.

0:14:47.240,0:14:50.200
Çfarë më pengon më shumë[br]është që shumë prej këtyre --

0:14:50.960,0:14:52.616
nuk do kisha menduar kurrë--

0:14:52.640,0:14:56.830
po shumë prej këtyre kanë patur mungesë[br]babai ose një baba të dhunshëm.

0:14:56.830,0:14:58.736
Dhe disa nga këta të rinj

0:14:58.760,0:15:02.896
përfunduan duke kërkuar dashuri[br]dhe mëshirën e figurës së babait

0:15:02.920,0:15:04.520
brënda grupeve ekstremiste.

0:15:05.920,0:15:09.070
Gjeta edhe burra të brutalizuar[br]nga dhuna raciale,

0:15:09.070,0:15:12.056
po gjetën një mënyrë për të ndaluar[br]së ndjeri viktima

0:15:12.080,0:15:13.576
duke u bërë të dhunshëm vet.

0:15:13.600,0:15:18.896
Në fakt, zbulova diçka,[br]në tmerrin tim, që njojta.

0:15:18.920,0:15:25.240
Zbulova të njëjtat ndjenja që ndieja si[br]17 vjeçare kur u largova nga Norvegjia.

0:15:26.160,0:15:29.536
Të njejtën hutim, të njëjtën dhimbje,

0:15:29.560,0:15:33.040
dhe të njëjta ndjenja[br]të të qënit i tradhtuar

0:15:34.760,0:15:36.360
dhe mos përkasjes te asnjë.

0:15:38.560,0:15:42.030
E njëjta ndjenjë e të qënit e humbur[br]dhe e shqyer midis dy kulturave.

0:15:42.760,0:15:45.296
E thënë kjo, unë nuk zgjodha shkatërrimin,

0:15:45.320,0:15:48.056
unë zgjodha të mbaja lart një kamera[br]në vend të një arme.

0:15:48.080,0:15:51.416
Arsyeja pse e bëra këtë[br]është falë superfuqive të mia.

0:15:51.440,0:15:56.336
Unë mund të shikoja që të kuptuarit[br]është përgjigjja, në vend të dhunës.

0:15:56.360,0:15:58.056
Të shikosh qëniet njerëzore

0:15:58.080,0:16:01.816
me gjithë virtytet e tyre[br]dhe gjithë të metat e tyre

0:16:01.840,0:16:03.696
në vënd të vazhduarit karikaturen:

0:16:03.720,0:16:06.376
ne dhe ata, horrët dhe viktimat.

0:16:06.400,0:16:08.496
Më në fund kuptova në fakt

0:16:08.520,0:16:12.176
që dy kulturat nuk duhet të përplasen

0:16:12.200,0:16:15.320
po të bëhet një hapsirë[br]ku unë gjeta zërin tim.

0:16:15.840,0:16:18.576
Ndalova të ndihesha sikur[br]duhet të zgjidhja një anë,

0:16:18.600,0:16:20.680
po për këtë mu deshën shumë, shumë vite.

0:16:21.640,0:16:23.656
Ka shumë nga të rinjtë tanë sot

0:16:23.680,0:16:25.696
që po luftojnë me të njëjtat çështje,

0:16:25.720,0:16:27.720
dhe po luftojnë me to vetëm.

0:16:29.440,0:16:32.080
Dhe kjo lë hapur një plagë.

0:16:32.560,0:16:35.616
Dhe për disa, vizioni botëror[br]i radikalizmit islamik

0:16:35.640,0:16:39.000
bëhet një infeksion[br]që përhapet në atë plagë.

0:16:41.160,0:16:44.160
Është një fjalë e urtë afrikane që thotë,

0:16:45.960,0:16:48.976
"Nëse të rinjtë nuk janë[br]angazhuar në fshat,

0:16:49.000,0:16:51.760
ata do të djegin atë vetëm për ngrohtësi."

0:16:53.240,0:16:54.720
Dua të pyes--

0:16:55.640,0:16:58.176
prindërve musliman[br]dhe komunitetit musliman,

0:16:58.200,0:17:00.616
i doni ju fëmijët tuaj

0:17:00.640,0:17:03.416
pa i detyruar ata[br]të përmbushin shpresat tuaja?

0:17:03.440,0:17:05.880
Mund të zgjidhni ata në vënd të nderit?

0:17:06.400,0:17:09.415
Mund të kuptoni pse ata janë kaq[br]të inatosur dhe të tjetërsuar

0:17:09.440,0:17:11.760
kur ju vini nderin tuaj[br]para lumturisë së tyre?

0:17:12.520,0:17:15.096
Mundeni ju të bëheni miq me fëmijët tuaj

0:17:15.119,0:17:16.896
që ata të besojnë tek ju

0:17:16.920,0:17:19.215
dhe të ndajnë me ju përvojat e tyre,

0:17:19.240,0:17:21.480
më tepër se t'i kërkojnë[br]në vënde të tjera?

0:17:22.359,0:17:25.440
Dhe për të rinjtë tanë të joshur[br]nga ekstremismi,

0:17:26.680,0:17:30.320
A mundeni të kuptoni që inati juaj është[br]i ushqyer nga vuajtja?

0:17:31.640,0:17:35.056
A do gjeni forcën të kundërshtoni[br]ata burra pleq cinik

0:17:35.080,0:17:38.280
që duan të përdorin gjakun[br]tuaj për interesat e tyre?

0:17:39.040,0:17:40.960
Mund të gjeni një mënyrë për të jetuar?

0:17:41.880,0:17:44.136
Mund të shikoni që hakmarrja më e ëmbël

0:17:44.160,0:17:47.616
është për ju lumturia, dhe jeta e lirë?

0:17:47.640,0:17:50.000
Një jetë e përcaktuar[br]nga ju dhe asnjë tjetër.

0:17:50.560,0:17:54.240
Pse do të bëhesh një tjetër fëmijë[br]musliman i vdekur?

0:17:55.080,0:17:59.240
Dhe për të tërë ne, kur do nisim[br]të dëgjojmë fëmijët tanë?

0:18:00.520,0:18:01.776
Si mund t'i përkrahim

0:18:01.800,0:18:05.760
të drejtojmë dhimbjen[br]e tyre drejt diçka më konstrutive?

0:18:06.760,0:18:08.216
Ata mendojnë që[br]ne si pëlqejmë.

0:18:08.240,0:18:11.016
Ata mendojnë që ne nuk[br]na intereson çfarë i ndodh.

0:18:11.040,0:18:12.816
Ata mendojnë se ne nuk i pranojmë.

0:18:12.840,0:18:15.560
Mund të gjëjmë një mënyrë[br]për t'i bërë të ndihen ndryshe?

0:18:17.280,0:18:20.216
Çfarë do na kushtonte[br]t'i shikonim dhe të kujdeseshim për ata

0:18:20.240,0:18:25.176
para se ata të shndërohen në viktima[br]ose në kryesine e dhunës?

0:18:25.200,0:18:28.776
Mund të bëhemi më të kujdeshëm për ta[br]dhe t'i konsiderojmë si prej nesh?

0:18:28.800,0:18:33.656
Dhe mos të ndihemi të shqetsuar kur[br]viktimat e dhunës të na ngjajnë?

0:18:33.680,0:18:38.696
E gjejmë dot një mënyrë për të refuzuar[br]urrejtjen e të afrojmë ndarjen midis nesh?

0:18:38.720,0:18:42.696
Fakti është që s'mund të përballojmë[br]të mohojmë veten dhe fëmijët tanë,

0:18:42.720,0:18:44.856
edhe nëse ata na kanë mohuar ne.

0:18:44.880,0:18:47.056
Ne jemi të gjithë bashkë këtu.

0:18:47.080,0:18:52.560
Me kalimin e kohës, hakmarrja dhe dhuna[br]nuk do funksionojnë kundër ekstremistëve.

0:18:53.480,0:18:57.256
Terroristët duan që ne të kemi frikë[br]në shtëpitë tona,

0:18:57.280,0:18:59.456
të mbyllim dyert dhe zemrën tonë.

0:18:59.480,0:19:03.296
Ata duan që ne të hapim më shumë plagë[br]në shoqërinë tonë

0:19:03.320,0:19:06.856
kështu ata mund ti përdorin për të[br]shpërndarë infeksionin e tyre sa më shumë.

0:19:06.880,0:19:09.576
Ata duan që ne të bëhemi si ta:

0:19:09.600,0:19:11.840
intolerant, urrejtës dhe mizorë.

0:19:14.200,0:19:16.656
Një ditë pas sulmit të Parisit,

0:19:16.680,0:19:20.080
një mikja ime më dërgoi fotografinë e[br]vajzës së saj.

0:19:20.800,0:19:23.256
Kjo është një vajzë e bardhë[br]dhe një vajzë arabe.

0:19:23.280,0:19:25.010
Ato janë shoqe të ngushta.

0:19:25.120,0:19:28.600
Kjo fotografi është kriptoniti[br]për ekstremistët.

0:19:31.240,0:19:34.296
Këto dy vajza të vogla[br]me superfuqitë e tyre

0:19:34.320,0:19:36.316
tregojnë rrugën që duhet të ndjekim

0:19:36.316,0:19:39.240
drejt një shoqërie[br]që ne duhet të ndërtojmë së bashku,

0:19:40.120,0:19:43.440
një shoqëri që mban dhe mbështet,

0:19:44.480,0:19:46.680
më shumë se të refuzojë fëmijët tanë.

0:19:47.100,0:19:49.296
Ju falemnderit që më dëgjuat.

0:19:49.320,0:19:51.552
(Duartrokitje)