1
00:00:00,000 --> 00:00:04,000
Zacznę od zaprezentowania wyzwania -

2
00:00:04,000 --> 00:00:07,000
wyzwania zajmowania się danymi.

3
00:00:07,000 --> 00:00:09,000
Danymi z którymi mamy do czynienia,

4
00:00:09,000 --> 00:00:11,000
w sytuacjach medycznych.

5
00:00:11,000 --> 00:00:13,000
Jest to dla nas naprawdę olbrzymie wyzwanie.

6
00:00:13,000 --> 00:00:15,000
I jest to wielki problem.

7
00:00:15,000 --> 00:00:17,000
To jest tomograf komputerowy

8
00:00:17,000 --> 00:00:19,000
zwany potocznie tomografem.

9
00:00:19,000 --> 00:00:21,000
Jest to fantastyczne urządzenie.

10
00:00:21,000 --> 00:00:23,000
Wykorzystuje ono wiązki promieni rentgenowskich,

11
00:00:23,000 --> 00:00:26,000
obracających się bardzo szybko wokół ludzkiego ciała.

12
00:00:26,000 --> 00:00:28,000
Całkowity czas skanowania to około 30 sekund,

13
00:00:28,000 --> 00:00:30,000
podczas których generowane są olbrzymie

14
00:00:30,000 --> 00:00:32,000
ilości informacji.

15
00:00:32,000 --> 00:00:34,000
Dlatego tej niesamowitej maszyny

16
00:00:34,000 --> 00:00:36,000
możemy użyć

17
00:00:36,000 --> 00:00:38,000
by polepszyć stan naszego zdrowia.

18
00:00:38,000 --> 00:00:40,000
Ale jak już powiedziałem jest to także wyzwanie.

19
00:00:40,000 --> 00:00:43,000
Wyzwanie to przedstawione zostało na ekranie.

20
00:00:43,000 --> 00:00:45,000
Tej prawdziwej eksplozji danych medycznych,

21
00:00:45,000 --> 00:00:47,000
doświadczamy obecnie.

22
00:00:47,000 --> 00:00:49,000
Stajemy przed tym właśnie problemem.

23
00:00:49,000 --> 00:00:51,000
Ale cofnijmy się w czasie.

24
00:00:51,000 --> 00:00:54,000
Cofnijmy się o kilka lat i zobaczmy co działo się wtedy.

25
00:00:54,000 --> 00:00:56,000
Maszyny te -

26
00:00:56,000 --> 00:00:58,000
ich produkcję rozpoczęto w latach 70-tych -

27
00:00:58,000 --> 00:01:00,000
skanując człowieka

28
00:01:00,000 --> 00:01:02,000
generowały około 100 obrazów

29
00:01:02,000 --> 00:01:04,000
ludzkiego ciała.

30
00:01:04,000 --> 00:01:06,000
Pozwoliłem sobie, dla wyjaśnienia,

31
00:01:06,000 --> 00:01:09,000
przetłumaczyć to na "plastry" danych.

32
00:01:09,000 --> 00:01:11,000
Odpowiadało by to około 50 MB danych,

33
00:01:11,000 --> 00:01:13,000
co jest niewielką ilością,

34
00:01:13,000 --> 00:01:16,000
w porównaniu z tym ile obecnie przetworzyć może

35
00:01:16,000 --> 00:01:18,000
zwykłe przenośne urządzenie.

36
00:01:18,000 --> 00:01:20,000
Jeśli przełożymy to na książki telefoniczne,

37
00:01:20,000 --> 00:01:23,000
będzie to około metra ułożonych na sobie książek.

38
00:01:23,000 --> 00:01:25,000
Porównując to do tego

39
00:01:25,000 --> 00:01:27,000
co potrafią tomografy w dzisiejszych czasach -

40
00:01:27,000 --> 00:01:29,000
już w kilka sekund

41
00:01:29,000 --> 00:01:31,000
generują 24 000 obrazów ludzkiego ciała.

42
00:01:31,000 --> 00:01:34,000
Odpowiada to 20 GB danych

43
00:01:34,000 --> 00:01:36,000
lub 800 książkom telefonicznym.

44
00:01:36,000 --> 00:01:38,000
Układając je jedna na drugiej - byłby to 200-metrowy stos książek telefonicznych.

45
00:01:38,000 --> 00:01:40,000
Żyjemy w czasach

46
00:01:40,000 --> 00:01:42,000
początków

47
00:01:42,000 --> 00:01:44,000
technologii pozwalającej

48
00:01:44,000 --> 00:01:47,000
obserwować również zmiany jakie zachodzą w ciele podczas skanowania.

49
00:01:47,000 --> 00:01:50,000
Dlatego możemy również śledzić dynamikę ciała.

50
00:01:50,000 --> 00:01:52,000
I załóżmy

51
00:01:52,000 --> 00:01:55,000
że zgromadzenie danych zajmie 5 sekund

52
00:01:55,000 --> 00:01:57,000
a będzie to odpowiadało jednemu terabajtowi danych.

53
00:01:57,000 --> 00:01:59,000
Jest to 800 000 książek

54
00:01:59,000 --> 00:02:01,000
które ustawione na sobie stworzyłyby 16. kilometrowy stos.

55
00:02:01,000 --> 00:02:03,000
A to tylko jeden pacjent i odpowiadający mu jeden zestaw danych.

56
00:02:03,000 --> 00:02:05,000
Z tym właśnie musimy sobie poradzić.

57
00:02:05,000 --> 00:02:08,000
Więc wyzwanie, przed którym jesteśmy stawiani jest olbrzymie.

58
00:02:08,000 --> 00:02:11,000
A już dziś jest to 25 000 obrazów.

59
00:02:11,000 --> 00:02:13,000
Wyobraźcie sobie czasy

60
00:02:13,000 --> 00:02:15,000
gdy radiolodzy musieli działać w taki sposób.

61
00:02:15,000 --> 00:02:17,000
Rozkładali po kolei tych 25 000 obrazów

62
00:02:17,000 --> 00:02:20,000
i przyglądali się każdemu z nich:" na tym nic nie widać, ten w porządku,

63
00:02:20,000 --> 00:02:22,000
o, tutaj widać problem."

64
00:02:22,000 --> 00:02:24,000
Teraz byłoby to już niemożliwe.

65
00:02:24,000 --> 00:02:27,000
Więc musimy zrobić coś inteligentniejszego, niż praca w ten sposób.

66
00:02:28,000 --> 00:02:30,000
Więc składamy te wszystkie plastry razem.

67
00:02:30,000 --> 00:02:33,000
Wyobraźcie sobie krojenie ciała na plasterki we wszystkich kierunkach

68
00:02:33,000 --> 00:02:36,000
a później próbę poskładania tych plastrów z powrotem

69
00:02:36,000 --> 00:02:38,000
w stos danych, w blok danych.

70
00:02:38,000 --> 00:02:40,000
I właśnie tym się zajmujemy.

71
00:02:40,000 --> 00:02:43,000
Więc te gigabajty lub terabajty danych składamy w blok.

72
00:02:43,000 --> 00:02:45,000
Ale przecież ten blok danych

73
00:02:45,000 --> 00:02:47,000
zawiera tylko ilości promieniowania rentgenowskiego

74
00:02:47,000 --> 00:02:49,000
jakie wchłonął każdy punkt ludzkiego ciała.

75
00:02:49,000 --> 00:02:51,000
Więc musimy znaleźć sposób

76
00:02:51,000 --> 00:02:54,000
który pozwoli zobaczyć to na co chcemy patrzeć

77
00:02:54,000 --> 00:02:57,000
podczas gdy reszta będzie przeźroczysta.

78
00:02:57,000 --> 00:02:59,000
Chodzi tu o zamianę zestawu danych

79
00:02:59,000 --> 00:03:01,000
na coś co wygląda tak.

80
00:03:01,000 --> 00:03:03,000
I to właśnie jest wyzwanie.

81
00:03:03,000 --> 00:03:06,000
Zrobienie tego jest dla nas ogromnym wyzwaniem.

82
00:03:06,000 --> 00:03:09,000
Nawet używając komputerów, mimo że stają się one coraz szybsze i lepsze,

83
00:03:09,000 --> 00:03:11,000
wielkim wyzwaniem jest zmierzenie się z gigabajtami

84
00:03:11,000 --> 00:03:13,000
a nawet terabajtami danych

85
00:03:13,000 --> 00:03:15,000
i wydobycie z nich istotnych informacji.

86
00:03:15,000 --> 00:03:17,000
Chcę spojrzeć na serce,

87
00:03:17,000 --> 00:03:19,000
chcę popatrzeć na naczynia krwionośne, chcę spojrzeć na wątrobę,

88
00:03:19,000 --> 00:03:21,000
może nawet, w niektórych przypadkach,

89
00:03:21,000 --> 00:03:23,000
znajdę guz.

90
00:03:24,000 --> 00:03:26,000
Tu właśnie nasze maluchy wchodzą w grę.

91
00:03:26,000 --> 00:03:28,000
To jest moja córka.

92
00:03:28,000 --> 00:03:30,000
To zdjęcie z 9 rano dnia dzisiejszego.

93
00:03:30,000 --> 00:03:32,000
Gra ona w grę komputerową.

94
00:03:32,000 --> 00:03:34,000
Ma tylko 2 latka,

95
00:03:34,000 --> 00:03:36,000
ale bawi się świetnie.

96
00:03:36,000 --> 00:03:39,000
To właśnie ona jest siłą napędową

97
00:03:39,000 --> 00:03:42,000
popychającą do przodu rozwój procesorów karty graficznej.

98
00:03:43,000 --> 00:03:45,000
Jak długo dzieci będą grać w gry komputerowe,

99
00:03:45,000 --> 00:03:47,000
tak długo grafika będzie stale ulepszana.

100
00:03:47,000 --> 00:03:49,000
Więc jak wrócicie do domu, każcie dzieciom częściej grać w gry komputerowe,

101
00:03:49,000 --> 00:03:51,000
ponieważ właśnie tego potrzebuję.

102
00:03:51,000 --> 00:03:53,000
To co znajduje się wewnątrz tej maszyny

103
00:03:53,000 --> 00:03:55,000
pozwala mi robić to co robię

104
00:03:55,000 --> 00:03:57,000
z danymi medycznymi.

105
00:03:57,000 --> 00:04:00,000
Tak naprawdę to używam tylko tych małych fantastycznych urządzeń.

106
00:04:00,000 --> 00:04:02,000
Cofając się w czasie,

107
00:04:02,000 --> 00:04:04,000
około 10. lat temu

108
00:04:04,000 --> 00:04:06,000
otrzymałem fundusze

109
00:04:06,000 --> 00:04:08,000
na zakup pierwszego komputera graficznego.

110
00:04:08,000 --> 00:04:10,000
Była to olbrzymia maszyna.

111
00:04:10,000 --> 00:04:13,000
Były to całe szafki procesorów, nośników przechowywania danych i tego typu rzeczy.

112
00:04:13,000 --> 00:04:16,000
Zapłaciłem za tą maszynę około miliona dolarów.

113
00:04:17,000 --> 00:04:20,000
Jest ona porównywalnej prędkości co dzisiejszy iPhone.

114
00:04:22,000 --> 00:04:24,000
Każdego miesiąca ukazują się na rynku nowe karty graficzne.

115
00:04:24,000 --> 00:04:27,000
Tu mamy kilka ostatnich -

116
00:04:27,000 --> 00:04:30,000
NVIDIA, ATI, oraz Intel.

117
00:04:30,000 --> 00:04:32,000
Jak wiecie już za kilkaset dolarów

118
00:04:32,000 --> 00:04:34,000
możecie je nabyć i używać ich w swoim komputerze.

119
00:04:34,000 --> 00:04:37,000
Można z nimi robić fantastyczne rzeczy.

120
00:04:37,000 --> 00:04:39,000
Właśnie to umożliwia nam

121
00:04:39,000 --> 00:04:42,000
poradzenie sobie z eksplozją danych w medycynie.

122
00:04:42,000 --> 00:04:44,000
To oraz naprawdę świetna rzecz

123
00:04:44,000 --> 00:04:46,000
z dziedziny algorytmów -

124
00:04:46,000 --> 00:04:48,000
kompresja danych

125
00:04:48,000 --> 00:04:51,000
wydobywająca istotne informacje na bazie których prowadzi się badania.

126
00:04:51,000 --> 00:04:54,000
Pokażę wam kilka przykładów naszych możliwości.

127
00:04:54,000 --> 00:04:57,000
To jest zestaw danych uzyskanych za pomocą tomografu komputerowego.

128
00:04:57,000 --> 00:05:00,000
Jak widzicie jest to pełen zestaw danych.

129
00:05:00,000 --> 00:05:03,000
Jest to kobieta. Można zobaczyć nawet jej włosy.

130
00:05:03,000 --> 00:05:06,000
Widać wnętrze ciała i poszczególne organy tej kobiety.

131
00:05:06,000 --> 00:05:09,000
Widoczne jest również rozproszenie promieni rentgenowskich

132
00:05:09,000 --> 00:05:11,000
w okolicy zębów, z powodu metalu znajdującego się w zębach.

133
00:05:11,000 --> 00:05:14,000
Stąd właśnie one się biorą.

134
00:05:14,000 --> 00:05:16,000
Ale w pełni interaktywnie

135
00:05:16,000 --> 00:05:19,000
na standardowej karcie graficznej na zwykłym komputerze

136
00:05:19,000 --> 00:05:21,000
mogę po prostu zastosować płaszczyznę obcinającą.

137
00:05:21,000 --> 00:05:23,000
Ponieważ w środku znajdują się wszystkie dane,

138
00:05:23,000 --> 00:05:26,000
mogę obraz obrócić i patrzeć na niego pod różnymi kątami.

139
00:05:26,000 --> 00:05:29,000
Stąd widzę że ta kobieta miała problem.

140
00:05:29,000 --> 00:05:31,000
Nastąpiło krwawienie wewnątrzczaszkowe,

141
00:05:31,000 --> 00:05:33,000
z którym poradzono sobie poprzez założenie stentu,

142
00:05:33,000 --> 00:05:35,000
metalowej klamry uszczelniającej naczynie krwionośne.

143
00:05:35,000 --> 00:05:37,000
A tylko poprzez zmianę funkcji,

144
00:05:37,000 --> 00:05:40,000
mogę zdecydować co będzie przezroczyste

145
00:05:40,000 --> 00:05:42,000
a co będzie widoczne.

146
00:05:42,000 --> 00:05:44,000
Jestem w stanie zobaczyć budowę czaszki,

147
00:05:44,000 --> 00:05:47,000
mogę stwierdzić że, w tym miejscu otworzyli czaszkę tej kobiety,

148
00:05:47,000 --> 00:05:49,000
w tym miejscu weszli.

149
00:05:49,000 --> 00:05:51,000
Są to fantastyczne obrazy,

150
00:05:51,000 --> 00:05:53,000
wysokiej rozdzielczości,

151
00:05:53,000 --> 00:05:55,000
pokazujące nam możliwości

152
00:05:55,000 --> 00:05:58,000
współczesnych standardowych kart graficznych.

153
00:05:58,000 --> 00:06:00,000
Robiąc z nich prawdziwy użytek

154
00:06:00,000 --> 00:06:03,000
spróbowaliśmy wprowadzić do systemu

155
00:06:03,000 --> 00:06:05,000
bardzo dużą ilość danych.

156
00:06:05,000 --> 00:06:07,000
Jedną z aplikacji nad którą pracowaliśmy -

157
00:06:07,000 --> 00:06:10,000
wzbudziła ona już zainteresowanie na całym świecie -

158
00:06:10,000 --> 00:06:12,000
jest nią jest oprogramowanie do wirtualnej autopsji.

159
00:06:12,000 --> 00:06:14,000
Po raz kolejny, patrząc na olbrzymi zestaw danych

160
00:06:14,000 --> 00:06:17,000
widzimy tomografię całego ciała którą wykonaliśmy.

161
00:06:17,000 --> 00:06:20,000
Przesuwając ciało człowieka przez tomograf komputerowy

162
00:06:20,000 --> 00:06:23,000
już w kilka sekund otrzymujemy zestaw danych ze skanowania całego ciała.

163
00:06:23,000 --> 00:06:25,000
To jest obraz otrzymany za pomocą wirtualnej autopsji.

164
00:06:25,000 --> 00:06:27,000
Jak widzicie stopniowo zdejmuję kolejne warstwy.

165
00:06:27,000 --> 00:06:30,000
Najpierw widzieliście worek na ciało w którym ono przybyło,

166
00:06:30,000 --> 00:06:33,000
później zdejmuję skórę - widoczne są mięśnie -

167
00:06:33,000 --> 00:06:36,000
w końcowym efekcie widoczna jest budowa szkieletu tej kobiety.

168
00:06:36,000 --> 00:06:39,000
Na tym etapie chciałbym podkreślić

169
00:06:39,000 --> 00:06:41,000
wielki szacunek jaki należy

170
00:06:41,000 --> 00:06:43,000
okazać oglądanym osobom.

171
00:06:43,000 --> 00:06:45,000
Pokażę wam teraz kilka przypadków wirtualnej autopsji -

172
00:06:45,000 --> 00:06:47,000
więc z wielkim szacunkiem dla ludzi

173
00:06:47,000 --> 00:06:49,000
którzy zmarli w gwałtownych okolicznościach

174
00:06:49,000 --> 00:06:52,000
pokazuję wam te zdjęcia.

175
00:06:53,000 --> 00:06:55,000
W przypadku medycyny sądowej,

176
00:06:55,000 --> 00:06:57,000
około

177
00:06:57,000 --> 00:06:59,000
400. przypadków do tej pory,

178
00:06:59,000 --> 00:07:01,000
tylko w tej części Szwecji z której pochodzę -

179
00:07:01,000 --> 00:07:03,000
poddano wirtualnej autopsji -

180
00:07:03,000 --> 00:07:05,000
w ciągu ostatnich czterech lat.

181
00:07:05,000 --> 00:07:08,000
Typowo praca przebiega tak.

182
00:07:08,000 --> 00:07:10,000
Policja decyduje,

183
00:07:10,000 --> 00:07:12,000
wieczorem, gdy dostają nową sprawę,

184
00:07:12,000 --> 00:07:15,000
czy jest to przypadek, w którym potrzebna jest autopsja.

185
00:07:15,000 --> 00:07:18,000
Wiec rano, między szóstą a siódmą,

186
00:07:18,000 --> 00:07:20,000
ciało jest transportowane w specjalnym worku,

187
00:07:20,000 --> 00:07:22,000
do naszego centrum

188
00:07:22,000 --> 00:07:24,000
i poddawane jest tomografii.

189
00:07:24,000 --> 00:07:26,000
Wtedy radiolog razem z patologiem

190
00:07:26,000 --> 00:07:28,000
i naukowcami związanymi z medycyną sądową,

191
00:07:28,000 --> 00:07:30,000
przyglądają się otrzymanym danym

192
00:07:30,000 --> 00:07:32,000
na wspólnym spotkaniu.

193
00:07:32,000 --> 00:07:35,000
I decydują co zrobić w przypadku prawdziwej, fizycznej autopsji.

194
00:07:37,000 --> 00:07:39,000
Teraz zobaczymy kilka obrazów z autopsji.

195
00:07:39,000 --> 00:07:41,000
To jest jeden z nich.

196
00:07:41,000 --> 00:07:44,000
Tu dokładnie widać każdy szczegół,

197
00:07:44,000 --> 00:07:46,000
jest to bardzo wysoka rozdzielczość.

198
00:07:46,000 --> 00:07:48,000
To właśnie algorytmy pozwalają nam

199
00:07:48,000 --> 00:07:50,000
dokładnie przyjrzeć się szczegółom.

200
00:07:50,000 --> 00:07:52,000
I po raz kolejny, jest to w pełni interaktywne,

201
00:07:52,000 --> 00:07:54,000
więc można to obrócić i patrzeć na wszystko w czasie rzeczywistym

202
00:07:54,000 --> 00:07:56,000
przy użyciu tych systemów.

203
00:07:56,000 --> 00:07:58,000
Nie powiem zbyt wiele o tym przypadku,

204
00:07:58,000 --> 00:08:00,000
tyle tylko, że było to wypadek samochodowy,

205
00:08:00,000 --> 00:08:02,000
w którym pijany kierowca potrącił tą kobietę.

206
00:08:02,000 --> 00:08:05,000
Niezwykle łatwo zauważyć możemy uszkodzenia kości.

207
00:08:05,000 --> 00:08:08,000
A przyczyną śmierci w tym przypadku jest złamany kręgosłup.

208
00:08:08,000 --> 00:08:10,000
W wyniku wypadku kobieta ta znalazła się pod samochodem,

209
00:08:10,000 --> 00:08:12,000
więc miała bardzo mocno uszkodzone ciało

210
00:08:12,000 --> 00:08:14,000
z powodu tego urazu.

211
00:08:14,000 --> 00:08:17,000
A to kolejny przypadek, śmierć w wyniku dźgnięcia nożem.

212
00:08:17,000 --> 00:08:19,000
Po raz kolejny jesteście w stanie zobaczyć nasze możliwości.

213
00:08:19,000 --> 00:08:21,000
Bardzo łatwo zaobserwować metalowe elementy

214
00:08:21,000 --> 00:08:24,000
znajdujące się wewnątrz ciała.

215
00:08:24,000 --> 00:08:27,000
Można również zobaczyć metal w zębach

216
00:08:27,000 --> 00:08:29,000
jest to akurat wypełnienie w zębach.

217
00:08:29,000 --> 00:08:32,000
Z powodu ustawień pozwalających widzieć metal

218
00:08:32,000 --> 00:08:34,000
wszystko inne jest przeźroczyste.

219
00:08:34,000 --> 00:08:37,000
Kolejny brutalny przypadek. To akurat nie zabiło tej osoby.

220
00:08:37,000 --> 00:08:39,000
Uśmierciły ją dźgnięcia w serce,

221
00:08:39,000 --> 00:08:41,000
tam jednak pozostał nóż

222
00:08:41,000 --> 00:08:43,000
po ciosie w jedną z gałek ocznych.

223
00:08:43,000 --> 00:08:45,000
A tutaj mamy kolejny przypadek.

224
00:08:45,000 --> 00:08:47,000
Jest to dla nas bardzo interesujące,

225
00:08:47,000 --> 00:08:49,000
mieć możliwość spojrzenia na urazy po dźgnięciu nożem.

226
00:08:49,000 --> 00:08:52,000
Tutaj widzimy jak nóż przebił serce.

227
00:08:52,000 --> 00:08:54,000
Bardzo łatwo można zaobserwować powietrze przedostające się

228
00:08:54,000 --> 00:08:56,000
z jednej jego części do drugiej,

229
00:08:56,000 --> 00:08:59,000
co jest niezwykle trudne podczas standardowej, fizycznej autopsji.

230
00:08:59,000 --> 00:09:01,000
W przypadku śledztwa

231
00:09:01,000 --> 00:09:03,000
bardzo pomocnym jest

232
00:09:03,000 --> 00:09:05,000
ustalenie przyczyny śmierci,

233
00:09:05,000 --> 00:09:08,000
w niektórych przypadkach kieruje to śledztwo na właściwe tory

234
00:09:08,000 --> 00:09:10,000
i pomaga ustalić prawdziwą tożsamość mordercy.

235
00:09:10,000 --> 00:09:12,000
A oto kolejny przypadek, który uznałem za interesujący.

236
00:09:12,000 --> 00:09:14,000
Tutaj można zobaczyć kulę,

237
00:09:14,000 --> 00:09:17,000
która utknęła tuż przy kręgosłupie tej osoby.

238
00:09:17,000 --> 00:09:20,000
Za pomocą oprogramowania sprawiliśmy, że kula zmieniła się w źródło światła,

239
00:09:20,000 --> 00:09:22,000
widać jak świeci

240
00:09:22,000 --> 00:09:25,000
dzięki czemu bardzo łatwo odnaleźć można jej fragmenty.

241
00:09:25,000 --> 00:09:27,000
Podczas rzeczywistej autopsji,

242
00:09:27,000 --> 00:09:29,000
gdy naprawdę trzeba przeszukać ciało by znaleźć odłamki -

243
00:09:29,000 --> 00:09:31,000
jest to niebywale trudne zadanie.

244
00:09:33,000 --> 00:09:35,000
Jedną z rzeczy, z których jestem naprawdę zadowolony

245
00:09:35,000 --> 00:09:38,000
jest fakt, że jestem w stanie wam dzisiaj pokazać

246
00:09:38,000 --> 00:09:40,000
stół do wirtualnej autopsji.

247
00:09:40,000 --> 00:09:42,000
Jest to urządzenie dotykowe stworzone przez nas

248
00:09:42,000 --> 00:09:45,000
na bazie algorytmów, przy użyciu standardowych procesorów kart graficznych.

249
00:09:45,000 --> 00:09:47,000
Żebyście mogli poczuć przedsmak tego urządzenia

250
00:09:47,000 --> 00:09:50,000
- naprawdę wygląda ona tak.

251
00:09:50,000 --> 00:09:53,000
Działa ono jak ogromny iPhone.

252
00:09:53,000 --> 00:09:55,000
Wgraliśmy oprogramowanie

253
00:09:55,000 --> 00:09:58,000
wszystkich gestów jakie można wykonywać na tym stole,

254
00:09:58,000 --> 00:10:02,000
możecie o nim myśleć jak o olbrzymim interfejsie dotykowym.

255
00:10:02,000 --> 00:10:04,000
Więc jeśli nosicie się z zamiarem kupna iPada

256
00:10:04,000 --> 00:10:07,000
- zapomnijcie; to urządzenie jest właśnie tym czego chcecie.

257
00:10:07,000 --> 00:10:10,000
Steve, mam nadzieje że tego słuchasz. Dobra.

258
00:10:11,000 --> 00:10:13,000
Jest to bardzo przyjemne urządzonko.

259
00:10:13,000 --> 00:10:15,000
Jak będziecie mieć kiedyś możliwość - to proszę wypróbujcie je.

260
00:10:15,000 --> 00:10:18,000
Jest to bardzo praktyczne doświadczenie.

261
00:10:18,000 --> 00:10:21,000
Urządzenie to wzbudziło spore poruszenie, próbujemy stopniowo wprowadzać je na rynek.

262
00:10:21,000 --> 00:10:23,000
Używamy go również w celach edukacyjnych,

263
00:10:23,000 --> 00:10:25,000
a w przyszłości możliwe że będziemy go używać

264
00:10:25,000 --> 00:10:28,000
w przypadkach klinicznych.

265
00:10:28,000 --> 00:10:30,000
Istnieje również video na YouTube, które możecie ściągnąć

266
00:10:30,000 --> 00:10:32,000
jeśli chcecie pokazać i opowiedzieć komuś

267
00:10:32,000 --> 00:10:35,000
o wirtualnych autopsjach.

268
00:10:35,000 --> 00:10:37,000
Mówiliśmy o poruszeniu,

269
00:10:37,000 --> 00:10:39,000
przejdźmy więc do bardziej poruszających danych.

270
00:10:39,000 --> 00:10:41,000
A teraz zahaczymy trochę o science fiction,

271
00:10:41,000 --> 00:10:44,000
zaglądniemy w przyszłość.

272
00:10:44,000 --> 00:10:47,000
To nie jest sprzęt którego lekarze używają obecnie,

273
00:10:47,000 --> 00:10:49,000
ale mam nadzieję że w przyszłości będą.

274
00:10:49,000 --> 00:10:52,000
Po lewej widzimy urządzenie dotykowe.

275
00:10:52,000 --> 00:10:54,000
Jest to malutki długopis

276
00:10:54,000 --> 00:10:57,000
posiadający wewnątrz bardzo szybkie silniczki krokowe.

277
00:10:57,000 --> 00:10:59,000
Dzięki temu wygenerować mogę siłowe sprzężenie zwrotne.

278
00:10:59,000 --> 00:11:01,000
Gdy wirtualnie dotykam danych

279
00:11:01,000 --> 00:11:04,000
stwarza to w długopisie siłę o przeciwnym zwrocie, więc otrzymuję reakcję zwrotną.

280
00:11:04,000 --> 00:11:06,000
W tym przypadku,

281
00:11:06,000 --> 00:11:08,000
jest to tomografia żywej osoby.

282
00:11:08,000 --> 00:11:11,000
Dzięki temu długopisowi, mogę zbadać dane.

283
00:11:11,000 --> 00:11:13,000
Zbliżam go do jego głowy

284
00:11:13,000 --> 00:11:15,000
i czuję opór.

285
00:11:15,000 --> 00:11:17,000
Wyczuwam skórę.

286
00:11:17,000 --> 00:11:19,000
Zwiększając nacisk, przedostaję się przez skórę

287
00:11:19,000 --> 00:11:22,000
i mogę "dotknąć" kości.

288
00:11:22,000 --> 00:11:24,000
Jeśli jeszcze zwiększę nacisk, przedostanę się przez kości,

289
00:11:24,000 --> 00:11:27,000
szczególnie łatwo można to zrobić w okolicy ucha gdzie kości są bardzo miękkie.

290
00:11:27,000 --> 00:11:30,000
I jestem w stanie poczuć strukturę mózgu, będzie on jakby grząski.

291
00:11:30,000 --> 00:11:32,000
Więc jest to świetna rzecz.

292
00:11:32,000 --> 00:11:35,000
Posuwając się o krok dalej - to jest serce.

293
00:11:35,000 --> 00:11:38,000
Dzięki tym nowy fantastycznym tomografom

294
00:11:38,000 --> 00:11:40,000
już w 0,3 sekundy

295
00:11:40,000 --> 00:11:42,000
mogę przeskanować całe serce,

296
00:11:42,000 --> 00:11:44,000
wraz ze zmianami jakie zachodzą w czasie tomografii.

297
00:11:44,000 --> 00:11:46,000
Obserwując to serce

298
00:11:46,000 --> 00:11:48,000
mogę w ten sposób odtworzyć wideo.

299
00:11:48,000 --> 00:11:50,000
A to jest Karljohan, jeden z moich studentów,

300
00:11:50,000 --> 00:11:52,000
pracujących nad tym projektem.

301
00:11:52,000 --> 00:11:55,000
Siedzi on przy urządzeniu dotykowym - systemie dotykowego sprzężenia zwrotnego,

302
00:11:55,000 --> 00:11:58,000
i porusza długopisem dotykając serca.

303
00:11:58,000 --> 00:12:00,000
Serce to bije tuż przed nim,

304
00:12:00,000 --> 00:12:02,000
a on jest w stanie dokładnie obserwować ten proces.

305
00:12:02,000 --> 00:12:04,000
Bierze długopis, i porusza nim w kierunku serca,

306
00:12:04,000 --> 00:12:06,000
dotyka powierzchni serca,

307
00:12:06,000 --> 00:12:09,000
czuje uderzenia serca prawdziwego żywego pacjenta.

308
00:12:09,000 --> 00:12:11,000
Może on zbadać ruchy jakie wykonuje serce.

309
00:12:11,000 --> 00:12:13,000
Może dostać się do środka jeśli zwiększy nacisk,

310
00:12:13,000 --> 00:12:16,000
by naprawdę poczuć fale krwi płynące wewnątrz.

311
00:12:16,000 --> 00:12:19,000
I sądzę, że właśnie to jest przyszłością kardiochirurgii.

312
00:12:19,000 --> 00:12:22,000
Pewnie jest to zmaza nocna kardiochirurgów -

313
00:12:22,000 --> 00:12:25,000
możliwość dostania się do wnętrza serca pacjenta

314
00:12:25,000 --> 00:12:27,000
przed rzeczywistą operacją

315
00:12:27,000 --> 00:12:29,000
i dodatkowo zobaczenie tego w wysokiej rozdzielczości.

316
00:12:29,000 --> 00:12:31,000
Więc jest to naprawdę rewelacyjne.

317
00:12:32,000 --> 00:12:35,000
A teraz przesuńmy się już całkowicie na skaj science fiction.

318
00:12:35,000 --> 00:12:38,000
Doszły do nas informacje o funkcjonalnym magnetycznym rezonansie jądrowym.

319
00:12:38,000 --> 00:12:41,000
To dopiero jest interesujący projekt.

320
00:12:41,000 --> 00:12:43,000
Magnetyczny rezonans jądrowy za pomocą pól magnetycznych

321
00:12:43,000 --> 00:12:45,000
i częstotliwości radiowych

322
00:12:45,000 --> 00:12:48,000
skanuje mózg lub inną część ciała.

323
00:12:48,000 --> 00:12:50,000
Zyskujemy dzięki temu

324
00:12:50,000 --> 00:12:52,000
informacje o strukturze mózgu.

325
00:12:52,000 --> 00:12:54,000
oraz możemy zmierzyć

326
00:12:54,000 --> 00:12:57,000
między magnetycznymi własnościami krwi natlenionej

327
00:12:57,000 --> 00:13:00,000
i krwi odtlenionej.

328
00:13:00,000 --> 00:13:02,000
Oznacza to możliwość

329
00:13:02,000 --> 00:13:04,000
mapowania aktywności funkcjonalnej mózgu.

330
00:13:04,000 --> 00:13:06,000
A to jest coś nad czym pracowaliśmy.

331
00:13:06,000 --> 00:13:09,000
Widzieliście właśnie Mottsa - inżyniera ds. badań

332
00:13:09,000 --> 00:13:11,000
wjeżdżającego do urządzenia do rezonansu magnetycznego,

333
00:13:11,000 --> 00:13:13,000
ma on na sobie specjalne okulary.

334
00:13:13,000 --> 00:13:15,000
Za pomocą tych okularów będzie on mógł zobaczyć pewne rzeczy.

335
00:13:15,000 --> 00:13:18,000
Będę mógł mu coś pokazać podczas badania rezonansem.

336
00:13:18,000 --> 00:13:20,000
I jest to troszkę dziwne

337
00:13:20,000 --> 00:13:22,000
to co Motts właściwie widzi to jest to.

338
00:13:22,000 --> 00:13:25,000
Widzi on swój własny mózg.

339
00:13:25,000 --> 00:13:27,000
Motts coś robi.

340
00:13:27,000 --> 00:13:29,000
Najprawdopodobniej wykonuje on taki ruch prawą ręką

341
00:13:29,000 --> 00:13:31,000
ponieważ widzimy aktywność lewej półkuli

342
00:13:31,000 --> 00:13:33,000
w rejonie kory ruchowej.

343
00:13:33,000 --> 00:13:35,000
A on w tym samym czasie może to zobaczyć.

344
00:13:35,000 --> 00:13:37,000
Wizualizacje te są nowym produktem.

345
00:13:37,000 --> 00:13:40,000
Zajmujemy się tym od niedawna.

346
00:13:40,000 --> 00:13:43,000
A oto kolejne obrazy przedstawiające mózg Mottsa.

347
00:13:43,000 --> 00:13:46,000
Poprosiliśmy go by liczył od 100 do 1.

348
00:13:46,000 --> 00:13:48,000
Więc liczy: "100, 97, 94".

349
00:13:48,000 --> 00:13:50,000
Wymienia coraz niższe liczby.

350
00:13:50,000 --> 00:13:53,000
Widać jak jego "matematyczny procesor" pracuje

351
00:13:53,000 --> 00:13:55,000
podświetlając cały mózg.

352
00:13:55,000 --> 00:13:57,000
Jest to fantastyczna rzecz. Możemy to robić w czasie rzeczywistym.

353
00:13:57,000 --> 00:13:59,000
Możemy badać różne rzeczy, kazać mu wykonywać polecenia.

354
00:13:59,000 --> 00:14:01,000
Widać również, że jego kora wzrokowa

355
00:14:01,000 --> 00:14:03,000
znajdująca się w tylnej części mózgu została aktywowana

356
00:14:03,000 --> 00:14:05,000
ponieważ to co widzi, widzi za pomocą mózgu.

357
00:14:05,000 --> 00:14:07,000
Poza tym słyszy polecenia,

358
00:14:07,000 --> 00:14:09,000
które mu wydajemy.

359
00:14:09,000 --> 00:14:11,000
Sygnał ten pochodzi głęboko z mózgu,

360
00:14:11,000 --> 00:14:13,000
ale widać jak świeci przez wszystkie jego warstwy,

361
00:14:13,000 --> 00:14:15,000
z powodu objętości jaką zajmuje.

362
00:14:15,000 --> 00:14:17,000
A za kilka sekund zobaczycie,

363
00:14:17,000 --> 00:14:19,000
o już widać. Motts porusza teraz lewą stopą.

364
00:14:19,000 --> 00:14:21,000
Robi coś w tym stylu.

365
00:14:21,000 --> 00:14:23,000
Przez 20 sekund wykonywał tą czynnosć

366
00:14:23,000 --> 00:14:25,000
i nagle zapala się ta część mózgu.

367
00:14:25,000 --> 00:14:27,000
Więc widzimy tu aktywizację kory ruchowej.

368
00:14:27,000 --> 00:14:29,000
Jest to naprawdę świetna rzecz.

369
00:14:29,000 --> 00:14:31,000
I uważam, że jest to wspaniałe urządzenie.

370
00:14:31,000 --> 00:14:33,000
A łącząc to z poprzednim wykładem,

371
00:14:33,000 --> 00:14:35,000
jest to coś co można użyć jako narzędzie

372
00:14:35,000 --> 00:14:37,000
pozwalające naprawdę zrozumieć

373
00:14:37,000 --> 00:14:39,000
jak działają neurony, jak działa mózg,

374
00:14:39,000 --> 00:14:42,000
a to wszystko w bardzo bardzo wysokiej jakości wizji,

375
00:14:42,000 --> 00:14:45,000
w wysokiej rozdzielczości.

376
00:14:45,000 --> 00:14:47,000
A tutaj, trochę się rozerwaliśmy w naszym centrum.

377
00:14:47,000 --> 00:14:50,000
To jest tomograf komputerowy(CAT scan - angielska nazwa CAT oznacza kota).

378
00:14:51,000 --> 00:14:53,000
Jest to lwica z lokalnego zoo

379
00:14:53,000 --> 00:14:56,000
znajdującego się tuż przy Norrkoping w Kolmarden, o imieniu Elsa.

380
00:14:56,000 --> 00:14:58,000
Przybyła ona do naszego centrum,

381
00:14:58,000 --> 00:15:00,000
została uśpiona,

382
00:15:00,000 --> 00:15:02,000
po czym trafiła prosto do tomografu.

383
00:15:02,000 --> 00:15:05,000
Wtedy uzyskaliśmy pełen zestaw danych dotyczących lwicy.

384
00:15:05,000 --> 00:15:07,000
Mogę stworzyć takie fajne obrazy jak ten.

385
00:15:07,000 --> 00:15:09,000
Mogę zdjąć z tej lwicy warstwę skóry.

386
00:15:09,000 --> 00:15:11,000
Mogę zaglądnąć do środka.

387
00:15:11,000 --> 00:15:13,000
I właśnie z tym eksperymentowaliśmy.

388
00:15:13,000 --> 00:15:15,000
Sądzę że jest to wspaniała aplikacja,

389
00:15:15,000 --> 00:15:17,000
przyszłość tej technologii.

390
00:15:17,000 --> 00:15:20,000
Ponieważ niewiele wiadomo o zwierzęcej anatomii.

391
00:15:20,000 --> 00:15:23,000
Weterynarze posiadają właściwie tylko podstawowe informacje tego typu.

392
00:15:23,000 --> 00:15:25,000
Możemy przeskanować różne rzeczy,

393
00:15:25,000 --> 00:15:27,000
różne rodzaje zwierząt.

394
00:15:27,000 --> 00:15:30,000
Jedynym problemem jest zmieszczenie ich w tej maszynie.

395
00:15:30,000 --> 00:15:32,000
Tutaj mamy niedźwiedzia.

396
00:15:32,000 --> 00:15:34,000
Ciężko było go tam zmieścić.

397
00:15:34,000 --> 00:15:37,000
Niedźwiedzie to przyjazne zwierzęta, przytulanki.

398
00:15:37,000 --> 00:15:40,000
Tu mamy jego zdjęcie. Tu mamy nos.

399
00:15:40,000 --> 00:15:43,000
Do tego pewnie chcielibyście się przytulić.

400
00:15:43,000 --> 00:15:46,000
Ale gdy zmienimy funkcję i widać to - wtedy raczej zmienicie zdanie.

401
00:15:46,000 --> 00:15:48,000
Więc raczej strzeżcie się niedźwiedzi.

402
00:15:48,000 --> 00:15:50,000
W tym miejscu

403
00:15:50,000 --> 00:15:52,000
chciałbym podziękować wszystkim

404
00:15:52,000 --> 00:15:54,000
którzy pomogli mi w stworzeniu tych obrazów

405
00:15:54,000 --> 00:15:56,000
Jest to bardzo duży wysiłek -

406
00:15:56,000 --> 00:15:59,000
zebranie danych, stworzenie algorytmów,

407
00:15:59,000 --> 00:16:01,000
napisanie oprogramowania.

408
00:16:01,000 --> 00:16:04,000
Więc, są to bardzo utalentowani ludzie.

409
00:16:04,000 --> 00:16:07,000
Moim mottem jest: zatrudniam tylko ludzi mądrzejszych ode mnie

410
00:16:07,000 --> 00:16:09,000
i większość z nich jest mądrzejsza ode mnie.

411
00:16:09,000 --> 00:16:11,000
Dziękuję bardzo.

412
00:16:11,000 --> 00:16:15,000
Brawa