WEBVTT 00:00:06.605 --> 00:00:09.043 ในฤดูร้อน ปี ค.ศ. 1976 00:00:09.043 --> 00:00:13.996 การระบาดปริศนาได้เกิดขึ้น ที่สองเมืองในแอฟริกากลาง 00:00:13.996 --> 00:00:16.652 คร่าเหยื่อผู้เคราะห์ร้ายส่วนใหญ่ 00:00:16.652 --> 00:00:18.391 นักวิจัยทางการแพทย์ได้คาดว่า 00:00:18.391 --> 00:00:21.829 ไวรัสมาร์เบอร์ (Marburg) จอมวายร้าย เป็นฆาตกรผู้ก่อเหตุ 00:00:21.829 --> 00:00:26.667 แต่สิ่งที่พวกเขาได้เห็นทางกล้องจุลทรรศน์ เป็นเชื้อก่อโรคใหม่ 00:00:26.667 --> 00:00:31.323 ซึ่งน่าจะตั้งชื่อตามแม่น้ำอีโบลา ซึ่งอยู่ใกล้ๆ 00:00:31.323 --> 00:00:33.225 คล้ายกับไข้เหลือง หรือไข้เลือดออก 00:00:33.225 --> 00:00:38.677 โรคดังกล่าวที่เกิดจากอีโบลาไวรัส เป็นไข้เลือดออกชนิดรุนแรง 00:00:38.677 --> 00:00:41.645 มันเริ่มด้วยการโจมตี เซลล์ของระบบภูมิคุ้มกัน 00:00:41.645 --> 00:00:44.012 และหักล้างการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกัน 00:00:44.012 --> 00:00:46.354 ทำให้ไวรัสสามารถเพิ่มจำนวนได้ 00:00:46.354 --> 00:00:49.889 ประมาณสอง ถึงยี่สิบวันหลังจากการติดเชื้อ 00:00:49.889 --> 00:00:52.260 อาการเริ่มแรก เช่นมีไข้สูง 00:00:52.260 --> 00:00:53.451 ปวดเมื่อย 00:00:53.451 --> 00:00:54.640 และเจ็บคอ 00:00:54.640 --> 00:00:57.109 เหมือนกับไข้หวัดธรรมดาทั่วไป 00:00:57.109 --> 00:00:59.309 แต่รุนแรงขึ้นอย่างรวดเร็วไปสู่ การอาเจียน 00:00:59.309 --> 00:01:00.551 เป็นผื่น 00:01:00.551 --> 00:01:01.933 และท้องร่วง 00:01:01.933 --> 00:01:03.432 และเมื่อไวรัสได้แพร่กระจาย 00:01:03.432 --> 00:01:05.947 มันเข้าบุกต่อมน้ำเหลือง และอวัยวะสำคัญ 00:01:05.947 --> 00:01:10.069 เช่นไต และตับ ทำให้อวัยวะเหล่านี้สูญเสียการทำงาน 00:01:10.069 --> 00:01:13.799 แต่ตัวไวรัสเอง ไม่ได้เป็นผู้ฆ่าเหยื่อผู้เป็นอีโบล่า 00:01:13.799 --> 00:01:18.541 แต่ทว่า เป็นเซลล์ที่ตายเพิ่มขึ้นอย่างมาก ได้กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันมากเกินไป 00:01:18.541 --> 00:01:21.006 เรียกว่า ไซโตไคน์ สตรอม (cytokine storm) 00:01:21.006 --> 00:01:24.930 การระเบิดของการตอบสนองทางภูมิคุ้มกัน นี้ทำให้เส้นเลือดเสียหาย 00:01:24.930 --> 00:01:28.170 ทำให้เกิดทั้งการเสียเลือดภายนอกและภายใน 00:01:28.170 --> 00:01:31.593 การเสียของเหลวที่มากเกินไป และอาการแทรกซ้อนที่เกิดตามมา 00:01:31.593 --> 00:01:36.513 เป็นอันตรายถึงชีวิตภายในหก ถึงสิบหกวัน นับจากวันแรกที่เห็นอาการ 00:01:36.513 --> 00:01:39.172 ทว่าภายใต้การดูแล และการรักษาโดยการคืนน้ำ 00:01:39.172 --> 00:01:43.156 สามารถลดอัตราการเสียชีวิต ของผู้ป่วยได้อย่างมีนัยสำคัญ 00:01:43.156 --> 00:01:45.878 เป็นความโชคดี ในขณะที่อีโบล่ามีความรุนแรงมาก 00:01:45.878 --> 00:01:48.866 มีสองสามปัจจัยที่จำกัดการแพร่กระจายของมัน 00:01:48.866 --> 00:01:52.595 ไม่เหมือนกับไวรัสที่เพิ่มจำนวน ผ่านอนุภาคเล็กๆ ในอากาศ 00:01:52.595 --> 00:01:55.573 อีโบล่าพบได้แค่ในของเหลวจากร่างกาย 00:01:55.573 --> 00:01:56.659 เช่นน้ำลาย 00:01:56.659 --> 00:01:57.369 เลือด 00:01:57.369 --> 00:01:58.173 น้ำเมือก 00:01:58.173 --> 00:01:58.892 อาเจียน 00:01:58.892 --> 00:01:59.984 หรืออุจจาระ 00:01:59.984 --> 00:02:01.261 เพื่อที่จะแพร่กระจายไป 00:02:01.261 --> 00:02:05.449 สิ่งเหล่านี้จะต้องถูกถ่ายทอด จากผู้ที่เป็นโรคไปยังอีกคนหนึ่ง 00:02:05.449 --> 00:02:09.273 ผ่านช่องทางเช่น ตา ปาก หรือจมูก 00:02:09.273 --> 00:02:11.113 และเพราะความรุนแรงของโรค 00:02:11.113 --> 00:02:14.274 เพิ่มขึ้นโดยขึ้นตรงกับ ปริมาณของไวรัส 00:02:14.274 --> 00:02:17.196 แม้ว่าผู้ที่ติดเชื้อ ก็แทบจะไม่แพร่โรค 00:02:17.196 --> 00:02:19.923 จนกว่าพวกเขาจะเริ่มมีอาการ 00:02:19.923 --> 00:02:23.641 ในขณะที่อีโบล่าสามารถมีชีวิต อยู่บนพื้นผิวได้หลายชั่วโมง 00:02:23.641 --> 00:02:27.912 และการติดต่อผ่านการจาม หรือไอ ก็เป็นไปได้ทางทฤษฏี 00:02:27.912 --> 00:02:32.272 การติดเชิ้อที่เรารู้ทั้งหมดนั้น เกิดจากการสัมผัสโดยตรง 00:02:32.272 --> 00:02:34.553 กับผู้ที่ป่วยหนัก 00:02:34.553 --> 00:02:37.204 ความเสี่ยงสูงสุดจึงตกอยู่กับ ผู้ทำงานด้านการแพทย์ 00:02:37.204 --> 00:02:40.095 และเพื่อนๆ หรือญาติของผู้ป่วย 00:02:40.095 --> 00:02:42.539 นั่นเป็นเหตุว่าทำไม แม้ว่ามันจะมีผลกระทบที่น่ากลัว 00:02:42.539 --> 00:02:47.155 อีโบลาก็ยังคงร้ายแรงน้อยกว่า การติดเชื้อทั่วไป 00:02:47.155 --> 00:02:48.295 เช่นโรคหัด 00:02:48.295 --> 00:02:49.118 มาลาเรีย 00:02:49.118 --> 00:02:50.811 หรือแม้แต่ไข้หวัด 00:02:50.811 --> 00:02:52.615 เมื่อการระบาดเกิดขึ้นไปแล้ว 00:02:52.615 --> 00:02:55.385 ไวรัสนี้จะไม่อยู่ในกลุ่มประชากรมนุษย์ 00:02:55.385 --> 00:02:57.721 จนกระทั่งการระบาดถัดไป 00:02:57.721 --> 00:02:59.810 แต่ในขณะที่สิ่งนี้เป็นสิ่งที่ดี อย่างไม่ต้องสงสัย 00:02:59.810 --> 00:03:02.821 มันก็ทำให้เราศึกษาอีโบลาได้ยาก 00:03:02.821 --> 00:03:05.839 นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่า ค้างคาวกินผลไม้เป็นพาหะทางธรรมชาติ 00:03:05.839 --> 00:03:09.795 แต่การแพร่กระจายมายังมนุษ์นั้น ยังไม่เป็นที่เข้าใจ 00:03:09.795 --> 00:03:13.322 ยิ่งไปกว่านั้น ในหลายประเทศที่เกิดการระบาดของโรค 00:03:13.322 --> 00:03:16.566 ต้องประสบปัญหาสาธารณูปโภคพื้นฐาน และสุขอนามัยที่ย่ำแย่ 00:03:16.566 --> 00:03:18.554 ซึ่งทำให้โรคนี้สามารถแพร่กระจายออกไปได้ 00:03:18.554 --> 00:03:20.157 และความอดอยากในพื้นที่นี้ 00:03:20.157 --> 00:03:23.272 ผนวกกับกรณีศึกษาที่ค่อนข้างน้อย 00:03:23.272 --> 00:03:28.706 หมายถึงมันมีแรงกระตุ้นทางเศรษฐศาสตร์น้อย สำหรับบริษัทยาที่จะลงทุนกับการวิจัย 00:03:28.706 --> 00:03:31.625 อย่างไรก็ดีการแพทย์เชิงทดลองก็ให้ความหวัง 00:03:31.625 --> 00:03:34.291 และรัฐบาลทั้งหลายก็ให้ทุนสนับสนุน หน่วยวัคซีน 00:03:34.291 --> 00:03:35.931 เช่นในปี ค.ศ. 2014 00:03:35.931 --> 00:03:40.074 ทางออกเดียวที่ได้ผลในวงกว้าง และมีประสิทธิภาพต่อการระบาดของอีโบลา คือ 00:03:40.074 --> 00:03:41.412 การแยกผู้ป่วย 00:03:41.412 --> 00:03:42.506 สุขอนามัย 00:03:42.506 --> 00:03:44.007 และความรู้